SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU VE UYGULAMALARI

1. SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNU VE UYGULAMALARI

2. Sosyal Güvenlik Sistemi • Kısa vadeli sigorta kolları İş kazaları ve meslek hastalığı Hastalık Analık • Uzun vadeli sigorta kolları Malullük Yaşlılık Ölüm • GENEL SAĞLIK SİGORTASI

3. KISA VADELİ SİGORTA KOLLARI İŞ KAZALARI VE MESLEK HASTALIĞI HASTALIK ANALIK

4. İŞ KAZALARININ TANIMI SSGSSK göre: İş kazası aşağıdaki hal ve durumlarda meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olaydır. Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada, İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle, Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda, Hizmet akdi ile çalışan ( 4/a ) kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,

5. MESLEK HASTALIĞININ TANIMI VE TESPİTİ SSGSSK göre: Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük halleridir. Sigortalının çalıştığı işten dolayı meslek hastalığına tutulduğunun; - Kurumca yetkilendirilen sağlık hizmet sunucuları tarafından usûlüne uygun olarak düzenlenen sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi, - Kurumca gerekli görüldüğü hallerde, işyerindeki çalışma şartlarını ve buna bağlı tıbbî sonuçlarını ortaya koyan denetim raporları ve gerekli diğer belgelerin incelenmesi, sonucu Kurum Sağlık Kurulu tarafından tespit edilmesi zorunludur.

6. İŞ KAZALARI VE MESLEK HASTALIĞINDAN SAĞLANACAK YARDIMLAR SSGSSK göre: kazası veya meslek hastalığı sigortasından sağlanan haklar şunlardır: a) Sigortalıya, geçici iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi. b) Sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanması. c) İş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine, gelir bağlanması. d) Gelir bağlanmış olan kız çocuklarına evlenme ödeneği verilmesi. e) İş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalı için cenaze ödeneği verilmesi.

7. HASTALIK VE ANALIK HALİ(Md.15)‏ - SSGSSK göre; • Hizmet akdi ile sigortalının, iş kazası ve meslek hastalığı dışında kalan ve iş göremezliğine neden olan rahatsızlıklar’ı, hastalık halidir. • Hizmet akdi ile çalışan sigortalı kadının veya sigortalı erkeğin, sigortalı olmayan eşinin, kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadının ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşinin gebeliğinin başladığı tarihten itibaren doğumdan sonraki ilk sekiz haftalık, çoğul gebelik halinde ise ilk on haftalık süreye kadar olan gebelik ve analık haliyle ilgili rahatsızlık ve özürlülük halleri analık hali kabul edilir

8. ANALIK SİGORTASINDAN SAĞLANAN EMZİRME YARDIMI(Md.16) • SSGSSK Göre; • Analık sigortasından sigortalı kadına veya sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe, • hizmet akdi ile çalışması nedeniyle bu kanun uyarınca sigortalı olanlardan; kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alan kadına ya da gelir veya aylık alan erkeğin sigortalı olmayan eşine,her çocuk için yaşaması şartıyla doğum tarihinde geçerli olan ve Kurum Yönetim Kurulunca belirlenip Bakan tarafından onaylanan tarife üzerinden emzirme ödeneği verilir. • Sigortalı kadına veya sigortalı olmayan eşinin doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe emzirme ödeneği verilebilmesi için, • Sigortalı işçinin doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olması, • Nam ve hesabına bağımsız çalışmaları nedeniyle sigortalı olanlar için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi yatırılmış ve genel sağlık sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olmasışarttır. • Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalılardan sigortalılıkları sona erenlerin, bu tarihten başlamak üzere üçyüz gün içinde çocukları doğarsa, sigortalı kadın veya eşi analık sigortası haklarından yararlanacak sigortalı erkek, doğum tarihinden önceki onbeş ay içinde en az 120 gün prim ödenmiş olması şartıyla emzirme ödeneğinden yararlandırılır.

9. EMZİRME YARDIMI 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanuna göre; Halen uygulanmakta olan süt emzirme yardımı bir defa için 50 TL ve cenaze yardımı tutarı ise 242 TL dir. Yasa önerisinde hükümet emzirme yardımını önce 6 ay süre ile her ay ödenmek üzere asgari ücretin 1/3 olarak önermişti (729/3=243)X6 =1.458.-TL ödenecekti, sonra vazgeçti, rakamı belirleme yetkisini yönetime bıraktı, SSGSSK nu ile Emzirme yardımı tutarının kurum tarafından belirlenerek bakan tarafından onaylanması ön görülmüştür. Emzirme Yardımı : 2008 de 50 TL,2009 da 70 TL, 2010 da 75 TL,

