DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİ KULLANIRKEN DİKKAT EDİLECEKLER !

1. FORM MÜŞAVİRLİK LTD. ŞTİ. Cihan sok. No: 37/12 Sıhhiye Ankara (312) 2 32 32 11 www.formmusavirlik.com DAHİLDE İŞLEME İZİN BELGESİKULLANIRKEN DİKKAT EDİLECEKLER! Elif EMEKTAR 2012, Ankara “form müşavirlik tarafından sizin için üretilmiştir. lütfen paylaşmayınız”

2. ÜRÜN TANIMLARI 4 yerde geçen ürün tanımları birbirleri ile aynı olmalıdır. • Kapasite raporu • Dahilde işleme izin belgesi • İhracat beyannamesi • İhracat faturası (SIP vs. programlardaki isimler) • BİRİM KULLANIMLAR • Belge kapsamında ihraç edilen ürünün üretimi sırasında kullanılan hammaddenin birim kullanımları hatalı olmamalı. • Kapasite raporundaki birim kullanım, fiili üretimdeki birim kullanım ile; belgedeki birim kullanım da kapasite raporundaki birim kullanım ile uyumlu olmalıdır. • EKSPERTİZ RAPORU • Belgelerde ekspertiz raporu şartı olmaması sağlanmalıdır. Çünkü ekspertiz raporu hem sakıncalı (eksper raporunun belge fiili durumuna uymaması ya da belge süresi dışında alınması ciddi sorundur), hem maliyet artırıcı (eksper harçları vs) hem de her defasında sanayi odası eksperlerinin işletmeyi incelemelerine yol açar. • Buna rağmen eğer belgede ekspertiz şartı varsa, süresi için ilgili rapor alınmalıdır.

3. YERLİ ALIMLAR • Belge kapsamında yerli alım yapılmalıdır. Yerli alım maliyet azaltıcı bir argümandır. Yerli alımda hem KDV muafiyetinden yararlanılabilir hem de hammadde satıcılarından DİİB kullanan varsa, belgeden belgeye alım yoluyla tedarikçiden satış indirimi alınabilir. Çünkü tedarikçinin belgeden belgeye yaptığı satış kendi belgesinin ihracat taahhüdünü kapamada işine yarar. • Yerli alım yapılması halinde oluşacak tek sorun, YMM tarafından düzenlenecek KDV tecil terkin raporudur. • YMM KDV Tecil Terkin Raporuna Dair Çözümler; • DİİB kapsamında alım yapılmaması halinde, alımlarda peşin KDV ödenecektir. Peşin ödenen KDV ise ihracattan dolayı bir sonraki dönemde YMM raporu ile iadeye konu edilmektedir(mahsup işlemleri hariç). YMM’ye ödenen KDV iade raporu ücreti (yaklaşık komisyon, KDV tutarının %7), tecil terkin raporundan daha yüksektir. • Önce KDV’yi ödemek sonra da devletten iade talep etmek yerine KDV’nin hiç ödenmeden işletmede kalması daha avantajlıdır. • Tam tasdik sözleşmeleri içinde KDV raporları da vardır. YMM ikna edilerek bu rapor için ücret almaması sağlanabilir. Ayrıca, rapor maliyetini azaltması için YMM raporuna konu olan doneler bizim tarafımızdan hazır verilebilir. • YMM raporu şartı, 1 belge için 1 kere düzenlenmesi şeklinde değiştirilmiştir.

4. YERLİ ALIM FATURALARI İki tür yerli alım mümkündür. • Tecil terkine tabi alımlar : İmalatçıdan, KDV muafiyeti uygulayarak yapılan alımdır. YMM raporuna tabidir. • Belgeden belgeye alımlar. KDV muafiyeti uygulanabileceği gibi KDV ödenerek de alınabilir. Bu tür alımda önceden yapılan ihracata karşılık da alım yapılabilir (eşdeğer eşya). • Yerli alımda en çok görülen sorun, faturaların sisteme işlenmemesi ve YMM raporundaki hatalardır. • Bizim çözümümüz: Her ayın ilk haftasında bir önceki ayın tüm yerli alım faturaları alınır ve aylık bazda sisteme işlenir. Sisteme işlenmiş faturaların dökümü alınır, firmaya gönderilir ve mutlaka “başka alımı olup olmadığı” firmaya sorulur. Firmadan gelen bilgi saklanır.

