Mondzorg in de palliatieve fase

1. Mondzorg in de palliatieve fase Emmie Gaasenbeek, Logopedist Rivas Zorggroep

2. Logopedie en mondzorg Waarom logopedie bij mondzorg? Mondzorg in de palliatieve fase versus mondzorg in de niet palliatieve fase.

3. Protocol mondzorg • Ga na welk protocol je wilt gebruiken; is er een bruikbaar protocol binnen je organisatie? Moet er iets ontwikkeld worden? • Bruikbare protocollen: NVVA protocol mondzorg, verpleegkundige instructie palliatieve zorg Mondverzorging • http://www.pallialine.nl/

4. Verpleegkundige instructie palliatieve zorg mondverzorging • De verpleegkundige werkgroep palliatieve richtlijnen van de netwerken Amstelland en Meerlanden en Midden- en Zuid Kennemerland, heeft een vertaling gemaakt van landelijke consensus based richtlijnen naar een praktisch toepasbare instructiekaart. Deze verpleegkundige instructiekaarten zijn samenvattingen van de landelijke richtlijnen palliatieve zorg (VIKC, 2006). • http://www.netwerkpalliatievezorg.nl/amstellandenmeerlanden/Zorgverleners/Richtlijnen/tabid/3011/Default.aspx

5. Protocol Onderscheid tussen: • Cliënt die zelf zorg kan dragen voor de mondzorg • Cliënt die hulp nodig heeft bij toepassen mondzorg • Cliënt met eigen gebit • Cliënt met prothese • Cliënt met slikproblemen • Cliënt zonder slikproblemen

6. Doel Palliatieve mondzorg • het gebit en het tandvlees schoon (plaquevrij) te houden • de mondslijmvliezen schoon, vochtig en intact te houden • korstvorming (door taai speeksel of bloedingen) tegen te gaan • lokale en systemische infecties te voorkomen • stomatitis te verminderen • pijn en ongemak te voorkomen of te verminderen • de lippen en mondhoeken soepel te houden • de voedselinname te vergemakkelijken • slechte adem te voorkomen • algemeen welbevinden te verhogen

7. Niet-zelfstandige patient • Draag handschoenen. • Verwijder een eventuele (gedeeltelijke) gebitsprothese. • Spoel of spray (vier tot tienmaal daags) met fysiologisch zout (0,9% NaCl ) of water. • Poets, voor zover mogelijk, voorzichtig de tanden met een schone, zachte tandenborstel met weinig tandpasta; tweemaal daags. • Overweeg het gebruik van een elektrische tandenborstel. • Soms kan de patiënt nog wel zelf­standig poetsen mits hij zijn hand en arm kan steunen. • Ondersteun de onderkaak bij een verzwakte patiënt.

8. Spoel­pauzes. • Interdentale reiniging. • Alcoholvrije 0,12% chloorhexidineoplossing (15 ml) spoelen of sprayen. • Vet de lippen in met vaseline of lippencrème. • Fluoridespoeling (0,1% eenmaal per week of 0,025% dagelijks)

9. Niet aanspreekbare patiënt en niets per os • Frequentie mondzorg (palliatief!) • Gaas, swab • Luchtbevochtiger, mondbevochtigingsgel • Gebruik NaCl 0,9% • Spoelen of sprayen met chloorhexidine (0,12%, 15 ml) om de groei van bacteriën en schimmels te remmen • Als dat niet lukt, breng chloorhexidinegel met behulp van gaasjes aan op de gebitselementen en mondslijmvliezen

10. Bestelgegevens mondzorg materialen Swabs (sage) single use oral swab system inclusief perox-a-mint en mondbevochtigingsmiddel, art.nr. 64937 Bite-block (Sage) diposable bite block, Medica Europe Galliërsweg 20 5349 AT Oss 0412 671300

11. Bestelgegevens mondzorg materialen Mondspraybusjes, verstuiver 75ml kunststof firma d-care, art. nr. 999660 D-Care Duwboot 95 3991 CG Houten Nederland Telefoon: 030-6344244 Fax: 030-6344240 E-mailadres: info@d-care.nl http://www.d-care.nl

12. Bronnen • Kalf, Rood, Dicke, Van Keeken (2008). Slikstoornissen bij volwassenen. Bohn Stafleu Van Loghum. Houten • Kersti, de Lugt-Lustig (1998). Volmondige zorg. Lemma. Utrecht • NVVA (2007). Richtlijn mondhygiëne voor zorgafhankelijke cliënten in verpleeghuizen. • www.drogemond.nl • www.bioxtra.nl • www.pallialine .nl

13. Vragen?