Voeding voor de gezonde zuigeling en peuter

1. jeugdgezondheidszorg Voeding voor de gezonde zuigeling en peuter N. De Ronne (Kind en Gezin) M. Van Winckel (U Gent)

2. jeugdgezondheidszorg Voeding voor de gezonde zuigeling 3 oktober 2008: �gewone� zuigelingenvoeding �Vragen op de raadpleging voor zuigelingen� 10 oktober 2008: �voedingsproblemen zuigelingen� 24 oktober 2008: �vaardighedentraining� advies / indicaties verwijzing

3. jeugdgezondheidszorg Moeder, zwanger van tweede kind, zelfstandige, heeft bij eerste kind enkele weken borstvoeding gegeven (niet compatibel met het werk), vraagt of dat nu echt de moeite is om opnieuw slechts enkele weken borstvoeding te geven. Schrijf kort op welke elementen je in je antwoord zou verwerken (2 min), wissel nadien je antwoord met elkaar uit (per twee of drie, 5 min)

4. jeugdgezondheidszorg 1968 �Formula feeding has become so simple, safe and uniformly succesfull that breastfeeding no longer seems worth the bother.� Hill LF, J pediatr 1968; 73: 161-2 2000 �All infants should be exclusively breastfed from birth to about 6 months, and at least for the first 4 months.� Guidelines for the WHO European Region 2000

5. jeugdgezondheidszorg Why promote breastfeeding? new insights in (human) milk composition human milk as a �functional food� benefits of breastfeeding: clinical evidence from the industrialised world ? human milk contaminants ?

6. jeugdgezondheidszorg Benefits of breastfeedingfor the infant(Heinig, Davis, Ped Clin North Am, 2001) decreases the incidence or severity of gastrointestinal infection otitis media lower respiratory infections urinary tract infections decreases probably the incidence of overweight and obesity IDDM (Gerstein 1994:OR 1.63, 95%CI: 1.22-2.17) inflammatory bowel disease

7. jeugdgezondheidszorg

8. jeugdgezondheidszorg Benefits of breastfeedingthe mother Decreases the incidence of premenopausal breastcancer of ovarian cancer osteoporosis ?Mental health and bonding? (Labbok, 1999)

9. jeugdgezondheidszorg Moeder, voor de eerste keer zwanger, woont in de buurt van een verbrandingsoven die recent gesloten werd wegens t� hoge uitstoot van dioxines. Komt met de vraag of ze wel borstvoeding zou geven� Wat zou je antwoorden? Schrijf kort de elementen in je antwoord op.

10. jeugdgezondheidszorg

11. jeugdgezondheidszorg Contaminants in human milk Medicinal drugs Cosmetics/fragrances Stimulants (alcohol, caffeine, nicotine) Mycotoxins Heavy metals DDT: exported problem Persistent organochloric substances (eg Dioxins and PCB)

12. jeugdgezondheidszorg Contaminants in human milk Human milk as a bioindicator for the extent of human contamination NOAEL ADI/TDI = safety factor Acceptable Daily Intake / Tolerable Daily Intake No Observed Adverse Effect Level Implies chronic intake for the whole lifespan

13. jeugdgezondheidszorg Contaminants in human milkPrzyrembel, adv exp med biol 2000

14. jeugdgezondheidszorg

15. jeugdgezondheidszorg

16. jeugdgezondheidszorg

17. jeugdgezondheidszorg Effect of perinatal exposureto PCBs and dioxinsLanting 1998, Patandin 1999 6 year follow-up of 418 children 209 FF, 209 BF (at least 6 weeks) Prenatal exposure: maternal and cord plasma levels of PCB and dioxins Postnatal exposure: breast milk levels of PCB and dioxins

18. jeugdgezondheidszorg Effect of perinatal exposureto PCBs and dioxinsKoopman-Esseboom 1996, Lanting 1998, Patandin 1999 18 months: prenatal exposure negative effect on neurological condition, cognitive development unaffected 42 months: prenatal exposure negatively associated with cognitive score. Effect greatest in FF group. 72 months (n=376): prenatal exposure negatively associated with cognitive development. Effect greatest in FF group.

