1 / 42

Een leidraad bij

Een leidraad bij. Abortushulpverlening Dr. Rein Bellens. Wat zegt de wet? Cijfers Twee methodes Aandachtspunten Complicaties Wat ziet de huisarts?. Abortuswet april 1990. Tot 12 weken gestatie : - vergewissen van vaste wil, kan niet meer

mackensie-lee
Download Presentation

Een leidraad bij

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Een leidraad bij Abortushulpverlening Dr. Rein Bellens

  2. Wat zegt de wet? • Cijfers • Twee methodes • Aandachtspunten • Complicaties • Wat ziet de huisarts?

  3. Abortuswet april 1990 • Tot 12 weken gestatie: - vergewissen van vaste wil, kan niet meer aangevochten worden - door arts in instelling met voorlichtingsdienst - 6 dagen bedenktijd - schriftelijke toestemming - info over risico’s - ook minderjarigen

  4. Abortuswet april 1990 • Vanaf 12 weken gestatie tot ?: - ernstig gevaar voor gezondheid vrouw of ongeneeslijke kwaal kind - tweede arts geeft advies • Arts kan niet gedwongen worden tot verrichten van ingreep, wel meteen in kennis stellen

  5. Wet evaluatiecommissie: augustus 1990 Verplichte, anonieme registratie Tweejaarlijks rapport federaal • Revalidatie-overeenkomst 2002 Voorwaarden: bereikbaarheid, opleiding, tijdsinvestering, uitrusting, anticonceptie, achterwacht, … Derdebetalersysteem

  6. Interpretatie van cijfers 500 abortussen meer? (2010-2011) • Schommelingen mogelijk • Ook de bevolking stijgt • Durft en wil men registreren? • Abortustoerisme daalt: 3.000 (1993) naar 500 (2010) • Grootste concentratie in Brussels gewest • Hogere concentratie bij allochtonen Besluit: degelijke studie nodig

  7. Aantal abortussen • Abortussen uitgevoerd in België: 1993: 10.380 8.715 2010: 19.095 • Abortussen uitgevoerd bij Belg. vrouwen: 1993: 13.474 6.213 2010: 19.687

  8. Abortuscijfer Aantal abortussen per jaar per 1000 vrouwen tussen 15 en 44 jaar 2008: Nederland : 8 België: 9 Frankrijk: 16 Engeland: 17 Ver. Staten: 20

  9. Abortusratio Aantal abortussen per 1000 bekende zwangerschappen 2001-2008: = 14 à 15 = stabiel

  10. Centra – ziekenhuizen 2011 • België: Centra 81% - ziekenhuizen 19% • Nederlandstalig: (Centra 96% - ziekenhuizen 4%): 8.016 7 centra: 7.662 11 ziekenhuizen: 354 • Franstalig: (Centra 73% - ziekenhuizen 27%): 12.678 29 centra: 9.279 26 ziekenhuizen: 3.399

  11. Gesprek rond ongewenste zwangerschap • Tijd nemen • Gevoelens verduidelijken • Niet moraliserend, respect voor draagkracht • Informatie geven • Mogelijke keuzes overlopen (16% wordt geen abortus) • Huiswerk

  12. Factoren die de besluitvorming kunnen beïnvloeden • Beleving van de zwangerschap • Opvattingen, religieuze overtuiging • Overleg met derden, druk, steun • Vaardigheid van de vrouw, kloof tussen emotie en ratio • Sociale achtergrond

  13. De ondraaglijke lichtheid van het bestaan – Milan Kundera Het menselijk leven speelt zich maar eenmaal af en we kunnen daarom nooit te weten komen welke beslissing goed en welke slecht was, want we konden in een gegeven situatie slechts één beslissing nemen. We hebben niet nog een tweede, derde of vierde leven gekregen om verschillende beslissingen naast elkaar te kunnen leggen.

  14. Zuigcurettage : 72% • Vooronderzoek: gesprek, anticonceptie, kweek, bloedgroep, echo • Premedicatie: 2 misoprostol PO (3h voordien) 1 ibuprofen 600 mg (1h voordien) • Zuigcurettage: paracervicaalblock controle echo + curettement tot 14 weken amenorree geen APD tenzij preventief AB één dag partner aanwezig • Nacontrole: enkel als IUD geplaatst en bij klachten

  15. Abortuspilmethode: 21% Tot 9 amenorree • Vooronderzoek: gesprek, anticonceptie, bloedgroep, echo • Dag 1: 200 mg mifepristone • Dag 3: 4 x 200 microgr. misoprostolvag. (+ 2 x 200 na 3 uur) bedpan confrontatie • Nacontrole indien geen expulsie in centrum

  16. Aandachtspunten • Gemelli • Miskraam • Extra-uteriene zwangerschap • Mola • Partiële mola

  17. Gemelli • Meedelen aan vrouw • Soort gemelli (chorioniciteit) tijdig diagnosticeren (7 à 12 weken) • Risico op groeivertraging en TTS • 2% gemelli wordt 1% gemelli 0,4% vanishingtwins 0, 6 % miskraam

  18. MCMA DCDA 1 1 MCDA DCDA 2 1

  19. Vasculaire anastomose

  20. Miskraam • Miskraam 43%: - 32% onwetend - 11% miskraam • Bloedverlies bij 20% vrouwen: - 10% normale zwangerschap - 10% miskraam • Bloedverlies verklaart late vraag tot abortus • 50% door chromosoomafw. waarvan 90% numeriek (21,13,16,18, 22, XXY,XO,69) • Diagnose: HCG, progesteron, echo,… • Missedabortion

