440 likes | 898 Views
OD POEZJI WIZUALNEJ DO HIPERTEKSTU LITERACKIEGO. ROLA SŁOWA I OBRAZU W SPOŁECZEŃSTWIE CYFROWYM. KIEDY TEKST LITERACKI STAJE SIĘ OBRAZEM?. STAROŻYTNOŚĆ:. RAKI (VERSUS RETROGRADI), IMAGO POEM, AKROSTYCHY, LIPOGRAMY. IMAGO POEM.
E N D
OD POEZJI WIZUALNEJ DO HIPERTEKSTU LITERACKIEGO ROLA SŁOWA I OBRAZU W SPOŁECZEŃSTWIE CYFROWYM
STAROŻYTNOŚĆ: • RAKI (VERSUS RETROGRADI), • IMAGO POEM, • AKROSTYCHY, • LIPOGRAMY.
IMAGO POEM Hraban Maur wykorzystuje obrys prostokąta, w który wpisuje główny tekst. W jego obrębie pojawiają się inteksty już nie w formie akro- czy telestychów, ale są to pełne figury, jak np. głowa cesarza. Nowatorska forma łączy przy tym utwór słowny z miniaturami malarskimi.
PRZYKŁADY: AKROSTYCH TAUTOGRAM • To kolejnyElementKomunikowaniaSensuTekstu • KRÓL KAROL KUPIŁ KRÓLOWEJ KAROLINIE KORALE KOLORU KORALOWEGO.
PRZYKŁADY: Wiersz w kształcie pasterskiej fletni (siringi) Teokryta z Syrakuz (300 p.n.e). Ma on 20 coraz krótszych wersów, rozpoczynających się w kilku przypadkach od litery o (omega), co symbolizować miało otwór lub zakończenie piszczałki. Drugim z poetów prezentowanych przez Malagera w Antologii greckiej był Dosiadas z Krety (ok.100 p.n.e). Jego wiersz przyjął formę ołtarza z wpisanym weń akrostychem.
KWADRATMAGICZNY Najbardziej znanym przykładem kwadratu magicznego jest kwadrat sator, który wspominany był już przez Pliniusza Starszego. Zawiera wpisane słowa: Satorarepotenet opera rotas.
WIEK XX: • FUTURYZM, • DADAIZM, • IMAGIZM, • IMAŻYNIZM, • LETRYZM.
KALIGRAMY: Kaligram– rodzaj wiersza, którego wersy ułożone są w ten sposób, że tworzą sylwetkę przedmiotu albo osoby, mających związek z tematem utworu. Nazwa pochodzi od tomu wierszy Apollinaire’aCalligrames (1918).
POEZJA KONKRETNA (WIZUALNA)Eugene Gomringer • nähernnähernnähernnähernnähernnähernnähernnähernnähernnähern • nähernnähernnähernnähernnähernnähernnähernnähern • nähernnähernnähernnähernnähernnähern • nähernnähernnähernnähernn • nähernnähern • nähern • nähernnähern • nähernnähernnähernnähernn • nähernnähernnähernnähernnähernnähern • nähernnähernnähernnähernnähernnähernnähernnähern • nähernnähernnähernnähernnähernnähernnähernnähernnähernnähern
Polska poezja wizualna: S. DRÓŻDŻ, MIĘDZY S. DRÓŻDŻ, ZEGARY
Polska poezja wizualna: S. DRÓŻDŻ, KLEPSYDRA S. DRÓŻDŻ, ZAPOMINANIE
Polska poezja wizualna: S. DRÓŻDŻ, CZARNE-BIAŁE S. DRÓŻDŻ, ŻYCIE - ŚMIERĆ
HIPERTEKST Hipertekst to nielinearna i niesekwencyjna organizacja danych - tekst rozbity na fragmenty, które na wiele sposobów połączone są ze sobą odsyłaczami. To tekst, który rozgałęzia się lub działa na żądanie czytelnika. Termin ten stworzony został w 1965 roku przez Teda Nelsona na oznaczenie rodzaju hipermediów o charakterze tekstowym.
HIPERTEKST • Pojedynczy fragment tekstu w hipertekście nazywany jest polem pisma (writingspace), leksją, lub tekstonem. Fragmenty tekstu połączone są ze sobą odnośnikami. Leksja zawierać może nie tylko tekst, ale obraz, dźwięk i video, skromny i czysto literacki hipertekst wkracza wówczas w domenę hipermediów.
PROJEKT XANADU Na monitorze przyszłości będziesz miał dostęp do wszystkich opublikowanych na świecie prac, wszystkich książek, wszystkich czasopism, wszystkich fotografii, nagrań i filmów (oraz nowych publikacji przystosowanych do potrzeb interaktywnego ekranu). (...) Będziesz mógł tworzyć odsyłacze: komentarze osobiste notatki lub jakiekolwiek inne połączenia pomiędzy miejscami w dokumencie i udostępnić je innym (a także sobie), by podążyć za nimi później. Będziesz mógł nawet opublikować te odsyłacze.
LIBERATURA Liberatura, od łacińskiego liber - książka, oznacza taki rodzaj literatury, dla której tworzywem jest nie tylko słowo, ale również jego fizyczny nośnik - pismo, ilustracja, fotografia, cała książka. Przykładem może być wydanie "Cent milieaux miliard dupoems" Raymonda Quenau, gdzie "pojedynczy sonet wydrukowny był na każdej prawej kartce książki, a jego wersy pocięte na papierowe paski" tak że można było je dowolnie kombinować.