19. jeugdgezondheidszorg Effect of perinatal exposureto PCBs and dioxins Human milk adds to �body burden� 42 months: ?PCB BF = 4 x ?PCB FF Extrapolation: Exclusive breastfeeding for 1 yr contributes for 1/20 to lifelong body burden Long-term studies needed to determine clinical relevance

20. jeugdgezondheidszorg Dioxins in human milkconclusion In-utero exposure is of greater concern than postnatal exposure via human milk No meaningful adverse effects observed with exposure through breastfeeding Positive effects of breastfeeding, even contaminated No need to restrict breastfeeding Stop environmental contamination

21. jeugdgezondheidszorg

22. jeugdgezondheidszorg

23. jeugdgezondheidszorg

24. jeugdgezondheidszorg

25. jeugdgezondheidszorg

26. jeugdgezondheidszorg M�m� komt met moeder mee naar de consultatie. Ze uit haar bedenkingen ivm kunstvoeding voor zuigelingen. �Zo duur, waarvoor is dat nodig, mijn kinderen zijn allemaal groot geworden met ma�zenapap (indien W.VL.: babeurre)� Schrijf kort de elementen op waarom je het niet eens kan zijn met deze uitspraak. Wat zijn de verschillen tussen koemelk en moedermelk en kunstmelk?

27. jeugdgezondheidszorg

28. jeugdgezondheidszorg

29. jeugdgezondheidszorg

30. jeugdgezondheidszorg

31. jeugdgezondheidszorg Geadapteerde zuigelingenvoeding  wetenschappelijke aanbevelingen Nationale raad voor de voeding ESPGHAN wettelijke richtlijnen Belgisch staatsblad 27/09/93 Europese directieven 14/05/91

32. jeugdgezondheidszorg

33. jeugdgezondheidszorg

34. jeugdgezondheidszorg Ouders komen met een zuigeling van 3 weken oud, 3.5 kg, drinkt 6 x 110 ml Nan pro 1, vragen om een m��r verzadigende melk omdat hij vaak vroeger dan �zijn uur� wakker wordt. Een caseine-overwegende melk is m��r verzadigend, overschakeling naar Beba kan voorgesteld worden De hoeveelheid per fles kan beter verhoogd worden Kan niet antwoorden

35. jeugdgezondheidszorg Ouders komen met een zuigeling van 3 weken oud, 3.5 kg, drinkt 6 x 110 ml Nan 1, vragen om een m��r verzadigende melk omdat hij vaak vroeger dan �zijn uur� wakker wordt. Een caseine-overwegende melk is m��r verzadigend, overschakeling naar Beba kan voorgesteld worden De hoeveelheid per fles kan beter verhoogd worden Kan niet antwoorden

36. jeugdgezondheidszorg Wat is verzadiging? Trage maaglediging? Stoppen met drinken na een kleinere hoeveelheid? Langere tussenperioden tussen twee voedingen? �

37. jeugdgezondheidszorg SOORT START-FLESVOEDING

38. jeugdgezondheidszorg AANTALVOEDINGSWISSELINGEN

39. jeugdgezondheidszorg VOEDINGSWISSELINGEN(zonder wissel borst naar fles) 531 WISSELINGEN 164 OPVOLGMELK 367 ANDERE WISSELINGEN

40. jeugdgezondheidszorg REDEN VOOR VOEDINGSWISSEL 189 van borst naar fles 164 opvolgmelk 367: 28% : regurgitaties 20%: �honger, niet verzadigd� 8%: huilbuien, krampen rest: rash, diarrhea, constipatie, smaak

41. jeugdgezondheidszorg WIE BESLIST OVER VOEDINGSWISSEL? Kind en Gezin 37% Eigen initiatief 28% Kinderarts 27% Apotheker 4% Vrienden 3% Huisarts 1%

