Zaburzenia rozwojowe a narząd żucia

1. Zaburzenia rozwojowe a narząd żucia Seminarium Stomatologia wieku rozwojowego V rok

2. Zaburzenia w ząbkowaniu • Miejscowe • W czasie wyrzynania się zębów • W miejscu wyrzynania się zębów • Ogólnoustrojowe

3. Zaburzenia miejscowe • Stan zapalny dziąsła brzeżnego • Zapalenie mieszka zęba • Zasinienie błony śluzowej nad wyrzynającym się zębem • Utrudnione wyrzynanie zęba (np.: zbyt późne wyrzynanie, zęby zagłębione, zęby zatopione) • Zatrzymanie zęba w kości

4. Stan zapalny dziąsła brzeżnego • Najczęściej dotyczy zębów stałych lub pierwszych zębów mlecznych • Spowodowany jest złą higieną jamy ustnej • Bakterie i resztki pokarmowe zalegają w głębokich szczelinach dziąsłowych • Przeważają bakterie beztlenowe

5. Stan zapalny dziąsła brzeżnego- obraz kliniczny • Zaczerwienienie i obrzęk błony śluzowej pokrywającej powierzchnie zęba, występujące przed ukazaniem się zęba w jamie ustnej • Dziecko jest nadmiernie pobudliwe, nerwowe, rozdrażnione, obficie się ślini, wkłada palce lub inne przedmioty do buzi • Stan zapalny ustępuje po ukazaniu się korony zęba w jamie ustnej

6. Zapalenie mieszka zęba • Objawy podobne jak przy zapaleniu kości • W obrazie radiologicznym dochodzi do poszerzenia krypty kostnej • Nie leczone może prowadzić do zapalenia szpiku kostnego kości szczęki lub żuchwy

7. Zapalenie mieszka zęba - postępowanie Zropienie zawartości mieszka zęba jest wskazaniem do: • nacięcia błony śluzowej nad powierzchnią wyrzynającego się zęba • podania antybiotyków

8. Zapalenie mieszka zęba stałego- przyczyny i postępowanie • Może być spowodowane długo utrzymującym się stanem zapalnym tkanek okołowierzchołkowych odpowiedniego zęba mlecznego • Wówczas konieczne jest usunięcie zęba mlecznego - przyczynowego • Przedwczesne usuniecie zęba mlecznego sprzyja wcześniejszemu wyrzynaniu się zęba stałego – nawet tylko z uformowaną częścią koronową, co grozi jago utratą

9. Zasinienie błony śluzowej nad wyrzynającym się zębem • Występuje kilka dni przed wyrzynaniem się zęba • Jest spowodowane mechanicznym urazem błony śluzowej przez ostre brzegi zęba • Niebieskawe plamy- są spowodowane przeświecaniem przez cienka śluzówkę nagromadzonego płynu surowiczego • Krwiak - wynik podśluzówkowego krwawienia

10. Postępowanie terapeutyczne • Obserwacja – ustępuje samoistnie po ukazaniu się zęba w jamie ustnej • Stała kontrola - mogą to być pierwsze objawy torbieli zawiązkowej, która utrudnia wyżynanie się zęba. Torbiel jest wskazaniem do nacięcia tkanki i drenażu płynu, co umożliwia dalsze wyrzynanie zęba.

11. Ząb zagłębiony • Proces aktywnego wyrzynania pojedynczego zęba ulega zatrzymaniu • Ząb jest zagłębiony w kości szczeki lub żuchwy, widoczna jest tylko część korony klinicznej, a powierzchnia żująca nie osiąga płaszczyzny zwarcia

12. Ząb zatopiony • Najczęściej występuje w uzębieniu mlecznym – przeważnie drugi trzonowiec • Korona zęba jest całkowicie pokryty przez bardzo szybko narastającą kość wyrostka zębodołowego

13. Ząb zagłębiony i zatopiony- leczenie • Zęby mleczne usuwa się, aby zapobiec powikłaniom – opóźnione wyrzynanie zębów stałych, skrócenie łuku zębowego, przemieszczenie zębów sąsiednich • Zęby stałe– pozostawia się pod obserwacją, podejmuje się leczenie chirurgiczno-ortodontyczne lub tylko chirurgiczne

14. Utrudnione wyrzynanie zęba • W czasie wyrzynania powierzchnia żująca zęba jest przykryta płatem dziąsła w formie języczka • Sprzyja to: próchnicy oraz stanom zapalnym okołozębowym na skutek urazów mechanicznych lub gromadzenia się resztek pokarmowych, • Leczenie: usunięcie płata dziąsłowego

