140 likes | 376 Views
Zwangerschap en psychiatrie. Marleen Zuurman Thomas van den Akker. Casus. Mw. M., 36 jaar, G2P1 Obstetrische voorgeschiedenis: 2001 AD 41+6wk zoon 4500gr (p90-95), in 6 uur ontsloten, 1,5 uur geperst, ongecompliceerd Algemene voorgeschiedenis: Bipolaire stoornis
E N D
Zwangerschap en psychiatrie Marleen Zuurman Thomas van den Akker
Casus • Mw. M., 36 jaar, G2P1 • Obstetrische voorgeschiedenis: • 2001 AD 41+6wk zoon 4500gr (p90-95), in 6 uur ontsloten, 1,5 uur geperst, ongecompliceerd • Algemene voorgeschiedenis: • Bipolaire stoornis • Enkele weken pp ernstige depressie, 3 maal psychose gehad in tijdbestek van 4 jaar waarvoor behandeling bij psychiater + medicatie • 2007 maagband • BMI bij aanvang zwangerschap: 27 • LAT relatie, woont zelfstandig, partner ook kind uit andere relatie
Huidige graviditeit • Diëtiste in consult: meer dan 30kg gewichtstoename in vorige zwangerschap en nu maagband • Groeiecho bij 35wk i.v.m. pos dys vanaf 28wk • Glucoses gedaan: < 5.0 • Eerste consult MCH bij AD 37+4wk • RvK: Verdenking macrosomie
Intake 1 • A/ • Goede zwangerschap gehad, wel veel zorgen over einde van zwangerschap. Ziet het echt niet zitten om over tijd te raken. • Sinds een aantal weken veel klachten, slaapt slecht, loopt moeilijk. • O/ • Echo groei EFW 3365gr (p50-80) • B/ • - Over 6 dagen afspraak echo groei + bespreken/ plannen van een inleiding • - Tot die afspraak partus in eerste lijn
Intake 2 • AD 37+6wk • Opnieuw door verloskundige ingestuurd; inleiding bespreken • A/ • Wil heel graag ingeleid worden, gaat met de dag slechter. • Veel pijnklachten bekken + veel harde buiken. Slaapt slecht, wordt elke 15 minuten wakker van de pijn. Gilt regelmatig in de nacht van de pijn. • Bij navraag blijkt dat ze in deze zwangerschap nog niet is gezien door psychiater, dus ook geen klinisch kraambed afgesproken of afspraken gemaakt m.b.t. medicatie. • B/ • Opname, vannacht slapen met pethidine. • Inleiding gepland bij 38+3wk • Spoedconsult bij psychiater aangevraagd
Beoordeling psychiater • Sociaal adequaat oogcontact. Bewustzijn helder. Ziekte-inzicht gedeeltelijk intact, ziet noodzaak van behandeling niet in. • Parnassia: sinds 1999 onder behandeling, meerdere malen opgenomen geweest met een decompensatie van bipolaire stoornis, mogelijk therapie-ontrouw. Manisch psychotische kenmerken. Gekenmerkt door verminderd ziekteinzicht. Eenzijdig het contact afgebroken in 2010. • C/ 36-jarige vrouw, G2P1 AD 38+0, bekend met bipolaire I stoornis. Nu slaapdeprivatie, waarop klinisch geen (hypo)manische decompensatie. • B/ • - klinisch kraambed • - vervolgtraject besproken, denkt na over ambulante behandeling • - crisisplan besproken bij beginnende manische decompensatie • - Bij tekenen van ontremming of verminderde slaapbehoefte start lorazepam 4dd1mg • - Ingrijpmedicatie: géén haldol, lithium relatief gecontraïndiceerd, start seroquel 50mg
Beloop • AD 38+3wk • Ingeleid in verband met draagkracht/draaglast discongruentie • AROM + syntocinon • Vlotte ontsluiting en uitdrijving, gezonde zoon 4090 gram. • Klinisch kraambed • 4e dag pp met ontslag, nacontrole bij psychiater over 6wk, via huisarts recept temazepam??
2e lijns indicaties 1. Maagband/gastic bypass 2. Bipolaire stoornis en postpartum psychose in VG
Zwangerschap na bariatrische chirurgie, NVOG-richtlijn • Steeds vaker toegepast • Maagband meest gebruikte techniek • Uitwendig aan te passen • Advies: niet eerder zwanger dan na de eerste snelle fase van gewichtsreductie; tijdens stabiele fase katabole toestand goeddeels voorbij • Voedings-/vitaminedeficiënties • Enkele casereports: maternale en foetale complicaties na bariatrische chirurgie; twee maternale sterftes(darmvolvulus) • Over het algemeen zwangerschap na bariatrische chirurgie veilig: leidt tot minder zwangerschapscomplicaties; macrosomie van 34,8% naar 7,7% in opeenvolgende zwangerschappen na bariatrische chirurgie
Zwangerschap en psychiatrie • Vooraldepressie, in mindere mate paniekstoornis en psychose • Stemmingsstoornis 1:8 • Psychose 1-2:1000 (suicide/infanticide) • Mnigvbipolairestoornisbevalling luxerende factor voorpsychose (1-2:5!!!); minder igvschizofrenie • Baby-blues 30-75% • Depressievaaknietonderkend! • Paniekstoornis: interactie met zwangerschap • Negatieveinvloed op welbevinden, maar ookobstetrischecomplicaties en gestoordemoeder-kindrelatie (mnpsychose) • Wewerinke et al. Psychiatrischestoornissenbijzwangeren en kraamvrouwen. NTvG 2006; 294-8.
Risicofactoren • Stoornis in de anamnese! • Obstetrisch: primi, ongeplande/ongewenste zwangerschap, zwangerschapshypertensie, spoedsectio, vroeg ontslag • Overig: lage sociaal-economische status, recent ‘life event’, negatief zelfbeeld, weinig sociale ondersteuning, immigratie in laatste 5 jaar, gevoel van controleverlies tijdens bevalling, voedingsproblemen met het kind • Psychotische stoornis in kraambed: recidiefkans 75-80% • Depressie: 25-30%
Verwijzen • Bij voorkeur: gecombineerde polikliniek psychiatrie en obstetrie, dan wel psychiater in algemeen ziekenhuis • Zwaarwegende risicofactor • Ernstige actuele problemen • Langdurig gebruik psychofarmaca • Multidisciplinair overleg • Adviezen eigen behandelaar • Evt. noodplan/klinisch kraambed