10. İSTİRAHAT RAPORLARINDA UYGULANACAKUSUL VE ESASLAR İstirahat raporlarının Kurumla sözleşmeli sağlık hizmeti sunucuları tarafından düzenlenmesişarttır. Ayaktan tedavilerde tek hekim raporu ile bir defada en çok 10 gün istirahat verilebilir. İstirahat sonrasında kontrol muayenesi raporda belirtilmiş ise, toplam süre 20 günü geçmemek kaydı ile istirahat uzatılabilir. Yirmi günü aşan istirahat raporları sağlık kurulunca verilir. Sağlık kurulunun ilk vereceği istirahat süresi sigortalının tedavi altına alındığı tarihten başlamak üzere altı ayı geçemez. Tedaviye devam edilmesi hâlinde malullük hâlinin önlenebileceği veya önemli oranda azaltılabileceği sağlık kurulu raporu ile tespit edilirse bu süre uzatılır. Kurumla sözleşmesiz sağlık hizmeti sunucuları tarafından verilen ve istirahat süresi 10 günü geçmeyen raporlar ile Kurumla sözleşmeli resmi sağlık hizmeti sunucusu hekimi tarafından verilen 10günü aşanraporlar, Kurumla sözleşmeli resmi sağlık hizmeti sunucusu sağlık kurulunca onandığı takdirdegeçerli olur. Hizmet akdine tabi olarak çalışan (işçiler) sigortalılara bir takvim yılı içinde tek hekim tarafından ayaktan tedavilerde verilecek istirahat sürelerinin toplamı 40 (kırk) günü geçemez. Bu süreyi geçen istirahat raporları sağlık kurulunca verilir. Kurumca yetki tanınan işyeri hekimi bir kerede en fazla 2 gün istirahat verebilir.

11. HIZMET AKDI ILE ÇALIŞAN SİGORTALILARA GEÇICI IŞGÖREMEZLIK ÖDENEKLERININ ÖDENMESİ • Hizmet akdi ile çalışan sigortalılara geçici iş göremezlik ödeneklerinin ödenmesinde, • Hastalık, İş kazası veya Analık Kaza tarihinden önceki 3 ay içerisinde elde edilen kazançların o 3 aydaki çalışma gün sayısına bölünmesi sonrasında elde edilen günlük kazancın, • Ayaktan istirahatlerde 2/3 ‘ü, • Yatarak tedavilerde ise 1/2 si geçici iş göremezlik ödeneği olarak ödenir. • Hastalık istirahatlerinde ödeme 3. günden başlar, işkazası, meslek hastalığı ve Analık hallerinde ise 1. günden başlar.

12. UZUN VADELİ SİGORTA KOLLARI MALULLÜKYAŞLILIK ÖLÜM

13. YAŞLILIK AYLIĞINDAN YARARLANMA ŞARTLARI(SSGSSK Md. 28) İlk defa 30.04.2008 tarihinden sonra sigortalı sayılanlara; Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olmaları ve en az 9000 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartıyla yaşlılık aylığı bağlanır. Hizmet akdine tabi olarak sigortalı sayılanlar (işçiler) için prim gün sayısı şartı 7200 gün olarak uygulanır. Yukarıda belirtilen yaş şartlarınıı; 1/1/2036 ile 31/12/2037 tarihleri arasında kadın için 59, erkek için 61, 1/1/2038 ile 31/12/2039 tarihleri arasında kadın için 60, erkek için 62, 1/1/2040 ile 31/12/2041 tarihleri arasında kadın için 61, erkek için 63, 1/1/2042 ile 31/12/2043 tarihleri arasında kadın için 62, erkek için 64, 1/1/2044 ile 31/12/2045 tarihleri arasında kadın için 63, erkek için 65, 1/1/2046 ile 31/12/2047 tarihleri arasında kadın için 64, erkek için 65, 1/1/2048 tarihinden itibaren ise kadın ve erkek için 65, olarak uygulanır. Yaş hadlerinin uygulanmasında yukarıda belirtilen prim gün sayısı şartının doldurulduğu tarihte geçerli olan yaş hadleri esas alınır. Sigortalılar, yukarıda belirtilen yaş hadlerine 65 yaşını gecmemek üzere üç yıl eklenmek ve adlarına en az 5400 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olmak şartıyla da yaşlılık aylığından yararlanabilirler. Bunlardan 30.04.2008-31.12.2008 arasında sigortalı sayılanlar için 4600 gün, 01.01.2009-31.12.2009 arasında sigortalı sayılanlar için 4700 gün, 01.01.2010-31.12.2010 arasında sigortalı sayılanlar için 4800 gün, 01.01.2011-31.12.2011 arasında sigortalı sayılanlar için 4900 gün, 01.01.2012-31.12.2012arasında sigortalı sayılanlar için 5000 gün, 01.01.2013-31.12.2013 arasında sigortalı sayılanlar için 5100 gün, 01.01.2014-31.12.2014 arasında sigortalı sayılanlar için 5200 gün, 01.01.2015-31.12.2015 arasında sigortalı sayılanlar için 5300 gün, 01.01.2016- dan sonra sigortalı sayılanlar için 5400 gün prim ödenmiş olması gerekmektedir. Emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malûl çocuğu bulunanların, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayıları toplamına eklenir ve eklenen bu süreler emeklilik yaş hadlerinden de indirilir.

