550 likes | 1.41k Views
Soliter Pulmoner Nodül (SPN). Tuncay Göksel Ege Ü.T.F. Göğüs Hast . A.D. Bu sunumla ilgili herhangi bir çıkar çatışmam bulunmamaktadır. Sunum akışı. SPN Tanım, epidemiyoloji Radyolojik özellikler Malignite riski Yaklaşım. SPN. Tanım
E N D
SoliterPulmoner Nodül(SPN) Tuncay Göksel Ege Ü.T.F. Göğüs Hast. A.D.
Bu sunumla ilgili herhangi bir çıkar çatışmam bulunmamaktadır
Sunum akışı • SPN • Tanım, epidemiyoloji • Radyolojik özellikler • Malignite riski • Yaklaşım
SPN • Tanım • ≤ 3 cm tek, sınırları belirli, yuvarlak lezyon • Tamamen akciğer dokusu ile çevrili • Eşlik eden lezyon yok (atelektazi, adenopati, plevral sıvı, LAP vb.) • İnsidens • ABD de X-Ray’lerin %0.09 to 0.2 • (yaklaşık 1/500; yıllık 150,000 SPN) Swensen , ArchInternMed1997 . Gould, Chest 2007;132;108S–130S Lezyon > 3 cm Kitle
Benign SPN (>%50) Granülom(% 75) Hamartom(% 10) İntrapulmoner lenf bezleri Diğer: Yuvarlak pnömoni, abse, AVM, sekestrasyon, hematom, infark, romotoid nodul, Wegenernodul, sarkodioz, plevral plak, kompakt kemik adacığı, kist, amiloidoz, mukoid tıkaç MalignSPN (<%50) % 80-90 bronş Ca. % 8-10 metastatik % 2 diğer primer tümörler SPN Etiyoloji
Malign SPN nedenleri • Adenokarsinom: %47 • Skuamöz hücreli CA: %22 • Soliter metastaz: %8 • KHDAK (alt tipi ?): %7 • KHAK: %4 • BAC: %4 • Diğer: %8 (büyük hüc., adenoskuamöz, karsinoid, lenfoma, teratom, adenokistik CA) Chest 2007;132;108-130
Tarama çalışmalarında XR’in duyarlılığı • “Mayo Lung Project” çalışmasının retrospektif tekrar değerlendirilmesi • Saptanan periferik tümörlerin %90’ı önceki 4 aylık XR’lerde mevcut Muhm et al. Radiology 1983; 148: 609-15 • Atlandığında ort. çap: 16 mm Austin et al Radiology 1992; 182: 115-22. Quekel et al Chest 1999; 115: 720-4 • Saptandığında ortalama çap: 4 cm Quekel et al Chest 1999; 115: 720-4
Tarama çalışmalarında BT’nin duyarlılığı • "Mayo Clinic” Spiral BT tarama çalışması(Swensenet al. Radiology 2005; 235: 259-65) • Bazal tarama: ortalama çap: 13.9 mm • Takip taramalar: ortalama çap: 14.4 mm • New York ELCAP (NY ELCAP) (Radiology2007; 243: 239) • Bazal tarama: ortalama çap: 14 mm • Takip taramalar: ortalama çap: 8 mm
Tarama çalışmalarında maligniteprevalansı • Tüm nodullerin: %1.1- 12 • Tüm olguların : % 0.44- 2.8 Wahidi et al, Chest 2007;132;94-107
TheNationalLungCancerScreeningN Engl J Med. 2011 Aug 4;365(5):395-409 • Taramalarda pozitif sonuç • CT: %24.2 X-ray: %6.9 • Yanlış pozitiflik (pozitif sonuç bulunduğu düşünülenlerde) • CT: %94.4 X-ray: %94.5 • Akciğer kanseri insidensi: • CT: 645/ 100,000 person-years • X ray: 572 / 100,000 person-years • Akciğer kanserinden ölümde • CT taramasıyla sağlanan azalma: %20
