180 likes | 363 Views
Een betere verzekerbaarheid voor (ex-) kankerpatiënten. Betekenis van de antidiscriminatiewet Rol van het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding. VLK – 27 mei 2008 Jozef DE WITTE, directeur CGKR. I. Centrum: algemeen. Oprichtingswet 15 februari 1993
E N D
Een betere verzekerbaarheid voor (ex-) kankerpatiënten Betekenis van de antidiscriminatiewet Rol van het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding VLK – 27 mei 2008 Jozef DE WITTE, directeur CGKR
I. Centrum: algemeen Oprichtingswet 15 februari 1993 zoals gewijzigd door (nieuwe) antidiscriminatiewet van 10 mei 2007 “het bevorderen van de gelijkheid van kansen en het bestrijden van elke vorm van onderscheid, uitsluiting, beperking of voorkeur op grond van: 1° huidskleur, zogenaamd ras, huidskleur, afkomst of nationale of etnische afstamming, nationaliteit 2° seksuele geaardheid, burgerlijke staat, geboorte, fortuin, leeftijd, geloof of levensbeschouwing, politieke overtuiging, huidige of toekomstige gezondheidstoestand, handicap, fysieke of genetische eigenschap, sociale afkomst” niet: geslacht (IGVM) en taal
I. Centrum: algemeen andere opdrachten m.b.t. grondrechten vreemdelingen, migratiestromen, opvang en integratiebeleid immigranten, mensenhandel en -smokkel Werkingsprincipes: • geest van dialoog en samenwerking (o.m. VLK) • onafhankelijkheid Bevoegdheden: • “individueel”: info- en adviesverlening, klachtenbehandeling, onderh./bemiddeling, optreden in rechte • “structureel”: studie en onderzoek, (beleids)aanbevelingen en adviezen, statistieken en rechtspraak, …
II. Invalshoek AD-wet A. Een ‘nieuwe’ antidiscriminatiewet wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie, vervangt vroegere AD-wet van 25 februari 2003 > conformiteit EU recht: zgn. Kaderrichtlijn 2000/78/EG maar: enkel discriminatie o.g.v. seksuele geaardheid, geloof / levensbeschouwing, leeftijd, handicap binnen arbeidsbetrekkingen > arrest 157/2004 Arbitragehof > coördinatie en efficiëntie federale instrumenten > bevoegdheidsverdeling in België
II. Invalshoek AD-wet B. Basisprincipes AD-wet van 10 mei 2007 > Breed toepassingsgebied: naast arbeid o.m. ook goederen en diensten (incl. verzekeringen), sociale bescherming (incl. gezondheidszorg), … > Beschermde kenmerken: leeftijd, seksuele geaardheid, burgerlijke staat, geboorte, vermogen, geloof of levensbeschouwing, politieke overtuiging, taal, huidige of toekomstige gezondheidstoestand, handicap, fysieke of genetische eigenschap, sociale afkomst sui generis begrippen: bvb. EHJ arrest Chacón Navas (handicap)
II. Invalshoek AD-wet B. Basisprincipes AD-wet van 10 mei 2007 > Discriminatie bij toegang tot verzekeringen in geval van direct / indirect onderscheid o.g.v. - huidige of toekomstige gezondheidstoestand, - handicap (chronische ziekte), … tenzij objectieve rechtvaardiging door - legitiem doel, én - passend en noodzakelijk middel óf onderscheidvastgesteld door of krachtens andere wet (zie bvb. art. 138bis-6 Wet Landverzekeringsovereenkomst: uitsluiting van kosten die verband houden met bestaande ziekte / handicap)
II. Invalshoek AD-wet B. Basisprincipes AD-wet van 10 mei 2007 > Rechtsbescherming (civiel) nietigheidssanctie voor strijdige bepalingen en bedingen bescherming tegen nadelige maatregelen (‘represailles’) gemeenrechtelijke schadevergoeding, eventueel forfaitair dwangsom vordering tot staking