14. ÖZÜRLÜ SİGORTALILARIN YAŞLILIK AYLIĞINI HAK ETME ŞARTLARI İşe girmeden önce maluliyet derecesinde hastalığı veya özürlüleri olanların emekli olabilmeleri için; % 60 ve daha fazla sakatlar için, ……….01.10.2008 Tarihinden önce sigortalı olanlar 15 Yıl Sigortalılık süresi 3600 gün prim ödemesi, 01.10.2008- 31.12.2008 tarihleri arasında sigortalı olanlar, 15 Yıl sigortalılık 3700 gün prim ödemesi, 01.01.2009 - 31.12.2009 tarihleri arasında sigortalı olanlar, 15 Yıl sigortalılık 3800 gün prim ödemesi, 01.01.2010 - 31.12.2010 tarihleri arasında sigortalı olanlar, 15 Yıl sigortalılık 3900 gün prim ödemesi, 01.01.2011 - 31.12.2011 tarihleri arasında sigortalı olanlar, 15 Yıl sigortalılık 3960 gün prim ödemesi gerekmektedir. *Kurum sağlık kurullarınca çalışma gücünün %50 ila %59 arasında kaybetmiş olduğu tesbit edilenlerin, 01.10.2008- 31.12.2008 tarihleri arasında sigortalı olanlar, 16 Yıl sigortalılık 3700 gün prim ödemesi, 01.01.2009 - 31.12.2009 tarihleri arasında sigortalı olanlar, 16 Yıl sigortalılık 3800 gün prim ödemesi, 01.01.2010 - 31.12.2010 tarihleri arasında sigortalı olanlar, 16 Yıl sigortalılık 3900 gün prim ödemesi, 01.01.2011 - 31.12.2011 tarihleri arasında sigortalı olanlar, 16 Yıl sigortalılık 4000 gün prim ödemesi, 01.01.2012 - 31.12.2012 tarihleri arasında sigortalı olanlar, 16 Yıl sigortalılık 4100 gün prim ödemesi, 01.01.2013 - 31.12.2013 tarihleri arasında sigortalı olanlar, 16 Yıl sigortalılık 4200 gün prim ödemesi, 01.01.2014- 31.12.2014 tarihleri arasında sigortalı olanlar, 16 Yıl sigortalılık 4300 gün prim ödemesi, 01.01.2015 – sonrası sigortalı olanlar, 16 Yıl sigortalılık 4320 gün prim ödemesi, gerekmektedir

15. ÖZÜRLÜ SİGORTALILARA AYLIK BAĞLANMASI • *Kurum sağlık kurullarınca çalışma gücünü %40 ila %49 arasında kaybetmiş olanlardan, • 01.10.2008- 31.12.2008 tarihine kadar işe girenlerin, 18 yıllık sigortalılık ve 4100 gün prim ödemesi, • 01.01.2009-31.12.2009 tarihleri arasında işe girenlerin, 18 yıllık sigortalılık ve 4200 gün prim ödemesi, • 01.01.2010-31.12.2010 tarihleri arasında işe girenlerin, 18 yıllık sigortalılık ve 4300 gün prim ödemesi, • 01.01.2011-31.12.2011 tarihleri arasında işe girenlerin, 18 yıllık sigortalılık ve 4400 gün prim ödemesi, • 01.01.2012-31.12.2012 tarihleri arasında işe girenlerin, 18 yıllık sigortalılık ve 4500 gün prim ödemesi, • 01.01.2013-31.12.2013 tarihleri arasında işe girenlerin, 18 yıllık sigortalılık ve 4600 gün prim ödemesi, • 01.01.2014-31.12.2014 tarihleri arasında işe girenlerin, 18 yıllık sigortalılık ve 4680 gün prim ödemesi, • Gerekmektedir. • Bakıma muhtaç özürlü çocuğu bulunan sigortalı kadının bu kanun yürürlük tarihinden sonraki prim gün sayılarının ¼ ü prim gün sayısı toplamına ilave edilmesi ve bu eklenen sürenin emeklilik yaşından düşülmesi ön görülmüştür.

16. MALULLÜK VE ÖLÜM AYLIKLARINI HAKETME ŞARTLARI 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre; Malullük ve ölüm aylığını hak etmek için1800 gün prim ödemiş olmak veya 5 yıllık sigortalılık süresini doldurmak 900 gün prim ödemiş olmak şartı aranmaktadır. SSGSSK nu ile; Halen çalışmakta olanları da kapsayacak şekilde malullük aylığını haketmek için 10 yıllık sigortalılık süresinin tamamlamış ve 1800 gün prim ödenmiş olması, -Bakıma muhtaç olan malüllerde ise sigortalılık süresine bakılmaksızın 1800 gün prim ödenmiş olması, -Ölüm aylığını hak etmek için ise 5 yıllık sigortalılık süresinin tamamlanmış ve 900 gün prim ödenmiş olması, veya 1800 gün prim ödemiş olması ön görülmüştür. Ancak ölüm aylığını haketmek için ön görülen 900 günlük prim gün sayısını tamamlamada borclanma yapılmayaçaktır.

