İ.A.L Güvenlik ve Tanıtım Semineri

1. İ.A.L Güvenlik ve Tanıtım Semineri Murat Güre Hakan Şahin

2. Niçin İş Sağlığı Ve Güvenliği • Sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı elde etmek. • İşyerlerinde iş kazası ve meslek Hastalıklarını önlenmek • Çalışanları çalışma ortamından kaynaklanan sağlık ve güvenlik risklerine karşı korumak, • Çalışanların sağlık ve güvenliğini sağlamak ve geliştirmek • Üretimin devamlılığını sağlamak • Verimliliği artırmak

3. Kaza Anında • İlk aranacak numaralar • Sağlık Merkezi Acil • 6666 • 0-312-290 6666 • Güvenlik • 1234 • 0-312-290 1234

4. İŞÇİLERİN SAĞLIK VE GÜVENLİKLERİNİ SAĞLAMAK İÇİN UYULMASI GEREKEN HUSUSLAR • Çalışma yerleri, işçilerin sağlık ve güvenliklerini tehlikeye atmayacak şekilde tasarlanmalı, inşa edilmeli, teçhiz edilmeli, hizmete alınmalı, işletilmeli ve bakımı yapılmalıdır. • İşyerinde yapılacak her türlü çalışma, yetkili bir kişinin gözetiminde yapılmalı, • Tüm güvenlik talimatları işçilerin anlayacağı şekilde olmalı, • Uygun ve yeterli ilk yardım donanımı sağlanmalı, • Düzenli aralıklarda güvenlik tatbikatları yapılmalı, • İşçilerin işyerinde maruz kalabilecekleri riskler belirlenmeli ve değerlendirilmelidir.

5. Tüm işyerinden sorumlu olan işverenin, işçilerin sağlık ve güvenliğinin korunması ile ilgili tedbirlerin uygulanmasını koordine etmesi. • Çalışanların katılımının sağlanması • İş güvenliği uzmanı katkısı sağlanması • Çalışanların bilgilendirilmesi • Çalışanların görüşlerinin alınması • Çalışanların eğitimi • Koruma önleme ve bastırma anlayışı ve kültürü oluşturulması • Çalışanlarda olumlu yönde davranış değişikliğinin sağlanması • Tehlikelerden kaçınılması ve uzak durulması

6. Tehlikelerle kaynağında mücadele etmek bu söz konusu olmadığında çalışanlarla tehlike kaynağı arasında önlemler almak en son çare kişisel koruyucu donanım kullanmak • Genel olarak tehlikeli iş ve malzemeyi, tehlikesiz veya daha az tehlikeli olan ile değiştirmek • İş sağlığı ve güvenliği bilinci oluşturmak • İşi çalışana entegre etmek ve uygun hale getirmek. • Toplu korunma önlemlerine kişisel korunma önlemlerinden daha çok önem ve öncelik vermek • İşçilere iş sağlığı ve güvenliği kuralları hakkında yeterli teknik bilgi ve talimat vermek, • İş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesi amacıyla sağlık ve güvenlik birimi oluşturmak

7. Kimyasal Kirlenme Halinde • Gaz, sıvı veya katı kimyasal kirlenme halinde Havalandırma sistemini kapatınız. Bölgeyi terk ediniz. • Yetkililere Haber veriniz. • Üstünüze sıçramışsa, elbiselerinizi çıkarınız ve etkilenen bölgeleri en az 15 dakika akar suda yıkayınız. Sağlık merkezini arayın 6666. Asit nötürleştirme kitini kullanın. • Bölge emniyetli ise ve gerekirse vücud duşlarını veya yüz duşlarını kullanınız. • Kaza mahallini temizlemek için profesyonel ekipler müdahale edecektir. Ancak, kendinizi tehlikeye atmadan kirlenmenin kaynağını kapatmanız mümkünse (mesela gaz vanası) , kapatınız. Kaçış maskesi nedir, oksijen tüpü nasıl kullanılır biliyormusunuz?

