1 / 30

PANITIKAN SA PANAHON NG KASTILA

PANITIKAN SA PANAHON NG KASTILA. KALIGIRANG PANGKASAYSAYAN. isinaalang-alang na unang pananakop ng mga Kastila sa ating kapuluan ay ang pananatili rito ni Miguel Lopez de Legazpi noong 1565 bilang kauna-unahang Kastilang gobernador-heneral

miya
Download Presentation

PANITIKAN SA PANAHON NG KASTILA

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. PANITIKAN SA PANAHON NGKASTILA

  2. KALIGIRANG PANGKASAYSAYAN • isinaalang-alangnaunangpananakopngmgaKastilasaatingkapuluan ay angpananatiliritoni Miguel Lopez de Legazpinoong1565 bilangkauna-unahangKastilanggobernador-heneral • nagpatuloynangwalangpagbabagohanggangsapagkakaroonngdigmaansaKabitenoong1872

  3. MGA PAGBABAGONG NAGANAP SA BUHAY NG MGA PILIPINO ** tinangkilikangKatolisismo ** nagpalitsilangpangalan at nagpabinyag ** nagbagoanganyongkanilangpamamahay ** nagkaroonngmgabahaynatisa at bato ** magagandangkasangkapantuladngpiyano, muweblesat mgakagamitangpangkusina

  4. ** nagkaroonngmgasasakyangtuladng karwahe, tren at bapor ** natutosilangmagdiwangngmga kapistahanbilangparangalsamgasanto at Papa ** bilanglibangan, nagkaroonngmga sabong, karerangkabayo at teatro

  5. MGA IMPLUWENSYA NG KASTILA SA PANITIKANG FILIPINO • “Alibata”naipinagmamalakikauna-unahangabakadang Filipino nanahalinhanngalpabetong Romano • pagkakaturongDoctrina Cristiana nakinasasaliganngmgagawangmakarelihiyon • wikangKastilananagingwikangPantikannangpanahongyaon • pagkakadalangmgaalamatngEuropaat tradisyongEuropeoritonanagingbahagingPanitikang Filipino tuladngawit, kurido, moro-moro at iba pa

  6. MGA IMPLUWENSYA NG KASTILA SA PANITIKANG FILIPINO • angpagkakasinop at pagkakasalinngmakalumangpanitikansaTagalog at saibangwikain • pagkakalathalangiba’tibangaklatnapambalarilasawikaing Filipino tuladsaTagalog, Ilokano at Bisaya • pagkakaroonngmakarelihiyonghimigngmgalathalainngmgapanahongyaon

  7. MGA UNANG AKLAT SA PANAHON NG KASTILA • Doctrina Cristiana • kauna-unahangaklatnanalimbagsaPilipinasnoongHulyo 15, 1593 sapamamagitanngsilograpiko • AklatitoninaFray Juan de Placencia at Fray Domingo Nieva • NasusulatangaklatsaTagalog at KastilaNaglalamanitongmgadasal, sampungutos, pitongsakramento, pitongkasalanang mortal, pangungumpisal at katesismo • May 87 pahinalamang

  8. MGA UNANG AKLAT SA PANAHON NG KASTILA • 2. Nuestra Senora del Rosario • ikalawangaklatnanalimbagsaPilipinas. Akdaitoni Padre Blancas de San Jose noong 1602 • nalimbagsaImprentangPamantasanngSto. Tomas satulongni Juan de Vera, isangmestisongIntsik • naglalamanitongmgatalambuhayngmgasanto, nobena, at mgatanong at sagotsarelihiyon.

  9. MGA UNANG AKLAT SA PANAHON NG KASTILA • 3. Barlaan at Josaphat • ikatlongaklatnanalimbagsaPilipinas • AkdaitosaTagalogni Padre Antonio de Borja • OrihinalnanasawikangGriyego • ipinalalagayitongkauna-unahangnobelangnalimbagsaPilipinas.

  10. 4. Pasyon • aklatnanauukolsabuhay at pagpapakasakitniKristo • binabasaitotuwingMahalnaAraw. Nagkaroonngapat (4) nabersyonsaTagalogangakdangito, at angbawatbersyon ay ayonnarinsapangalanngmganagsisulat • angmgaito ay ang Version de Pilapil ( Padre Mariano Pilapil); Version de Belen (Gaspar Aquino de Belen); Version dela Merced ( Anicetodela Merced); at Version de Guia (Luis de Guia) • Isinaalang-alangnapinakapopularang Version de Pilapil.

  11. 5. Urbana at Felisa • aklatnasinulatni Modesto de Castro, angtinaguriang “AmangKlasikongTuluyansaTagalog” • naglalamanitongpagsusulatanngmagkapatidnasina Urbana at Felisa • pawangnauukolsakabutihang-asalangnilalamanngaklatnaito, kaya’tmalakiangnagawangimpluwensyanitosakaugaliangpanlipunanngmga Pilipino.

