470 likes | 891 Views
GESTASYONEL DİABET ÖNGÖRÜSÜ VE YARARI. Doç. Dr. Ebru Dikens oy Kadın Hastalıkları ve Doğum AD Gaziantep Üniversitesi. GESTASYONEL DİABET NEDİR?. Gebelik süresince görülen , gebelikte başlayan veya ilk kez gebelikte tespit edilen anormal glikoz toleransıdır (ACOG). IADPSG -ADA- WHO.
E N D
GESTASYONEL DİABET ÖNGÖRÜSÜ VE YARARI Doç. Dr. Ebru Dikensoy Kadın Hastalıkları veDoğum AD Gaziantep Üniversitesi
GESTASYONEL DİABET NEDİR? Gebeliksüresincegörülen, gebeliktebaşlayanveya ilk kezgebeliktetespitedilenanormalglikoztoleransıdır(ACOG).
IADPSG -ADA- WHO • Önceden var olan ancak ilk kez gebelikte tespit edilen hastalarla • Gebelikle ilişkili geçici insülin rezistansı grubunu ayrı tutmaktadır. • Gestasyonel diabet: 2. trimesterde • Aşikar diabet , diabetes mellitus in pregnancy • Tip2 diabet insidansı artmakta
PREVALANS • % 6-7 • Irka göre ve Tip 2 diabet sıklığına göre değişir. • Maternal yaş ve kilo artışı prevalansı arttırmaktadır. • 2010 IADPSG prevalans %18
GDM RİSK FAKTÖRLERİ • 1.Derece akrabada diabet öyküsü • Gebelik öncesi BMI> 30 kg/m • >25 yaş • >4.1 kg çocuk doğurma öyküsü • Bozulmuş glikoz toleransı öyküsü
GDM RİSK FAKTÖRLERİ • Tip 2 DM sık olan etnik grup (Hispanic-A, African-A) • Önceden açıklanamayan perinatal kayıp, malforme infant doğumu • Maternal doğum kilosu >4.1 kg veya <2.7 kg • İlk prenatal vizitte glikozüri, PKOS, GKK, Esans HT
GDM TARAMASININ FAYDALARI • Diyet değişimi • Egzersiz • Oral antidiyabetik veya insülin • MAKROZOMİ, OMUZ DİSTOSİSİ, PREEKLAMPSİ.
TARAMA VE TANI TESTLERİ A.İKİ AŞAMALI YAKLAŞIM: 1.50 gram OGCT 2.100 gram OGTT B.TEK AŞAMALI YAKLAŞIM: 75 gram 2 saatlik OGTT
TARAMA METHODLARI NELERDİR? 1.GLUCOSE CHALLENGE TEST • Son öğün saati önemsiz • 50 gram glikoz sonrası venöz plazmada kesin enzimatik metodla ölçülmeli. 130 mg/dL %88- %99 %66-77 140mg/dl %70- %88 %69-89
NIH 2013 50 GRAM (1.SAAT) 140 (mg/dl) 140-185 >185 • • Normal 100 gram GDM(Diyet ) Gebelik takibi OGTT (CC 95, 180, 155,140 NDDG 105,190,165,145)
HAPO ÇALIŞMASI -2006 • 15 TIP MERKEZİ, 9 ÜLKE • 2000-2006 ARASINDA 23.000 GEBE • Prospektif , observational, blinded • 24-.32. haftada 75 gram OGTT (92, 180, 153 mg/dl) • 34-37. hftda geç başlangıçlı diabet RTKŞ • Gestasyonel hiperglisemi diabet sınırının altında bile olsa maternal, neonatal ve fetal morbiditeyi artırır.