8. KİMYASAL İLK YARDIM MALZEMELERİ

9. Genel Emniyet Kuralları • Lab çıkış kapılarının yerini biliniz. • Emniyet duşlarının yerini ve kullanılışını biliniz. • Yangın alarm düğmelerini yerini ve yangın söndirme cihazlarının yerini ve kullanılışını biliniz. • En yakın telefonun yerini biliniz. • Kullandığınız malzeme ve teçhizatın olası tehlikelerini biliniz. MSDS Dosyasını okuyunuz. Bu konuda internet büyük bir bilgi kaynağıdır. • Emniyet tedbirleri almadan ASLA çalışmayınız. • Tanımadığınız teçhizat veya kimyasalı kullanmayınız. Bu konuda gerekli bilgileri başta M.Güre olmak üzere ilgililerden sorunuz. • Laboratuvardaki belli başlı cihazların kullanımı bu konuda M. Güre’den onay almaya bağlıdır. Murat Güre’den onaylı olmayanlar 100 Sınıfı temiz odaya giremezler!

10. ACİL GÖZ VE VÜCUT DUŞLARI Basınız Çekiniz

11. MSDS DOSYASI VE KAÇIŞ MASKESİ

12. CLASS 100 KAÇIŞ NOKTALARI

13. İAL KAÇIŞ PLANI

14. Genel Emniyet Kuralları • Eldiven, gözlük, elbise gibi gerekli teçhizatı kullanmadan laboratuvara girmeyiniz. • Laboratuvarda yemek, içmek, sigara içmek, kozmetik sürmek uygun değilidir. • Uzun saçlar arkadan bağlanmalı ve net içine alınmalıdır. Sarkan ziynet eşyaları, özellikle metal olanlar laboratuvarda kullanılmamalıdır. • Laboratuvarda kısa pantolon giyilmez. Labaratuvar önlüğü giyiniz. • Labaratuvarda koruyucu gözlük takınız. • Yenecek ve içecekler sadece üst kat buzdolabına konulmalıdır. Bu buzdolabına hiç bir kimyasal madde konulmamalıdır. Laboratuvar içindeki buzdolabına yiyecek ve içecek konmaz. • Ağzınızla pipet işlevi görmeyiniz. • Laboratuvardan çıktıktan sonra ellerinizi yıkayıp üzerinizi sıçramalara karşı kontrol ediniz. • Deney sırasında kısa yollara sapmayınız. Deneye uygun teçhizat kullanınız. • Kullanıcının izni olmadan hiç bir alete dokunmayınız.

15. KİMYASAL KULLANIRKEN KULLANILMASI ZORUNLU AKSESUARLAR

16. Genel Emniyet Kuralları • Kullanımı sırasında başında bekleyemediğiniz (çok uzun süreli) kimyasal deneylerin niteliğini M. Güre’ye bildirerek önceden onay alınız. • Daha önce kullanmadığınız kimyasalları kullanmadan önce, kullanım şekli ve tehlikeleri konusunda bilgi sahibi olunuz. • Kimliği, sahibi, kullanım süresi yazılı olmadan etrafta açık kimyasal madde bırakmayınız. • Normal mesai saatleri dışında laboratuvarda yanlız çalışmayınız. Gece çalışmalarında laboratuvarda çalıştığınızı güvenlik görevlileri ve arkadaşlarınıza bildiriniz. Gece 24:00 den sonra çalışmaktan ve özellikle dikkat gerektiren işlerden kaçınınız.

17. Genel Emniyet Kuralları • Laboratuvarda şaka olmaz! • Laboratuvarı bulduğunuz gibi temiz bırakınız. Tehlike arz eden, yangına yakıt temin edecek malzemeyi ortalıkta bırakmayınız. Temiz oda içinde gereğinden fazla kimyasal veya atık bulundurmayınız. • Tehlikeli gördüğünüz durumları ve kazaları laboratuvar ilgililerine bildiriniz.

