ÖZET

1. DOĞAL TAŞLAR İÇİN KUMLAMA, ÇEKİÇLEME, TARAKLAMA ve BENZERİ YÜZEY İŞLEME TEKNİKLERİY.Müh. Haşim ACAR İNKA Mühendislik A.Ş. Şubat 2010 www.inkatrade.com - hasim@inkatrade.comTel: +90 216 471 81 00 – Faks: +90 216 471 75 89

2. ÖZET Sentetik elmas teknolojisi yeterli gelişim gösterene kadar, çekiçleme işlemleri mucarta çekici kullanarak el ile, kumlama işlemleri de doğrudan kum püskürtme tekniği ile yapılıyordu. Sentetik elmas teknolojisinin gelişimi ile, önce özel makinalara takılan çekiçleme takımları geliştirildi. Daha sonra da, herhangi bir cila makinasına takılarak, ya da atölyeler için taş motorlarına takılarak kullanılan takımlar geliştirildi. 1989 yılında, İtalyan LUPATO firması, cila makinalarına ve taş motorlarına takılarak kullanılabilen ilk çekiçleme takımını geliştirdi ve patentini aldı. 10 yıllık patent koruma süresi bitiminde, bu tür takımlar başka firmalar tarafından da üretilmeye başlanarak, kullanımı yaygınlaştı. Çekiçleme takımlarına ilaveten, benzer mantıkla çalışan kumlama, çentikleme, çizikli çentikleme takımları ve köprü kesme, trimming, CNC işleme merkezi gibi makinalara takılarak kullanılabilen taraklama takımları geliştirildi.   Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

3. GİRİŞ İlave makine yatırımı yapmaksızın, fabrika ve atölyedeki mevcut makinalarla kumlama, çekiçleme, çentikleme, virgüllü çentikleme, taraklama ve benzeri yüzey işlemleri yapılabilir. Taraklama işlemi için, fabrika ve atölyelerde mevcut olan köprü kesme, trimming gibi makinalar kullanılabilir. Diğer işlemler için, fabrika ve atölyelerde bulunan, lap lap, köprülü silim makinası, bantlı silim makinası, yer silim makinası gibi makinalar kullanılabilir. Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

4. SİLİM MAKİNALARINA TAKILAN PLEYT TİPİ TAKIMLAR Normal cila abrasivi takılan pleyt sökülüp, yerine aynı veya en yakın çapta kendinden pleytli bu takımlar takılır. Kendinden pleytli bu takımlar ile; • Çentikleme (çok kaba çekiçleme) • Mermer çekiçleme (kaba – orta – ince) • Granit çekiçleme (kaba – orta – ince) • Mermer virgülato (virgül şekilli özel çentikleme), • Mermer kumlama (kaba – orta – ince) gibi yüzey işlemleri yapılabilir. Aşındırıcı rulolar üzerindeki elmas soketler tükenince, aşındırma ruloları yenisi ile değiştirilir. Mermer için üretilmiş takımları, granit yüzeyde kullanmak, takım ömrü açısından sorun yaratabilir. Bu nedenle, granit için, granit takımları kullanmak gerekir. Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

5. Mermer çentikleme Çentikli Çentikleme rulosu, helisel 10 bit x 10 mm elmas Naturel Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

6. Mermer virgulato İki kenarda helisel 10 bit x 10 mm elmas Virgülatolu Naturel Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

7. Mermer virgülato (virgüllü çentikleme) 10 cm x 10 cm virgülato el numunesi Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

8. Mermer virgülato (virgüllü çentikleme) Virgül Çentik 3:1 ZUMLU GÖRÜNÜM Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

9. Granit çekiçleme Çekiçlenmiş Elmas rulo yeni ve bitmiş hali Naturel Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

10. Granit çekiçleme ruloları Normal 30 bit x 5 mm elmas İnce 45 bit x 5 mm elmas Kaba 15 bit x 5mm elmas Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

11. Mermer çekiçleme -tüm yüzey- (rulolar alttan kısmen çıkıyor) Çekiçlenmiş Naturel Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

12. Belirli bir genişlikte mermer çekiçleme (rulolar tamamen altta) Naturel Çekiçlenmiş Naturel Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

13. Mermer çekiçleme ruloları Kaba 15 bit x 5 mm elmas Normal 30 bit x 5 mm elmas İnce 45 bit x 5 mm elmas Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