15. Zęby zatrzymane (retentio) • Występuje na skutek zaburzenia koordynacji między rozwojem zęba i wzrostem kości szczęki lub żuchwy • Dochodzi do częściowego zatrzymania- gdy częściowo ząb znajduje się w tkankach miękkich lub całkowitegozatrzymania zęba w kości • Rzadko występują w uzębieniu mlecznym • Najczęściej spotykane jest całkowite zatrzymanie stałych kłów górnych oraz zębów mądrości i drugich przedtrzonowców w żuchwie

16. Zęby zatrzymane- przyczyny • Przetrwałe zęby mleczne • Nieprawidłowe ustawienie zębów w łuku • Brak miejsca w łuku zębowym • Obecność zębów nadliczbowych • Niekorzystne ustawienie zawiązka zęba • W następstwie stanów zapalnych toczących się w kości

17. Zęby zatrzymane - powikłania • Mogą powodować resorpcje zębów sąsiednich • Mogą być przyczyną torbieli zawiązkowych • Częściowe zatrzymanie zęba sprzyja stanom zapalnym, obrzękom, może powodować silne objawy bólowe, wzrost temperatury ciała, a czasem nawet szczękościsk ( naciek zapalny mięśni)

18. Zęby zatrzymane częściowo- postępowanie lecznicze • Usunięcie płata dziąsłowego • Usunięcie płata dziąsłowego i kieszeni kostnej • Ekstrakcja zęba- najczęściej dotyczy to trzecich trzonowców w żuchwie przy braku miejsca w łuku zębowym i powtarzających się stanach zapalnych

19. Zęby zatrzymane całkowicie- postępowanie lecznicze • Obserwacja przy braku objawów klinicznych • leczenie chirurgiczno-ortodontyczne - wprowadzenie zęba zatrzymanego do łuku zębowego • leczenie chirurgiczne

20. Zęby zatrzymane

21. Zęby zatrzymane

22. Zaburzenia w czasie wyrzynania się zębów Wczesne ząbkowanie: • Dla zębów mlecznych- przed 5 miesiącem życia • Dla zębów stałych –przed 5 rokiem życia Późne ząbkowanie: • Dla zębów mlecznych- po 12 miesiącu życia • Dla zębów stałych –po 8 roku życia

23. Ząbkowanie przedwczesne (dentitio praecox) • Charakteryzuje się obecnością zębów wrodzonych i noworodkowych • Zęby wrodzone (dentes natales) są obecne w jamie ustnej dziecka w chwili urodzenia • Zęby noworodkowe( dentes neonatales) wyrzynają się w krótkim czasie po urodzeniu dziecka ( do 30 dni)

24. Zęby wrodzone i zęby noworodkowe-etiologia • Płytkie ułożenie zawiązków zęba • Zaburzenie funkcji gruczołów wydzielania wewnętrznego matki – nadczynność tarczycy lub dziecka- nadczynność przysadki • Niektóre zespoły chorobowe: zespół Ellisa-van Crevelda, zespół Sturge'a-Webera, histiocytoza X

25. Zęby wrodzone i zęby noworodkowe • Najczęściej są to przedwcześnie wyrznięte zęby mleczne w przednim odcinku żuchwy • Mają wygląd prawidłowy lub są trochę mniejsze • Często mają żółtawe zabarwienie i niedorozwój szkliwa • Szkliwo i zębina są cienkie, natomiast jama zęba duża • Korzeń jest w początkowym stadium rozwoju

26. Zęby wrodzone i zęby noworodkowe • Często tkwią jedynie luźno w dziąśle • Wykazują dużą ruchomość • Ostry brzeg zęba może uszkadzać okoliczne tkanki np.: język lub pierś w czasie karmienia

27. Zęby wrodzone i zęby noworodkowe-postępowanie • Przy wyrznięciu małej części korony zęba, ząb wykazuje nieznaczną ruchomość, a z czasem dochodzi do ukształtowania korzenia i umocnienia zęba w zębodole • Przy wyrznięciu dużej części korony zęba, ząb wykazuje znaczną ruchomość i istnieje niebezpieczeństwo wypadnięcia zęba, dlatego trzeba go usunąć.

28. zęby noworodkowe

29. Opóźnione wyrzynanie zębów-etiologia • Mała masa urodzeniowa • Wcześniactwo • Ciąża mnoga • Przebyte w dzieciństwie ciężkie i długotrwałe choroby • Niektóre choroby: niedoczynność przysadki, niedoczynność tarczycy, niedobór wit. A i D, krzywica witamino-D-oporna, glikogenozy, zespół Downa, zespół Fanconiego.