42. jeugdgezondheidszorg Voedingsveranderingen op leeftijd 2 mdn

43. jeugdgezondheidszorg Een baby van 5 weken drinkt 5 flessen van 120 ml kunstvoeding. Ze weegt nu 4.5 kg en woog bij geboorte 3.4 kg. Dit is geen goed schema, zij kan beter 6 flessen drinken en heeft zeker 150 ml/kg/d nodig Juist Onjuist Weet niet

44. jeugdgezondheidszorg Een baby van 5 weken drinkt 5 flessen van 120 ml kunstvoeding. Ze weegt nu 4.5 kg en woog bij geboorte 3.4 kg. Dit is geen goed schema, zij kan beter 6 flessen drinken en heeft zeker 150 ml/kg/d nodig Juist Onjuist Weet niet

45. jeugdgezondheidszorg Een zuigeling kan zelf bepalen hoeveel en hoe vaak hij/zij drinkt, op voorwaarde dat verzorgers adekwaat hongersignalen en verzadiging herkennen en op voorwaarde dat hij/zij zich normaal ontwikkelt Juist Onjuist Weet niet

46. jeugdgezondheidszorg Lore, 10 weken Tweede geborene van een tweeling GG: 2500 g (huidig gewicht: 4800 g) Doorverwezen voor gastroscopie/pHmetrie wegens voedselweigering, sterk toegenomen in laatste weken. Behandeling met Zantac zonder resultaat.

47. jeugdgezondheidszorg Borstvoeding, niet gelukt Start met Nan Pro 1, wegens regurgiteren: Nan AR Af en toe lastig, huilen vnl. �s avonds Start Gaviscon, later Zantac, zonder resultaat Drinkt zeer wisselend, moeder forceert vaak

48. jeugdgezondheidszorg Zuigeling die fles weigert GEVOLG VAN NEGATIEVE SENSATIE GEASSOCIEERD MET VOEDING

49. jeugdgezondheidszorg Het is een erg warme zomer. In dat geval heeft een zuigeling in de eerste levensmaanden naast moedermelk of kunstvoeding, zeker ook wat extra water nodig. Juist Onjuist Weet niet

50. jeugdgezondheidszorg Extra water bij borstvoeding?Niet nodig Sachdev (1991) Sri Lanka 45 gezonde voldragen mannelijke babies gerandomiseerd: 23 exclusief BV, 22 extra water 34 - 41�C, relatieve vochtigheid <50% geen verschil in urinair output, urine en serum osmolaliteit, rectale temperatuur melk- �n vochtinname hoger bij exclusieve BV (274 versus 210 ml, en 274 versus 233 ml) bevestigd bij oudere baby�s (1 - 6 mnd) in Pakistan, India, Thailand, Ghana, Cameroen

51. jeugdgezondheidszorg Extra water voor pasgeborenen en zuigelingenmogelijk gevaarlijk Cave waterintoxicatie Keating, 1991 Vanapruks 1989

52. jeugdgezondheidszorg Het is een erg warme zomer. In dat geval heeft een zuigeling in de eerste levensmaanden naast moedermelk of kunstvoeding, zeker ook wat extra water nodig. Juist Onjuist Weet niet

53. jeugdgezondheidszorg Toevoegen van meel aan de laatste fles, kan vanaf de leeftijd van 3 maanden aanbevolen worden om te zorgen dat de baby doorslaapt Juist Onjuist Weet niet

54. jeugdgezondheidszorg Toevoegen van meel aan de laatste fles, kan vanaf de leeftijd van 3 maanden aanbevolen worden om te zorgen dat de baby doorslaapt Juist Onjuist Weet niet

55. jeugdgezondheidszorg Uitsluitend borstvoeding of uitsluitend kunstvoeding volstaat als voeding in de eerste zes levensmaanden. Juist Onjuist Weet niet

56. jeugdgezondheidszorg Uitsluitend borstvoeding of uitsluitend kunstvoeding volstaat als voeding in de eerste zes levensmaanden. Juist Onjuist Weet niet

