310 likes | 487 Views
„Zróżnicowanie przestrzenne pomocy społecznej na tle ubóstwa w Polsce”. Seminarium „Ubóstwo w Polsce wybrane problemy ”. 16 luty 2011. Korzystający z pomocy społecznej 1 w 2009 r. Gospodarstwa domowe. Osoby w gospodarstwach. 1,3 mln. 3,6 mln. Kwota świadczeń. 2,9 mld zł.
E N D
„Zróżnicowanie przestrzenne pomocy społecznej na tle ubóstwa wPolsce” Seminarium „Ubóstwo w Polsce wybrane problemy” 16 luty 2011
Korzystający z pomocy społecznej1 w 2009 r. Gospodarstwa domowe Osoby w gospodarstwach 1,3 mln 3,6 mln Kwota świadczeń 2,9 mld zł 1 Korzystający z pomocy społecznej w gminieŹródło: Sprawozdania resortowe MPiPS-03
Pomorskie 2009 r. – 95 osób 96 Warmińsko-Mazurskie Zachodniopomorskie 157 112 Kujawsko-Pomorskie 2008 r. – 97 osób Podlaskie 127 112 Mazowieckie Lubuskie Wielkopolskie 81 119 86 Łódzkie 89 Dolnośląskie Lubelskie 78 111 Opolskie w osobach Świętokrzyskie Śląskie 131 70 128 – 157 (3) 63 97 – 127 (5) Podkarpackie Małopolskie 77 – 96 (5) 76 131 63 – 76 (3) Korzystający z pomocy społecznej na 1 tys. mieszkańców w 2009 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03 oraz BDL GUS.
w osobach 165 - 518 (620) 115 - 165 (619) (619) 78 - 115 19 - 78 (620) stolica województwa Korzystający z pomocy społecznej na 1 tys. mieszkańców w 2009 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03 oraz BDL GUS.
w osobach 165 - 518 (620) 115 - 165 (619) (619) 78 - 115 19 - 78 (620) stolica województwa Korzystający z pomocy społecznej na 1 tys. mieszkańców w 2009 r. Wartości ekstremalne Zachodniopomorskie: Kozielice Podkarpackie: Bircza, Lubelskie: Stary Brus, Dębowa Kłoda, Kozielice Dębowa Kłoda Stary Brus Bircza Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03 oraz BDL GUS.
Rozkład liczby osób korzystających z pomocy społecznej na 1 tys. mieszkańców w gminach w 2009 r. 600 518 Dębowa Kłoda woj. lubelskie 500 424 400 osoby 300 294 200 165 115 100 78 19 Pawłowice woj. śląskie 0 2009 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03 oraz BDL GUS.
Korzystający z Pomocy Społecznej na 1 tys. ludności w 2009 r. DOLNOŚLĄSKIE KUJAWSKO-POMORSKIE LUBELSKIE gm. w. Dębowa Kłoda gm. w. Stary Brus gm. w. Rudnik gm. w. Wyryki gm. w. Hańsk gm. w. Sosnowica gm. m-w. Kock gm. w. Sławatycze gm. w. Drelów gm. w. Lubycza Królewska gm. w. Jemielno gm. w. Osiecznica gm. w. Pęcław gm. w. Cieszków gm. w. Lewin Kłodzki gm. w. Wińsko m. Dzierżoniów gm. w. Olszyna gm. w. Marciszów gm. w. Krośnice gm. w. Rogowo gm. m-w. Radzyń Chełmiński gm. w. Wielgie gm. w. Bobrowniki gm. w. Radziejów gm. w. Skrwilno gm. m-w. Dobrzyń nad Wisłą gm. w. Koneck gm. w. Chrostkowo gm. w. Świecie nad Osą 2478 2476 2445 2421 2412 2395 2387 2381 2380 2374 2470 2467 2466 2460 2453 2439 2422 2420 2417 2401 2449 2430 2198 2124 2106 2085 2077 2059 1971 1951 Wzrost lokaty oznacza wzrost wskaźnika. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03, ZC KSMPS oraz BDL GUS.
