Lublin

1. Lublin

2. Spis treści. • Powstanie Lublina • Powierzchnia • Ludność • Historia • Zabytki • Legendy • Kultura • Przyroda

3. Powstawanie Miasta Lublina Lublin jest jednym z najstarszych miejsc osadnictwa w Polsce. Lubelscy archeolodzy odkryli na Sławinie cmentarzyska z monumentalnymi grobowcami sprzed 5 tysięcy lat. Początki osadnictwa na terenie miasta sięgają VI w. (osada na wzgórzu Czwartek, która potem rozprzestrzeniła się na sąsiednie wzgórza). Obecnie na Wzgórzu Czwartek wznosi się kościół pw. św. Mikołaja, przypuszczalnie wybudowany w X w. z fundacji Mieszka I, w miejscu dawnej pogańskiej świątyni. Z tego okresu pochodzi drewniana budowla obronna na Wzgórzu Zamkowym, która w XII wieku zyskała miano kasztelanii.

4. Powierzchnia Powierzchnia w Lublinie wynosi 147 km²

5. Rozwój demograficzny miasta Wykres liczby ludności miasta Lublin na przestrzeni 4 ostatnich stuleci

6. Sredniowiecze Pierwsze wzmianki o Lublinie pochodzą z 1198 roku. Miasto lokowano na prawie magdeburskim prawdopodobnie za czasów Bolesława Wstydliwego około 1257 roku, jednak nie zachował się akt lokacyjny. Udokumentowanej lokacji 15 sierpnia 1317 dokonał Władysław I Łokietek. W 1341 Kazimierz III Wielki odniósł w bitwie pod Lublinem zwycięstwo nad Tatarami, a rok później nadał miastu tzw. przywilej regulacyjny, na mocy którego otoczono je murami. Andrzej (biskup kijowski) w 1420 r. przywiózł do Lublina dużych rozmiarów relikwie Krzyża Świętego do kościoła Dominikanów. W 1474 r. Kazimierz Jagiellończyk ustanowił tu stolicę nowo powstałego województwa lubelskiego.

7. Wojny XVII wieku W połowie XVII wieku Lublin uległ zniszczeniu w wyniku wojen (najazdy kozackie, potop szwedzki) oraz epidemii (5 tys. ofiar dżumy w 1630). W XVI i XVII wieku był głównym ośrodkiem reformacji. Działała tu jedna z ważniejszych gmin braci polskich oraz zbór kalwiński. Na fali ogólnopolskich konfliktów narodowościowych i gospodarczego zastoju, upadają słynne jarmarki lubelskie. Po 1650 z miasta wyemigrowała większość europejskich kupców. W 1655 Lublin splądrowały wojska rosyjsko-kozackie, a w 1656 miasto złupili Szwedzi, dopełniając aktu zniszczeń lubelskiej zabudowy i dziesiątkując populację. 12 kwietnia 1656 miasto wyzwoliły wojska po dowództwem hetmana Pawła Jana Sapiehy. W 1686 zaczęto grać Hejnał Lublina. Kolejne lata przyczyniły się do dalszego upadku miasta, głównie za sprawą wojny północnej (początek XVIII wieku). W 1703 August II nadał miastu przywilej zrównujący je w prawach do miasta Krakowa.

8. Zagłada Represje wymierzone wobec obywateli polskich narodowości żydowskiej miały miejsce od końca 1939. 12 lutego 1940 na cmentarzu żydowskim rozstrzelano 180 Żydów. W czasie okupacji Niemcy utworzyli w Lublinie obóz koncentracyjny Majdanek oraz getto dla ludności żydowskiej, zlikwidowane w 6 tygodni na wiosnę 1942. Podczas Zagłady, w ramach Akcji Reinhard, zginęło około 40 tys. lubelskich Żydów, stanowiących przed 1939 ponad 1/3 ludności miasta. Zniknęło także całe tzw. Miasto Żydowskie i niemal cała dzielnica Wieniawa, zamieszkana głównie przez Żydów oraz cmentarze żydowskie. W lipcu 1944, gdy Komendant Obwodu Lublin – miasto kpt. Stefan Dębicki ps. „Kmicic” przebywał wraz z dowodzoną przez niego kompanią szkolną OP 8 poza miastem; w rejonie wsi Dąbrowa i Osmolice (10 kilometrów na południowy zachód od Lublina) i został odcięty od przebywających w mieście oddziałów AK, rozpoczęły się przygotowania AK na niższych szczeblach do powstania w Lublinie. Zastępcą szefa BIP AK na Okręg Lubelski, Marian Zawidzki, po obserwowaniu samochodów (w tym samobieżnej komory gazowej) wywożącej więźniów na egzekucje, w pobliżu krematoriów na Majdanku, usiłował nakłonić dowództwo Okręgu AK do zbrojnych akcji w obronie więźniów i jako Zastępca Szefa Powstania AK w Lublinie, organizował napady na Niemców. W tej sytuacje działania powstańcze w Lublinie podjęte zostały samorzutnie, decyzją niższych dowódców i rozpoczęły się walki w mieście.