II. Invalshoek AD-wet C. Situatie ex-kankerpatiënt versus verzekeraar (weigering, bijpremie, uitsluiting bepaalde risico’s, …) > Noodzakelijke informatie over aanvrager en type verzekering zowel wat betreft verzekerd risico als individuele / collectieve polis – binnen of buiten arbeidsbetrekking > Analyseschema: 1. (direct) onderscheid o.g.v. huidige of toekomstige gezondheid ? men baseert zich op verleden en huidige gezondheidstoestand (remissie) om een toekomstig medisch risico in te schatten persoon wordt ongunstiger behandeld dan een ander in een vergelijkbare situatie, op basis van zijn gezondheidstoestand
II. Invalshoek AD-wet C. Situatie ex-kankerpatiënt versus verzekeraar 2. Is de weigering, omvang bijpremie, uitsluiting bepaalde risico’s, … objectief gerechtvaardigd door > legitiem doel ? wettelijk kader voor commerciële verzekeringen vs. sociale overwegingen > passend middel ? draagt de uitsluiting bij tot het bereiken van de beoogde doelstelling ? > noodzakelijk middel ? kan hetzelfde doel niet bereikt worden door minder ingrijpende maatregel ? ~ PROPORTIONALITEIT
II. Invalshoek AD-wet C. Situatie ex-kankerpatiënt versus verzekeraar Enkele bijkomende aandachtspunten: > spanningsveld tussen actuele gezondheidstoestand (remissie) en lange(re) termijn risico-analyse op basis van medisch verleden > potentiële (experten)discussie over de objectiviteit / actualiteit van de door verzekeraars gehanteerde statistieken > vereiste van objectieve rechtvaardiging vaak moeilijk te verzoenen met gebrek aan transparantie in hoofde van verzekeraars (zie ook balans tussen informatiegaring – privacy – en informatiedeling ) > individuele benadering van antidiscriminatiewet vs. generaliserend karakter van de verzekeringspraktijken
II. Invalshoek AD-wet C. Situatie ex-kankerpatiënt versus verzekeraar Zie verder ook: > diverse knelpunten Wet Landverzekeringsovereenkomst 1992 (zoals gewijzigd door zgn. Wet Verwilghen) o.m. opnieuw aangekaart in jaarverslag 2007 Ombudsman Verzekeringen > ruimer debat over verhouding tussen wettelijke ziekteverzekering en privé-verzekeringen
III. Rol Centrum Enkele cijfers Discriminatie gerelateerde meldingen
III. Rol Centrum Enkele cijfers Meldingen i.v.m. handicap / gezondheid
III. Rol Centrum Enkele cijfers Meldingen i.v.m. handicap / gezondheid ~ verzekeringen 2007: 35-tal dossiers (20 in 2006) waarvan (slechts) 5 à 10 dossiers “kanker” Typezaken: - hospitalisatiepolis: weigering of uitsluiting bepaalde risico’s - schuldsaldo: weigering of (al dan niet disproportionele) bijpremie
III. Rol Centrum Vaststellingen Relatief weinig meldingen m.b.t. deze specifieke problematiek > mogelijk verband met imago en bekendheid Centrum > quid doorverwijzing via partners (VLK e.a.) in de sector ? Bijzonder complexe materie > zowel juridische als medische techniciteit > verhouding workload Centrum / middelen > noodzakelijk samenwerking met externe experts Occasionale “successen” in individuele dossiers > maar: zelden vertaald in beleidswijziging verzekeraars
III. Rol Centrum Vaststellingen Tot op heden geen optreden in rechte door Centrum > oneigenlijke vergelijking met strafrechtelijke aangelegenheden (!) > o.m. afhankelijk van complexiteit materie, beschikbare informatie, intentie van melder/betrokkene, bereidheid tot dialoog, diverse juridisch-technische overwegingen, … Strategie vandaag vooral gericht op onderhandeling / bemiddeling, in combinatie met structureel overleg (diverse verenigingen, Assuralia, Ombudsman Verzekeringen, herverzekeraars, …) en beleidsadvisering
CONTACT Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding Koningstraat 138 1000 BRUSSEL tel: +32 (0) 2 212 30 00 fax: +32 (0) 2 212 30 30 groen nummer: 0800 12 800 epost@cntr.be www.diversiteit.be