5. BELGELERİN ZAMANINDA REVİZE EDİLMESİ • Bir kalemin eksik ihracatını tamamlamak için bir çok kalemde fazla ihracata sebep olmamak ve fazla ihracatlara karşılık eksik alım yapmamak için zamanında revize yapılmalıdır. • %100 ihracata karşılık %100 alım yöntemi izlenmeli. Öncelikle belgelerde %100 ihracatın üstüne çıkılmamalıdır. Böylelikle satın almaya (ithalata) her belge için alınabilir net rakam verilebilir. • Bir şekilde %100 ihracatın üstüne çıkılırsa belge mutlaka revize edilmeli ve fiili ihracata karşılık gelen alım hakları kullanılmalıdır. 2006/12 tebliği 22.maddede tamamen bu tür alımlar için oluşturulmuş bir süre hakkı vardır. Alıma açık, ihracata kapalı bir süre. Gerekli hallerde kullanılmalıdır. • PARALEL BELGE KULLANIMI • Çoklukla bir belgenin yarısında iken ikinci bir belge alınmalıdır. Böylelikle ihracat fazlalarını yeni belgeden, ithalat fazla alımlarını yeni belgeden, ihracat eksiklerini eski belgeden, ithalat alım hakkı fazla olanları eski belgeden yapılabilir. Yani bir belgenin yarısında iken ikinci belgeyi almak, bize belgeleri kullanımda maksimum kullanım kolaylığı sağlar. • Hem ihtiyaç halinde satır kodu değişikliği hakkını kullanarak iki belge arasında düzgün bir kurgu yapmamıza olanak sağlar.

6. AKTİF BELGE KULLANDIRILMASI • İthalat ve/veya ihracatta daima kullanılabilir belgeler olmalıdır. Asla kati ihracat ve mümkünse kati ithalat yapılmamalıdır. • BELGELERİ SÜRESİ İÇİNDE KAPAMA • Prensip olarak belgeleri süreleri içinde kapatmaktan yanayız. Çünkü DİİB ile ilgili kapamada çıkacak her sorun, belge süresi açıkken çözülebilir ama belge süresi bittiğinde müeyyideden başka bir yol yoktur. • Böylelikle, ithalat ve ihracat değerlerinin ve beyannamedeki ifadelerin yanlış olma, sisteme yanlış geçme, sistemde kaybolan beyanname, satışa esas kıymet ile ambalaj miktarının sehven yer değişmesi, sair beyanname hatalarından kaynaklanacak hataların önüne geçeriz.

7. HER İHRACATI DİİB KAPSAMINDA YAPMAK • Alımı yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın mutlaka her ihracatı belge kapsamında yapmak mümkündür. Hiçbir maliyeti olmayan, çok avantajları olan bir yöntemdir.   • DIR OTOMASYONA DÜŞMEYEN BEYANNAME (HAYALİ BEYANNAME) • Önemli! Son zamanlarda örneği çok olan, gümrükte işlemleri düzgün olmasına rağmen sistemsel vb. hatalar nedeniyle DİİB sisteme düşmeyen beyannameler oluyor. Genelde belge kapandıktan sonra ilgili gümrük müdürlüğü tarafından, ithal beyannamesinin belgeye sayılmadığı fark ediliyor. • Kapamalarda ve son revizelerden önce mutlaka tüm ithal beyannameleri hem kendi kaynaklarımızda hem de gümrükçü siteminde taranmalıdır.  