9. Okupacja niemiecka Od września 1939 do lipca 1944 miasto znalazło się pod okupacją niemiecką jako część Generalnego Gubernatorstwa. W lipcu 1939 roku, w związku z zaostrzającą się sytuacją międzynarodową postanowiono, że w razie wybuchu wojny Lublin stanie się tymczasową siedzibą Prezydenta RP, a okoliczne miasteczka – poszczególnych ministerstw. Z końcem sierpnia rozpoczęto budowę schronów, organizowano prowizoryczną obronę przeciwlotniczą oraz przeprowadzono kilka prób zaciemniania miasta. Pierwszy atak lotniczy na miasto nastąpił 2 września rano. Głównym celem była Lubelska Wytwórnia Samolotów. Miasto zalała fala uciekinierów z różnych części kraju. 5 września przeniesiono do miasta ministerstwa oraz (na krótko) skarb państwa. Tego samego dnia ze wszelkich sił gromadzących się nad Wisłą „między Modlinem a Sandomierzem”, na mocy rozkazu naczelnego wodza utworzona została Armia Lublin, na czele której stanął gen. dyw. Tadeusz Piskor. Prezydent Lublina Bolesław Liszkowski zgodnie z zarządzeniem ówczesnego premiera Felicjana Sławoja Składkowskiego opuścił Lublin 9 września 1939 i wyjechał do Ru­munii. Już 23 września 1939 rozstrzelano tu 23 przedstawicieli polskiej inteligenci. Pod koniec października 1939 Niemcy zamknęli Katolicki Uniwersytet Lubelski, szkoły i teatry, wstrzymali wydawanie polskiej prasy.

10. Zabytki • Stare Miasto • Zamek Lubelski • Kaplica Św. Trójcy • Brama Grodzka • Brama Krakowska • Wieża Trynitarska • Obóz koncentracyjny „Majdanek”

11. Stare Miasto Stare miasto to historycznie najstarsza część Lublina. Znajdują się tam najpiękniejsze zabytki tj. Brama Krakowska, Brama Grodzka, Kościół Dominikanów, Archikatedra, Wieża Trynitarska i piękne kamienice.

12. Zamek Lubelski Zamek jest najważniejszą budowlą w Lublinie. Położony na wzgórzu, niemal w środku miasta. Fundowany przez Kazimierza III Wielkiego o murach dochodzących do 4 m grubości. Rysunek Zamku Lubelskiego z 1810 roku

13. Kaplica Św. Trójcy Kaplica Św. Trójcy znajduje się na Zamku Lubelskim. Zbudowana na przełomie XIV i XV w. z inicjatywy Władysława Jagiełły z cennymi malowidłami rusko-bizantyjskimi.

14. Brama Grodzka Brama Grodzka jest jedną z najważniejszych części miasta, ponieważ przez nią wchodziło się do miasta Lublina. Była ona także nazywana Bramą Żydowską dlatego, że dzieliła Stare Miasto od dzielnicy żydowskiej.

15. Brama Krakowska Śmiało można powiedzieć, że Brama Krakowska jest architektonicznym symbolem miasta. Góruje nad centrum oddzielając teren staromiejski od Krakowskiego Przedmieścia. Jest głównym miejscem gdzie Lublinianie spotykają się na spotkania towarzyskie.

16. Wieża Trynitarska Wieża Trynitarska jest obecnie najwyższym punktem Lublina. W roku 1627 podwyższono ją i przeznaczono na dzwonnicę. W związku z tym, że Wieża to dzwonnica lubelskiej archikatedry można tam dojrzeć 4 dzwony : Michała – przyniesionego z Fary i największy dzwon Lublina Marię, który odzywa się tylko na wyjątkowe okazję.

17. Obóz koncentracyjny „Majdanek” Obóz koncentracyjny znajduję się niedaleko najmłodszego cmentarza w Lublinie „Majdanek”. Spośród prawdopodobnie 150 tys. więźniów, którzy przeszli przez Majdanek, wg najnowszych ustaleń życie straciło blisko 80 tysięcy osób, w tym około 60 tysięcy Żydów.

