Podatek dochodowy od osób fizycznych - PIT

1. Podatek dochodowy od osób fizycznych - PIT Dr Andrzej Dębowski Finanse publiczne (5)

2. Podatek dochodowy od osób fizycznych (Personal Income Tax- PIT) –wprowadzony został ustawą z dnia 26 lipca 1991 roku jako powszechne i bezpośrednie obciążenie dochodów ludności. Zastąpił on pięć do tego momentu obowiązujących podatków (wymienionych w poprzednim wykładzie). Był on w minionych latach wielokrotnie nowelizowany (różne stawki, zmienna klasyfikacja kosztów uzyskania, ulgi itp.), ale istota i konstrukcja PIT jest wciąż taka jak w cyt. Ustawie.

3. Podatek dochodowy od osób fizycznych naliczany jest od 1 stycznia 1992 roku. Oto podstawowe- wybrane jego cechy: • Powszechność podmiotowa – płaci każdy, kto osiąga dochody z dowolnych źródeł (także nielegalnych?!) • Powszechność przedmiotowa – od wszystkich rodzajów dochodów

4. Realizacja celów pozafiskalnych – • Łagodzenie dysproporcji w dochodach (progresja podatku- populizm czy sprawiedliwość społeczna?) • Wspomaganie ważnych celów społecznych (np. budownictwo i remonty mieszkań, wspieranie polityki prorodzinnej, dostęp do Internetu), odpisy na kulturę, na naukę, na cele charytatywne, • Wspomaganie ważnych celów ekonomicznych-ulgi s tytułu tworzenia miejsc pracy, zakupy obligacji i akcji prywatyzowanych przedsiębiorstw itp.)

5. Podstawowe znaczenie przy obliczniu wysokości podatku dochodowego od osób fizycznych mają: • Przychód • Koszt uzyskania przychodu, • Dochód brutto • Przykłady i szersze omówienie tych pojęć…. W oparciu formularz PIT 37

6. Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych może dokonywać się: • Na zasadach ogólnych (wg ustawy z 1991 roku) • Na zasadach szczególnych, w ramach których rozróżniamy: • Ryczałt od dochodów ewidencjonowanych (np. z tytułu wynajmu mieszkań) • Kartę podatkową drobny handel, lekarze, • Zryczałtowany podatek dochodowy od przychodów osiąganych rzez osoby duchowne • Wg ustawy z listopada 1998 o zryczałtowanym podatku dochodowym

7. Opodatkowanie dochodu na zasadach ogólnych. Podatnikiem jest każda osoba osiągająca dochód. Małżonkowie podlegają odrębnemu opodatkowania dochodów, jednak ustawa przewiduje, że na ich wniosek mogą składać wspólne oświadczenie podatkowe. Dlaczego i kiedy ma to sens?

8. Poza zakresem tego podatku są przychody: Z działalności rolniczej – z wyjątkiem przychodów z działów specjalnych Z gospodarki leśnej Podlegające przepisom od spadków i darowizn Wynikające z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy (?) z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólnoty majątkowej

9. Źródła przychodów: Należności ze stosunku pracy, a także z ubezpieczeń społecznych wpłacanych przez zakład pracy Emerytury, renty i inne krajowe świadczenia wynikająca z ustawy Działalność wykonywana osobiście – w tym umowy o dzieło i zlecenia Prawo autorskie i inne prawa Inne źródła – określone w ustawie (np. bony towarowe wydawane przez zakład pracy z okazji świąt)

10. Co podlega odliczeniu od dochodu? • Składki na ubezpieczenia społeczne • Wydatki mieszkaniowe zgodnie z ulgami z poprzednich lat (typ wydatków wynika z ustawy) • Koszty korzystania z Internetu (dostęp – nie sprzęt czy też oprogramowanie) • Co podlega odliczeniu od podatku? • Składki na ubezpieczenia zdrowotne • Określone w ustawie wydatki mieszkaniowe

11. Co nie podlega opodatkowaniu? (wybrane pozycje) • Renty przyznane na podstawie odrębnych przepisów o zaopatrzeniu inwalidów wojennych i wojskowych oraz ich rodzin, • Wygrane w kasynach gry, wideoloteriach, na automatach o niskich wygranych, bingo, • Odprawy pośmiertne i pogrzebowe • Wartość ubioru służbowego (umundurowania) jeśli jego używanie należy do obowiązku pracownika – • dalej

12. Zasiłki rodzinne i pielęgnacyjne, świadczenia rodzinne wypłacane wg odrębnych przepisów, • Świadczenie pomocy materialnej dla uczniów, studentów, doktorantów • Dopłaty bezpośrednie stosowane w ramach Wspólnej Polityki Rolnej UE. • Jakie w tym zakresie pojawiają się nowe propozycje?

13. Stawki podatku dochodowego od osób fizycznych W latach 1998-2008 kilkukrotnie podwyższano progi dla poszczególnych stawek podatku, w ten sposób obniżając podatki. W roku 2009 pierwszy próg podatkowy (dla stawki 18%) - wynosi 85.528 zł. Powyżej tego dochodu podatek wynosi 14.839 zł + 32% od nadwyżki ponad ten próg. Doświadczenia minionych lat dowodzą, że w ramach pierwszego progu podatkowego rozlicza się ponad 95% podatników.

