Download
1 / 36
360 likes | 699 Views
هواللطيف جلسه چهارم دستگاه استخواني استخوان هاي جمجمه کاسه سر و صورت نيمسال دوم سال تحصيلي 89-90. سيستم اسکلتي. 1. اسکلت محوري: جمجمه ستون مهره اي دنده ها جناغ استخوان لامي 2. اسکلت ضمايم: استخوان بندي اندام فوقاني استخوان بندي اندام تحتاني. جمجمه ( Cranium ).
E N D
هواللطيفجلسه چهارمدستگاه استخواني استخوان هاي جمجمه کاسه سر و صورتنيمسال دوم سال تحصيلي 89-90
سيستم اسکلتي • 1. اسکلت محوري: • جمجمه • ستون مهره اي • دنده ها • جناغ • استخوان لامي • 2. اسکلت ضمايم: • استخوان بندي اندام فوقاني • استخوان بندي اندام تحتاني
جمجمه (Cranium) • از 22 استخوان پهن و نامنظم تشکيل شده است. • همه به جز استخوان فک پايين، به وسيله نوعي بافت همبند ليفي به هم مفصل شده اند که امکان حرکت در بين آنها وجود ندارد، اين مفصل suture نام دارد.
استخوان هاي کاسه سر • استخوان هاي زوج: • Parietal • Temporal • استخوان هاي فرد • Frontal • Occipital • Sphenoid • ethmoid
Vertical view frontal bone coronal suture parietal bone sagittal suture lambdoid suture occipital bone
Frontal bone • قسمت عمودي استخوان پيشاني: • حفره جمجمه را از جلو محدود مي کند. • قسمت افقي استخوان پيشاني: • سقف کاسه چشم و حفره بيني را درست مي کند.
Parietal bone • در خط وسط توسط sagittal suture با نيمه ديگر، • در جلو توسط coronal suture با استخوان frontal، • در پشت توسط lambdiodal suture با استخوان occipital، • در پايين توسط squamouse suture با استخوان temporal مفصل شده اند.
Temporal bone • بخش صدفي (squamous part): يک صفحه نازک و صاف است که شقيقه ها را مي سازد. در جلو پايين داراي زايده اي است که با استخوان Zygomatic مفصل مي شود. در زير اين زايده سطح مفصلي براي استخوان mandible وجود دارد. قسمت استخواني مجراي خارجي گوش در اين ناحيه قرار گرفته است.
Temporal bone Petrous part: به شکل هرمي است که راس آن درون جمجمه بين استخوان هاي sphenoid و occipital قرار دارد. در عمق اين بخش، گوش داخلي و مياني وجود دارد. در سطح دروني جمجمه در اين قسمت سوراخ داخلي گوش (internal auditory meatus) که محل عبور عصب تعادلي-شنوايي است ديده مي شود.
Temporal bone • 3. Mastoid part: در زير و پشت سوراخ خارجي گوش قرار دارد.درون آن حجره هاي هوايي وجود دارد که به درون گوش مياني راه مي يابند. عفونت هاي حلق از طريق شيپوراستاش به گوش مياني و حفره هاي ماستوئيدي راه مي يابد و ايجاد mastoiditis مي کند. • برجستگي قسمت mastoid را در زير و پشت سوراخ خارجي گوش مي توان لمس کرد.
Temporal bone • Tympanic part: قسمت جلويي و کف مجراي خارجي گوش را مي سازد. در زير قسمت squamous و جلوي mastoid قرار دارد. • زايده اي از زير آن به طرف پايين و جلو خارج مي گردد که styloid process نام دارد و محل قرارگيري چند عضله و رباط است.
Occipital bone • قسمت پشت و پايين کاسه سر را مي سازد. سوراخ بزرگ (foramen magnum) مغز و نخاع را به هم وصل مي کند. • در قاعده جمجمه به وسيله برجستگي هايي به نام کنديل (condyle)با نخستين مهره گردني مفصل مي شود.