Korzystający z Pomocy Społecznej na 1 tys. ludności w 2009 r. MAŁOPOLSKIE ŁÓDZKIE LUBUSKIE gm. m-w. Bobowa gm. w. Sękowa gm. w. Radgoszcz gm. w. Rzepiennik Strzyżewski gm. w. Uście Gorlickie gm. w. Kamienica gm. w. Korzenna gm. w. Słopnice gm. m-w. Ciężkowice gm. w. Łukowica gm. w. Sławno gm. w. Kleszczów gm. m-w. Przedbórz gm. w. Nowe Ostrowy gm. w. Czerniewice gm. w. Brzeźnio gm. m-w. Krośniewice gm. w. Dąbrowice gm. w. Aleksandrów gm. w. Lututów gm. w. Górzyca gm. w. Bledzew gm. w. Zwierzyn gm. m-w. Szprotawa gm. w. Brzeźnica gm. m-w. Torzym gm. w. Przytoczna gm. m-w. Witnica m. Gozdnica m. Łęknica 2428 2396 2353 2314 2289 2240 2228 2224 2210 2152 2468 2463 2368 2319 2293 2252 2217 2139 20782070 2389 2382 2342 2334 2325 2312 2275 2257 22392229 Wzrost lokaty oznacza wzrost wskaźnika. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03, ZC KSMPS oraz BDL GUS.
` Korzystający z Pomocy Społecznej na 1 tys. ludności w 2009 r. PODKARPACKIE OPOLSKIE MAZOWIECKIE gm. w. Bircza gm. m-w. Sokołów Małopolski gm. w. Dubiecko gm. w. Krempna gm. m-w. Brzostek gm. w. Adamówka gm. w. Fredropol gm. w. Brzyska gm. w. Jarocin gm. m-w. Radomyśl Wielki gm. w. Kamiennik gm. w. Domaszowice gm. m-w. Baborów gm. w. Pokój gm. w. Wilków gm. w. Świerczów gm. w. Pakosławice gm. m-w. Lewin Brzeski gm. w. Branice gm. m-w. Wołczyn gm. w. Mirów gm. w. Jednorożec gm. w. Świercze gm. w. Czarnia gm. w. Klwów gm. w. Mochowo gm. w. Magnuszew gm. m-w. Różan gm. w. Jastrząb gm. w. Gostynin 2471 2469 2465 2457 2451 2440 2432 2426 2411 2407 2295 2039 1846 1797 1746 1696 1677 1666 1510 1335 2477 2461 2450 2447 2446 2442 2434 2408 2402 2392 Wzrost lokaty oznacza wzrost wskaźnika. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03, ZC KSMPS oraz BDL GUS.
Korzystający z Pomocy Społecznej na 1 tys. ludności w 2009 r. ŚLĄSKIE POMORSKIE PODLASKIE gm. m-w. Tykocin gm. w. Jeleniewo gm. w. Korycin gm. w. Zbójna gm. w. Poświętne gm. w. Mielnik gm. w. Turośl gm. m-w. Lipsk gm. w. Wiżajny gm. w. Bargłów Kościelny gm. w. Popów gm. w. Niegowa gm. w. Koszarawa gm. m-w. Koniecpol gm. w. Istebna gm. m-w. Szczekociny gm. w. Lelów gm. w. Irządze gm. w. Włodowice m. Bytom gm. w. Linia m. Krynica Morska gm. w. Karsin gm. w. Trzebielino gm. w. Główczyce gm. w. Tuchomie gm. w. Choczewo gm. w. Gardeja gm. w. Mikołajki Pomorskie gm. w. Lichnowy 2474 2443 2435 2433 2413 2410 2406 2405 2377 2357 2464 2373 2371 2366 2364 2363 2358 2344 2321 2320 1801 1688 1568 1558 1517 1509 1364 1329 1266 1193 Wzrost lokaty oznacza wzrost wskaźnika. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03, ZC KSMPS oraz BDL GUS.