8. TESCİLLERİN KONTROLÜ • Tescildeki beyannameler bazen iptal edilmiş, bazen de sehven ardarda tescile gönderilmiş fazla beyannameler olabiliyor. İptal edilmesi gereken beyannamelerdir bunlar. Biz bu tür beyannamelere “yalancı beyanname” diyoruz. Arada sorgulama yapılması ve iptalinin sağlanması gerekiyor. Aksi halde gerçekleşen sarfiyat performansında göründüğü için yanıltıcı sonuçlara götürür. Hem DIR otomasyon beyanname sorgulama sistemi hem ilgili gümrük müdürlüğü kayıtları sürekli sorgulanarak tescildeki beyannameleri 1 aydan daha fazla sistemde tutmamak lazım. • İhracat ve ithalatta, tescil aldıktan sonra bir beyannamenin yaklaşık olarak 15 günde kapanması gerekiyor. Kapanmamışsa sebebini araştırmak gerekiyor. Bizim çözümümüz: • Her ayın ilk haftasında bir önceki ayın tüm beyannamelerini kontrol eder ve katiyen kapanmamış belge kalmamasını saplarız. Mükerrer tesciller, iptal beyannameler özellikle tespit edilip sistemden silinir.

9. BEYANNAME VERİLERİNİN AYLIK KONTROLÜ • Beyannamelerde olası hatalar • Beyannamenin DIR sisteme hiç girmemesi • İthalat ve ihracat miktarlarının yanlış yazılması • DİİB için önemli olan “satışa esas miktar”dır. Satışa esas miktarın girilmesinde rakam hataları, malın miktarı yerine ambalaj miktarının yazılması vs. • Kg, metre, adet vs değerlerin karışması Bizim çözümümüz : • Her ayın ilk haftasında, bir önceki ayın tüm beyannameleri (ithalat ve ihracat) için • Mavi sistemindeki beyannamelerin firmaya göre dökümü alınır, rejime göre DİİB’li olanlar dökülür. Ayrıca, mavi sisteminden her beyannamenin sureti ve eki faturanın sureti alınır. DIR otomasyondan da beyanname dökümü alınır ve 4 veri karşılaştırılır.   • Mavideki (ya da sair programlar) beyanname dökümü • Mavideki (ya da sair programlar) beyanname sureti • Mavideki (ya da sair programlar) fatura sureti • DIR otomasyondaki beyanname bilgileri

10. EK SÜRELER Her belgede mutlaka alınması gerekli süreler • Ek Süre: %50 ihracat gerçekleşmeden doğan belge orijinal süresinin yarısı kadar. • Süre Kaydırımı : Belge süresi ile ilk alım süresi arasındaki zaman kadar. • %100 ihracattan sonra ithalata açık ek süre • Kanunun tanıdığı sair süreler • TEV İZLEME • Her belgede aylık yapılacak düzenli kontrollerde belgelerde yapılan 3. Dünya alımları takibe alınmalı, firmadan ihracat tahminleri alınmalı ve muhtemel ihracat performansına göre, firma onayı ile ihracat anında TEV yatırılmalı.

11. BELGE MİKTARLARI • Her firmadan yıllık, 6 aylık, 3 aylık ihracat ve ithalat performansının alınması ve belge ile ilgili kurgunun ona göre belirlenmesi gerekmektedir. • Mümkünse küçük belgeler almak ve belgeleri çok fazla şişirmeden erken kapamaya gidebilmek yararlı olacaktır. • Her belge için 6 aylık, 3 aylık, aylık ve son 15 günlük aksiyon programı hazırlamak, ithalat ve ihracat durumuna göre aksiyon takvimine uygun raporlama yapmak ve her aksiyon periyoduna uygun toplantı yapmak gereklidir. • İKİNCİL İŞLEM GÖRMÜŞ ÜRÜN • İkincil işlem görmüş ürün araştırması yapılmalı ve mutlaka firmadan üretim sürecinde ikincil işlem görmüş ürün oluşup oluşmadığı bilgisi yazılı olarak alınmalıdır. • Belgesinde ikincil işlem olan firmaların süresi içinde ikincil işlem görmüş ürün kati ithal beyannameleri açılmalı. • Her firmadan alınan ikincil işlem görmüş ürün bilgisi mutlaka saklanacaktır.