LIBERATURA Z pojęciem liberaturyłaczy się współcześnie pojęcie hipertekstualności. Wtedy literatura (czy liberatura) jako swojego nośnika używa ekranu komputera, natomiast jej eksperymentem formalnym jest użycie hipertekstu - linku jako zasady konstrukcyjnej. Ma to przede wszystkim na celu zaburzenie linearności utworu literackiego.
KULTUROTWÓRCZA ROLA INTERNETU: • TWÓRCZOŚĆ LITERACKA W INTERNECIE, • INTERNET JAKO BIBLIOTEKA, • BLOG JAKO OKAZJA DO WYMIANY MYŚLI.
GRY I ZABAWY DYDAKTYCZNE: • Zadanie 1.Musisz odnaleźć ukryte na tej krętej ścieżce słowo, przeskakując zawsze tę samą ilość liter (początek hasła też jest do odgadnięcia!). O K\ /A E U\ /Z W A\ /N L T\ /E U Z\ \K W I/ \C W A/ \E C Z/ \I G R/ \CM J/ • Złota Żabka 2000/2001, etap 1 (autor Wioletta Michałek). Więcej zadań oraz informacje o konkursie znaleźć można na www.ekos.edu.pl dostęp 18 lutego 2009 r.
GRY I ZABAWY DYDAKTYCZNE: • Zadanie 2 . Nie jesteśmy sami w kosmosie! Obserwatorium astronomiczne odebrało właśnie tajemnicze sygnały złożone z samych liczb. Spróbuj odszyfrować ukrytą wiadomość, posługując się tabelą opracowaną przez starożytnego uczonego Polibiusza. • PODPOWIEDŹ: słowo „kosmos” to 25 35 43 33 35 43
Zadanie 4: Słowa w labiryncie. Odczytaj i zapisz zdanie ukryte w labiryncie; trasę rozpocznij od jednego z rogów. Uwaga – w każdej z kratek musisz być raz.
Znajdź i zakreśl 4 ścieżki, wiodące od wierzchołków prostokąta-labiryntu do jego środka. Uwaga! Ostatnie litery odgadniętych wyrazów są równocześnie pierwszymi literami wyrazów następnych. • B – A • Bok statku – zawodowy krok w górę – i niedźwiedź, i nietoperz – na prezencie lub warkoczu • C – A • Dla mnicha lub więźnia – czarna nawierzchnia – ślad zwierzyny – i Deląg, i Kukiz – rybie stado • D – A • Był nim ojciec Jasia i Małgosi – samica lwa – w talii lub rękawie – chadza bez obuwia – szkoda go (atłasu też) – nie zdobi człowieka • E – A • Utwór żałobny – koniec modlitwy – rogalik na niebie – przychodzi w marcu – ateńskie wzgórze – nocna przy łóżku A
PROJEKT EDUKACYJNY • CO MÓWI MIASTO? (RYNEK JAKO KOMUNIKAT WIZUALNY). • INTERWENCJA PLASTYCZNA W MIEJSKIEJ PRZESTRZENI.
PRZEDMIOT: WIEDZA O SZTUCE CEL GŁÓWNY: ZAPOZNANIE UCZNIA Z PRZYKŁADAMI POLSKIEJ I ŚWIATOWEJ SZTUKI PUBLICZNEJ, JEJ JĘZYKIEM WIZUALNYM, PROBLEMATYKĄ KONCEPTUALNĄ I METODAMI ANALIZY, WYKONANIE SAMODZIELNEGO PROJEKTU – ZAPLANOWANIA INTERWENCJI WIZUALNEJ, KTÓRA BĘDZIE SIĘ WPISYWAŁA W KONTEKST ULICY, DOSTARCZENIE NARZĘDZI INTERPRETACYJNYCH POTRZEBNYCH DO PERCEPCJI KULTURY WSPÓŁCZESNEJ. CZYTANIE ULICY – OD SZTUKI PUBLICZNEJ PO REKLAMĘ
PRZEDMIOT CODZIENNEGO UŻYTKU JAKO WIELOWARSTWOWY KOMUNIKAT WIZUALNY SZTUKA POZA GALERIĄ KULTURA – KONSTRUKCJA ARTYSTA W DIALOGU Z ULICĄ/ARCHITEKTURĄ/TRADYCJĄ/MONUMENTEM TRANSFORMACJA IDEI NA JĘZYK WIZUALNY CZYTANIE ULICY ŚWIĘTY MARCIN JAKO KOMUNIKATU KULTUROWEGO KONTRAKT PROJEKTU TWÓRCZEGO – SZTUKA NA ULICY. PRZEBIEG PROJEKTU:
PROJEKTUJEMY REKLAMĘ SPOŁECZNĄ • CODZIENNE ŻYCIE NASZEJ DZIELNICY • GRY PLANSZOWE DOTYCZĄCE SZKOLNYCH LEKTUR • MOJE HOBBY • MOJE BIURKO • POMNIKI W MOIM REGIONIE • MOJA PRYWATNA ANTOLOGIA POEZJI DWUDZIESTOLECIA MIĘDZYWOJENNEGO • INTERWENCJA PLASTYCZNA W PRZESTRZEŃ MIASTA • SECESJA W POZNANIU PRZYKŁADOWE TEMATY:
ZAKOŃCZENIE: Elastyczność i otwarcie na nowe formy przekazu, poszukiwanie znaczeń w przestrzeni społecznej: na ulicach, w Internecie, w galeriach otworzy uczniów na nowe modele istnienia kultury. Kultury, w której słowo i obraz współbrzmią i dopełniają się.