18. Kişisel Korunma • Göz Korunması • Gözlük kullanımı • Maske kullanımı • Oksijen tüplü gaz maskesi kullanımı • Kontak lenz kullanıcıları, dikkat! • Solunum Korunması • Deney sırasında korunma gerektiren deneyler için M. Güre’den onay alınmalıdır. • Lab içinde mevcut solunum korunma maskeleri, kaçış maskesidir. Uzun süreli kullanılmamalıdır.

19. Kişisel Korunma • Deri ve Vücud Korunması • Eldiven • Önlük ve lab elbisesi • Ayakkabılar (Temiz odalara sandaletle girmeyiniz) • Duymanın korunması

20. Laboratuvar Güvenlik Cihazları • Çeker ocak • Maskeler • Eldiven • Vücud ve göz emniyet duşları • Kimyasal kirlenmeye karşı çeşitli kitler. • Yangın söndürme tüpleri

21. Kimyasal Kullanımı • Tehlikeyi en aza indir! • Güvenli Kullanım: • Kimyasalın tek başına ve reaksiyondaki özelliklerini biliniz. Özellikle: • Emiyetli kullanım miktarı nedir? • Öldürücü veya yaralayıcı doz nedir? • Kimyasala olası maruz kalma yolu nedir? • Deri veya gözde temas • Yutma • Soluma • Enjeksiyon

22. Kimyasalları Vücudumuza Nasıl Alırız? Kimyasalları • Soluduğumuzda, • Cildimizle temas ettiğinde, • Yuttuğumuzda vücudumuza alırız. DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

23. Kimyasalların Sağlık Üzerindeki Etkileri Etkiler geçici rahatsızlıklardan kalıcı hasarlara kadar geniş bir aralıktadır. Bu etkiler kimyasaldan ne kadar vücuda alındığına ve kimyasalın ne kadar zehirli olduğuyla alakalıdır. DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

24. Tehlikeli Kimyasal Maddeler Patlayıcı, oksitleyici, çok kolay alevlenir, kolay alevlenir, alevlenir, toksik, çok toksik, zararlı, aşındırıcı, tahriş edici, alerjik, kanserojen, mutajen, üreme için toksik ve çevre için tehlikeli özelliklerden bir veya birkaçına sahip maddelerdir. DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

25. Kimyasal Maddelerin Kimliklerinin Belirlenmesi Her bir kimyasal endüstride değişik adlarla bilinebilir. Bu da karışıklıklara neden olmaktadır. En basit olarak Sülfürik Asit; hidrojen sülfat, kaplan, karate gibi 50’ye yakın isim ile bilinir. Bu karışıklığın önüne geçmek için Malzeme Güvenlik Bilgi Formları (MSDS) geliştirilmiştir. Ayrıca CAS numaraları da bu amaçla kullanılmaktadır. DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

26. MSDS’te Bulunması Gereken Bilgiler • Kimyasalın adı ve üreticinin adresi • Ürünün kompozisyonu • Materyalin sebep olabileceği zararlar • İlkyardım tedbirleri • Kaza sonucu yayılmalarda yapılması gerekenler • Kullanma ve depolama talimatları • Maruz kalma kontrolleri (gerekli KKD’ler de dahil) • Fiziksel ve kimyasal özellikler (karalılık ve reaktivite özelliği de dahil) • Zehirlilik bilgisi ve insan vücuduna girme yolları • Taşıma bilgisi • Mevzuat bilgisi DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

27. Kimyasalın Etiketinde Bulunması Gereken Bilgiler Kimyasalın, • Ticari adı • Kimliği • Tedarikçi firmasının adı/adresi/telefon numarası • Tehlike etiketleri • Kullanımının doğasından kaynaklanan riskler • Alınması gereken güvenlik önlemleri • Kimyasal güvenlikle ilgili ek bilgilerin işverende bulunduğuna dair ifade • Sınıfı (Ulusal yasalarla belirlenen) DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