17. ÖLÜM SİGORTASINDAN AYLIK BAĞLANACAK KİŞİLER VE AYLIK BAĞLAMA ORANLARI • DUL EŞ’E % 50 ORANINDA, BAŞKA AYLIK BAĞLANACAK KİMSE YOKSA % 75, ANCAK, KENDİ ÇALIŞIYORSA VEYA EMEKLİ AYLIĞI ALIYORSA % 50, • 18 YAŞINI DOLDURMAMIŞ ÇOCUKLARINA, LİSE TAHSİLİ YAPIYORSA 20, ÜNİ. TAHSİLİ YAP. 25 YAŞINI DOLDURMAMIŞ ÇOCUKLARINA % 25, • KURUM SAĞ.KUR.KARARI İLE % 60 VE DAHA FAZLA SAKAT ÇOCUK İLE YAŞLARI NE OLURSA OLSUN EVLİ OLMAYAN KIZ ÇOCUKLARINA % 25, • GELİRİ OLMAYAN (NET ASGARİ ÜCRETTEN FAZLA) ANNE, BABAYA ARTAN HİSSE BULUNMASI HALİNDE, %25, YAŞLARI 65 ÜZERİ İSE ARTAN HİSSE ARANMAKSIZIN % 25, ORANINDA AYLIK BAĞLANIR

18. BORCLANMA YAPILACAK SÜRELER (MD/41) 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre; *Askerlikte yedek subay öğrenci ve er olarak gecen süreler, *grev ve lokavta gecen süreler (grev ve lokavtın sona ermesinden itibaren 6 ay içinde baş vurulması halinde),( Ekonomik kriz dönemlerinde işverenlerce verilen 3 ayı geçmemek üzere ücretsiz izinler) 5754/67 borcun tebliğ tarihinden itibaren 6 ay içinde ödenerek borçlanılır. Oran %20 dir. SSGSSK nu ile; Ücretsiz doğum izni ya da analık izni süreleri ile hizmet akdi ile çalışan (4/a) sigortalı kadının doğum tarihinden sonraki iki yıllık süresi, Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreler, sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan, bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen primi ödenmemiş süreleri, Grev ve lokavtta geçen süreler, Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarihi takip eden aybaşı ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreler, Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri, Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri, Borclanılacak primlerin oranı %32 dir. Tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenecektir.

19. BORÇLANILACAK SÜRELERİNBELGELENDİRİLMESİ Ücretsiz doğum izni ya da analık izni süreleri ile hizmet akdi ile çalışan (4/a) sigortalı kadının doğum tarihinden sonraki iki yıllık süresi tabi olduğu işyerince, Er veya erbaş olarak silah altında veya yedek subay okulunda geçen süreler askerlik şubelerince veya Kuvvet Komutanlıklarınca Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan, bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen primi ödenmemiş süreleri Cumhuriyet Savcılığınca, Grev ve lokavtta geçen süreler Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlüğünce, Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarihi takip eden aybaşı ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreler ilgili kamu idarelerince, Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri ilgili hastane veya öğrenim kurumlarınca, Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri, ilgili baro başkanlıklarınca onaylanan ve örneği Kurumca hazırlanan hizmet borçlanması başvuru belgelerine göre Kuruma yapılır.

20. BORÇLANILACAK SÜRELERİN PRİM TUTARININ HESABI, TEBLİĞİ VE ÖDENMESİ Borçlanılacak sürelere ait prim tutarı, sigortalıların veya hak sahiplerinin talepte bulundukları tarihte ki prime esas alt ve üst sınırlar arasında olmak üzere kendilerince belirlenen günlük kazancın %32’si oranında hesaplanır. Tahakkuk ettirilen borç tutarı, ilgiliye iadeli taahhütlü olarak tebliğ edilir. PTT alındısının ilgiliye teslim edildiği tarih borcun tebliğ tarihidir. Hesaplanan borç, tebliğ tarihinden itibaren bir ay içerisinde sigortalı veya hak sahipleri tarafından Kuruma ödenir. Bir ay içinde ödenmeyen borçlanmalar geçerli sayılmaz. Bunlar için ayrıca yeni başvuru şartı aranır. Borcun bir ay içinde tamamının ödenmemesi halinde, ödenen miktara karşılık gelen süre sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Süresi içinde tebliğ edilen borcunu ödemeyenler ile kısmi ödeme yapanların kalan sürelerinin borçlandırılması için yeni başvuru şartı aranır. Sigortalının borçlanmaya esas günlük kazancının tespitinde, adi posta yolu ile gönderilen veya Kuruma doğrudan verilen belgenin Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarih, iadeli taahhütlü veya acele posta servisi olarak gönderilenlerde ise postaya verildiği tarih esas alınacaktır.