Korzystający z Pomocy Społecznej na 1 tys. ludności w 2009 r. ZACHODNIO- POMORSKIE WIELKOPOLSKIE WARMIŃSKO-MAZURSKIE ŚWIĘTOKRZYSKIE gm. w. Kozielice gm. w. Brzeżno gm. w. Ostrowice gm. w. Świdwin gm. w. Postomino gm. w. Sławoborze gm. w. Wierzchowo gm. w. Brojce gm. w. Darłowo gm. w. Grzmiąca gm. w. Babiak gm. w. Chocz gm. m-w. Okonek gm. w. Czajków gm. w. Wilczyn gm. w. Lipka gm. m-w. Ostroróg gm. m-w. Jastrowie gm. m-w. Zagórów gm. w. Brudzew gm. w. Barciany gm. w. Górowo Iławeckie gm. w. Wieliczki gm. w. Lelkowo gm. w. Świętajno gm. w. Grunwald gm. w. Kętrzyn gm. w. Sorkwity gm. w. Wilczęta gm. w. Kozłowo gm. w. Samborzec gm. w. Pacanów gm. w. Bogoria gm. w. Imielno gm. w. Bieliny gm. w. Solec-Zdrój gm. w. Słupia (Konecka) gm. w. Raków gm. w. Klimontów gm. w. Gowarczów 2452 2423 2414 2403 2338 2333 2317 2276 2245 2218 2473 2462 2459 2458 2456 2455 2454 2448 2427 2425 2398 2309 2272 2242 2201 2178 2148 2131 2122 2113 2475 2472 2444 2441 2438 2437 2436 2431 2429 2424 Wzrost lokaty oznacza wzrost wskaźnika. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03, ZC KSMPS oraz BDL GUS.
14,6% 21,3% zasiłki stałe zasiłki okresowe zasiłki celowe 15,7% usługi opiekuńcze pomoc "rzeczowa" 22,2% 26,2% Wartość świadczeń pomocy społecznej według form wydatkowania w 2009 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03
% 16,3 7,1 9,5 17,9 12,4 17,5 11,1 8,9 17,8 19,2 12,7 12,5 13,8 19,7 14,0 16,7 15,2 wielkopolskie mazowieckie lubuskie podkarpackie opolskie lubelskie warmińsko-mazurskie świętokrzyskie zachodniopomorskie małopolskie podlaskie śląskie kujawsko-pomorskie dolnośląskie łódzkie pomorskie 16,2 13,0 11,4 15,7 18,8 13,8 18,0 15,5 16,7 12,7 16,6 16,2 16,3 zasiłki stałe zasiłki okresowe usługi opiekuńcze pomoc rzeczowa zasiłki celowe 21,5 26,9 27,5 22,0 28,5 26,6 20,7 21,7 18,7 23,9 27,6 33,6 23,5 25,6 28,4 21,7 31,6 24,0 28,3 21,2 24,1 16,2 35,9 17,0 25,0 27,7 28,9 13,1 29,3 22,2 15,8 26,2 17,7 26,2 27,4 26,8 25,0 21,7 24,6 22,9 20,9 21,8 19,6 19,5 19,0 16,3 14,8 17,0 14,7 Struktura wartości świadczeń pomocy społecznej według form wydatkowania w 2009 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03
76,4 zł. Pomorskie Warmińsko-Mazurskie 83,0 Zachodnio-Pomorskie 123,0 Kujawsko-Pomorskie 102,2 Podlaskie 88,3 96,7 Mazowieckie Wielkopolskie Lubuskie 66,9 68,7 99,9 Łódzkie Lubelskie 78,6 Dolnośląskie w złotych 77,3 Świętokrzyskie 73,3 Opolskie Śląskie 91,1 91,2 – 123,0 (4) 69,4 Podkarpackie 78,7 – 91,1 (4) 60,2 Małopolskie 68,8 – 78,6 (4) 78,7 54,7 54,7 – 68,7 (4) Wartość świadczeń pomocy społecznej na 1 mieszkańca w 2009 r. Lubelskie Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03 oraz BDL GUS.
w złotych Wysoki (96,2 - 346,5) [620] Relatywnie wysoki (65,5 – 96,2) [619] Relatywnie niski (44,9 – 65,5) [619] Niski (11,3 – 44,9) [620] stolica województwa Wartość świadczeń pomocy społecznej na 1 mieszkańca w 2009 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03 oraz BDL GUS.