28. İşverenin Yükümlülükleri İşveren, kimyasal maddelerle çalışmalarda, işçilerin bu maddelere maruziyetini önlemek, bunun mümkün olmadığı hallerde en aza indirmek ve tehlikelerinden korumak için gerekli tüm önlemleri almakla yükümlüdür. DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

29. Tehlikeli Kimyasal Maddelerle Çalışmalarda Alınacak Önlemler • İşyerinde uygun düzenleme ve iş organizasyonu yapılacaktır. • En uygun yöntem ve makineler seçilecek. • İşçilerin maruziyeti en az seviyede olacaktır. • Üretim alanında gereğinden fazla tehlikeli madde bulundurulmayacaktır. DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

30. Tüm diğer yöntemler yetersiz kaldığında işçiler Kişisel Koruyucu Donanımlarla (KKD) korunacaktır. DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

31. İşyerinde yangın veya patlamaya sebep olabilecek tutuşturucu kaynakların bulunması önlenecektir. DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

32. Kimyasalların zararlarından korunmada diğer yöntemler izolasyon ve aspirasyondur. Kimyasalla işçi ya da ortam arasına fiziksel engeller koyularak kimyasalın etkilerinden kaçınılabilir. Ya da aspirasyon ile havada bulunan buhar veya partiküllerden kurtulabilinir. DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

33. Kimyasalların Endüstrideki Yeri ve Kullanımı Satın Alma Süreci Taşıma Süreci Depolanma Süreci Fabrika İçi Taşınma Süreci Fabrikada Kullanılması Atıkların Bertaraf Edilmesi DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

34. Kimyasalın Satın Alınması Kimyasallar satın alınırken dikkat edilmesi gereken hususlar: • Kolay temin edilebilir olmalıdır • İnsan sağlığına ve çevreye zararlı olmamalıdır • Yanıcı, patlayıcı, zehirli, parlayıcı olmamalıdır • Taşınması kolay olmalıdır • Depolama masrafları düşük olmalıdır DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

35. Kimyasal Kullanımı • Tehlikenin çeşidi nedir? • Pas yapıcı • Patlayıcı • Yanıcı • Tahriş edici • Reaktif • Hassaslaştırıcı • Zehirli

36. SIK RASTLANAN TEHLİKE İŞARETLERİ (aşındırıcı) (patlayıcı) (zehirli) (yanıcı) (kanser yapıcı) (zararlı) (tahriş edici) (oksitleyici)

37. Kimyasal Kullanımı • Tehlikenin tarzı nedir? • Akut zehirlenme • Kronik zehirlenme • Karsinojen • Mutojen (kalıcı mutasyon) • Teratojen (doğum riskleri) • Kimyasalın Fiziksel Özellikleri • Aerosol • Krayojen • Toz veya parçacık • Gaz • Sıvı • Katı • Buhar yoğunluğu • Buhar basıncı • Alev alabilirlik (flammability) • Kimyasal Uyumluluk (kimyasalları biri ile karıştırırken dikkat!!!)

38. Kimyasal Saklanması • Bütün kimyasalları işaretleyerek ve ağzı kapalı saklayınız. • Eğer beherde ise ortamda bir kaç saatten fazla tutmayınız. • Kullanım alanında en az miktarda bulundurunuz. • İşaretlemede: • Kimyasalın adı • Tehlike uyarısı • Hazırlayıcının adı ve telefonu • Hazırlama tarihi, bulunmalıdır.