  21. HCG in de loop van de zwangerschap

  22. Progesteron in de zwangerschap

  23. Mola • Definitie: lege eicel met 2 zaadcellen geen embryo; 46 chromosomen • Frequentie: 1/1.000; regionaal verschil • Diagnose: vóór aap.; sneeuwstorm hoge HCG, bloedverlies • 15% evolueert naar persisterend trofoblast tumor • 6 M niet zwanger

  24. Partiële mola • Definitie: 1 eicel + 2 zaadcellen triploïdie; 69 chromosomen frequent oorzaak van miskraam • Echografie: embryo mogelijk; misvormingen soms beeld van missedabortion • Frekwentie: 1/750 • Curettement: diagnose postabortum slechts enkele gezwollen villi; APD noodz. • HCG normaal • 2% evolueert naar PTT; 6 M niet zwanger

  25. EUZ - cijfers • Frequentie: 1% ; 50% zonder verklaring • Hogere frequentie bij PID (5%), IVF (4%), sterilisatie vrouw (50%), Cu-IUD (15%), Mirena (50%), al EUG (10 %), Norlevo, tubaire operatie • Heterotoop: 1/15.000 – bij IVF 1/500 • Ruptuur tubair: 7,5 W (6-13)

  26. EUZ: lokalisatie tubair 98%

  27. Diagnose EUZ • Via echo wordt 1/3 gediagnosticeerd • Echo: leeg cavum; dooierzakje en/of hartactie buiten cavum • Leeg cavum bij HCG > 1.500 IE/ vocht in Douglas • HCG en progesteron om 48 h bepalen • Alarmsignalen uitleggen

  28. Complicaties tijdens zuigcurettage • Cervixscheur • Hyperventilatie • Anafylactische shock • Vagale reactie / convulsies • Perforatie • Hemorraghie • Ingreep lukt niet • Mortaliteit

  29. Mortaliteit zuigcurettage Westerse landen: < 1/100.000 België: sinds 1980: 0 in abortuscentra 2 in ziekenhuis ? Nederland: sinds 1976: 2 - Hemorraghie: tweede trimester abortus; 1976 - Foutieve concentratie lokale verdoving: 2001

  30. Verband mortaliteit en ontwikkeling • Ontwikkelde landen: <1/100.000 (zwang. of bevalling 6 à 25/100.000) • Ontwikkelingslanden: 330/100.000 • Afrika: 680/100.000

  31. Verband mortaliteit en wetgeving Restrictieve wet: meer complicaties hogere mortaliteit Roemenië: mortaliteit tgv. clandestiene abortus • Legaal 1957 – 1966: 23/100.000 • Illegaal bv. 1989: 142/100.000 • Versoepeld in 1990: 50/100.000

  32. Complicaties bij abortuspilmethode • Hemorraghie waarvoor therapeutische curettage: 0,4 à 2 % • Hevige pijn waarvoor analgetische curettage • Persisterende of evoluerende zwangerschap: 0,3 à 2,8 % • Retentie (thv. baarmoeder of cervix): 1,8 à 5% • Infectie • Mortaliteit: 13 gevallen bekend

  33. Mortaliteit bij abortuspilmethode 13 gevallen bekend: * 2 door bloeding: - 1 in Zweden: 3 Mif + 2 cyt. vag.; 8 weken - 1 in Gr. Britt.: 1 Mif + 4 cyt. vag. < 9 weken * 11 door toxisch shock syndroom door clostr.: - 1 in Canada 2001 - 5 in USA 2005 - 1 in Portugal 2009

  34. Complicaties - wat ziet de huisarts? • bloedverlies • pijn • koorts

  35. Complicaties nà abortus • Onvolledige abortus • Hemorraghie • Atonie • Onvruchtbaar • Rhesusantagonisme • Psychische weerslag

  36. Atonie – post abortal pain syndrome • Oorzaak: een combinatie? • Toenemende pijn eerste uren na ingreep • Fundus kan tot navel reiken • Meestal weinig bloedverlies vaginaal

  37. Onvruchtbaar? • PID: chlamydia prevalentie 3 à 4 % 1ste PID geeft 5% infertiliteit (2de 20 %; 3de 50 %) zuigcurettage > abortuspil • Asherman syndroom • Hysterectomie: t.g.v. placenta accreta, cervicalezw., cornualezw., perforatie met beschadiging a.uterina

  38. Rhesusantagonisme • Immunisatie na zwangerschap, bloedtransf. • Placenta laat rhesusantilichamen door • Hemolytische anemie (7%): erytrobl. foetalis icterus, kernicterus, prematuur, immatuur • Vanaf 7 amenorree • Betrouwbaarheid van verwekker • Betrouwbaarheid van bloedgroep

  39. Psychische problemen ? • Vrouwen met een negatief zelfbeeld • Taboe rond abortus; geheimhouding • Dwang van belangrijke derden • Abortus om medische redenen • Oorspronkelijk gewenst • Psychiatrische voorgeschiedenis • Interfererende relatieproblemen • Gebrek aan sociale steun bij nemen van beslissing

  40. Tips voor de huisarts vóór de abortus • Urinetest én klinisch onderzoek • Geen HCG, geen bloedstolling, wel BG • Als toch HCG, dan ook progesteron • Goede verwijsbrief mag geen taboe zijn • Afspraak laten maken door vrouw zelf • Bij twijfel verwijzing niet uitstellen

  41. Tips voor de huisarts nà de abortus • Opvolging medisch: - atonie - endometritis/adnexitis - nacurettage? - contact met centrum • Opvolging psychisch • Opvolging anticonceptie

  42. Tips voor gynaecoloog • Proficiat? • Echo discreet • Niet experimenteren • Niet te snel nacuretteren • Registreren

More Related