300 likes | 952 Views
FAKULTETI I SHKENCAVE TE APLIKUARA TE BIZNESIT - PEJE. Lënda : EKONOMIA E NDERMARRJES. Ligjerata 1 Ndërmarrja dhe Ndërmarrësia. Driton Sylqa 201 2 / Pejë. ND Ë RMARRJA DHE ND Ë RMARR Ë SIA. Ndërmarrja - organizatë që harmonizon: - fuqinë punëtore kapitalin informacionin diturinë
E N D
FAKULTETI I SHKENCAVE TE APLIKUARA TE BIZNESIT - PEJE Lënda: EKONOMIA E NDERMARRJES Ligjerata 1 Ndërmarrja dhe Ndërmarrësia DritonSylqa 2012 / Pejë
NDËRMARRJA DHE NDËRMARRËSIA • Ndërmarrja- organizatë që harmonizon: • - fuqinë punëtore • kapitalin • informacionin • diturinë • = produkte dhe shërbime
NDËRMARRJA DHE NDËRMARRËSIA Ekonomia e Ndërmarrjes si lëndë mësimore ka për qëllim të ofrojë teori, modele, njohuri të veprimtarive ekonomike për të udhëhequr dhe zhvilluar ndërmarrjen në të gjitha format, situatat dhe fazat e zhvillimit të saj. Ndërmarrja mbijeton nëse: Vlera e produkteve dhe shërbimeve të prodhuara > shpenzimet për resurset e shfrytëzuara
NDËRMARRJA DHE NDËRMARRËSIA Ndërmarrja ka këto tipare: - Efektiviteti(efektiviteti i brendshëm/”bërë gjërat ashtu siç duhet”) (I jashtëm /orientimi i drejt afarist, “të bëhen gjërat e duhura”) -Inovacioni(aftësi / produkte dhe shërbime të reja) -Legjitimiteti(ruajtja e besimit dhe mbështetja e veprimtarisë)
Ndërmarrjasi “veprimtari/afarizëm” (Biznes) Ndërmarrja - fitimi Qëllimi
Ndërmarrja – fenomen i shumëllojtë Lokale Multinacionale (McDonald’s) Pronësi publike/shoqërore Pronësi private Prodhuese e produkteve / shërbimeve E re/ e vjetër E levërdishme/ fare pak e levërdishme Në zhvilim e sipër / në falimentim
Cikli jetësor i ndërmarrjes Faza e pjekurisë Faza e zhvillimit Faza e paraqitjes Faza themeluese Pasqyrimi skematik
Trepërbërësit e krijimittëndërmarrjessë re Ideja afariste Ndërmarrësi Kapitali Ndërmarrja e re
Procesi i krijimit të ndërmarrjes së re • Identifikimi dhe grumbullimi i ideve • Braimstorming dhe përzgjedhjae idesë
Procesiikrijimittëndërmarrjessë re Braimstorming-u i ideve (forma e hinkës) • MAKRO-FILTER-i Reduktimi i ideve të evidentuara gjatë brainstromingut në rreth pesë prej tyre. • MIKRO-FILTER Reduktimi i ideve prej 5 në 1-2
Ekonomia e ndërmarrjes si SHKENCË EKONOMIA E NDËRMARRJES ËSHTË SHKENCË SISTEMORE EKONOMIKE E CILA JEP NJOHURI/DITURI NË LIDHJE ME MENAXHIMIN E RESURSEVE TË DISPONUESHME TË NDËRMARRJES PËR TË PRODHUAR PRODUKTE DHE SHËRBIME Shkenca e Ekonomisë tenton të jap përgjigje në 3 pyejte: • Çka të prodhohet? • Si të prodhohet? • Për kë të prodhohet?
ObjektetstudimoreteEkonomisë sëNdërmarrjes • Furnizimi i njerëzve me të mira materiale; • Marrëdhëniet ekonomike-shoqërore të njerëzve; • Ndërmarrja si tërësi organizative; • Përcaktimi i parimeve dhe ligjshmërive në organizimin e procesit të prodhimit; • Studimi i procesit të riprodhimit në ndërmarrje; • Studimi i raportit në mes të rezultatit dhe shpenzimeve;
MetodatHulumtuese tëEkonomise sëNdërmarrjes • Metoda Dialektike; • Metoda e teorisë së sistemit; • Metoda krahasuese; • Metoda e vlerësimit të ndërmarrjes; • Metoda e projektimit të ndërmarrjes; • Metodat hulumtuese: • Analiza; • Sinteza; • Induksioni; • Deduksioni;
TRIADA Metoda (teza) Teoria (antiteza) SHKENCA (sinteza)
Ekonomia e Ndermarrjesndahet: 1. Rezultatet e arritura nga riprodhimi; • Vlera perdoruese • Vlera e prodhimit • Fitimi 2. Avancimet ne riprodhim: • Materiali per prodhim • Mjetet per pune • Fuqia punetore 3. Parimet apo rregullat afariste; • Produktiviteti • Ekonomiciteti • Rentabiliteti
Elementet e Ekonomise se Ndermarrjes / Lënda • Procesi i Riprodhimit; • Faktoret e Ekonomise se Ndermarrjes; • Inputet; • Outputet; • Rezultatet; • Pozicionimi në treg; • Qeverisja • Ndarja e rezultateve te arritura dhe konsumi;
Ekonomia e ndërmarrjes Detyrat: • Struktura organizative • Qeverisja