w złotych Wysoki (96,2 - 346,5) [620] Relatywnie wysoki (65,5 – 96,2) [619] Relatywnie niski (44,9 – 65,5) [619] Niski (11,3 – 44,9) [620] stolica województwa Wartość świadczeń pomocy społecznej na 1 mieszkańca w 2009 r. Wartości ekstremalne Zachodniopomorskie: Kozielice, Świdwin Pomorskie: Czarne Warmińsko-mazurskie:Barciany, Kętrzyn, Korsze, Górowo Iławeckie Lubelskie: Stary Brus Kujawsko-pomorskie: Raciążek, Lipno, Bobrowniki Lubuskie: Małomice Opolskie: Kamiennik Górowo Iławieckie Barciany Korsze Świdwin Kętrzyn Czarne Kozielice Raciążek Lipno Bobrowniki Małomice Stary Brus Kamiennik Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03 oraz BDL GUS.
400 346,5 gm. Korsze woj. warmińsko-mazurskie 300 w złotych 250,2 200 173,2 100 96,2 65,5 44,9 11,3 gm. Wyry woj. śląskie 0 2009 Rozkład wartości świadczeń na 1 mieszkańca w gminach w 2009 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03 oraz BDL GUS.
Wysokość jednorazowych świadczeń wg rodzajów w 2009 r. Ubranie Zasiłek stały Zasiłekokresowy Zasiłekcelowy (bez klęsk żywiołowych) Schronienie Usługiopiekuńcze Posiłki 132 ŚREDNIA w zł 344 267 228 15 11 3 MAX w zł 359łódzkie 311podkarpackie 274małopolskie,podlaskie 342śląskie 45 warmińsko-mazurskie 15 zachodnio-pomorskie,opolskie 5 zachodnio-pomorskie 227łódzkie 176lubuskie 40zachodnio-pomorskie 9lubelskie,lubuskie,małopolskie,śląskie 3 kujawsko-pomorskie, lubelskie, łódzkie, małopolskie, podkarpackie, podlaskie, pomorskie, świętokrzyskie, warmińsko-mazurskie MIN w zł 327śląskie 9zachodnio-pomorskie
Ubóstwo relatywne Ubóstwo ustawowe Ubóstwo skrajne 1 osoba dziennie 14 zł 12 zł 10 zł Gospodarstwa 1 osobowe 633 zł 477 zł 443 zł Gospodarstwa 4 osobowe 1709 zł 1404 zł 1196 zł Granice ubóstwa w Polsce w 2009 r.
Ubóstwo relatywne1 17,3% Ubóstwo skrajneminimum egzystencji2 Ubóstwo ustawowe2 5,8% 4,6% Gospodarstwa 1 osobowe 633 zł 477 zł 443 zł Gospodarstwa 4 osobowe 1709 zł 1404 zł 1196 zł Zasięg ubóstwa w Polsce 2009 r. Udział beneficjentów korzystających z pomocy społecznej w ludności ogółem3 9,5% 1 Badanie budżetów gospodarstw domowych 2 Zbiór Centralny Krajowego Systemu Monitoringu Pomocy Społecznej MPiPS 3 Sprawozdanie MPiPS03 przygotowywane przez Gminne Ośrodki Pomocy Społecznej
Ubóstwo ustawowe w Polsce w 2009 r. Gospodarstwa domowe Osoby w gospodarstwach 0,7 mln 2,2 mln Kwota świadczeń 2,0 mld zł Źródło: Sprawozdania resortowe MPiPS-03
Pomoc społeczna • Województwa lata 2005 i 2009 • Gminy lata 2008 i 2009 • Poziom życia ludności • Województwalata 2005 i 2009 • Gminylata 2008 i 2009 Przestrzenne zróżnicowanie Zmienność w czasie DeterminantyuzależnieniaodPomocySpołecznej
Grupa I Wysoki (2) Grupa II Relatywnie wysoki (6) Grupa III Relatywnie niski (6) Grupa IV Niski (2) Poziom życia ludności w 2009 r. Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Zachodnio-Pomorskie Kujawsko-Pomorskie Podlaskie Mazowieckie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Lubelskie Dolnośląskie Świętokrzyskie Opolskie Śląskie Podkarpackie Małopolskie Źródło: opracowanie własne na podstawie danych BDL GUS
Województwa według poziomu życia ludności w latach 2005 i 2009 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie BDL GUS.
