Perspektywy rozwoju technologii informa cyjnej i jej wpływ na rolę i pozycję społeczną bibliotek

1. Perspektywy rozwoju technologii informacyjnej i jej wpływ na rolę i pozycję społeczną bibliotek Bronisław Żurawski

2. Technologia informacyjna • Ang. ICT - Information and Communication Technology • Informatyka + komunikacja

3. Funkcje bibliotek jako instytucji • Gromadzenie zbiorów - informacji, • Opracowywanie zbiorów - informacji, • Przechowywanie zbiorów - informacji, • Udostępnianie zbiorów - informacji, • Szkolenie użytkowników, • Informowanie o zbiorach, • Prowadzenie badań i konserwacja zbiorów

4. Zmiany ICT dotyczą: • Miniaturyzacji sprzętu i wzrostu mocy obliczeniowej, • Opracowywania bardziej wydajnych algorytmów i oprogramowania, • Rozwoju usług w tym sieciowych, • Burzliwego wzrostu zastosowań.

5. Zmiany powodowane przez ICT • Nowe funkcje społeczne bibliotek, • Inny kontakt z użytkownikami, • Inna wewnętrzna organizacja i inne formy pracy, • Nowe rodzaje przechowywanych zbiorów, • Pojawienie się bibliotek wirtualnych.

6. Problemy • Jak rozwój technologii informatycznych i komunikacji wpłynie na nasze życie za 10 – 30 lat? • Jak rozwój ICT wpłynie na funkcje bibliotek i na same książki oraz funkcje archiwów i muzeów?

7. . • Przewidywanie jest bardzo trudne a w szczególności przewidywanie przyszłości.

8. . • Przewidywanie jest bardzo trudne a w szczególności przewidywanie przyszłości. • Słynna reguła Silicon Valley mówi: nie rób planów na dłużej niż dwa lata!

9. Przewidywanie jest bardzo trudne a w szczególności przewidywanie przyszłości. • Słynna reguła Silicon Valley mówi: nie rób planów na dłużej niż dwa lata! • Najlepszym punktem wyjścia jest analiza przeszłości.

10. Jeszcze 20 lat temu nikt nie przewidywał, że Internet będzie tak ważny. Nie zdawano sobie powszechnie sprawy z tego, jaką rolę będzie w życiu społeczeństw odgrywać technologia informacyjna i komunikacyjna. Tymczasem przyszłość będzie jeszcze dziwniejsza niż możemy przypuszczać.

11. Krótki kalendarz wydarzeń • 1543 Mikołaj Kopernik – początek rewolucji naukowej, • 1687       Izaak Newton – początek szybkiego rozwoju fizyki, • 1859 Darwin – teoria ewolucji, rewolucja w naukach przyrodniczych, • 1888 Heinrich Herz – odkrycie fal radiowych,

12. Krótki kalendarz wydarzeń • 1925   W. Heisenberg, I. Schrödinger – opracowano mechanikę kwantową, podstawę rewolucji technologicznej,

13. Krótki kalendarz wydarzeń • 1940 – 1949 zbudowano pierwsze komputery, używając lamp elektronowych, • 1947Shockley – wynalezienie tranzystorów, • 1959 wynalezienie obwodów scalonych, • 1971pojawiają się pierwszemikroprocesory,

14. Krótki kalendarz wydarzeń • 1981 pojawiają się komputery personalne (IBM PC i inne), które zmieniają wyobrażenie o komputerach,

15. Krótki kalendarz wydarzeń • 1985 powstają pierwsze użytkowe sieci komputerowe, • 1994 opracowano system informacyjny WWW (CERN, NCSA[1]).[1]NCSA – National Center for Supercomputing Applications.

16. Doszliśmy do momentu, od którego publikowanie informacji i dostęp do niej stał się stosunkowo łatwy. Można powiedzieć, że „ziarno zostało posiane, wyrasta roślina, która obficie owocuje”.

17. Społeczeństwo informacyjne • Na kształtowanie się społeczeństwa informacyjnego mają głównie wpływ: • 1.      Postęp technologiczny, • 2.      Polityka, • 3.      Edukacja.

19. Technologia informatyczna i komunikacyjna rozwija się wykładniczo a zastosowania i usługi informacyjne skokowo

21. Moc obliczeniowa komputerów podwaja się co 18 miesięcy, • Pojemność kanałów informacyjnych podwaja się co 9 miesięcy, • Liczba różnych programów komputerowych podwaja się co 12 miesięcy.