12. AŞIM DIR sistemi, teorik olarak aşıma müsaade etmeyen bir sistemdir. Ayrıca yerli alımdan dolayı oluşan aşım revize edilebilir, aşım olarak değerlendirilmez. Fakat buna rağmen üç tür aşım oluşmaktadır. • 1. Sistemin arızaya düştüğü zamanlarda tescil edilen beyannameler • 2. Siteme hiç düşmeyen beyannamelerin sonradan sisteme işlenmesi • 3. Aynı kalemden hem yerli alım hem de ithalat yapılıyorsa ve yerli alım faturası sisteme işlenmediği için ürünün ithal edilebilir bakiyesi varsa ve nihayetinde yerli alım da sisteme işlendiğinde “yerli alım önce, ithal alım sonra” olmuş olur ve ithal alım aşıma düşer. Çözüm: Yerli alımları aylık düzenli olarak işlemek ve firmanın hem yerli hem ithal alım yaptığı kalemdeki alımlarına dikkat etmesi.   Önemli! Sektöre özel sorunları DIR kuruluna ve söktör kuruluna taşımak ve savunmak mümkündür.

13. GIDA BELGELERİ • Gıda belgelerinde diib kapsamı beyannameler için devlet desteleri vardır. • Tüm ihracatlar belge kapsamında ise her belge için paket halde bir beyanname dosyası ile aşağıdaki işlemleri aynı anda yapmak gerekir. • Kapama • Süt tozu • C şekeri • Tarımsal iade • KAPAMAYA GİDERKEN • Belgeyi,olası her sorun için mutlaka süresi içinde kapatmak lazım • Eksik ihracat kontrolü • Özel şart kontrolü. Haksız ve yanlış özel şartlarla ilgili İhracat Genel Müdürlüğü nezdinde çalışma yapmak. • İkincil işlem görmüş ürün kontrolü • Döviz Kullanım Oranı kontrolü • TEV kontrolü • Kapamalarda gerçekleşen sarfiyat tablosunun eksi bakiye vermemesini sağlamak • İhracı mümkün olmayan hammaddeyi belge süresi içinde kati ithale çevirmek

14. SERBEST BÖLGE • Serbest bölgeye yapılan ihracatın 3 ay içinde mutlaka başka bir ülkeye ihraç edilmesi gerekiyor. Serbest bölgeye yapılan ihracat ancak bölgeden bir ülkeye ihraç edilirse taahhüde sayılabilir. • Serbest bölgeden başka bir ülkeye ihraç edilmiş ve taahhüde sayılması istenen ihracat için kapama anında serbest bölge işlem formlarının kapama dosyasına konması gerekmektedir. • ARACI İHRACATÇI • Aracı ihracatçı (ihracat kayıtlı satış) ile yapılan ihracatlarda öncelikle aracı ihracatçı firmanın DİİB’e tanıtılması gerekmektedir. Aracı ihracatçıyı DİİB’e ihracatçı birlikleri işlemektedir.   • Aracı ihracatçı, ihraç anında beyannameyi mutlaka 3151 rejimden açmalı ve DİİB’teki ihracat satır kodunu mutlaka beyannamede belirtmelidir • YAN SANAYİCİ • DİİB kapsamında yan sanayici kullanılıyorsa, mutlaka yan sanayici bilgilerinin ihracat beyannamelerinde belirtilmesi gerekmektedir.

15. DİĞER KONULAR • DİİB kapsamında aracı ihracatçı kanalıyla yapılan ihracaatlarda imalatçı bilgisinin beyannameye yazılması gerekiyor. Belgenizle ilgili konularda arayın bilgilendirelim : (312) 2 32 32 11 Değişiklikleri, güncel konuları takip etmek için :www.formmusavirlik.com Bize mail atın, mutlaka size dönüş yaparız : info@formmusavirlik.com bu metin, form müşavirlik tarafından sizin için üretilmiştir. lütfen paylaşmayınız.