220 likes | 420 Views
Koło Socjolingwistów ILS UW 3 grudnia 2012 r. Od kultury słowa do kultury obrazu: multimodalność w codziennych dyskursach. Grzegorz Kowalski. Multimodalność. Multimodalność jako cecha współczesnych dyskursów konieczność stworzenia / adaptacji narzędzi analizy dyskursu
E N D
Koło Socjolingwistów ILS UW 3 grudnia 2012 r. Od kultury słowa do kultury obrazu: multimodalność w codziennych dyskursach Grzegorz Kowalski
Multimodalność Multimodalność jako cecha współczesnych dyskursów • konieczność stworzenia / adaptacji narzędzi analizy dyskursu Powszechność multimodalności? Marshall McLuhan Medium is the message • rewolucja technologiczna: możliwości techniczne • oczekiwania społeczne?
Resemiotyzacja • zjawisko powiązane z multimodalnością • resmiotyzacja: współwystępowanie treści wyrażonych w różnych systemach semiotycznych • zastępowanie treści obrazem • kultura słowa => kultura obrazu ? • kultura multisemiotyczna?
Pozytywne / negatywne skutki resemiotyzacji + skuteczność przekazu łatwość odbioru atrakcyjność przekazu - ograniczenia w przekazie treści nielinearnych, abstrakcyjnych kryzys kultury słowa
Studium przypadku: polskie banknoty Tezy: • objętość tekstu zależna od kontekstu historyczno-gospodarczego (słaba waluta – więcej tekstu) • obrazy – realistyczne w okresie stabilizacji historycznej, politycznej, gospodarczej • obrazy – symboliczne w okresie destabilizacji historycznej, politycznej, gospodarczej
1 marka polska: Generalne Gubernatorstwo Warszawskie (1916-1917) W obiegu: 04.1917 – 02.1919 Okres przejściowy: * Duża objętość tekstu (klauzula prawna dot. wykupu; klauzula karna dot. fałszowania) Okres przejściowy: * elementy graficzne symboliczne
5 złotych polskich: Generalne Gubernatorstwo Warszawskie (1919) W obiegu: 1919-1924 Stabilizacja polityczna: realistyczne elementy graficzne (ks. Józef Poniatowski) Okres przejściowy: * duża objętość tekstu (klauzula karna dot. fałszowania)
5 marek polskich: 1919-1923 W obiegu: 1919-1923 Stabilizacja polityczna: realistyczne elementy graficzne (Tadeusz Kościuszko) Okres przejściowy: * duża objętość tekstu (klauzula prawna dot. wykupu; klauzula karna dot. fałszowania)
50 groszy polskich: 1924-1925 W obiegu: 1924-1925 Stabilizacja polityczna: realistyczne elementy graficzne (pomnik ks. Józefa Poniatowskiego) • Okres przejściowy: reforma walutowa (50 gr = 900 000 mkp) • klauzula prawna dot. wymiany • klauzula prawna dot. użycia
20 złotych polskich: 1925-1929 (1940) wizerunki symboliczne: Fortuna i Hermes wizerunki realistyczne: budynki Banku Polskiego (pl. Bankowy; ul. Bielańska) W obiegu: 1925-1929 (10 zł i 50 zł – do 1940 r.) Niestabilna sytuacja finansowa (inflacja): klauzula karna dot. fałszowania
20 złotych polskich: 1936-1940 Stabilna, silna waluta: wizerunki symboliczne: kobieta z dziećmi, personifikacje Wiedzy wizerunki realistyczne: Emilia Plater, Wawel, W obiegu: 1936-1940 Nieduża objętość tekstu
500 złotych polskich: Generalne Gubernatorstwo 1940-1945 W obiegu: 1940-1945 Utrata niepodleglości: wizerunki symboliczne: góral, Morskie Oko
5 złotych polskich: 1944 Słaby system finansowy: klauzula o obiegu; klauzula karna dot. fałszowania W obiegu: 1944 Niestabilny system polityczny: grafika symboliczna
100 złotych polskich: 1947 Słaby system finansowy: grafika symboliczna (socrealizm) W obiegu: 1947
500 złotych polskich: 1948-1965 Słaby system finansowy: denominacja (100: 3; 100: 1) grafika symboliczna (socrealizm) W obiegu: 1950-1965
5000 złotych polskich: 1982-1994 Stabilizacja państwowa i finansowa: grafika realistyczna (Fryderyk Chopin, zapis nutowy poloneza
100 złotych polskich: 1995- Stabilizacja państwowa i finansowa: grafika realistyczna: Władysław Jagiełło
1000 CHF: 1998- Orientacja pionowa Warstwa tekstowa zredukowana do minimum Elementy graficzne: realistyczne – Jacob Burckhardt, ołtarz pergamoński, Pantheon, Palazzo Strozzi (Florencja) => wizerunki budowli nakładają się na siebie
EUR: 50 EUR (1999-) Elementy graficzne: fikcyjne na awersie zawsze portal; na rewersie zawsze most Budowle nie istnieją w rzeczywistości Warstwa tekstowa ograniczona do minimum - skrót nazwy EBC w 5 wersjach (nie wszystkie języki reprezentowane)
Bibliografia Iedema, R. (2003) ‘Multimodality, resemiotization: Extending the analysis of discourse as multi-semiotic practice’, Visual Communication 2, 29-57. McLuhan, M. ([1964] 1994) Understanding Media: The Extensions of Man, Cambridge, Massachusetts: MIT Press.