14. Kenar eskitmeli mermer kumlama Rulolar tamamen altta Kenarlarda Eskitilmiş görünüm Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

15. Mermer kumlama – tüm yüzey – (rulolar alltan kısmen çıkıyor) Kumlanmış Naturel Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

16. Mermer kumlama ruloları İnce kumlama Kaba kumlama Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

17. SİLİM MAKİNALARINA TAKILAN • FRANKFURT TİPİ TAKIMLAR Frankfurt tipi cila abrasivi takılan yuvaya takılmak üzere, Frankfurt formunda tasarlanmış takımlardır. Kullanımı çok pratiktir. Normal cila abrasivleri sökülüp, yerine bu takımlar çok kolay ve çok hızlı bir şekilde takılabilir. Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

18. Çentikleme çekiçleme kumlama takımı Abrasiv yuvası Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

19. Franfurt tipi takımlar Abrasiv yuvası abrasiv gibi kolayca takılıp, sökülebilir Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

20. Rulo aksı Frankfurt gövde Elmas rulo Gresörlük Frankfurt tipi takım örneği Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

21. Frankfurt tipi takımlar ile; • Çentikleme (çok kaba çekiçleme) • Mermer çekiçleme (kaba – orta – ince) • Granit çekiçleme (kaba – orta – ince) • Mermer virgülato (virgül şekilli özel çentikleme) • Mermer kumlama (kaba – orta – ince) gibi yüzey işlemleri yapılabilir. Franfurt tipi takımlarda, çentikleme takımı hariç, diğer elmas rulolar, pleyt tipi olanlar ile aynıdır. Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

22. Frankfurt tipi gövdeye takılan MERMER ÇENTİKLEME rulosu Çevrede 10 adet helisel dizilimli 10 mm elmas Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

23. Frankfurt tipi takımların bir avantajı da, 1 takım Frankfurt tipi rulo tutucu yuva alınıp, bu yuvaya farklı yüzey işlemleri için çentikleme, çekiçleme, granit çekiçleme, kumlama amaçlı ruloların kolayca değiştirilerek kullanılabilmesidir. En az yatırım ile en fazla işlem çeşidini uygulamak üzere Frankfurt tipi takımlar çok uygundur. Mermer için üretilmiş takımları, granit yüzeyde kullanmak, takım ömrü açısından sorun yaratabilir. Bu nedenle, granit için, granit takımları kullanmak gerekir. Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

24. TAKIMLARIN SİLİM MAKİNALARI İLE KULLANIMI LAP LAP İLE KULLANIM KÖPRÜLÜ SİLİM İLE KULLANIM Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

25. Bantlı silim ile, çekiçleme Kumlama, çentikleme, vigülato Kendinden pleytli veya Frankfurt tipi takım Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

26. Zemin silim makinası ile çekiçleme, kumlama, çentikleme, virgülato Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

27. FABRİKA MAKİNALARINA TAKILARAK • KULLANILAN TARAKLAMA TAKIMLARI Köprü kesme, freze, CNC işleme merkezi, trimming ve taraklama makinalarına takılarak kullanılırlar. Farklı elmas iriliği ve dizilimi ile tasarlanan bu takımlar ile çok çeşitli “taraklama” işlemleri yapılabilir. Rulonun sağa – sola salınımı (osilasyonu) ile çeşitli profillerde “dalgalı taraklama” oluşturulabilir. Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com Taraklama makinasına takılan taraklama rulosu

28. Köprü kesme, freze,CNC ve trimming makinasına takılabilen taraklama takımları TARAKLANMIŞ NATUREL Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

29. Kumlu TARAKLAMA rulosu Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

30. TARAKLAMA MAKİNASI ve ELMAS TARAKLAMA RULOSU Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

31. Çeşitli TARAKLAMA örnekleri Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

32. Çeşitli TARAKLAMA örnekleri Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

33. Zemin taraklama Makinasıyla TARAKLAMA Köprü kesme makinasıyla TARAKLAMA Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

34. TAŞ MOTORUNA TAKILAN • YA DA KENDİNDEN MOTORLU • ATÖLYE TAKIMLARI • Atölye Tipi Çekiçleme ve Kumlama Takımları 670 W – 2000 W gücünde, 2.800 – 5.300 d/dak taş motorlarına takılarak kullanılırlar. İyi sonuç almak, bir miktar deneyim ve el becerisi gerektirir. İyi sonuç almak ve elmas takımlara zarar vermemek için, elmas takımlar açılana kadar, fazla zorlamadan ve dikkatli kullanmak gerekir. Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

