De zwangerschap

1. De zwangerschap

2. Berekening uitgerekende datum • 9 maanden en 1 week na begin L.M • Vb. L.M 1 januari - à terme 8 oktober

3. Innesteling eicel • Een bevruchte eicel zal na ongeveer een week innestelen in het dikker geworden baarmoederslijmvlies • De hechtvlokken groeien later uit tot de placenta

4. De eerste 3 maanden • Het bevruchte eitje deelt zich en ontwikkelt zich in hoog tempo. Het groeit in deze periode uit tot minimensje, vruchtwater en placenta.

5. Model van embryo van 1 tot 8 weken

6. Eerste 3 maanden • Belangrijkste maanden wat aanleg betreft • Groei van 2 mm in week 4 naar 9 cm. in week 12, dan 60 gram • Alle belangrijke organen worden aangelegd • Hartje klopt na 6 weken (hoorbaar vanaf week 12) • Hersenen, wervelkolom en zenuwen ontwikkelen zich bijna geheel tussen 5e en 7e week • Armpjes, beentjes, oren en ogen ontstaan en ontwikkelen zich tussen 6e en 8e week

7. Na 9 weken Na 6 weken Na 12 weken Na 10 weken Na 7 weken Na 11 weken Na 8 weken

8. Middelste 3 maanden • Voor het eerst kun je beweging voelen • Van 3 naar 6 maanden: 60 gram  1 kg en 35 cm. lang • Buik begint te groeien • Rond week 17 ontstaan kleine nageltjes, lijfje bedekt met donshaartjes, licht en donker kunnen onderscheiden worden, geluiden van buitenaf worden gehoord, baby kan schrikken van lawaai

9. Laatste 3 maanden • De baby kan vanaf nu levensvatbaar zijn, wat nog wel veel medische inspanning kost • De laatste maanden staan in teken van groei en volledige ontwikkeling organen • Op de huid ontstaat een witachtige, vettige laag (huidsmeer) en rond week 27 gaan de oogjes open

10. Verloskundige, huisarts, gynaecoloog • wanneer naar verloskundige (VK) / huisarts (HA) • geen pathologie • onder 36 jaar • vaak bij 10 – 12 wk zwangerschap

11. gynaecoloog: • eerste zwangerschap / bevalling problematisch (kunstverlossing) • Leeftijdsindicatie: 36 jaar en ouder • Veel grotere kans op chromosomale afwijkingen zoals bijv. syndroom van Down • Moeder 20 jr 1: 1528 • Moeder 4 0 jr: 1: 112 • Moeder 45 jr: 1: 28 • onderzoeken zie verderop (vruchtwaterpunctie / vlokkentest / echo

12. algemene anamnese gegevens / geb datum / verzek. alg med. Geschiedenis medicijnen evt operaties (rug) ongelukken (bekken) verloskundige anamnese G1P0 verloop evt vorige zw.sch. / bevallingen verloop evt vorige zw.sch. / bevallingen L.M. - uitgerekende datum G=gravida(zwangerschap) P=para(bevalling) welke vragen worden gesteld bij eerste controle

13. controles • Bloeddruk • Urine • Gewicht • Bloedonderzoek • Bloedgroep/resusfactor • Indaling baby • Hartslag baby

14. Controles Bloeddruk • normale bloeddruk zwangere 110/70 mm HG. Wordt bij iedere controle gedaan • daalt halverwege de zw.schap door vergrote circulatie/ • bloedhoeveelheid neemt toe van 5 naar 6 liter / vergroot gebied (baarmoeder / borsten) • hoge bloeddruk is gevaarlijk: -als onderdruk hoger wordt kan placenta belast worden zodat er minder zuurstof en voedingsstoffen naar de kind gaan -druk in vaten hoog: beschadigen in hersenen, lever, nieren (afwijkende bloedwaarden) -naar gynaecoloog nadat aanvangstensie 20 mm HG is gestegen -Bij mensen met chronische hypertensie is 90 mm als onderdruk normaal

15. controles • Urine sticken • Wordt bij iedere controle gedaan • Op glucose diab of zwangerschapsdiab. • Op eiwit: eiwitverlies is vaak in combinatie met hoge bloeddruk

16. controles Gewicht: • Wordt niet meer standaard door zorgverleners gedaan: iedere (vrijwel) zwangere heeft eigen weegschaal thuis. • Normaal 10 – 12 kilo groei in zw.schap • Meer als 500 gram per week is teveel: oedemen (met name in laatste gedeelte van zw.schap). oedemen bevinden zich op voeten / vingers / gezicht • Niet eten voor twee!!

17. controles • bloedonderzoek: • Hb: aan het begin, halverwege en aan het einde van de zw.schap. • Daalt door: vergroting bloedcirculatie • Actie: staaltabletten (ferofumeraat (bruin), of floradix (drank / homeopathisch)

18. controles Bloedgroep/ rhesus • Bij iedere bevalling is er kans op uitwisseling van moeder en kinderlijk bloed • in placenta soort koffiefilter waardoor moederlijk en kinderlijk bloed gescheiden zijn. Bij bevalling, ongeluk (stomp buiktrauma) mogelijk uitwisseling bloed • Rhesus positief is dominant over rhesus negatief Moeder rh-, partner rh+, kind rh+ Moeder zal bij volgende zw.schap antistoffen maken tegen rh+

19. Wat wordt er verder gecontroleerd • indaling van de baby • hartactie van de baby (vanaf 12 wk zwangerschap)

20. Tijdstip controles • Tot 24e week: à 4 wk • Van 24e tot 30e wk à 3 wk • Van 30 tot 36e wk à 2 wk • Vanaf 36e wk à 1 wk

21. echografie • geluidsgolven • Bij 5-6 wk kun je al een kloppend hartje zien • De echografie wordt gebruikt om • de duur van de zwangerschap vast te stellen, (op de dag betrouwbaar tot 16 wk), • 1 of meerdere kinderen • Problemen (ligging, groei, placentaligging)

22. vlokkentest • alleen op indicatie (familiair voorkomen of 36 jaar en ouder) • Tussen de 10e en 12e wk • Chromosoomafwijkingen (syndroom van Down) • erfelijke stofwisselingsstoornissen (hemofilie), ziekte van Duchenne (spierziekte) • spina bifida (open ruggetje) • eerste zwangerschapscontroles vaak pas bij 12 weken zwangerschap. Risicozwangeren eerder voor controle. Anders is het termijn voor het kunnen afnemen van deze test voorbij.

23. vruchtwaterpunctie • alleen op indicatie (familiair voorkomen of 36 jaar en ouder) • rond de 15e week