Finansowanie inwestycji w polskiej elektroenergetyce - punkt widzenia banku

1. Finansowanie inwestycji w polskiej elektroenergetyce - punkt widzenia banku Piotr Kucharski, Dyrektor, Pion Bankowości Korporacyjnej, Citi Handlowy IV Kongres Nowego Przemysłu Warszawa, 20 – 21 czerwca 2007

2. Spis treści • Citi Handlowy a finansowanie elektroenergetyki w Polsce • Elementy finansowania • Finansowanie BOT Elektrowni Bełchatów

3. Citi Handlowy a finansowanie elektroenergetyki w Polsce • Organizator finansowania dla dwóch z trzech obecnie prowadzonych inwestycji budowy nowych bloków, w tym największej transakcji w sektorze elektroenergetycznym w Polsce – dla BOT Elektrowni Bełchatów • Zaangażowanie kredytowe w polski sektor elektroenergetyczny na kwotę kilkuset milionów USD • Duże doświadczenie w organizowaniu finansowania dla rynku polskiego – wiodący organizator 9 największych konsorcjów w 2006 roku • Gotowość do angażowania znacznych kwot w finansowanie – największy udział własny w pojedynczej umowie kredytowej w 2006: prawie 520 milionów złotych

4. Elementy finansowania (1) • Myśl przewodnia: • Instytucje finansujące dążą do utrzymania dobrej kondycji finansowej kredytobiorcy przez okres trwania finansowania, zapewniającej obsługę zadłużenia i spłatę pożyczonego kapitału. • Elementy • Przedmiot finansowania • Źródła finansowania • Źródła spłaty Wszystkie powyższe aspekty są ważne dla instytucji finansujących

5. Elementy finansowania (2) • Przedmiot finansowania • Technologia: nowoczesna, ale sprawdzona • Ochrona środowiska: spełnianie limitów emisji CO2, SO2, NOx • Wykonawca: sprawdzony, z doświadczeniem, dający stosowne gwarancje • Zaopatrzenie w surowce: stałość dostaw i przewidywalność cen • Sprzedaż prądu i ciepła: pewność zbytu i przewidywalność cen • Kadra kierownicza: doświadczona, wykwalifikowana • Właściciel: stabilny, wiarygodny, przewidywalny

6. Elementy finansowania (2) • Przedmiot finansowania (cd.) • Struktura projektu: preferowana „pod klucz”; struktury „wyspowe” również finansowane • Podmiot finansowany: spółka specjalnego przeznaczenia (SPV) vs. istniejąca spółka operacyjna • Doradcy (techniczni, prawni, ubezpieczeniowi): doświadczeni, wiarygodni • Znaczenie dla sektora i gospodarki Elementy składowe przedmiotu finansowania również wpływają na zdolność kredytobiorcy do generowania środków pieniężnych

7. Elementy finansowania (3) • Źródła finansowania • Zgromadzone środki własne – nie zawsze dostępne • Fundusze celowe (NFOŚiGW, WFOŚ) – korzystnie, ale ograniczone kwoty i tylko na konkretne przedsięwzięcia • Agencje wspierania eksportu (KUKE, Hermes, Coface, itp.) – długo i tanio, ale sformalizowany proces i szereg wymogów • Organizacje ponadnarodowe (EBOR, EBI, NBI) – na bardzo długo i duże kwoty • Krajowe i międzynarodowe komercyjne podmioty finansujące – elastyczne i mniej sformalizowane, ale krótsze okresy • Kredyty bankowe vs. obligacje: przetarg publiczny

8. Elementy finansowania (4) • Źródła spłaty • Pierwszym, podstawowym i najważniejszym źródłem obsługi i spłaty zadłużenia są środki wygenerowane przez kredytobiorcę z działalności operacyjnej. • Cena… cena…cena..., tzn. relacja ceny sprzedaży do kosztów działalności • Prognozowana ścieżka cenowa, budżet projektu i sytuacja na rynku energii a Program dla elektroenergetyki • Umowy na sprzedaż energii elektrycznej i ciepła • Sytuacja finansowa kredytobiorcy a likwidacja KDT • Zabezpieczenie przepływów finansowych przed ryzykami działalności • Zabezpieczenia na wypadek trudnej sytuacji finansowej kredytobiorcy

9. Finansowanie BOT Elektrowni Bełchatów (1) • Analiza przykładu • Pierwsze finansowanie inwestycji w elektroenergetyce w Polsce bez kontraktu długoterminowego i bez gwarancji Skarbu Państwa. • Technologia: blok na parametry nadkrytyczne • Ochrona środowiska: spełnione normy unijne • Wykonawca: Alstom • Zaopatrzenie w surowce: umowa z BOT KWB Bełchatów • Sprzedaż energii elektrycznej: umowa z BOT Górnictwo i Energetyka • Kadra kierownicza: doświadczona, wykwalifikowana • Właściciel: bezpośrednio – BOT GiE, pośrednio – PSE S.A.

10. Finansowanie BOT Elektrowni Bełchatów (2) • Analiza przykładu (cd.) • Struktura projektu: „pod klucz” • Podmiot finansowany: istniejąca spółka operacyjna • Doradcy: techniczny – Stone & Webster, prawny – Allen & Overy oraz Weil, Gotshal & Manges, ubezpieczeniowy – Willis, rynkowy – Redpoint • Znaczenie dla sektora i gospodarki • Udział środków własnych: zmienny, z czasem osiąga równowartość w przybliżeniu wartości pozyskanego finansowania zewnętrznego

11. Transaction Overview Organizatorzy finansowania komercyjnego Citibank N.A. Londyn/Bank Handlowy S.A.w Warszawie EUR 170 MM BOT ElektrowniaBełchatów SA EUR 835 MM ING Bank N.V./ING Bank Śląski S.A. EUR 170 MM Gwarancja EUR 264 MM Inne instytucje kredytujące EUR 220 MM EUR 125 MM EUR 150 MM European Investment Bank Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju Nordic Investment Bank Finansowanie BOT Elektrowni Bełchatów (3)

12. Finansowanie BOT Elektrowni Bełchatów (4) • Rola Citi Handlowy • Główny Organizator Finansowania Komercyjnego obejmującego Kredyt Terminowy, Kredyt Rezerwowy oraz Gwarancję na rzecz EBI odpowiedzialny między innymi za: • przygotowanie struktury finansowej • przeprowadzenie analizy („due dilligence”) Bełchatowa • współpraca oraz koordynacja prac doradców (techniczny, rynkowy, ubezpieczeniowy) • dystrybucja finansowania na rynku bankowym • Agent Globalny (działający na rzecz Banków Komercyjnych, Gwarantów, EBI, EBOR oraz NBI) • Agent ds. Zabezpieczeń (działający na rzecz Banków Komercyjnych, Gwarantów, EBOR oraz NBI) • Agent Operacyjny (działający na rzecz Banków Komercyjnych, Gwarantów)

13. Finansowanie BOT Elektrowni Bełchatów (5) Najwyższe uznanie za największą transakcję • Finansowanie dla BOT Elektrowni Bełchatów S.A. zostało uznane najlepszą transakcją w sektorze elektroenergetycznym w Europie w 2006 roku przez prestiżowe wydawnictwo finansowe o międzynarodowym zasięgu – Euromoney „Project Finance Magazine”. • Citi Handlowy pełni rolę Głównego Wiodącego Organizatora, Bookrunner’a i Globalnego Agenta Kredytu w tym finansowaniu.

14. Dziękuję za uwagę