39. Kimyasal Saklanması • Uyumsuz kimyasallar bir arada saklanmamalıdır. • Alev alabilir ve Yanabilir Kimyasallar • Parlama noktası (flash point) 38 C den az olanlar, alev alabilir • Parlama notkası 38-94C olanlar, yanabilir. • Örnekler • Benzen, • Alkoller • Hidrojen sülfür • Aseton • Eterler • Organik asitler

40. Kimyasal Saklanması • Pas Yapıcılar • Asitler • Oksitleyici Asitler • Perklorik asit • Kromik asit • Nitrik asit • Sülfürik asit • Mineral Asitler • Hidroklorik asit • Hidroflorik asit • Fosforik asit • Organik Asitler • Asetik asit • Formik asit • Bütrik asit • Propionik asit • Pikrik asit • Akrilik asit

41. Kimyasal Saklanması • Asitleri bazlardan ve potasyum, magnezyum gibi aktif metallerden ayırınız. • Asitleri temas halinde zehirli gaz çıkabilecek kimyasallardan ayırınız. • Asitleri toluen ve ksilen gibi çözücülerden ayırınız. • Şişeleri tam doldurmayınız.

42. Kimyasal Saklanması • Bazlar • Pas yapıcıdırlar ve asitlerle şiddetli reaksiyona girerler • Ammoniyum hidroksit • Sodyum hidroksit • Kalsiyum hidroksit • Organik aminler • Çok Zehirli Kimyasallar • Havalandırmalı yerlerde saklanmalıdır. • Fosfin • Arsin • Osmiyum tetraoksit • Dimetil sulfat • Toluen 2,4-Diisosiyanat • Sodyum azid • 37% formaldahit

43. Kimyasal Saklanması • Oksitleyici inorganik asitleri organik asitlerden, alev alabilir veya yanabilir malzemelerden ayırınz. • Organik asitler yanıcıdır. • Perklorik asit ve pikrik asit özel kullanım gerektirir. Pikrik asit metaller veya metal tuzları ile reaksiyona girer ve kuruyunca patlayıcı olur. En az 10% su ile saklanmalıdır.Perklorik asit yüksek sıcaklıklarda çok kuvvetli oksitleyicidir.

44. Kimyasal Saklanması • Reaktif Oksitleyiciler • Yangın ve patlama tehlikesi • Halojenler • Amoniyumpersulfat • Hidrojen peroksit • Sodyum dikromat • Potasyum permanganat • Perklorik ait • Amonyum nitrat

45. Kimyasal Saklanması • Reaktif İndirgeyiciler • Ammonia • Karbon • Metaller • Metalhidrürler • Fosfor • Silisyum • Sülfür • Oksitleyicilerden uzak tutunuz.

46. Kimyasal Saklanması • Su reaktif Kimyasallar • Sodyum • Potasyum • Kalsiyum karbür • Fosfor pentaklorid • Peroksit Oluşturan Kimyasallar • Dietil eter • Tetrahidrofuran • Asetaldahit • İsopropil eter

47. Kimyasalların Depolanması Dikkat Edilmesi Gerekenler • En az miktarda kimyasal depolanmaya çalışılmalı, görevli olmayanların depo alanına girmesi önlenmeli. • Bazı kimyasallar neme, bazıları ısıya, bazıları güneş ışınlarına, bazıları ise şoklara duyarlıdır. Depolama yapılırken bunlar göz önünde bulundurulmalıdır. • Depolanan tüm şişe, kutu ve variller etiketlenmelidir. • Yangın güvenliği malzemeleri ve KKD’ler depolama bölgesinde bulundurulmalıdır. • Sigara içmek, yemek yemek ve bir şeyler içmek depolanma alanında yasaklanmalıdır. • Birbiriyle uyuşmayan kimyasallar bir arada depolanmamalıdır. Ciddi tehlikelere sebep olabilir. DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

48. Sağlık ve Güvenlik İşaretleri DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

49. DETAM İş Sağlığı ve Güvenliği

50. Sıvı Azot • Göz ve cildinizle temastan korununuz. Gözlük veya göz koruyucu maske olmadan sıvı azot kullanmayınız. Sıvı azot nakli sırasında eldiven ve gözlük kullanımı ile deri temasını önleyici şekilde giyinmiş olmak gerekir.