21. MALULLÜK; YAŞLILIK VE ÖLÜM AYLIKLARININ HESAPLANMASI -506 sayılıSosyalSigortalarKanununagöre; Emekliaylıklarınınhesaplanmasındageçmişyıllarailişkinkazançlargüncellenirkenöncekiyıldatüketiciendeksindekideğişimoranınınyüzde 100’ü ilegelişmehızınınyüzde 100’ü ayrıayrıdikkatealınıyordu. Aylıkbağlamaoranıise ilk 10 yıllık prim günsayısının her 360 günüiçin %3,5, sonraki 5 yıliçin %2, sonrakiyıllariçinise %1,5 olarakhesaplanıyordu. Buna göre9000gün prim ödenmişsüreiçinaylıkbağlamaoranı %60olmaktadır. SSGSSK nu ile; Güncellemekatsayısının, öncekiyıldagerçekleşentüketiciendeksindekideğişimoranınıntamamıileyıllıkgelişmehızının %30’ununtoplamına( + 1) birpuanilaveedilerekhesaplanmasıöngörülmüştür. Aylıkbağlamaoranıise, ilk defabukanununyürürlüğegirmesindensonraişebaşlayacaksigortalıların her 360 günlük prim günsayısıiçin % 2 olarakhesaplanmasıöngörülmüştür. Böylecebukanunuyürürlüğegirmesindensonra ilk defasigortalıolacakların, 9000güniçinaylıkbağlamaoranları %50’edüşecektir. Ancak01.10.2008 tarihinden önce işe girmiş olan sigortalıların ilk 10 yıllık prim günsayılarınındolmasınakadar, bukanununyürürlüktarihindensonrakisüreleriçindeaylıkbağlamaoranları her 360 güniçin %3 olacaktır.

22. EMEKLİ AYLIĞINI HAKETMİŞ OLAN SİGORTALILARIN DURUMU SSGSSK ile emeklilik sisteminde yapılan düzenlemenin amacı emekli aylıklarını haketmeyi zorlaştırmak ve aylıkların daha düşük hesaplanmasını sağlamaktır. Ancak halen sigortalı olanların emeklilik taleplerinde, Kanunun yürürlük tarihi itibariyle mevcut mevzuat hükümlerine göre, toplam prim gün sayıları üzerinden aylık hesaplanacağından, emekli aylığını haketmiş olanların aylıklarında düşme olmayacaktır. Halen çalışmakta olan sigortalılardan, 31.12.1999 tarihinden önce sigortalı olanlar için toplam prim gün sayıları üzerinden, kat sayı ve gösterge sistemine , 4447 sayılı Kanuna, çalışmaya devam etmeleri halinde yeni kanuna (SSGSSK) tabi olmak üzere üç ayrı mevzuatla aylık hesaplanacak, bu sürelerde geçen prim gün sayılarına orantılı kısımlarının toplamı emekli aylıklarını oluşturacaktır. 01.01.2000 tarihinden sonra ilk defa sigortalı olanlar için ise 4447 sayılı ve yeni kanuna (SSGSSK) göre toplam prim gün sayıları üzerinden ayrı ayrı aylıkları hesaplanacaktır

23. ÖLÜM AYLIĞINDA HAK SAHİPLİĞİ 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanuna göre; -Dul eş, -18 yaşını doldurmamış çocuklar, 18 yaşının doldurmuş olmakla beraber orta öğrenimde 20, yüksek öğrenimde 25 yaşını doldurmamış çocuklar. Yaşı ne olursa olsun kendi çalışmalarından dolayı aylık gelir almayan evlenmemiş olan kız çocukları ve malul durumdaki çocuklar, -Geçimi sigortalı tarafından sağlanan ana ve baba , SSGSSK nu ile; *Dul eş, * bu Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında (ceza ve tutuk evi atölyelerinde çalışanlar,Mesleki Eğitim Kanununa göre çalışan aday çırak,çırak ve öğrenciler ile İŞKUR tarafından düzenlenen mesleki eğitim kurslarına katılanlar hariç olmak üzere) çalışmayan veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış çocuklardan; -18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanlar, -Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirip malûl olduğu anlaşılanlar, -Yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan kızlar,  * Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde, her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartıyla ana ve babası, babanın 65 yaşın üstünde olması halinde artan hisseye bakılmaksızın yukarıdaki şartlarla toplam % 25 oranında aylık bağlanır.

24. DUL EŞ AYLIĞI VE EVLİLİK YARDIMI 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanuna göre; *çalışan, aylık ve gelir alan çocuksuz dul eş’e sigortalının aylığının %75’i oranında aylık bağlanmaktadır. *Yetim kız çocuklarına evlendiklerinde yetim aylıklarının 24 katı tutarında evlilik yardımı ödenmektedir. (506 ek madde-12) SSGSSK nu ile -çalışan veya gelir ve aylık alan çocuksuz dul eşe ( Karı veya kocaya ) bağlanacak ölüm aylığın oranı, ölen sigortalının aylığının %50’si olarak belirlenmiştir. -Yetim kız çocuklarına ödenecek evlilik yardımının tutarı ise tekrar yetim aylığının 24 katına yükseltilmiş, ancak tasarıda dul eşlerede verilmesi ön görülen evlenme yardımı maddeden çıkartılmıştır.