35. Kaydırmaz basamak Çekiçleme kumlama Zemin çekiçleme kumlama Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

36. Kenar – alın çekiçleme ve kumlama Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com İç bükey yüzey çekiçleme – kumlama Çeşitli çekiçleme veya kumlama yüzeyleri

37. Silindirik sütun ve dışbükey eğrisel yüzey çekiçleme - kumlama Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

38. İç bükey yüzey çekiçleme - kumlama Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

39. Atölye Tipi Taraklama Takımları • 670 W – 1400 W gücünde, 2.800 – 11.000 d/dak taş motorlarına takılarak kullanılırlar. • Kendinden motorlu modelleri de vardır. • İyi sonuç almak, bir miktar deneyim ve el becerisi gerektirir. • Düzgün taraklama için lineer yürütme kayıtlarının kullanılması tavsiye edilir. • İyi sonuç almak ve elmas takımlara zarar vermemek için, elmas takımlar açılana kadar, fazla zorlamadan ve dikkatli kullanılmak gerekir. Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com Taş motorlu takıma yüzey taraklama Taş motorlu takımla basamak taraklama

40. Yerinde kaydırmaz basamak TARAKLAMA Geniş yüzey TARAKLAMA Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

41. Taş motorlu takımla granit TARAKLAMA Granit taraklama tamburları Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

42. Kendinden motorlu TARAKLAMA takımı (makinası) MOTOR Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

43. Atölye tipi el makinalarına takılan TARAKLAMA elmasları Kolay sökülür takılır 3 köşeli elmas soket Elmas soketli mermer TARAKLAMA ruloları Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

44. Kumlu TARAKLAMA ruloları Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

45. Granit TARAKLAMA tamburları Tambur dönerken, elmas rulolar da kendi ekseni etrafında serbestçe döner. Böylece, granit taraklamada elmas kırılması riskini azaltılır Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

46. Diskler arası mesafe ayar halkaları (SPACERS) Taraklama diskleri Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

47. Atölye Makine ve Takımları İle Yapılan Çeşitli Taraklama Örnekleri Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

48. Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

49. MALİYET Takım maliyeti, taş cinsi ve yapılan işleme göre; 0,10 USD – 1,20 USD / m2aralığında değişmektedir. Cila maliyetleri ile karşılaştırıldığında, bu maliyet, patinato maliyetinden düşük, cila maliyeti ile yaklaşık olarak aynıdır. Sadece honlama maliyetine göre bir miktar yüksektir. Ancak, çoğu uygulamada, özellikle cilalı hali beğenilmeyen taşlarda çok büyük katma değer sağlar. Özellikle taraklama ve virgülato uygulamalarının katma değeri, reel piyasa fiyatlarına göre, 5 – 10.-USD/m2civarında olduğu görülmektedir. Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com

50. UYGULAMADA • DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR • Pleyt tipi takımları seçerken, silim (cila) makinenizdeki abrasivpleyt çapı ile aynı olmasına veya bu çapa en yakın ama biraz küçük pleytli olmasına dikkat ediniz. Cila makinenizdeki pleyttendaha büyük çaplı pleyt almayınız. • Ruloların, taştan tamamen dışarı çıkmasına müsaade etmeyiniz. Taş genişliğini ve köprü hareket ayarını dikkatli yapınız. • Lap lap makinelerinde, pleytin taştan çıkmamasına dikkat ediniz. • Çok kafalı, bantlı silim makinalarının sadece 1 kafasına takılacak pleyt yeterli olacaktır. Çok yüksek kapasitede çekiçleme, kumlama vs yapacaksanız, 1’den fazla kafa kullanabilirsiniz. Ancak, kapasite, kullanılan kafa sayısı ile doğru orantılı artmayabilir. • Kullanılan kafa sayısını arttırdıkça, bant hızını da arttırmayı unutmayınız. • Frankfurt tipi takımları kullanırken, abrasiv yuvalarında boşluk olmamasına dikkat ediniz. Muhtemel boşluklar, elmas rulolarınıza zarar verebilir. Haşim Acar - İNKA Mühendislik A.Ş. www.inkatrade.com