Sphenoid bone • در قسمت جلويي قاعده کاسه سر قرار دارد. شبيه يک پروانه است که يک تنه در وسط و دو بال در هر طرف دارد. • در حفره جمجمه روي تنه اين استخوان يک فرورفتگي به نام sellaturcicaوجود دارد که جايگاه غده هيپوفيز است. • دو بال طرفي اين استخوان، بال بزرگ و بال کوچک ناميد مي شود که در تشکيل ديواره هاي بالايي و بيروني کاسه چشم نقش دارند. • در اين استخوان rotundum foramen، oval foramen و spinosum foramen قرار دارند که از راه آنها عروق و اعصاب متعددي از جمجمه خارج يا به آن وارد مي گردند.
Sphenoid bone • اين استخوان در هر طرف داراي زايده اي به نام pterygoid است که در پشت ديواره خارجي حفره هاي بيني قرار دارد. • درون تنه آن حفره اي به نام sphenoidal sinus وجود دارد که سطح ان از مخاط پوشيده شده است و به حفره بيني راه دارد. • با تمام استخوان هاي کاسه سر مفصل مي شود.
Ethmid bone • نامنظم ترين و ظريف ترين استخوان کاسه سر است. • قسمت جلويي کف حفره جمجمه اي، ديواره دروني کاسه چشم، قسمتي از تيغه بيني، سقف و ديواره طرفي حفره هاي بيني را مي سازد. • يک صفحه افقي سوراخ دار (cribriform plate) دارد که حد فاصل حفره بيني و حفره جمجمه اي مي باشد و از آن فيبرهاي عصب بويايي عبور کرده و به طرف مغز مي روند. • در دو طرف اين ورقه حفره هاي هوايي قرار دارند که ethmoid sinus نام دارد و به بيني راه دارد. • دو توده استخواني در دو طرف اين استخوان و جود دارد که تشکيل ديواره هاي طرفي حفره هاي بيني را مي دهند. در سطح داخلي اين دو توده يعني سطح خارجي حفره هاي بيني برجستگي هايي به نام شاخک هاي بالايي و مياني (superior and middle conche) قرار دارند که هواي تنفسي هنگام عبور از بيني از زير اين شاخک ها عبور کرده و تا حدي تصفيه مي گردد
استخوان هاي صورت • استخوان هاي زوج • Maxilla • Zygomatic • Nasal • Lacrimal • Palatine • Inferior nasal concha • استخوان هاي فرد • Mandible • Vomer
استخوان بندي صورت • از 14 استخوان نامنظم تشکيل شده است. • به جز استخوان mandible، بقيه به وسيله درزهايي به هم وصل مي شوند و حرکتي در بين آنها وجود ندارد. • اين استخوان ها به کمک استخوان هاي کاسه سر يا به تنهايي، کاسه چشم، بيني و دهان را مي سازند که به ترتيب در برگيرنده و محافظت کننده اعضاي حس هاي بيني، بويايي و چشايي مي باشند.
Lacrimal bone • دو استخوان ورقه اي شکل هستند که در ديواره داخلي حفره هاي چشم، ديواره خارجي حفره هاي بيني، بالا و پشت استخوان فک بالا قرار دارند. • با استخوان هاي frontal، maxilla و ethmoid مفصل مي شود. • روي اين استخوان کيسه اشک قرار دارد و با maxilla مجرايي را مي سازند به نام مجراي nasolacrimal که اشک پس از شستشوي چشم از طريق اين مجرا وارد بيني مي گردد.
Nasal bone • دو استخوان کوچک است که در بالا و جلو در بين دو استخوان maxilla قرار دارند و پل بيني را مي سازند. • اين دو خط در وسط با هم، در دو طرف با maxilla، در بالا با frontal و در پشت با ethmoid مفصل مي شوند.
Maxilla bone • با تمام استخوان هاي جمجمه به جز استخوان هاي mandible، parietal، temporal و occipital مفصل مي شود. • پيش از تولد در خط وسط با هم مفصل شده و در نتيجه قسمتي از سقف دهان را تشکيل مي دهند. اگر اين عمل صورت نگيرد فضايي در سقف دهان بين اين دو استخوان باقي مي ماند که به آن شکاف کام (cleft plate) مي گويند (اين عارضه معمولاً با cleft lip همراه است). • در ساختن کف کاسه چشم، سقف دهان، کف و ديواره هاي طرفي حفره هاي بيني دخالت دارند.