  12. Si TandangBasioMacunat • ay isangnobelangisinulatniMiguel Lucio y Bustamante, isangKastilangpari • Isa itonghalimbawangnamamayaningposisyonngmgamaykapangyarihannaangmgaPilipino ay hindimaaaringmagingaral.

  13. Umabotsarurokangsitwasyongitonoong 1897 nangsabihinngmgaparinaipasaraangmgapaaralanparamapigilanangnakaambangrebolusyon. NaipakitaitosanobelangSi TandangBasioMacunat at binigyang-diingmanatiliangmgalokalsakanilangmgalalawigan at gawinangkanilangmgagawaindoonsahalipnamagtungosalungsod at magpatuloyngmataasnapag-aaral. Angnobela, gayangibangtuladnito, ay isinulatsapag-aasamnamakontrolanglumalagongideyangpulitikal, kultural at ekonomikosamgamamamayan. Pinunaangnobelangiba'tibanghenerasyonngmgaPilipinongmanunulatgayaninaJose Rizal, Marcelo H. del Pilar, at TeodoroAgoncillo.

  14. MGA AKDANG PANGWIKA • Arte Y Regalas de la LenguaTagala - sinulatni Padre Blancas de San Jose at isinalinsaTagalogni Tomas Pinpinnoong 1610. • Compendio de la LenguaTagala - inakdani Padre Gaspar de San Agustin noong 1703.

  15. 3.Vocabulario de la LenguaTagala - kauna-unahangtalasalitaansaTagalognasinulatni Padre Pedro de San Buenaventura noong 1613. 4.Vocabulario de la LenguaPampango - unangaklatnapangwikasaKapampangannasinulatni Padre Diego Berganonoong 1732. 5.Vocabulario de la LenguaBisaya - pinakamahusaynaaklatpangwikasaBisayanasinulatni Mateo Sanchez noong 1711.

  16. 6.Arte de la LenguaBicolana - unangaklatpangwikasaBikolnasinulatni Padre Marcos Lisboanoong 1754. 7.Arte de la Iloka - kauna-unahangbalarilangIlokonasinulatni Francisco Lopez.

  17. MGA URI NG PANITIKAN • PASYON – inaawittuwingKwaresma, hinggilsabuhay , sakit at pagdurusaniKristo. • B. KOMEDYA/MORO-MORO- isangmatandangdulangKastilananaglalarawanngpakikipaglabanngEspanyasamga Muslim noongunangpanahon.

  18. C. DALIT – angpag-aalayngbulaklakkasabaynangpag-awitbilanghandogsaBirheng Maria. D. DUNG-AW –binibigkasnangpaawitngisangnaulilasa piling ngbangkayngyumaongasawa, magulang at anak. E. KARAGATAN – isanglarong may paligsahansatulaukolsasingsingngisangdalagangnahulogsagitnangdagat at kung sinongbinataangmakakuharito ay siyangpagkakaloobanngpag-ibigngdalaga.

  19. F. DUPLO –larongpaligsahansapagbigkasngtulanaisinasagawabilangpaglalamaysapatay. G. KARILYO – pagpapagalawngmgaaninongmgapira-pirasongkartonghugistaosalikodngisangkumotnaputina may ilaw. H. SENAKULO – isangdulangnagsasalaysayngbuhay at kamatayanngPoongHesuskristo.

  20. TIBAG – isangpagtatanghal kung buwanng Mayo, ngpaghahanapni Santa Elena sakrusnapinagpakuankayKristo. • SARSUWELA- isangkomedya o melodramang may kasamangawit at tugtog, may tatlong (3)yugto, at nauukolsamgamasisidhingdamdamintuladngpag-ibig, paghihiganti, panibugho, pagkasuklam at iba pa.

  21. K. KURIDO – galingsasalitangMehikanong “corrido” naangibigsabihin ay “kasalukuyangpangyayari” (current event). Ito ay tulangpasalaysayna may sukatnawalong (8) pantig at pumapaksasakatapangan, kabayanihan at kababalaghan. L. AWIT – tulangpasalaysayna may sukatnalabindalawang (12) pantig at may mgapangyayaringhangosatunaynabuhay.

  22. M. PARABULA – kwentonghangosa Banal naKasulatannamaaaringumakaysataosamatuwidnalandasngbuhay. N. KANTAHING-BAYAN – (Folk Songs) angnilalaman ay nagpapakilalangiba’tibangpamumuhay at pag-uugalingmgatao at ngmgakaisipan at damdaminngbayan. O. SAYNETE – itinuturingnaisasamgadulangpanlibangannangmgahulingtaonngpananakopngmgaKastila. Angpaksangdulangito ay nahihinggilsapaglalahadngkaugalianngisanglahi o katutubo.

  23. Maghandaparasapagsusulit!

More Related