230 likes | 1.47k Views
Wpływ promieniowania jonizującego na organizmy żywe. Jednostki charakteryzujące stopień napromieniowania. 1 Gy ( grej ) – jednostka dawki pochłoniętej. Dawka pochłonięta wynosi 1 Gy gdy 1kg materii pochłania energię 1 J 1 Gy /h - moc dawki pochłoniętej – wartość dawki w jednostce czasu
E N D
Jednostki charakteryzujące stopień napromieniowania • 1 Gy (grej) – jednostka dawki pochłoniętej. Dawka pochłonięta wynosi 1 Gy gdy 1kg materii pochłania energię 1 J • 1 Gy/h - moc dawki pochłoniętej – wartość dawki w jednostce czasu • 1 Sv (siwert) – miara (uśredniona) uwzględniająca rodzaj promieniowania oraz rodzaj tkanki – dawka skuteczna • Dawka śmiertelna w przypadku człowieka wynosi ok. 3 Sv.
Średnie śmiertelne dawki dla różnych grup taksonomicznych Ciekawostką jest, że różne organizmy prezentują odmienną odporność na dawki promieniowania. Bakterie i bezkręgowce są wyjątkowo odporne, natomiast zwierzęta wyższe oraz człowiek prezentują wysoką wrażliwość.
Wrażliwość poszczególnych organów człowieka na promieniowanie • Tkanka limfatyczna • Nabłonek jąder • Szpik kostny • Nabłonek żołądkowo-jelitowy • Jajniki • Skóra • Mózg • Mięśnie
Skutki promieniowania Wczesne(duża dawka w krótkim czasie): ostra choroba popromienna Późne(długotrwałe napromieniowanie małymi dawkami): rak, białaczka
Mechanizm działania promieniowania na struktury komórek Promieniowanie jonizujące może wywołać w komórce (z lewej strony) tworzenie wolnych rodników, a te mogą uszkadzać DNA komórki (schematycznie z prawej strony rysunku). Uszkodzenie może być także wynikiem bezpośredniego oddziaływania - „uderzenia" jonu lub elektronu w DNA
Pozytywny wpływ promieniowania na żywotność myszy napromienionej nie poddanej promieniowaniu