Maxilla bone • Body: • در ساختن کف و ديواره هاي بيني دخالت دارد و قسمت اصلي صورت را مي سازد. • در آن حفره هاي هوايي پوشيده از مخاط به نام maxillary sinus وجود دارد که به حفره بيني راه دارد. بر خلاف سينوس هاي ديگر مجراي آن در بالا قرار دارد. از اين رو تخليه ترشحاتي که در نتيجه التهاب رخ مي دهد با اشکال صورت مي پذيرد.
Maxilla bone • Zygomatic process: اين زايده به طرف عقب رفته با استخوان گونه مفصل مي شود و در استخوان گونه شرکت دارد. • Frontal process: اين زايده به طرف بالا رفته با استخوان پيشاني مفصل مي گردد. • Alveolar process: زايده دنداني دو طرف مجموعاً برآمدگي Uشکل آرواره بالايي را مي سازد. حد پاييني اين برآمدگي از سقف دهان پايين تر است و در افرد بالغ داراي 16 حفره کوچک است که محل قرارگيري دندان هاي بالايي است.
Maxilla bone • 5. Palatine process: قسمت افقي استخوان است که با زايده استخوان طرف ديگر و با استخوان هاي کامي مفصل شده و با هم کام سخت (سقف دهان) را شکل مي دهند.
Zygomatic process • برجستگي هاي گونه را مي سازند. هر يک در جلو با استخوان maxilla، در بالا با frontal، در عقب با sphenoid و temporal مفصل مي شود. • با استخوان temporal قوس گونه اي را مي سازند. • اين استخوان قسمتي از کف و ديواره جانبي کاسه چشم را به وجود مي آورد.
Inferior concha • مانند شاخک هاي استخوان ethmoid مي باشد که در ديواره هاي طرفي حفره هاي بيني قرار دارند. • با استخوان هاي ethmoid، lacrimal، maxilla و palatine مفصل مي شود.
Palatine bone • دو استخوان Lشکل هستند که قسمت افقي آنها در خط وسط با هم و در جلو با استخوان هاي maxilla مفصل شده و يک سوم انتهايي سقف دهان را مي سازند. • قسمت عمودي آن در ساختن ديواره طرفي حفره بيني شرکت مي کند. • با استخوان ethmoid مفصل مي شود.
Vomer bone • استخوان فردي است که تيغه بيني را در پشت و پايين مي سازد. • با استخوان هاي sphenoid، ethmoid، palatine و maxilla مفصل مي شود.
Mandible bone • استخوان نعلي شکل است. • بزرگترين و محکم ترين استخوان صورت و تنها استخوان متحرک جمجمه است. • از دو نيمه درست شده که از دوران کودکي به طور کامل جوش خورده اند. • از يک تنه در جلو و پايين و دوشاخ طرفي که به سمت بالا و عقب ادامه يافته، تشکيل شده است. • در انتهاي شاخ هاي طرفي در بالا، يک برجستگي به نام condyloid process دارد که با استخوان temporal مفصل شده است. • برجستگي ديگري در جلو براي اتصال عضلات به نام coronoid process دارد.
Mandible bone • در کنار بالايي اين استخوان 16 حفره کوچک براي قرارگيري دندان هاي پايين وجود دارد. در زير اين حفره ها در درون جسمِ استخوان مجرايي وجود دراد که عروق و اعصاب فک پاييني از درون آن عبور کرده و به دندان ها شاخه مي دهند. اين مجرا که در نزديکي خط وسط به وسيله سوراخي به بيرون باز مي شود و همراه خود عروق و اعصاب ياد شده را به سطح چانه مي آورد. • عضلاتي که کف دهان را مي سازند از يک طرف به زبان و استخوان hyoid و از طرف ديگر به سطح دروني اين استخوان اتصال دارند.
Hyoid bone • اين استخوان جزء استخوان هاي محوري مي باشد که در جلو برابر با سومين مهره گردني است. • هيچگونه اتصال مفصلي با استخوان بندي بدن ندارد. • به دليل اتصالات عضلات متعددي که به خصوص در عمل بلع و تنفس نقش دارند، از اهميت بسزايي برخوردار است. • بعلاوه به حفظ دائمي باز بودن حنجره کمک مي کند.