30. Opóźnione wyrzynanie zębów-czynniki miejscowe • Brak miejsca na wyrostku zębodołowym • Przemieszczenie zębów • Urazy • Pozostałe korzenie zębów mlecznych • Przedwczesna utrata zęba mlecznego • Torbiele • Zęby nadliczbowe • Zęby dwoiste

31. Opóźnione wyrzynanie zęba stałego • Przyczyną może być bardzo wczesna utrata zęba mlecznego • Pod wpływem bodźców żucia dochodzi do zmian włóknistych dziąsła, które utrudniają przebicie się wyrzynającemu się zębowi • Postępowanie lecznicze – chirurgiczne nacięcie i odsłonięcie powierzchni zęba

32. Zaburzenia miejsca wyrzynania zębów • Obrót zęba (rotatio) • Przechylenie –protrusio, retrusio, mesioinclinatio, distoinclinatio • Przemieszczenie-mesiopositio, distopositio, transpositio, extrapositio, infrapositio • Zęby zatrzymane • Skrócenie (infrapositio) lub wydłużenie (suprapositio) korony klinicznej zęba

33. Objawy ogólne najczęściej towarzyszące pierwszemu ząbkowaniu • Obfite ślinienie • Gryzienie twardych przedmiotów • Niepokój i rozdrażnienie • Brak łaknienia • Zaburzenia snu

34. Postępowanie przy utrudnionym ząbkowaniu • Miejscowy masaż dziąseł • Gumowy gryzak (łatwo utrzymać go w czystości) • Miejscowo można stosować maści lub żele z lidokainą lub salicylanami • W koniecznych przypadkach można podawać paracetamol w płynie

35. Nieprawidłowości zębowe Powstają na skutek działania czynników uszkadzających na zawiązki zębowe

36. Etiologia nieprawidłowości zębowe • Czynniki genetyczne • Aberracje chromosomowe (zespół Downa) • Wrodzone zaburzenia przemiany materii- fenyloketonuria • Alergia • Choroby gorączkowe • Działanie promieni UV • Endokrynopatie • Zapalenia swoiste i nieswoiste • Zatrucia chemiczne i lekami • Zaburzenia w odżywianiu

37. 1. Zaburzenia liczby zębów • Zwiększona liczba zębów-hyperdontia • Zmniejszona liczba zębów-hypodontia • Całkowity brak zębów- anodontia

38. Zwiększona liczba zębów • Ma charakter genetyczny • Jest wynikiem nadczynności listewki zębowej • Zęby nadliczbowe- dentes supernumerarii- o nieprawidłowej budowie • Zęby dodatkowe- dentes suplementarii- o prawidłowej budowie

39. Zwiększona liczba zębów • Częściej występuje w uzębieniu stałym niż mlecznym • W uzębieniu mlecznym jest to najczęściej nadliczbowy ząb w ok. siekaczy w szczęce • W uzębieniu stałym są to najczęściej zęby dodatkowe w ok. siekaczy w szczęce, drugich przedtrzonowców w żuchwie i szczęce oraz zęby nadliczbowe w ok. zębów trzonowych. • Zaburzenie częściej występuje u chłopców • Ich obecność powoduje zaburzenie wyrzynania zębów sąsiednich

40. Mesiodens • Ząb środkowy nadliczbowy- występuje między zębami siecznymi przyśrodkowymi w szczęce • Często wyrzyna się przed zębami siecznymi stałymi • W 20% przypadków występują 2 lub 3 zęby środkowe • Maja budowę stożkową

41. Mesiodens • Mogą utrudniać wyrzynanie zębów stałych lub powodować ich przesunięcie • Mogą być przyczyną resorpcji korzeni zębów sąsiednich • Mogą powodować powstanie torbieli • Dlatego wskazana jest ich ekstrakcja

42. Mesiodens

43. Mesiodens

44. Mesiodens

45. Mesiodens

46. Zęby zatrzonowe (dentes distomolares) • Występują za zębem mądrości lub po jego stronie językowej • Stanowią pozostałość po czwartym zębie trzonowym • Częściej występują w szczęce • Mają szczątkowa formę

47. Zęby przytrzonowe (dentes paramolares) • Występują od strony policzkowej między pierwszym a drugim lub drugim i trzecim zębem trzonowym • Mają stożkowaty kształt

48. Zwiększona liczba zębów

49. Zwiększona liczba zębów

50. Zwiększona liczba zębów