IADPSG 2010 24-28. hafta 75 gr OGTT: • Açlık >92 mg/dl • 1.saat >180 mg/dl • 2.saat >153 mg/dl
IADPSG 2010 GEBELİKTE OVERT DİABET TANI KRİTERLERİ • Açlık plazma glikoz>126 mg/dl • HbA1C>6.5 • Rastgele plazma glikoz >200 mg/dl
ACOG 2013 • 50 GRAM ve 100 GRAM • IADPSG 75 gram maliyeti yüksek • İnsidans yüksek (%6-%18) • Geniş randomize klinik çalışma gerekli • Perinatal sonuçları düzeltmez • Annenin ileri yaşam koşulları için faydalı
OGTT’Nİ TOLERE EDEMEYEN HASTALAR • Şekerli meyve suları, hafif bir öğün sonrası kan şekeri • ADA ve ACOG onaylamadı. • Peryodik rastgele açlık ve postprandial 2. saat glikoz • Açlık glikoz 92 mg/dl • Intravenöz GTT:25 gr glikoz iv, öncesinde, 10. ve 60. dak. • HbA1c ≥6.5
GDM ÖNEMİ • Preeklampsi • Polihidramniyoz • Fetal makrozomi • Fetal organomegali (hepatomegali, cardiomegali) • Doğum travması, operatif doğum • Perinatal mortalite • RDS ve metabolik problemler
GDM UZUN SÜRELİ ÖNEMİ-BEBEK • Çocukluk çağında obezite • Gross motor fonksiyonlarda bozulma • Dikkat dağınıklığı ve hiperaktivite • 18-27 yaşında diabet-prediabet 8 kat fazla
GDM UZUN SÜRELİ ÖNEMİ-ANNE • Mevcut GDM hemen sonra aşikar diabet %10 • 20 yıl içerisinde %40 aşikar diabet
GDM ÖNGÖRÜSÜ NEDİR? • GDM gelişimi riskinin 1. trimesterden itibaren araştırılması ve bilinmesidir. • Makrozomi, omuz distosisi ve preeklampsi açısından önemlidir. • Prenatal izlem sıklığını artırıp komplikasyonu azaltır.
GDM ÖNGÖRÜSÜNDE KULLANILMASI ÖNERİLEN YENİ MARKIRLAR NELERDİR? • SHBG • HS-CRP • SOLUBLE PRO-RENİN RESEPTÖR KONSANTRASYONU • GLİKOLİZE FİBRONEKTİN • LOW LDL VE t-PA • VİSFATİN VE ADİPONEKTİN
SHBG • İnsülin hepatositlerdeki SHBG yapımını inhibe eder. • İnsülin direncinde insülin düzeyleri artar ve SHBG azalır.
SHBG Birinci Tr SHBG düşüklüğü sonradan gelişecek GDM uyarıcısıdır. • Thadhani R.First trimester sex hormone binding globulin and subsequent gestational diabetes.Am J Obstet Gyn 2003:189:171-6. • Smirnakis KV.Predicting gestational diabetes: choosing the optimal early serum marker.Am J OBST GYN 2007:196:410:1-7.
SHBG • 1. Trimesterde cut off 175 nmol/L dir. • Detection rate %43 (GDM) (%95 CI %28-%59) • FPR %25 (Not GDM) • GDM %5 • GDM gelişecek 11 kadından 1’inde SHBG 1.tr 175 nmol/l • ThadhaniR.First trimester sex hormone binding globulin and subsequent gestational diabetes.Am J ObstetGyn2003:189:171-6.
HIGH SENSITIVE CRP (hs-CRP) • GDM şiddeti gebelik ilerledikçe artan sistemik inflamasyondur. • Akut fazdaki inflamasyon mediatörleri adipöz dokudan insülin rezistansını artıran ürünlerin salımını artırır. • Proinflamatuar sitokinler insülin üretimi için zinciri sinyal oluşumunu direkt etkileyebilir.
HS-CRP • GDM inflamatuar bir durumdur ve CRP Tip 2 diabetin prognozu etkiler. • 4. gebelik haftasından itibaren GDM gelişecek hastalarada CRP ve lökosit düzeyleri artar. • Bu hastalarda postpartum CRP takibi ve antiinflamatuar? Sacks GP.Maternal CRP levels are increased at 4 weeks gestation.Hum Reprod 2004.
50 gr OGCT ve 100gr OGTT (NDDG) 30 GDM, 25 KONTROL (24-28. HAFTA) CRP ile 4 parametre arasında pozitif korelasyon var. Hs-CRP XiaohongL.Study on correlationbetween CRP andGDM.J of NanjingMed Univ.2007.
YÜKSEK 1. TRİMESTİR HS-CRP DÜZEYLERİ • 269 Gebeden 27 tanesinde GDM gelişmiş (%10) • GDM’de hs-CRP anlamlı derecede yüksek • 2.55 mg/l sensitivite %89 spesifisite %55 Maged AM:Comperative study between biomarkers for early prediction of gestational diabetes mellitus.The Journal of Maternal-Fetal Neonatal Medicine 2013.
