240 likes | 514 Views
Deniz Ticareti Hukuku - 2 - 24-25/9/2012. Giriş - 1. I. Konu [RK/EÇ/EY, Temel Bilgiler, s. 1-2] “Gemi”lere ilişkin özel hükümler Özellikle şu alanlarda: Eşya Hukuku, Borçlar Hukuku, Çevre Hukuku Medenî Usul Hukuku, İcra ve İflâs Hukuku
E N D
Giriş - 1 • I. Konu • [RK/EÇ/EY, Temel Bilgiler, s. 1-2] • “Gemi”lere ilişkin özel hükümler • Özellikle şu alanlarda: Eşya Hukuku, Borçlar Hukuku, Çevre Hukuku • Medenî Usul Hukuku, İcra ve İflâs Hukuku • Milletlerarası Özel Hukuk ve Milletlerarası Usul Hukuku
Giriş - 2 • II. Tarihi Gelişim • [RK/EÇ/EY, Temel Bilgiler, s. 2-3] • Roma Hukuku [KA, Sources of Roman Maritime Law in the Digest, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 2010, Cilt: XXVI, Sayı: 4, s. 63] • Orta Çağ: yöresel kural derlemeleri • 1600’lerden başlayarak: Deniz Ticareti Hukuku yasaları, sonra: Ticaret Kanunları.
Giriş - 3 • III. Yeni Türk Ticaret Kanunu • [RK/EÇ/EY, Temel Bilgiler, s. 4] • Hazırlık süreci, kaynakları ve yasama künyesi için bkz. 17-18/9/2012 tarihli yansılar.
Giriş - 4 • IV. Milletlerarası Birlik • [RK/EÇ/EY, Temel Bilgiler, s. 4-5] • Comité Maritime International (CMI): http://www.comitemaritime.org • [KA, Comité Maritime International’ın 100. Kuruluş Yılı Kongresi Hakkında, Deniz Hukuku Dergisi 1997, Yıl: 2, Sayı: 2-3, s. 91] • International Maritime Organization (IMO): • http://www.imo.org
Denizcilik Yönetimi - 1 • I. İdari Yapı • [RK/EÇ/EY, Temel Bilgiler, s. 9-15] • 1993: Denizcilik Müsteşarlığı: TTK hazırlanırken! • 2011: Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, T: 26/9/2011, Sayı: 655 (RG, T: 1/11/2011, Sayı: 28102 Mük.) • = Tüm İdareH görevleri, örn. gemi sicillerinin tutulması, gemi adamlarının eğitimi, liman inşası.
Denizcilik Yönetimi - 2 • II. Deniz Ticaret Odaları • [RK/EÇ/EY, Temel Bilgiler, s. 15-17] • Anayasa m. 135: “Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları”: • İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz Bölgeleri (İMEAK) Deniz Ticaret Odası • Mersin Deniz Ticaret Odası.
Denizcilik Yönetimi - 3 • III. Avrupa Birliği • [RK/EÇ/EY, Temel Bilgiler, s. 17-18; Turgut Kalpsüz, Avrupa Topluluğunun Deniz Yolu ile Taşımaya İlişkin Mevzuatı, Banka ve Ticaret Hukuku Dergisi 1991, Cilt: XVI, Sayı: 2, s. 1] • TTK = Uyum çalışmalarının bir parçası • Rekabet Hukuku, Çevre Hukuku alanlarında da uyum çalışmaları sürüyor.
Kaynaklar • Türk Deniz Ticareti Hukuku’nun Kaynakları • Döküm için bkz.: RK/EÇ/EY, Temel Bilgiler, s. 19-30 • Dikkat: • Milletlerarası Sözleşmeler (MS) • Anayasa m. 90 f. 5 c. 1 “kanun hükmünde”, c. 3 (Ek 2004) “temel hak ve özgürlüklere ilişkin (...) milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır. ”
Milletlerarası Sözleşmeler • Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun T: 27/11/2007, Sayı:5718 • Dikkat: m. 1 f. 2 • Türkiye’nin taraf olduğu MS (!!!!!) • DTH: Çok yaygın • Yargı: özensiz • TC taraf olacak, yürürlüğe girecek, uygulama şartları doğacak.
Gemi - 1 • I. Tanım • A) Gemi • DTH Konusu = ? • Tanım neden gerekir? • TTK m. 935 f. 1 • TTK 5. Kitap, 1. Kısım, m. 931 f. 1 • Tanım hükmü • Gemi fotoğrafları.
