340 likes | 1.07k Views
Paracetamol intoxicatie. M. Bosman AIOS-SEH Stage interne geneeskunde. Inleiding. Casus Paracetamol Feiten Pathofysiologie Na inname… Behandeling Literatuur. Casus. Vrouw, 68 jaar 35 tabletten Paracetamol ingenomen, onbekend hoe laat Ja….wat nu?. Paracetamol/Acetaminophen.
E N D
Paracetamol intoxicatie M. Bosman AIOS-SEH Stage interne geneeskunde
Inleiding • Casus • Paracetamol • Feiten • Pathofysiologie • Na inname… • Behandeling • Literatuur
Casus • Vrouw, 68 jaar • 35 tabletten Paracetamol ingenomen, onbekend hoe laat • Ja….wat nu?
Paracetamol/Acetaminophen • Overal verkrijgbaar • Pijnstillend, koortswerend • Alleen paracetamol danwel met andere medicatie gecombineerd • Weinig bijwerkingen
Paracetamol/Acetaminophen Maar: • Steeds vaker overdosis (intentioneel danwel niet intentioneel) • Meest voorkomende oorzaak van acuut leverfalen (USA en UK) • Verder: discussie behandeling
Feiten 2008 USA: • Vergiftigingen-controle centra werden voor 150.000 intoxicaties met PCM geraadpleegd • 56.000 SEH-bezoeken • 26.000 opnames • 458 doden, waarvan 100 niet intentioneel
Feiten • Belangrijk en veel gebruikt medicament!
Pathofysiologie • Maximale dosering 4 gram per dag • Levertoxiciteit geschat bij gebruik van meer dan 150 mg/kg of 10 gram over 24 uur • Piekwaarde serumconcentratie na 4 uur • Totale absorptie meestal na 2 uur
Pathofysiologie • Absorptie door maag en dunne darm • Conjugatie naar niet toxische componenten na opname en metabolisatie door de lever • Groot first-pass effect • 90% wordt door de lever opgenomen en verwerkt door 3 verschillende processen
Pathofysiologie • Conjugatie met glucoronide (40-67%) • Conjugatie met sulfaat (20-46%) Beiden gevolgd door renale excretie 3. Oxidatie in een toxisch metaboliet: N-acetyl-p-benzoquinone (NAPQI) door cytochroom P450 oxidase systeem
Pathofysiologie 3e reactie zorgt voor leverschade: Conjugatie van NAPQI met glutathion naar niet toxische stof waarna renale excretie Maar: bij te veel aanbod van NAPQI bindt het aan intracellulaire eiwitten in de lever waarna hepatocyten worden vernietigd
Pathofysiologie Tevens: vrijkomen van cytokines en reactief nitrogen- en zuurstof radicalen zorgen voor een 2e inflammatoire respons • Vernietiging leverparenchym en fulminant leverfalen (irreversibel)
Pathofysiologie Ook: renale schade door proximale en distale tubulaire necrose en vasculaire endotheelschade, door: • Aanwezigheid van het CYP450 enzym CYP2E1 • Activatie van prostaglandine synthase in de nieren (reversibel, 7-10 dagen)
Behandeling • Absorptie voorkomen • PCM uit het bloed halen na absorptie • Voorkomen van omzetting PCM naar NAPQI • NAPQI omzetten naar niet toxische stof/ tegengaan toxische effecten • Behandelen van fulminant leverfalen
Behandeling Absorptie voorkomen: • Maagspoelen • Actieve kool • Ipecac syrup
Behandeling PCM uit het bloed halen na absorptie: Actieve kool Echter: alleen gestart binnen 2 uur na inname
Behandeling Voorkomen van omzetting PCM naar NAPQI: • N-acetylcysteine eerste keus voor antidotum • Cysteamine en methionine • Afname van mortaliteit bij patiënten met fulminant verlopend leverfalen
Behandeling • Behandeling acetylcysteine afhankelijk van paracetamol concentratie in het bloed (4 uur na inname!) • Normogram paracetamolintoxicatie (Rumack-MatthewNormogram) • Altijd behandeling indien: geen PCM-spiegels bekend zijn, maar verdenking 150 mg/kg of meer dan 10 g ingenomen
Behandeling Start therapie 0-10 uur betere prognose dan laat 10-24 uur Oraal versus iv Factoren: alcoholisme, eating disorder, medicatie die aangrijpen op het CYP2E1 oxidase systeem (carbamazepine, fenytoine, isoniazide)
Behandeling Levertransplantatie: • Met acetylcysteine niet de levertransplantatie vertragen! • Beslissing adhv King’s College Hospital criteria
Behandeling Echter: 28% korte termijn mortaliteit bij levertransplantatie Lange termijn prognose niet bekend
Einde • Vragen?
Literatuur • Pooja Agrawal e.a.Emergency Medicine Practice: An Evidence-Based Approach To Acetaminophen (Paracetamol, APAP) Overdose. EBMedicnine.net. Sept 2010, vol 12, nr 9. • Brok J. Buckley N. Gluud C. Interventions for paracetamol (acetaminophen) overdose. The cochrane collaboration. 2009 • www.internisten.nl: Nederlandse Internisten Vereniging • www.lifeandthefastlane.nl