Toelichting KNA 3.0

1. Toelichting KNA 3.0 1. Opgraven 2. Archeologische begeleiding

2. Kenmerken nieuwe KNA • eenvoudiger, werkbare, minimale kwaliteitseisen aan het gehele archeologische proces • protocol opgraven niet fundamenteel gewijzigd, protocol archeologische begeleiding wél veranderd • eisen aan actoren soms verzwaard, om kwaliteit te waarborgen

3. 1. Opgraven • voorbereiden veldwerk • uitvoeren veldwerk • evaluatiefase • wat is nodig om met de resultaten van het veldwerk de vraagstellingen uit PvE te beantwoorden; • bijstellen uitwerkingsplan en materiaalselectie; • kostenraming • deponering: wat, hoeveel, waar en wanneer • uitwerking veldwerk - standaardrapportage

4. als onderzoek plaatsvindt vóór selectiebesluit, dan conform ‘IVO-proefsleuven’ als onderzoek plaatsvindt ná selectiebesluit, dan conform proces ‘opgraven’ 2. Archeologische begeleiding,afhankelijk van plaats binnen AMZ-cyclus

5. Motivatie wijziging AB • ethisch: bodemarchief is eindig, opgravingen destructief, dus altijd streven naar onderzoek volgens (minimale) eisen KNA • vooronderzoek kan (nagenoeg) altijd uitwijzen of vervolgonderzoek noodzakelijk is: zo nee, evt. waarnemingen door amateurs, zo ja, dan reguliere opgraving

6. vervolg motivatie wijziging AB • frustrerend voor uitvoerende partij • vooral inhoudelijk (slechte waarnemingsomstandigheden) • planning-technisch (daarmee evt. financieel) • frustrerend voor opdrachtgever: • budgetmatig: kosten onduidelijk omdat uitkomsten onderzoek niet zijn ingekaderd • planning-technisch: risico op vertragen of stilleggen bouwproject als gevolg van archeologie

7. vervolg motivatie wijziging AB • begeleiding nu soms aanbevolen als gevolg van besluiteloosheid • begeleiding nu vaak ‘goedkoop alternatief’; financiën kunnen en mogen echter nooit meespelen in de keuze voor de aard van archeologisch onderzoek

8. vervolg motivatie wijziging AB • wat gaat er verder mis: • regie is in handen van opdrachtgever in plaats van archeoloog • afspraken tussen opdrachtgever en uitvoerder vaak problematisch

9. vervolg motivatie wijziging AB • Hoewel binnen civiel-technische omstandigheden opgravingen altijd beperkingen kennen, kan de kwaliteit van de waarnemingen worden vergroot door te kiezen voor onderzoek conform de eisen voor IVO-proefsleuven of opgraven

10. PvE • inhoudelijke vraagstelling: wat moet worden onderzocht • praktische uitvoering: hoe moet worden onderzocht • evt. aanvullende eisen ten aanzien van veldwerk of actoren • op basis PvE wordt PvA opgesteld

11. Begeleiding “IVO proefsleuven” • doel: aanvullen en toetsen van gespecificeerd verwachtingsmodel, gebaseerd op bureau-onderzoek • reden begeleiding: kleine ingreep in groot gebied, bijv. rioolsleuven, nutsleidingen

12. Begeleiding “Opgraven” • doel: documenteren van en veiligstellen van materiaal om kennis en informatie te behouden • reden: bodemarchief pas toegankelijk na sloop (bijv. binnensteden)

13. Actoren • actoren alleen genoemd bij ‘kritische processtappen’, cruciaal voor goede uitvoering van onderzoek • actor is degene die zelf daadwerkelijk uitvoert (dus niet degene die controleert) • eindcontrole veldwerk vindt doorlopend plaats door senior-archeoloog (dus altijd een senior – periodiek - aanwezig op de opgraving) • PvE wordt geschreven door senior en dmv interne autorisatie gecontroleerd door een andere senior-archeoloog

14. Stellingen • Goed uitgevoerd vooronderzoek kan nooit een Archeologische Begeleiding als selectiebesluit hebben. • Het is noodzakelijk dat te allen tijde een senior-archeoloog in het veld aanwezig is.