Morfoloji Boyut Kenar özellikleri İç yapı özellikleri Dansite - Homojenite Kalsifikasyon Kavitasyon Büyüme hızı Kontrast sonrası davranışı SPN Özellikleri
Morfoloji Boyuta göre maligniteprevalansı <5 mm : %0-1 5-10 mm: %6-28 10-20mm: %33-64 20-30mm : %64-82 > 30mm : %93-97 Wahidi et al, Chest 2007;132;94-107
MorfolojiKenar özellikleri • Düzgün kenarlı, lobülasyon ve spikülasyon yok • Granülom, Akciğer içi lenf düğümü • Malign nodüllerin %20’si, iyi sınırlı, düzenli kenarlı • Lobülasyon gösteren nodül: Hamartom, malignite • Spiküler uzantı içerir: % 90 malign Cardinale, Radiolmed (2009) 114:871
Şekle göre maligniteprevalansı • Düzgün sınırlı : %17– 30 • Lobüle : %50-69 • Düzensiz, spikülekenar: %78-94 Wahidi et al, Chest 2007;132;94-107
İç yapı özellikleriDansite Homojen & Heterojen Bengin lezyonların %55 homojen Malign lezyonların %20’si homojen Sıklıkla lezyon içinde farklı dansiteler buzlu cam yumuşak doku yağ veya kalsifikasyon kavitasyon veya hava bronkogramı
Arteriovenözmalformasyon Beigelman-Aubry, EurRadiol (2007) 17: 449–466 Brandman, J ThoracImaging2011;26:90
Karsinoid TM Intraparankimal lenf nodu Brandman, J ThoracImaging 2011;26:90–105 Brandman, J ThoracImaging 2011;26:90–105
Fokalbuzlu cam Benign AAH Fokalinterstisyelfibrozis Fokalenflamatuar lezyon BOOP Eozinofilik akciğer hast Aspergillozis Endometriozis Fokalhemoraji Malign Adenokanser
AdenoCA Atipikadenomatoidhiperplazi Park CM et al. Radiograpics 27: 391-408; 2007
Mikst (buzlu cam + solid), adeno CA Beigelman-Aubry, EurRadiol (2007) 17: 449–466 Pür buzlu cam, adenoCaBrandman, J Cardinale, Radiolmed (2009) 114:871 Solid nodul, adeno CA Beigelman-Aubry, EurRadiol (2007) 17: 449–466
Fokalinterstisyelfibrozis Fokalenflamatuar lezyon Park CM et al. Radiographics 27:391-408, 2007 Kim HY et al Radiology 245:267-275,2007
Morfolojiye göre maligniteprevalansı • Solid nodül : %7 - 9 • Pür buzlu cam: %18 - 59 • Mikst (buzlu cam + solid) : %49 - 73 • Buzlu cam lezyonların %70 ile 100’ü BAC!! Wahidi et al, Chest 2007;132;94-107
eksantrik noktasal Kalsifikasyon Benign diffüzsantral katmanlıpatlamışmısır Malign O’Keefe AJR 1957 Bütünüyle kalsifiye nodül Granülom Yuvarlak, santral, hedef, konsantrik lamine kalsifikasyon Tüberkülom Patlamış mısır kalsifikasyon Hamartom Eksantrik, dağınık kalsifikasyon Bronş CA
Kalsifikasyon • 1957 den beri pek sorgulanmamış • Solid bir nodulde, benignkalsifikpatterni güvenilir olabilir • Onun dışında tüm kalsifikasyon paternlerinonspesifik • BT ile homojen, solidnoduldebenign kalsifikasyon patterni dışında • tüm kalsifikasyon paternlerininmalign nodüllerde mevcut olduğu gösterilmiştir Detterbeck FC, ClinPulmMed 2009