22. Dostrzeżono wartość ekonomiczną Internetu i technologii informacyjnych

23. . Bruce P. Mehlman z US Department of Commerce podaje następujące dane: przemysł związany z technologiami informacyjnymi, który stanowi tylko 8% gospodarki Stanów Zjednoczonych wypracował 1/3 wzrostu produktu narodowego USA w latach 1994 – 2000, miał wpływ na zmniejszenie inflacji o 0,5% w latach 1994 – 1998 oraz spowodował wzrost wydajności pracy. 2/3 tego wzrostu w latach 1996 – 2000 w USA przypisuje się technologiom informacyjnym.

24. Wydarzenia ostatnich lat • Tempo zmian staje się coraz szybsze, • Rozpoczęto intensywne prace w dziedzinie sztucznej inteligencji, które w przyszłości będą istotne dla dalszego rozwoju naszego społeczeństwa.

25. Percepcja i kontrola ruchu to bardzo złożone problemy, wymagające ogromnych mocy obliczeniowych. "Łatwiej będzie zrobić sztucznego profesora niż kierowcę buldożera" zauważył Herbert Simon, pionier badań w dziedzinie sztucznej inteligencji i laureat nagrody Nobla

26. 1987 • Moc obliczeniowa najlepszych komputerów wzrasta do poziomu 1/10.000 ludzkiego mózgu. • W pojedynku szachowymGasparow przegrywa z komputerem Deep Blue, • Komputery dowodzą twierdzenia, z którymi nie radzą sobie matematycy, • Komputery coraz lepiej rozpoznają twarze i zamieniają mowę na tekst.

27. 1988 • System WWW po czterech latach istnienia jest wszędzie, • Transakcje pomiędzy ludźmi a systemami sterowanymi głosem stają się częste , • Komputer prowadził samochód bez udziału człowieka przez całe Stany Zjednoczone.

28. 1999 • Pojawiają się w laboratoriach roboty zwane awatarami. Są to twory o sztucznych osobowościach. • Można kupić pierwsze roboty – zabawki np. pieski AIBO. • Bezpośrednie sprzężenie „komputerów z układem nerwowym: • Sztuczna siatkówka - kamera podłączona do kory wzrokowej, • Procesory słuchu (w Polsce prof. Henryk Skarżyński).

29. 1999 (c.d.) • Wykonano pierwsze eksperymenty z komputerami kwantowymi • Superkomputery o szybkościach i pamięciach rzędu 1/1000 ludzkiego mózgu. • Udany eksperyment z przeszczepieniem głowy małpie.

30. 2000 • Zakończono 5 lat przed planowanym czasem mapowanie ludzkiego genomu. • Dla bioinformatyki moc komputerów to prawie wszystko, • Pierwsze roboty zaprojektowane przez komputerowe programy i zbudowane przez roboty,

31. 2000 (c.d.) • Roboty obserwowane w środowisku były automatycznie ulepszane przez programy oparte na algorytmach ewolucyjnych. • Pierwsze roboty rozpoznające emocje i reagujące w emocjonalny sposób, • Kurtki z wbudowanymi komputerami (Levis i Philips) i projekcją obrazu na siatkówkę.

32. 2001 • Prof. W. Duch z UMK stwierdził: „Mam na dysku notebooka ponad 100.000 plików, w tym roczniki pism, tysiące prac naukowych, całych książek, 12.000 zdjęć, 40 godzin muzyki, wiele filmów; pojemność dysku rośnie szybciej, niż mogę go zapełniać, lecz coraz więcej czasu spędzam szukając na nim informacji”.

33. 2001(c.d.) • Coraz więcej ludzi zdaje sobie sprawę, że encyklopedie, materiały konferencyjne, słowniki mają sens, gdy są publikowane w Internecie lub na CD/DVD. • Coraz więcej ludzi zdaje sobie sprawę, że encyklopedie, materiały konferencyjne, słowniki mają sens, gdy są publikowane w Internecie lub na CD/DVD.

