Andere Tijden in onderwijs en opvang

1. Andere Tijden in onderwijs en opvang Landelijke conferentie Lokale Educatieve Agenda, 12 januari 2010 Anki Duin

2. Programma • Motieven in het veld voor andere inrichting van de schooldag • Varianten van andere tijdenmodellen • Is de gemeente belanghebbende bij andere school- en opvangtijden? • De relatie met de Lokale educatieve agenda LEA conferentie 12 januari 2010

3. LEA conferentie 12 januari 2010

4. Traditionele schooldag LEA conferentie 12 januari 2010

5. Het zijn andere tijden…. De ouders zijn anders…… • Toenemende arbeidsparticipatie van vrouwen (beide ouders werken): 75% van de moeders werkt • Toename van alleenstaande ouders (die werken):14% van de kinderen • Andere dagindeling: combinatie van werken, zorgen, leren, vrijwilligerswerk • Sterke groei gebruik kinderopvang: 80% van de kinderen naar kdv; 25 % naar bso; jaarlijkse stijging bso: 5% LEA conferentie 12 januari 2010

6. Het zijn andere tijden…. De kinderen zijn anders….. • andere dagindeling, andere vrije tijdsbesteding • andere leerpatronen, invloed media etc. • Andere familiesfeer, diversiteit in etnische achtergrond • Andere verwachtingen van kinderen LEA conferentie 12 januari 2010

7. Het zijn andere tijden De sociale structuren zijn veranderd… • Wegvallen traditioneel `opvoedingsnetwerk’ (familie, buurt, kerk) • RMO (2001: aansprekend opvoeden): pedagogisch `gat’ vraagt om samenwerking tussen jeugdvoorzieningen • Onderwijsraad (2008: Een rijk programma voor ieder kind): school is geen solitaire voorziening meer;verbinding tussen school en kinderopvang zorgt voor stabiliteit, veiligheid en continuïteit” LEA conferentie 12 januari 2010

8. Verschuiving in verantwoordelijkheden Ouders, opvoeding, opvang kind Opvang, vrije tijd Opvang, opvoeding School Onderwijs, opvoeding LEA conferentie 12 januari 2010

9. Het zijn andere tijden…. en de schooldag? LEA conferentie 12 januari 2010

10. Kenmerken huidige schooldag • Versnipperde schooldag • Verschillende `regimes’ voor de kinderen: school, overblijf, kinderopvang met eigen regels, aanpak, cultuur etc. • Veel verschillende gezichten voor kinderen • Verschillende `loketten’ voor ouders • Verschillen in communicatie, contracten ed. Kan dat niet leuker voor kinderen, handiger voor ouders, slimmer voor aanbieders? LEA conferentie 12 januari 2010

11. Er is een urgentie…. Knelpunten in de praktijk rondom: • voorschoolse opvang (geringe vraag, locatie) • Tussenschoolse opvang (terugloop vrijwilligers; kwaliteit, onrust) • Buitenschoolse opvang (beschikbaarheid, wachtlijsten, vervoer, locaties) • Kerntaak professionals in de knel Maar ook: • Inefficiënt gebruik van ruimtes op de dag, in de week • Onevenwichtig collectieve ritme LEA conferentie 12 januari 2010

12. Er liggen kansen…… • Kinderopvang en primair onderwijs vinden aansluiting (motie van Aartsen/ Bos) • Partijen in het veld leren elkaar kennen, krijgen zicht op meerwaarde van samenwerkingsmogelijkheden • Bredeschoolontwikkeling, gezamenlijke huisvesting • Toenemende beleidsaandacht voor aanpak versnipperde schooldag (dagarrangementen, combinatiefuncties) Basisscholen en kinderopvang vinden elkaar in het zoekennaar een aaneengesloten aanbod van onderwijs en opvang: een eigentijds dagarrangement LEA conferentie 12 januari 2010

13. Andere tijden: drie varianten I. Het 5 gelijke dagen model • Alle dagen even lang op school: • Alle dagen begint en eindigt de school op dezelfde tijd • Lunch in de klas • Directe aansluiting met de kinderopvang/ BSO LEA conferentie 12 januari 2010