Gemi - 2 • → Ortak tanım: yok, TC mevzuatı ve MS düzenleme konusuna göre tanım kabul ediyor • Ayrıntılı döküm: Cüneyt Süzel, Türk Mevzuatında Gemi Tanımı, Prof. Dr. Rona Serozan’a Armağan, Cilt: 2, İstanbul 2010, s. 1615 • TTK m. 816 bakımından tanım:
Gemi - 3 • Kaynak: Alman Federal Mahkemesi (1951) • Ayrıntılı bilgi: KA, Türk Ticaret Kanunu Tasarısına göre Deniz Hukukunda İstanbul 2006, s. 14-15. • Sorun: yüzer havuz, platform, iç su gemisi • TTK Komisyonu: Alman kararına “daha uygun” bir hale getirme ve uygulamadaki sorunları çözme çabası.
Gemi - 4 • Yeni tanım: • Tahsis amacı: denizde → suda hareket etmesi olanağına bağlı • “yüzme özelliği bulunan” (Alm. “schwimmfähig” karşılığı → gereksiz) • Pek küçük olmayan: ? (TTK m. 957 f. 1: 18 GRT tescil zorunluluğu, burada esas alınmaz) • Tekne → araç • kendiliğinden hareket imkânı bulunmasa dahi.
Gemi - 5 • Ayrıntılı inceleme: • KA, Cebrî İcra, s. 138-142 • Duygu Damar, Gemi Niteliğinde Olmayan Deniz Araçları ve Çatma, Prof. Dr. Rona Serozan’a Armağan, Cilt 1, İstanbul 2010, s. 749. • Dikkat: Türk Uluslararası Gemi Sicili ve Bağlama Kütüğü için tanımlar farklı!
Gemi - 6 • B) “Ticaret” Gemisi • TTK m. 931 f. 2 • Kazanç / ekonomik menfaat: gemi malikinin kendi yükünü taşıdığı hâlleri de kapsar → daha geniş • “Fiilen böyle bir amaç”: yat, tek sefer için Rodos’a ücret karşılığı yolcu taşıyor • “Kimin tarafından/adına/hesabına” = ?
Gemi - 7 • II. Bütünleyici Parça ve Eklenti • [RK/EÇ/EY, Temel Bilgiler, s. 34-35] • Özel hüküm yok • Hangi kurallar uygulanacak? • Neden? • Dikkat: TTK Komisyonu için temel ilkelerden biri: TBMM Dönem: 23, Yasama Yılı: 2, S. Sayısı: 96, s. 324!
Hukuksal Nitelik - 1 • III. Tür ve Hukuksal Nitelik • A) Hukuksal Nitelik • [RK/EÇ/EY, Temel Bilgiler, s. 35-37] • Sorun: 2004 sayılı İİK m. 23 f. 2(4) → Sebep:? • Çözüm: TTK m. 936, 937, İİK m. 23 f. 2 c. 1 • Kural: Gemi = taşınır! • İstisna: Taşınmazlara ilişkin bazı hükümler istisna olarak gemilere de uygulanabilir.
Hukuksal Nitelik - 2 • Ayrıntılar: • Sorun: KA, Gemilerin İhtiyati Haczinde, Seferden Men Önleminin Uygulanması, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası 1997, Cilt: LV, Sayı: 3 (Prof. Dr. Türkân Rado’ya Armağan Sayısı), s. 279 • Çözüm: KA, Cebrî İcra, s. 94-99.
Uygulama Alanı - 1 • B) Hükümlerin Uygulama Alanı • 1. Kural (TTK m. 935 f. 1) • → bu Kanun’un deniz ticaretiyle ilgili hükümleri • → ticaret (TTK m. 931 f. 2) gemileri (TTK m. 931 f. 1) • hakkında uygulanır!
Uygulama Alanı - 2 • 2. İstisnalar • a) Genişletme • aa) Kullanım amacı bakımından: • → gezinti-bilim gemileri (TTK m. 935 f. 2 b. [a]) • bb) Malik bakımından: • → devlet-donanma gemileri (TTK m. 935 f. 2 b. [b])
Uygulama Alanı - 3 • cc) “Yapı”lar (TTK m. 1054) bakımından: • → yabancı adına inşa (TTK m. 935 f. 2 b. [c]) • çç) Türk bayrağını çekme yükümlülüğü bakımından: • → “her Türk gemisi” (TTK m. 940 f. 1)
Uygulama Alanı - 4 • b) Daraltma • Aynî haklar bakımından: • → sicile kayıtlı Türk gemileri ve yapıları (TTK m. 996 f. 1).
Kanunlar İhtilâfı Kuralları • C) Kanunlar İhtilâfı Kuralları • 5718 sayılı MÖHUK hükümleriyle kesişme/çelişki? • Hayır! TTK m. 935 f. 1: “ticaret gemileri hakkında uygulanır” • “Türk” nitelendirmesi yok → yalnızca maddi hukuk kuralı. • Kanunlar İhtilâfı Kuralları = MÖHUK!