KREATİNİN-ÜRİK ASİT VE ALBUMİN Maged AM.Comparative study between different biomarkers for early prediction of gestational diabetes mellitus.Maternal-Fetal&Neonatal Medicine 2013.
Hs-CRP ve SHBG /GDM 1.TRİMESTER Maged AM.Comparative study between different biomarkers for early prediction of gestational diabetes mellitus.Maternal-Fetal&Neonatal Medicine 2013.
GDM ÖNGÖRÜSÜNDE SOLUBLE (PRO) RENİN RESEPTÖR KONSANTRASYONU • WNT sinyalizasyonunda adaptör protein • Maternal kanda yüksekliği Preeklampsi • Kord kanında yüksekliği azalmış SGA riski • 1 Trimesterde artmış s(P)RR konsantrasyonu sonradan GDM Watanabe N.Association between soluble (pro) Renin Receptor Concentrationin cord blood and SGA birth:A cross sectional study.www.plosone.org
GDM ÖNGÖRÜSÜ/ soluble (pro) renin reseptör konsantrasyonu 1. Trimester • 716 hasta /44 GDM (%6.1) / 672 normal (%93.9) Watanabe N.Prediction of gestational diabetes mellitus by soluble (pro)renin receptör during the first trimester.J Clin Endocrinol Metab 2013:98:2528-35.
VİSFATİN VE ADİPONEKTİN • İnsülin rezistansı ve βhücre disfonksiyonu • Adipöz doku lipid depolar • Adipositokinler salar • Obesite ve diabet patofizyolojisi bağlantılı • GDM ‘de adipositokin expresyon ve salımı farklıdır.
ADİPONEKTİN • AdipoQ insülin sensitizer • KC ve kasta glikoz ve lipid metabolizması • AdipoQ düşerse TAG artar HDL kolesterol azalır. • βhücre disfonksiyonu oluşur. • GDM=HİPOADİPONEKTİNEMİ
VİSFATİN • Pre βcell colony enhacing factor • Visseral adipöz dokudan salınır. • İnsülin reseptörüne bağlanır • Glikoz alımından sonra plazmada visfatin artar. • GDM = ARTMIŞ VİSFATİN
1.Trimesterde Visfatin ve Adiponektin kombinasyonu ve GDM • 100 GDM ve 300 Kontrol • 75 gram OGTT (AKŞ<92 mg/dl) • 1.trimesterde serum Visfatin artmış (1.34 Mom) • Serum Adiponektin azalmış (0.66 Mom) • 1.trimesterde bu kombinasyonun GDM belirleme oranı %68 (%95 CI 58.3-76.3) • FPR %10 Fatima A, Nicolaides K.Maternal serum visfatin at 11-13 weeks of gestation in GDM.Clinical Chemistry, 2011.
GLİKOZİLE FİBRONEKTİN/GDM/1.TRİMESTER • 5-13.Hafta 90 hasta sonradan GDM ve 92 normal gebe • Glikozile fibronektin GDM için bağımsız bir faktör (p<0.01). • Glikolize fibronektin 120 mg/L PPV %63 NPV %95 prevalans %12. • SHBG, hs-CRP, Adiponektin ve HPL GDM ile ilişkili değil. Juha Rasenen.Glycosylated fibronectin as a first trimester biomarker for prediction of gestational diabetes.Obs & Gyn 2013:122:56-59.
t-PA • Endotel aktivasyonunu gösterir. • Hepatik yağ komponentini yansıtır. • Kilo kaybı t-PA seviyesini düşürür. • İnsülin rezistansı ile direkt ilişkilidir.
LOW HDL VE t-PA • 124 GDM ve 248 KONTROL • Adipöz doku, karaciğer ve endotel • 1.Trimester lipidler, hs-CRP, GGT • Adiponectin (yağ dokudan salınır Tip 2 DM) • E-Selektin (Diabeti belirleyen en güçlü adhezyon molekülü) • t-PA independent diabet belirleyici, insülin direnci Makrina S, Nicolaides K.First Trim. Prediction of GDM:Examining the potential of combining maternal charecteristics and laboratory measures.Diabetes 2010..
ÖZETLE • Hangi tarama yöntemini seçersek seçelim risk gruplarını daha erken belirleyelim ve tarayalım. • 1.Trimesterde SHBG azalmış, hs-CRP artmış ise GDM!!! • Artmış Visfatin, azalmış Adiponektin GDM!!!!