14. 5 gelijke dagen model in praktijk • Tilburg; de Boemerang (nieuwe school) • Tilburg: Jan Ligthartschool • Almere: de Droomspiegel • Almere: Europaschool • Rotterdam: Dominicusschool (bestaand) • Hilversum: twee scholen (bestaand) • Capelle a/d IJssel: Obs West (bestaand) • Utrecht: de Ridderhof, Hof ter Weide, Waterrijk Variaties in begin- en eindtijd; wo. eerder uit; vr.mi vrij voor de onderbouw LEA conferentie 12 januari 2010

15. Andere Tijden: drie varianten II. Het verlengde middagpauze of bioritme model Onderwijs Opvang, sport, activiteiten Onderwijs opvang LEA conferentie 12 januari 2010

16. Bioritme/ verlengde middagpauze in praktijk • Almere: Bizziekids • Zwolle: Veerezon (gestart op experimentele basis zomer 09) • (In voorbereiding) Groningen: Vensterschool van de toekomst • Gouda: bs. De Oosterweide (gestopt) LEA conferentie 12 januari 2010

17. Andere Tijden: drie varianten III. De 7 tot 7 school/ Sterrenschool/ parapluschool/ Kindcentrum • Eén loket voor ouders en kinderen • Eén regisseur/ directeur • Concentratie van voorzieningen • Aaneengesloten programma; combinaties van binnen- en buitenschools leren • Eenduidig pedagogisch beleid • Combinaties van personeel • Eén bestuurlijke model? LEA conferentie 12 januari 2010

18. Andere Tijden : drie varianten Voorbeelden 7 tot 7-concept: Schoolbesturen Brabant, Ede, Deventer Sluitend arrangement van onderwijs en kinderopvang, psz in één hand; 1 team, gez. ruimte; gez. BV (50-50% aandelen) of holdingmodel op termijn Concept Sterrenschool (hele jaar open, 4 of 5 dagen les, individuele leerlijnen, één adres 0-12 jr, diverse diensten in één pedagogische omgeving) www.desterrenschool.nl Bizzie Kids Basics (particuliere school Almere) LEA conferentie 12 januari 2010

19. Strategische afwegingen Aanpak: • alleen of met andere schoolbesturen? • Alleen of met partners als kinderopvang en vrije tijdssector • Wijk- of regiogebonden of per locatie? • Als kleine pilot of breed invoeren? • Top down of bottom-up? • Los van of samen met de gemeente? LEA conferentie 12 januari 2010

20. Wie beslist erover? Draagvlak • Wie gaat erover? • Het goede gesprek met ouders • Het goede gesprek met het team Ondersteunende activiteiten Andere Tijden • Argumentenkaart • DVD ouders over schooltijden • Nieuw materiaal tbv. Team • Masterclasses met ervaringsdeskundigen • Workshops `Lokaal aan de slag met de schooldag’ LEA conferentie 12 januari 2010

21. Project Andere Tijden in onderwijs en opvang Wilt u informatie of contact met de initiatiefgroep Andere Tijden in onderwijs en opvang, bel of email dan naar: Anki Duin, projectleider: T 06- 53932036 E anderetijdeninonderwijsenopvang@xs4all.nl Jan Littink, VOS/ABB T 06 – 12928581 E jlittink@vosabbconsulting.nl LEA conferentie 12 januari 2010

22. Andere schooltijden en de rol van de gemeente STELLING De lokale overheid is belanghebbende bij schooltijden LEA conferentie 12 januari 2010

23. Positie gemeente ARGUMENTENKAART SCHOOLTIJDEN Welke argumenten zijn er vanuit de positie van de gemeente als belanghebbende: • Vóór handhaving van de huidige schooltijden? • Tegen handhaving van de huidige schooltijden? LEA conferentie 12 januari 2010

24. STELLING De realisatie van een sluitend dagarrangement, w.o. de afstemming van school- en opvangtijden, hoort op de Lokaal Educatieve Agenda te staan LEA conferentie 12 januari 2010