Bengin kalsifikasyonlar santral diffüz H. Alper arşivi Beigelman-Aubry, EurRadiol (2007) 17: 449–466 Soubani, PostgradMed J 2008;84:459–466
Hamartom 1/3 yağ içerir Kalsifikasyon % 5-50 Hüdaver Alper arşivi
Malign kalsifikasyon (Skuamöz H Ca) Hüdaver Alper arşivi
Kavitasyon / duvar kalınlığı ≤ 4 mm benign 4 -16 mm muhtemelen malign ≥ 16 mm malign
Toraks BT ile nodul etiyolojisine dinamik katkı Kontrast tutulum özelliği Swensen SJ et al, Radiology2000; 214:73-80 Büyüme hızı değerlendirilmesi Yankelevitz DF et al, Radiology2000; 217:251-256
Kontrast tutulum özelliği • Pre-kontrast ve 1,2,3,4 dakikaçekim • 3 mm kesit kalınlığı, • Vücut ağırlığı göre kontrast • 2 ml/saniye enjeksiyon hızı • Değerlendirme • En yüksek nodül boyanması • Zaman kontrast eğrisi
Kontrast tutulum özelliği Sınır 15 HU artış Sensitivite% 98 Spesifite% 58 Doğruluk % 77 Swensen SJ et al, Radiology 2000; 214:73-80
Dinamik BT • Sensitivite: %98 – 100 • Spesifisite: %54 – 93 Wahidi et al, Chest 2007;132;94-107
Büyüme hızı değerlendirilmesi • Hacim hesaplayan yazılım programları 1 cm’lik tümör 1 mm büyürse Çap artışı 1 mm (%10) Alan artışı 16 mm2(%20) Hacim artışı 174 mm3(%30)
Akciğer kanserinin büyüme seyriBach et al CHEST 2007; 132:69s–77s >0.1 cm >0.6 cm 3.2 cm 16 cm 2.2 yıl - 22 yıl
BÜYÜME HIZI • Ortalama hacmin ikiye katlanma zamanı: 4.2 ile 7.3 ay • Hacim olarak ikiye katlanma • 30 günden kısa veya • 450 günden uzun ise tümör olasılığı düşüktür • Genel olarak 2 yıl ve üzerinde boyut artışı göstermeyen nodüller genellikle benign kabul edilmekle birlikte • Karsinoid, eski BAC istisna olabileceği unutulmamalıdır
PET • Sensitivite: %80 – 100 • Spesifisite: %40 – 100 Wahidi et al, Chest 2007;132;94-107
Bronkoskopi • Nodul < 2cm %20 • Nodul ~ 3 cm %40-60 • BT de nodul-bronş ile ilişkisi gösterilmişse başarı artar • Rehberlik • Skopi • Endobronşiyal USG • Elektromagneticnavigasyon • Başarı %63kadar artar (2 cm nodullerde)
BT eşliğinde İİA • Sensitivite: %82 – 100 • Spesifisite: %100 • Non-diagnostik sonuç: %20 Wahidi et al, Chest 2007;132;94-107
Fleischner Society Statement on CT of Small Pulmonary Nodules Radiology2005
8 mm nodule yaklaşım • İleri yaş ( > 50 yaş) • Sigara öyküsü • Maruziyet • Başka bir kanser öyküsü ACCP guidelines, Chest 2007;132;108-130
8-30 mm nodule yaklaşım ACCP guidelines, Chest 2007;132;108-130
Risk Hesaplama • older age (odds ratio [OR], 1.04 for eachyear) • current or past smoking (OR, 2.2) • history ofextrathoraciccancer 5 years before nodule detection(OR, 3.8) • nodule diameter (OR, 1.14 for each millimeter) • spiculation(OR, 2.8 • upper-lobelocation (OR, 2.2
Sonuç • Dikkatli değerlendirme • SPN’debenignmalign tahmin önemli • Risk hesaplama önemli • Risk yüksek olgularda gecikmeden cerrahi tedavi