57. jeugdgezondheidszorg Mijn baby van 6 maanden weigert fruitpap te eten, wat kan ik doen? Schrijf kort op welke elementen je in je antwoord zou verwerken (1 min), wissel nadien je antwoord met elkaar uit (per twee of drie, 2 min)

58. jeugdgezondheidszorg Fruitpap kan gerust vervangen worden door �peuterpetitgervais�, dat is zoeter en zal dus gemakkelijker geaccepteerd worden. Juist Onjuist Weet niet

59. jeugdgezondheidszorg Fruitpap kan gerust vervangen worden door �peuterpetitgervais�, dat is zoeter en zal dus gemakkelijker geaccepteerd worden. Juist Onjuist Weet niet

60. jeugdgezondheidszorg Ouders met een zuigeling van 4 maanden komen met de vraag of ze niet mogen overschakelen naar een tweede leeftijdsmelk, ze hebben de indruk dat hun baby niet meer zo verzadigd is. Akkoord Niet akkoord Weet niet

61. jeugdgezondheidszorg Ouders met een zuigeling van 4 maanden komen met de vraag of ze niet mogen overschakelen naar een tweede leeftijdsmelk, ze hebben de indruk dat hun baby niet meer zo verzadigd is. Akkoord Niet akkoord Weet niet

62. jeugdgezondheidszorg De aard van de �beikost� is cultureel bepaald. Er is geen reden waarom eerst fruitpap en nadien pas groentenbrij zou gestart worden. Juist Onjuist Weet niet

63. jeugdgezondheidszorg De aard van de �beikost� is cultureel bepaald. Er is geen reden waarom eerst fruitpap en nadien pas groentenbrij zou gestart worden. Juist Onjuist Weet niet

64. jeugdgezondheidszorg Vanaf de leeftijd van 6 maanden is overschakeling naar een tweede leeftijdsmelk hoe dan ook nodig Juist Onjuist Weet niet

65. jeugdgezondheidszorg Vanaf de leeftijd van 6 maanden is overschakeling naar een tweede leeftijdsmelk hoe dan ook nodig Juist Onjuist Weet niet

66. jeugdgezondheidszorg Ouders vertellen blij dat ze eindelijk gevonden hebben hoe ze hun baby groentenbrij kunnen laten eten: door er telkens appelmoes bij te mengen. Dit is een goede oplossing. Juist Onjuist Weet niet

67. jeugdgezondheidszorg Ouders vertellen blij dat ze eindelijk gevonden hebben hoe ze hun baby groentenbrij kunnen laten eten: door er telkens appelmoes bij te mengen. Dit is een goede oplossing. Juist Onjuist Weet niet

68. jeugdgezondheidszorg Probleem met acceptatie lepelvoeding FORCEER NOOIT Kijk maaltijdschema na (honger? ) Probeer alternatieven (ingedikte melk?)

69. jeugdgezondheidszorg Een groentenbrij bestaat uit twee keer zoveel groenten als aardappelen, en 30 tot 50 g vlees, met wat vetstof. Juist Onjuist Weet niet

70. jeugdgezondheidszorg Een groentenbrij bestaat uit twee keer zoveel groenten als aardappelen, en 30 tot 50 g vlees, met wat vetstof. Juist Onjuist Weet niet

71. jeugdgezondheidszorg Het vlees in de groentenbrij wordt best gekookt en niet gebakken. Juist Onjuist Weet niet

72. jeugdgezondheidszorg Kant en klare babymaaltijden zijn te verkiezen boven zelfbereide maaltijden. Juist Onjuist Weet niet

73. jeugdgezondheidszorg Een fruitpap bestaat uit twee of drie stukken fruit waarbij koek geplet wordt. Tot de leeftijd van 6 maanden is glutenvrije koek nodig. Juist Onjuist Weet niet