18. Legendy • Legenda o linie • Legenda o herbie Lublina • Legenda o Czarciej Łapie • Legenda o Leszku Czarnym

19. „Na początku był Lin” Piękne było słońce, może majowe albo lipcowe. Okolice naszego grodu, który jeszcze nie miał nazwy, tonęły w zieleni. Czysta i bystra Bystrzyca wartko szemrała wśród wzgórz. - Hej, rybacy, co to za gród? - zapytał książę, który wraz ze swą drużyną zatrzymał konie nad rzeką. Zeskoczył z siodła, rzucił giermkowi lejce i podszedł do ludzi stojących przy łodziach. Tamci zamarli ze zdziwienia, bo niezbyt często możni panowie zatrzymywali swe konie nad Bystrzycą. - Nie wiemy panie - wydukał najodważniejszy. - A, to i wy też w podróży? - zainteresował się książę. - Nie, panie, mieszkamy w grodzie, ale on nie ma nazwy - wyjaśnili rybacy, podziwiając bogaty strój gości i bogate końskie uprzęże. Na to książę postanowił, że owo miejsce nad Bystrzycą będzie się nazywało tak, jak ryba wyłowiona z rzeki. Kazał zarzucić sieci. Rycerze stali na brzegu i patrzyli. Gdy wyciągnięto niewód, były w nim dwie ryby - szczupak i lin. I rzekł książę, ucinając spór, który natychmiast wybuchł na brzegu: szczupak jest wilkiem rzecznym, nie chcę, aby mieszkańcy tej osady tacy byli, lin zaś to ryba łagodna, więc wybierając z dwojga... zaraz, zaraz szczupak lub lin... niech ten wasz gród lub-linem się zwie. I zadowolony książę wyjechał z Lublina.

20. „Herb Lublina z Koziołkiem” Na przełomie XIII i XIV wieku lubelscy mieszczanie zabiegali o prawa miejskie. Jednak nijak nie mogli dostać się do panującego wówczas księcia Władysława Łokietka zajętego tłumieniem buntu mieszczan krakowskich i sandomierskich. W końcu nadarzyła się okazja, bo książę szukał stronników i do Krakowa pojechała kilkuosobowa delegacja posłów. Łokietek przyjął ich bardzo życzliwie, wysłuchał opowieści o mieście, dowiedział się jak to podczas najazdu Tatarów ocalała koza, która wyżywiła w wąwozie wiele dziatek i przyrzekł posłom przywilej lokacyjny. Pozostało jedynie nadać herb nowemu miastu. I tu książę wraz z posłem dominikaninem uradzili, że w herbie powinna znaleźć się koza na pamiątkę tatarskiego najazdu oraz winnica. Herb miał zaprojektować i namalować krakowski herbator Mikołaj. Ale herbator pijaczyna gdzieś zaginął i lubelscy wysłannicy dotarłszy w końcu do jego domu po odbiór dzieła dostali jakieś zapakowane malowidło. Gdy je w drodze rozpakowali, przerazili się, że sprowadzą hańbę na miasto - ujrzeli bowiem starego długowłosego capa obżerającego się winogronami. Nie mieli racji, mieszczanie tak cieszyli się z nadania praw miejskich, że na herb nie zwrócili w ogóle uwagi.

21. „Sąd diabelski” W 1637 roku odbył się niesprawiedliwy proces, w którym skazana została niewinna wdowa przegrywając sprawę z magnatem. Po wyroku rozżalona powiedziała, że diabli by ją uczciwiej sądzili. Tejże samej nocy w Trybunale zawitał diabelski skład sędziowski wysłany przez Boga, który ponownie rozpatrywał sprawę i wydał korzystny wyrok dla wdowy a Przewodniczący sądu na znak swojej bytności położył rękę na stole, która wypaliła na blacie jej ślad.

22. „Sen Leszka Czarnego” W 1282 r. Litwini i Jadźwingowie najeżdżają na Lublin. Leszek Czarny rusza im na pomoc. Kiedy jednak dociera do Lublina najeźdźcy już nie ma. Zmęczony podróżą zasypia pod wielkim dębem. Śni mu się Michał Archanioł, który podaje mu miecz i mówi że wygra bitwę z wrogiem Lublina. Leszek jedzie za wrogiem i wygrywa bitwę z nimi. Po tym wraca do Lublina i ścina dąb pod którym spał i buduje kościół, który ma wezwanie Św. Michała Archanioła.

23. Kultura • Muzea - Muzeum Wsi Lubelskiej - Skansen 2. Teatry - Teatr im. Juliusza Osterwy - Teatr Lalki i Aktora im. Hansa Christiana Andersena 3. Filharmonia Lubelska im. H. Wieniawskiego 4. Kina -Bajka - Cinema City Plaza Teatr im. Juliusza Osterwy Teatr Lalki i Aktora

24. Nasze Miasto Lublin stara się o miano stolicy kultury Europejskiej w 2016 r.

25. Lublin nazywany jest Miastem Akademickim, ponieważ ma bardzo dużo uczelni tj. KUL, UMCS, Politechnika Lubelska, Uniwersytet Przyrodniczy, Akademia Medyczna. KUL UMCS

26. Jarmark Jagielloński Jarmark Jagielloński odbywa się co roku w sierpniu. Na całym starym mieście rozstawione są stragany, na których można kupić lub zobaczyć różne wyroby ręcznej roboty z różnych regionów Polski jak i Europy. Odbywają się tam także pokazy walk rycerskich.

27. Przyroda • Lasy - Las Stary Gaj - Las Dąbrowa - Las Prawiedniki 2. Ogród Botaniczny 3. Parki - Park Saski - Park Ludowy

28. Las Stary Gaj

29. Ogród Botaniczny

32. Koniec !!Dziękujemy za obejrzenie naszej prezentacji. Wykonali : Angelika Piłat Damian Banach Paulina Martyna