34. 2001 (c.d.) • W niektórych dziedzinach nauki ponad 90% czytanych prac pochodzi z Internetu. • Pokazano system komputerowy tłumaczacy na żywo z dokładnością 90%. • Mózg węgorza kontroluje ruchy robota, • w Internecie kwitną blogi - pamiętnikarstwo,

35. 2001 (c.d.) • pojawia się coraz więcej książek, • powszechnie dostępna jest muzyka i filmy, • wprowadzono 3 generację telefonii komórkowej: integruje telefony, podręczne notesy, kamery cyfrowe, odtwarzacze muzyczne, dostęp do Internetu.

36. 2002 • Dostęp do książek na żądanie, • Biblioteki wirtualne, • Szkoły wirtualne.

37. Przyszłość • Miniaturyzacja i wzrost mocy obliczeniowej procesorów, Met7 • Przejście ze skali nano do skali terra. • Zmiany metod porozumiewania się z maszynami.Met 8

38. Przyszłość • Rozwój software'u, który bedzie pozwalał na: • Knowledge Management- zarządzanie wiedzą, • Sterowanie bardzo skomplikowanymi systemami, • Rozwój metod rozpoznawania i sztucznej inteligencji.

39. Przyszłość • Konieczność odnawiania wiedzy co cztery lata !!! • Nowa organizacja nauczania i zdobywania wiedzy, • Zmiany w uczelniach wyższych, • Studenci to nie tylko ludzie młodzi - nowe problemy nie znane uczelniom obecnie.

40. Przyszłość 2005 • Komputery w ubraniach staną się powszechne w bogatych krajach, • czujniki monitorujące zdrowie znajda się w toaletach i koszulach, • przystawki do telefonów tłumaczące na żywo, • znacznie postępy w sprzężeniu mózgów zwierząt i komputerów.

41. Przyszłość 2010 • komputer za 1000 $ osiąga wydajność rzędu 1/1000 mózgu a superkomputery dorównują mózgom, • komputery stają się niezbędnymi partnerami w podejmowaniu decyzji, • technologia zdrowego rozsądku pozwala na wyszukanie dowolnej informacji i inteligentne odpowiadanie na pytania.

42. Przyszłość 2010 • media, telekomunikacja i technologie informatyczne są ściśle połączone, • tłumaczenie na żywo (np. przez telefon) używane rutynowo, • większość transakcji w elektronicznych sklepach i urzędach zachodzi pomiędzy człowiekiem i awatarem,

43. Przyszłość 2010 • tradycyjne nauczanie zastępowane jest systemami automatycznymi, • pojawiają się chimery powstałe w wyniku zabaw genetycznych, • większość chorób wirusowych zostaje opanowana,

44. Przyszłość 2010 • niewidomym, głuchym, sparaliżowanym i furiatom wszczepia się coraz więcej elektroniki do mózgu, • neo-Luddyci protestują jak mogą, • ekonomia krajów rozwiniętych kwitnie chociaż brakuje projektantów awatarów ...

45. Przyszłość 2010 • kwitnie piractwo filmów ze względu na łatwość kopiowania, • młode pokolenie nie ma czasu na czytanie książek, • informacja dociera na żądanie, • na rynku jest bardzo dużo filmów generowanych komputerowo przez małe studia filmowe.

46. Przyszłość 2020 • Za 1000 $ kupić można komputer dorównujący mocą obliczeniową ludzkiemu mózgowi, • sztuczne mózgi przestają być fantazją, • komputery podejmują większość decyzji lepiej niż ludzie,

47. Przyszłość 2020 • wszystkie materiały kiedykolwiek wydrukowane dostępne są na zawołanie przez bezprzewodową supersieć, • komputery kwantowe rozwiązują zagadnienia niedostępne naszym umysłom, • bezpośrednia integracja procesorów z mózgiem pozwala na rozszerzenie doznań zmysłowych i możliwości poznawczych.

48. Przyszłość 2020 • komputery wbudowane są we wszystko i przestają być widoczne, • świat pełen jest inteligentnych przedmiotów, • komputery projektują nowe, które projektują nowe ... • roboty o różnych kształtach spotyka się na każdym kroku,

49. Przyszłość 2020 • udział ludzi w odkryciach staje się coraz mniejszy, • rozwijają się związki emocjonalne pomiędzy ludźmi i awatarami, • tylko niewielka część ludzkości bierze udział w szybkim rozwoju.

50. Przyszłość dalsza • Co będzie za 30 - 50 lat dokładnie nie wiemy.