25. AYLIK VE GELİRLERİN BİRLEŞMESİ • Hem Malullük hemde Yaşlılık aylığına hak kazanan sigortalıya yüksek olanı, eşitse Yaşlılık aylığı bağlanır. • Ana ve Babasından ayrı ayrı aylık bağlanmasına hak kazanan çocuğa yüksek olan aylık, düşük olanın yarısı, • Birden fazla çocuğundan aylığa hak kazanan ana ve babaya en fazla ödemeye imkan veren 2 dosyadan yüksek olanın tamamı, düşük olanın yarısı, • Hem eşinden ve hem de Ana ve/ veya Babasından aylığa hak kazananlara tercihine göre, • Evliliği ölüm nedeni ile sona erenlerde sonraki evliliğinden de aylığa hak kazanması halinde de tercihine göre, • Kendisi malululük veya yaşlılık aylığı almakta iken eşin ölümü halinde her iki aylıkta bağlanır.

26. GENEL SAĞLIK SİGORTASI

27. SAĞLIK HİZMETLERİNDE BAKMAKLA YÜKÜMLÜ OLDUĞU KİŞİ 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre; -Diğer sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir aylık almayan ve çalışmayan eş -18 yaşını doldurmamış çocuklar, 18 yaşını doldurmuş olmakla birlikte orta öğrenimde okuyan 20, yüksek okulda okuyan 25 yaşına kadar ki çocuklar, yaşına bakılmaksızın evlenmemiş olan,çalışmayan ve sosyal güvenlik kurumlarından gelir ve aylık almayan kız çocukları ile malül çocuklar, -Geçimi sigortalı tarafından sağlanan ana ve baba bakmakla yükümlü kişi sayılmıştır. SSGSSK nu ile; (MD-3/10) -sigortalı sayılmayan, isteğe bağlı sigortaya devam etmeyen, gelir ve aylık almayan eş, -18 yaşını doldurmamış çocuklar, -18 yaşını doldurmuş olmakla birlikte orta öğrenimde okuyan 20, yüksek okulda okuyan 25 yaşına kadar ki çocuklar ile evlenmemiş malül çocuklar, (18 yaşını dolduran okumayan kız çocukları ise hak sahipliğiniden çıkartılmıştır. 18 yaşını doldurmuş çocuklar genel sağlık sigortası primini kendileri ödeyeCektir.Çalışmıyor ve yoksulsalar primlerini devlet ödeyecektir)‏ -halen 18 yaşını doldurmuş olmakla birlikte sağlık yardımlarından yararlanan kız çocuklarının durumlarında değişiklik olana kadar bu hakları devam edecektir. - kurumca belirlenen kriterlere göre geciminin sigortalı tarafından sağlandığı tesbit edilen (Her türlü kazanç ve irattan elde ettiği gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olan ve diğer çocuklarından sağlık yardımı almayan ana ve babası) ana ve baba, bakmakla yükümlü kişi sayılmışlardır.

28. YOKSUL SAYILAN VATANDAŞLARIN GENEL SAĞLIK SİGORTASI TESCİLLERİ • Harcamaları, taşınır - taşınmazları ile bunlardan doğan hakları da dikkate alınarak, Kurumca belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilecek kişi başına geliri, aylık tutarı asgari ücretin üçte birinden az düşen vatandaşların primleri devlet tarafından karşılanmak üzere genel saglık sigortalısı sayılacaklar, • Bunların genel sağlık sigortalılıkları Kurumca tescil edildikleri tarihten itibaren başlar.

29. YOKSUL KABUL EDİLMEYENLER ÖDEYECEKLERİ GENEL SAĞLIK SİGORTASI PRİMLERİ • Kurumca belirlenecek test yöntemleri ve veriler kullanılarak tespit edilen aile içindeki gelirin kişi başına düşen aylık tutarı; • Asgari ücretin üçte birinden asgari ücrete kadar olduğu tespit edilenler, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının üçte biri, (Kişi başına düşen aylık gelir 243 ila 729 Tl olanların ödeyeceği prim:29.16 TL)‏ • Asgari ücretten asgari ücretin iki katına kadar olduğu tespit edilenler, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarı, • (Kişi başına düşen aylık gelir 729 ila 1.458 Tl olanların ödeyeceği prim:87.48 TL)‏ • Asgari ücretin iki katından fazla olduğu tespit edilenler ile yabancı ülke sağlık yardımından yararlanmayan vatandaşlar, prime esas günlük kazanç alt sınırının otuz günlük tutarının iki katı, • (Kişi başına düşen aylık gelir 1.458 Tl ve fazla olanların ödeyeceği prim:174,96 TL)‏ prime esas kazanç tutarı olarak esas alınıp tescil edileceklerdir. • Bunların genel sağlık sigortalılıkları, primleri kendileri tarafından ödenmek üzere Kurumca tescil edildikleri tarihten başlar. • genel sağlık sigortalısı sayılanların genel sağlık sigortalılıkları 1/10/2010 tarihine kadar, başvurdukları tarihten başlar ve bunlar Kuruma verecekleri genel sağlık sigortası giriş bildirgelerine göre tescil edilirler. • ANCAK 01.10.2010 TARİHİNE KADAR GELİR TESPİTİ TESTİ YAPTIRMAYANLARIN AYLIK GELİRLERİ KİŞİ BAŞINA 1.458 TL ÜZERİ KABUL EDİLEREK AYLIK 174.96 TL GSS PRİMİ ALINIR.