74. jeugdgezondheidszorg Glutenvrij :zeker tot 4 maand, niet langer dan 7 maand Epidemiologische gegevens (vergelijking Zweden � Denemarken) Darmbarri�re uitgerijpt op 6 maand Prospectief onderzoek: voordeel indien introductie gluten nog tijdens BV

75. jeugdgezondheidszorg Een baby van 8 maanden weigert nog uit de fles te drinken. Hij drinkt uit een beker. De ouders vragen om gewone koemelk te geven, omdat dat nu veel makkelijker is. Akkoord Niet akkoord Weet niet

76. jeugdgezondheidszorg Opvolgmelk versus koemelk Preventie ijzergebrek(sanemie) Vermijden overmatige eiwitinname

77. jeugdgezondheidszorg Een baby van 12 maanden drinkt nog 4 of 5 keer per dag borstvoeding, krijgt een fruithap en een middagmaaltje. Dit is een volwaardige voeding, ook al vertoont de groeicurve een afbuiging sinds de leeftijd van 6 maanden. Juist Onjuist Weet niet

78. jeugdgezondheidszorg

79. jeugdgezondheidszorg Het verdient aanbeveling om tot de leeftijd van drie jaar een groeimelk te geven in plaats van gewone koemelk Juist Onjuist Weet niet

80. jeugdgezondheidszorg KUNSTVOEDINGEN STARTMELK Wei-eiwitoverwegend, lactose Caseine-overwegend HYDROLYSAAT Partieel Doorgedreven INGEDIKTE MELK Johannesbroodboompitmeel (vezel) zetmeel

81. jeugdgezondheidszorg KUNSTVOEDING SOJAMELKEN SEMI-ELEMENTAIRE MELKEN TWEEDE LEEFTIJDSMELK GROEIMELK PREMATURENMELK

82. jeugdgezondheidszorg Met groeimelk minder snel onevenwichtige voeding indien overmatige melkinname bij te weinig gevarieerde voeding Excuus voor weinig gevarieerde voeding??

83. jeugdgezondheidszorg Als een peuter van 12 maanden overschakelt naar gewone koemelk, is volle melk te verkiezen boven half-volle melk. Juist Onjuist Weet niet

84. jeugdgezondheidszorg Een moeder met ernstige obesitas, wil dat probleem voor haar dochter zo goed mogelijk voork�men. Welke raad kan je geven? Neem 1 min om zelf te antwoorden, wissel nadien met je buren je antwoord uit.

85. jeugdgezondheidszorg Een peuter van 12 maanden weigert brokjes in het middagmaal, alles wordt verder heel fijn gemixt anders wordt het uitgespuwd.Zij kan een koekje knabbelen. Wat is je advies ? Neem 1 min om het te noteren, en 2 min om het met je buren uit te wisselen

86. jeugdgezondheidszorg Weigering van brokjesvoeding? Start op de gepaste leeftijd (��kritische perioden in ontwikkeling��) Geef geen brokjes in puree, maar liever zachte brokjes (aardappel) apart Laat zuigeling brokjes zelf in de mond brengen FORCEER NIET

87. jeugdgezondheidszorg Voedingsschema

88. jeugdgezondheidszorg Ouders komen ten einde raad op consultatie: hun zoontje van twee eet zeer slecht (geen ontbijt, zeer kieskeurig vaste voeding, drinkt meer dan 1 l fristi per dag en eet koeken). Normaal klinisch onderzoek. Wat is je advies? Hoe breng je het aan? Neem 2 min om zelf te noteren, 5 min om uit te wisselen

89. jeugdgezondheidszorg Algemeen advies Een gezond kind laat zich niet verhongeren OUDER BEPAALT WAT WANNEER KIND BEPAALT HOEVEEL

90. jeugdgezondheidszorg Slecht etende peuter Vaste maaltijdstructuur Geen beloning (koek, petit gervais,�) indien slecht eten Bord niet te vol leggen (1/4 van wat je denkt nodig te zijn�.) NIET m��r dan 500 ml melk GEEN STRIJD Eten is iets vanzelfsprekend