Korzystających z pomocy społecznej w 2005 i 2009 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03 oraz BDL GUS.
180 warmińsko-mazurskie 160 140 podkarpackie świętokrzyskie lubuskie kujawsko-pomorskie 120 podlaskie zachodnio-pomorskie lubelskie 100 pomorskie łódzkie wielkopolskie mazowieckie 80 małopolskie dolnośląskie śląskie opolskie 60 40 0,66 0,68 0,70 0,72 0,74 0,76 0,78 0,80 0,82 0,84 0,86 0,88 0,90 Zależność poziomu korzystania z pomocy społecznej od poziomu życia ludności w 2009 r. Korzystający z pomocy społecznej na 1 tys. ludności Miernik poziomu życia ludności Źródło: opracowanie własne na podstawie sprawozdań resortowych MPiPS-03 oraz BDL GUS.
Podmioty zarejestrowane w Rejestrze REGON na 10 tys. ludności Udział ludności w wieku 0-14 1,0 Współczynnik urbanizacji 0,8 Udział ludności w wieku 65 i więcej Samochody osobowe na 1 tys. ludności 0,6 0,4 Odsetek młodzieży, która nie kontynuuje nauki po ukończeniu gimnazjum Udział wydatków na rekreację i kulturę 0,2 0,0 Udział wydatków na edukację Zgony 15-59 lat na 10 tys. ludności w wieku 15-59 lat Liczba osób otrzymujących renty z tytułu niezdolności do pracy na 1 tys. osób w wieku produkcyjnym Pracujący na 1 tys. ludności w wieku produkcyjnym Stopa bezrobocia rejestrowanego Przeciętne wynagrodzenie Udział długotrwale bezrobotnych w bezrobotnych ogółem Znormalizowane przeciętne wskaźniki województw o niskim poziomie życia ludności w 2009 r. Polska Grupa IV Źródło: opracowanie własne na podstawie BDL GUS.
Wysoki (620) Relatywnie wysoki (619) Relatywnie niski (619) Niski (620) stolica województwa Poziom życia ludności w gminach w 2009 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Ministerstwa Finansów oraz BDL GUS.
Dębowa Kłoda Bircza Stary Brus Kozielice Kleszczów Korzystający z pomocy społecznej na 1 tys. ludności Suchy Las Komorniki Warszawa Zależność poziomu korzystania z pomocy społecznej od poziomu życia ludności w 2009 r Miernik poziomu życia ludności Źródło: opracowanie własne na podstawie danych Ministerstwa Finansów oraz BDL GUS.
Podmioty zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności 0,80 Dochody własne gmin na 1 mieszkańca 0,70 Udział ludności w wieku 0-14 0,60 0,50 0,40 0,30 0,20 Mediana przychodów rocznych z tytułu wynagrodzeń 0,10 Udział ludności w wieku 65+ 0,00 Udział bezrobotnych w ludności w wieku produkcyjnym Saldo migracji stałej Udział podatników uzyskujących przychody z tytułu wynagrodzeń w ludności w wieku produkcyjnym Polska Grupa IV Znormalizowane przeciętne wskaźniki gmin o niskim poziomie życia ludności w 2009 r. Źródło: opracowanie własne na podstawie danych MinisterstwaFinansów oraz BDL GUS
Determinanty uzależnienia od Pomocy Społecznej • niski stopień urbanizacji (miasta poniżej 20 tys. i wieś) • niski poziom rozwoju gospodarczego • wysoki udział ludności do lat 14 • duży udział rodzin wielodzietnych • niższy wskaźnik wykształcenia • duży udział młodzieży nie kontynuującej nauki po ukończeniu gimnazjum • wysoka stopa bezrobocia