30. KATILIM PAYI 506 sayılıSosyalSigortalarKanunagöre; Sigortalılarınayaktantedavileriçin ilk başvurularında 1 TL öngörülmektedir. Ödemeleri SSGSSK göre ; -Ayaktantedavileriçinalınacakkatılımpayınınmiktarı 2 TL olarakbelirlenmiştir. -Bu miktarın her yılMaliyebakanlığınca belirlenecekyenidendeğerlendirmeoranıkadarartırılmasıöngörülmüştür - Katılımpayını; birincibasamaksağlıkhizmetisunucularındayapılanmuayenelerdealmamayayadadahadüşüktutarlardabelirlemeyeveyatekrar 2 TL sınagetirmeye, - İkinciveüçüncübasamaksağlıkhizmetsunucularındayapılanmuayenelerdeisemüracaatedilensağlıkhizmetisunucusununyeraldığıbasamak, sağlıkhizmetisunucusununresmiveözelsağlıkhizmetisunucusuniteliğindeolupolmaması, öncekibasamaklardansevkliolarakbaşvurulupbaşvurulmadığıgibihususlarıgözönündebulundurarak on katınakadarartırmaya, - Sağlıkhizmetisunucularıiçinfarklıbelirlemeye KURUM yetkilidir. *Yapılandeğişiklikletedavibedelininyüzdebirioranındayatanhastalardandakatılampayıalınacaktır. - Yatanhastalardanalınacak pay birdefadaasgariücretinyüzde 75 indenfazlaolmayacak. Biryıliçindealınanmiktarasgariücretigecmeyecek. Kurummiktarıyarıyaindirmeyeyadabirkatartırmayayetkiliolacak

31. 29.09.2008 TARİHLİ SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİNE GÖRE ALINACAK KATILIM PAYI MİKTARLARI Ayaktan tedavilerde katılım payı; Birinci basamak sağlık kurumlarına başvurularda katılım payı alınmayacak İkinci basamak resmi sağlık kurumlarında………………3 TL, Danıştay 10 Daire K. 2 Tl Eğitim ve araştırma hastanelerinde………………………. 4 TL, Danıştay 10 Daire K. 2 Tl Üniversite hastanelerinde …………………………………… 6 TL, Danıştay 10 Daire K. 2 Tl Özel sağlık kurum ve kuruluşlarında ……………………. 10 TL,Danıştay 10 Daire K. 2 Tl alınacak. Ayakta tedavide sağlanan ilaçlar için katılım payı Kurumdan gelir ve aylık alanlar için %10, diğer kişiler için %20 oranında katılım payı alınacak. Tıbbi malzeme katılım payı:Kurumdan gelir ve aylık alanlar için %10, diğer kişiler için %20 oranında katılım payı alınacak. Katılım payı üst sınırı;Tıbbi malzeme için ödenecek katılım payının tutarı, tıbbi malzemenin alındığı tarihteki brüt asgarî ücretin yüzde yetmişbeşini geçemez. Yüzde yetmişbeşlik üst sınırın hesaplanmasında her bir tıbbi malzeme bağımsız olarak değerlendirilir.

32. 25.03.2010/27532 R.G. SGK SAĞLIK UYGULAMA TEBLİĞİ • BİRİNCİ BASAMAK SAĞ.HİZ. SUNUCULARI……..2 TL, • İKİNCİ VE ÜÇÜNCÜ BAS.SAĞ.HİZ SUNUCU……..8 TL, • ÖZEL SAĞLIK KUR. ………………15 TL, 2 TL, ECZANELERDEN TAHSİL EDİLECEK, 8 TL’NİN 5 TL’Sİ EMEKLİ AYLIKLARINDAN, 3 TL’Sİ ECZANELERDEN, ÇALIŞANLARDA 8 TL’Sİ ECZANELERDE, 15 TL’NİN 12 TL’Sİ EMEKLİ AYLIKLARINDAN, 3 TL’Sİ ECZANELERDEN, ÇALIŞIYORLARSA 12 TL’Sİ SAĞLIK HİZMETİ SUNUCULARINCA, 3 TL’Sİ ECZANELERCE, TAHSİL EDİLECEKTİR.