14. Odnosząc to ostatnie stwierdzenie do dyskusji na temat podatku dochodowego – dylemat: progresywny czy liniowy? Już teraz mamy w istocie podatek liniowy. I drugie pytanie- czy niski podatek bez żadnych ulg? Czy podatek z możliwością wprowadzenie ulg?

15. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych – uproszczona forma opodatkowania dochodów osób • fizycznych. • Ustawa z listopada 1998 reguluje opodatkowanie niektórychg przychodów (dochodów), w szczególności: • Osób prowadzących pozarolniczą działalnoć gospodarczą (m.in. prowadzących małą gastronomię, usługi budowlano- remontowe, wynajem samochodów, usług hotelowych, usług w zakresie ochrony zdrowia) • Wykonujących wolne zawody, • Osiągających dochody z najmu, podnajmu, dzierżawy • Stawki tego podatku wynoszą od 3% do 20%. Np. od najmu mieszkań dla studentów jest to 8,5%.

16. Najprostsza forma opodatkowania dochodów to • KARTA PODATKOWA. • Podatnicy opodatkowanie w formie karty podatkowej zwolnieni są z obowiązku: • prowadzenie ksiąg i ewidencji obrotów, • składania zeznań podatkowych • wpłacania zaliczek na podatek

17. Opodatkowanie w ten prosty sposób dotyczy m.in. • prowadzenia działalności usługowej, • działalności wytwórczo- usługowej • gastronomicznej • transportowej przy użyciu jednego pojazdu • branży rozrywkowej • usług edukacyjnych (korepetycje) • opieki nad dziećmi i chorymi • zdrowia

18. Stawki podatku PIT i inne obciążenia dochodów obywateli w wybranych krajach UE

19. Austria Jeśli polski podatnik wyjedzie do pracy w Austrii, ale nie zostanie rezydentem tego kraju, w Austrii będzie musiał rozliczać się tylko z dochodów austriackich. W Austrii dochodem pracownika podlegającym opodatkowaniu jest jego wynagrodzenie podstawowe, jak również wartość dodatkowych świadczeń w naturze lub w gotówce otrzymanych od pracodawcy.

20. BELGIA

21. DANIA Składa się z 2 części: - liniowy podatek municypalny - stawka zależy od regionu - średnio 33 %; - progresywny podatek państwowy: 5,5% - dla dochodów powyżej 37,6 tys. DKK 6% - dla dochodów powyżej 259,5 tys. DKK 15% - dla dochodów powyżej 311,5 tys. DKK Ponadto osoby fizyczne płacą podatek w wysokości 9% na rzecz ubezpieczenia socjalnego.

22. FRANCJA Dane za rok 2006 Dochód (w euro) Stawka podatkowa ( w proc.) Poniżej 5614- 0 5614 - 11 198- 5,5 11 198- 24 872 14 24 872 - 66 679 30 Powyżej 66 679 40 Jakie ulgi?

23. GRECJA • Dochody osób fizycznych podlegają podatkowaniu po przekroczeniu pewnej kwoty ustalanej ustawowo, która na przestrzeni ostatnich lat rośnie rokrocznie o 1000 euro. • Podatek od pracowników i emerytów • Dochody pracowników najemnych i emerytów przekraczające 11 tys. euro są opodatkowane w sposób następujący: • powyżej 11 000 euro do 13 000 euro - stawka 15 proc. • powyżej 13 000 euro do 23 000 euro - stawka 30 proc. • powyżej 23 000 euro - stawka 40 proc.

24. HISZPANIA Podlega mu zarówno wynagrodzenie otrzymywane przez pracownika, jak i wszelkie świadczenia w naturze oraz ich ekwiwalenty pieniężne. Polak pracujący w Hiszpanii, który stanie się rezydentem tego kraju, będzie miał obowiązek płacenia podatku centralnego, regionalnego i majątkowego. Suma stawek podatkowych nie może przekroczyć 60 proc. Maksymalna stawka podatku centralnego wynosi 27,13 proc. po przekroczeniu dochodów w wysokości 52 360 euro , regionalnego - 15,87 proc., a majątkowego - 2,5 proc. Stawki podatku centralnego

25. IRLANDIA Rozpoczynając pracę za granicą nowy pracownik powinien wykonać dwie podstawowe czynności, by upewnić się, że jego podatek będzie potrącany w odpowiedniej kwocie już od pierwszej wypłaty. Po pierwsze, musi poinformować pracodawcę o posiadanym numerze PPS (odpowiednik polskiego NIP). W celu jego uzyskania należy w lokalnej placówce biura pomocy społecznej przedstawić komplet wymaganych dokumentów. Po drugie, należy wypełnić formularz 12A, dotyczący kwot zwolnionych od podarku.

26. IRLANDIA – cd.

27. NIEMCY

28. SŁOWACJA Rezydent podlega opodatkowaniu od całości ogólnoświatowych dochodów. Nierezydent - wyłącznie w odniesieniu do dochodów pochodzących ze źródeł słowackich. PIT ma charakter liniowy i wynosi 19 proc. Podstawa opodatkowania jest ustalana jako całkowity przychód ze stosunku pracy powiększony o uzyskane premie i przyznane świadczenia w naturze, a pomniejszony o odliczenia od podatku

29. WIELKA BRYTANIA

30. WŁOCHY

31. Więcej danych na temat podatków w krajach UE w Internecie na stronie: http://mojafirma.infor.pl/podatki/58161/Stawki-podatkow-w-krajach-Unii-Europejskiej,9,Stawki-podatkow-w-krajach-Unii-Europejskiej.html