Vastgoed

1. Vastgoed Kwetsbaarheid, verleidingen en risico’s: binnenuit en van buitenaf Lou Mennens en MoniekBouland

2. Vastgoed – 2 opdrachten voor lokaal bestuur • Bescherm gemeentelijk apparaat • Bescherming ambtenaren en bestuurders tegen integriteitsrisico’s (verleidingen, schendingen door derden en valse of lastig onderzoekbare beschuldigingen); • Bescherming tegen oneigenlijke, ongewenste marktpraktijken (slechte deals – ongelijk speelveld) • Draag bij aan bestrijding criminaliteit door aanpak “crimineel vastgoed” Defensief Intern Offensief Extern

3. Vastgoed – intern • Aan/verkoop vastgoed: een van de meest kwetsbare processen binnen gemeenten • Grote (financiële) belangen • Kennisintensief – specialisten, kennismonopolies • Direct contact met professioneel opererende, sterk verweven en weinig inzichtelijke markt • Waardebepalingen “zacht” (in een dalende, “volatiele” markt) • Politiek belang groot (doelfocus, waarmaken) • Beheersing veelal onder de maat • Veel lang zittende medewerkers • Opereren veelal alleen • Niet zelden onder directe aansturing van wethouder of burgemeester • Controle vaak slecht georganiseerd – kwalitatief, kwantitatief onderbezet • Gevolg: Vele zichtbare en onzichtbare incidenten en onderzoeken Intern Defensief

4. Vastgoed – intern Zomaar een greep…. • Oneigenlijke gunning : eigen belang, wederdienst, persoonlijke relaties, gronddeals • Budgetoverschrijdingen: niet melden, verstoppen en overhevelen • Oneigenlijke prijsbepaling : dubieuze taxaties, kickback, verwevenheid taxatiebureau en aan- of verkoper Intern Defensief

5. Vastgoed – extern (offensief) • De manier om crimineel vermogen te witten, weg te sluizen, te investeren • Veiligheid, leefbaarheid en integriteit onder druk • Draagt bij aan vestigingsklimaat voor de georganiseerde misdaad industrie Extern Offensief

6. Vastgoed- extern • Vastgoedbranche meest ongecontroleerde branche • Waarde vastgoed is onduidelijk • Per jaar wordt 18,5 miljard crimineel vermogen hoofdzakelijk via de vastgoedbranche gewit • Door criminelen wordt in vastgoed geïnvesteerd om een constante geldstroom te genereren (productie wiet, xtc etc). • Witwassen via vastgoed corrumpeert makelaars, notarissen , ambtenaren en bestuurders. Extern Offensief

7. Wat kunt u doen? Intern Defensief • Vaststellen: hoe zit dat binnen uw (ambtelijke) organisatie? Waar zitten specifieke risico’s? Hoe (on)beheerst is het proces? • Vanaf morgen beginnen met: • Functieroulatie en vier-ogen principe (niet alleen op papier!) • Betrouwbare taxatie(bureaus) • Extra aandacht intern en externe controle (door profs) • Wethouders onderhandelen niet over vastgoed en grond. Burgemeesters ook niet. • Vaststellen: hoe zit het met het “criminele vastgoed” in uw gemeente? • Inventarisatie-0-meting. • Schouw + politie informatie/sfeerbeeld • Aanwijzen van een gebied of straat. • Instellen lokaal of interlokaal team • Inventarisatie van panden in betreffend gebied door team aan de hand van open en half open bronnen. Indien noodzakelijk gesloten bronnen op grond van het Riec-convenant bevragen • Handhaven of geïntegreerde aanpak • Professioneel en goed gepland • Maak ambtenaren weerbaar. Bescherm bestuurders en ambtenaren tegen te verwachten druk / dreiging Extern Offensief

8. Ten slotte…. • Van lokaal bestuur steeds vaker een bijdrage verwacht in de bestrijding van “criminaliteit” (vastgoed, out-lawbikers, wiet etc.) • Voorwaarden: • Doordachte strategie van handhaving tot vervolging en berechting (OM/politie pakken door) • Goede samenwerking – gezamenlijk optrekken – gezamenlijk statement- “….bestuurders mogen onder geen beding alleen komen te staan….” • Voldoende bescherming van bestuurders en ambtenaren – dreiging is onacceptabel – QQ dreiging vraagt om een QQ antwoord in gezamenlijkheid. “Handen af van onze bestuurders / ambtenaren!” • Nog onvoldoende georganiseerd • Dreiging komt steeds vaker voor • Beschermingsmaatregelen laten te wensen over – wie, hoe en wat? • Gezamenlijk optreden / niet mis te verstaan collectief antwoord blijft uit. Zie casus Kerkrade • Gevoel van onvoldoende beschermd / effectief zijn leidt (op den duur) tot terughoudendheid…. Offensief optreden? “Begin with the end in mind…” en zorg voor weerbaarheid / bescherming (defensief)