33. 5917 SAYILI BÜTÇE KANUNLARINDA YER ALAN BAZI HÜKÜMLERİN İLGİLİ KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERE EKLENMESİ İLE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN KANUNLA YAPILAN DEĞİŞİKLİK • DANIŞTAYIN KATILIM PAYI ALINMASI İLE İLGİLİ UYGULAMANIN DURDURULMASINA KARAR VERİNCE KATILIM PAYINI YİNE KURUMUN BELİRLEYECEĞİ ORANDA ALINMASI İÇN AŞAĞIDAKİ YASAL DEĞİŞİKLİK YAPILDI • Kurum,ayaktan yapılan tedavilerde belirlediği katılım payını; • birinci basamak sağlık hizmeti sunucularında yapılan muayenelerde almamaya ya da daha düşük tutarlarda belirlemeye veya tekrar 2TL ye getirmeye, • ikinci ve üçüncü basamak sağlık hizmet sunucularında yapılan muayenelerde ise müracaat edilen sağlık hizmeti sunucusunun yer aldığı basamak, sağlık hizmeti sunucusunun resmi ve özel sağlık hizmeti sunucusu niteliğinde olup olmaması, önceki basamaklardan sevkli olarak başvurulup başvurulmadığı gibi hususları göz önünde bulundurarak on katına kadar artırmaya ve sağlık hizmeti sunucuları için farklı belirlemeye yetkilidir. • YATARAK TEDAVİLERDENDE KATILIM PAYI ALINACAK (5917/26 MD) • Yatarak yapılan tedavilerde sağlık hizmetleri bedelinin yüzde birine kadar katılım payı alınabilir. Yüzde birine kadar tespit edilen katılım payını almamaya, yarısına kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya, gerektiğinde bu tutarları kanuni tutarlarına getirmeye veya indirmeye Kurum yetkilidir. • KATILIM PAYINDA SINIR • Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin ortez ve protezler için ödeyecekleri katılım payının tutarı, sağlık hizmetinin alındığı tarihteki asgarî ücretin % 75’ini, • Yatarak tedaviler için ödeyecekleri katılım payının tutarı ise bir takvim yılında asgari ücret tutarını geçmemek kaydıyla her bir yatarak tedavi için asgari ücretin dörtte birini geçemez.

34. HASTALARIN TEDAVİLERİ SIRASINDA ÖDEME YAPACAKLARI DURUMLAR 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre; Sosyal Sigortalar Kanunu’nda değişiklik yapılmadan önce kurumla anlaşmalı sağlık tesislerinin sigortalı hastalardan fark ücret almaları suç niteliğinde sayılırken, sosyal sigortalar kanununda yapılan değişiklikle kurumla anlaşmalı sağlık tesislerinin sigortalı hastalardan fark alabilme imkanı sağlanmıştır. SSGSSK na göre; -Çalışanlar, emekliler bunların hak sahibi durumundaki aile fertleri ile dul ve yetimler, özel hastanelerden yararlandıklarında aldıkları sağlık hizmetleri bedelinin bir katına kadar olmak üzere, BK'ca belirleneçek tavanı aşmamak üzere kurumca belirlenecek miktardaki fark ücreti kendileri ödeyecektir. - Alınacak fark üçretin tavanını Bakanlar Kurulu belirleyecektir. -Kamu ya da özel sağlık hizmeti sunucuları, öğretim üyeleri tarafından sunulan sağlık hizmetlerinin bedeli ile otelcilik hizmetinden doğan ücret farklarını hastaların kendileri ödeyecektir. -Kurumca belirlenen tedavi yöntemleri dışındaki altarnatif tedavi yöntemleri ile tedavi olan hastalar bu tedavi yöntemi için belirlenen fiyatın üç katıtutarındaki ücreti kendileri ödeyecektir.

35. SİGORTALILIĞI SONA EREN SİGORTALILAR İLE AİLE FERTLERİNİN VE MEVSİMLİK İŞÇİLERİN SAĞLIK YARDIMLARINDAN YARARLANMALARI 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre; İş akdi feshedilen sigortalılardan, işten ayrıldıkları tarihten önceki yıl içerisinde 120 gün prim ödemiş olanların, sigortalılık niteliklerinin sona erdiği tarihten itibaren kendilerinin ve hak sahibi durumundaki aile fertlerinin altı ay süreyle tedavi hizmetlerinden yararlanmaları mümkün olmaktadır. SSGSSK na göre; -İş akdi sona erdiği tarihten önceki yıl içinde 90 gün zorunlu sigortalı olanların, işten ayrıldıkları tarihten itibaren 90 gün süre ile kendilerinin ve hak sahibi durumundaki aile fertlerinin sağlık yardımlarından yararlanmaları öngörülmüştür.

36. PRİME ESAS KAZANÇ Hak edilen ücretler Prim, ikramiye gibi ek ödemeler, İdare veya yargı kararları gereği yukarıdaki maddeler gereği yapılan ödemeler. Brüt toplamı esas alınır. Bu ödemelerde tavanın aşılması halinde ( Asg.Ücrt x 6,5 = SSK prim tavanı) aşan kısım 2 ay süreyle bir sonraki aya aktarılarak prim kesilecektir.

37. PRİME ESAS ALINMAYACAK KAZANÇ • Ayni yardımlar, • Ölüm, doğum evlenme yadımları, • Yolluklar, seyyar görev tazminatı, • Kıdem tazminatı, işsonu tazminatı,toptan ödeme, • Keşif ücreti, ihbar ve kasa tazminatları, • Kurumca belirlenecek muafiyet tutarı kadar kısmı olmak üzere yemek, çocuk ve aile yardımları, • BES’e ödenen primlerin asgari ücretin % 30’nu geçmeyen kısmı,