690 likes | 930 Views
TÜRKİYE’ DE TÜBERKÜLOZ SORUNU. Prof.Dr.Zeki KILIÇASLAN İstanbul Tıp Fakültesi.Göğüs Hastalıkları AD. S.K. 10 yaş, çocuk hasta Mersin doğumlu. Öyküsü. 21.10.2002 akciğer TB düşünülerek Mersin VSD tarafından tedavi başlanmış.
E N D
TÜRKİYE’ DE TÜBERKÜLOZ SORUNU Prof.Dr.Zeki KILIÇASLAN İstanbul Tıp Fakültesi.Göğüs Hastalıkları AD.
S.K. • 10 yaş, çocuk hasta • Mersin doğumlu
Öyküsü • 21.10.2002 akciğer TB düşünülerek Mersin VSD tarafından tedavi başlanmış. • 3 ay HRSZ + 5 ay HR ile tedavi tamamlanarak inaktife ayrılmış. (1.8.2003) • 4 ay sonra ARB(+) nüks AC TB tanısı ile tedavi (HRSZ) başlanmış. • 45 gün sonra LJ ve BACTEC ile R ve H direnci saptanmış.
Öykü-2 • Daha Sonra 21.4.2004 tarihinde Heybeliada Hastanesine yatırılmış. • Daha önce önemli bir hastalık geçirmemiş. • Ailede TB öyküsü yok. • Temas öyküsü yok.
Yeni Tedavi • Hastaya 28.4.2004 tarihinde yeni rejim olarak Amikacin 500 mg, PAS 4.5 gr, Sikloserin 500 mg, Ofloksasin 400 mg, Protionamid 500 mg başlandı. • Tedavinin 5. ayında sağ pnömonektomi kararı alındı.
TÜRKİYE’DETÜBERKÜLOZ • EPİDEMİYOLOJİK • VERİLER. • Veriler yeterli değil.! • İhbar-kayıt sisteminde sorunlar. • TB formlarının WHO/IUATLD formatlarında • olmaması. • Ulusal düzeyi yansıtacak araştırma eksikliği.
204 55 20 TÜRKİYE’DE TB MORTALİTESİ 1950 1960 1970 1980 1990 1995 2000 Ölüm nedenleri sırası; 8 17 21 19
1953-1959 1980-1982 Nüfus 26.735.000 46.312.000 BCG’li sayı (%) 6.724.000 (%25) 29.640.000 (%64) BCG’siz PPD (-) sayı (%) 5.079.000 (%19) 5.094.000 (%11) BCG’siz PPD (+) sayı (%) 14.791.000 (%56) 11.578.000 (%25) TÜRKİYE DE TB ENFEKSİYON PREVELANSI
TÜRKİYE DE TB ENFEKSİYON PREVELANSI 1996 yılında askeri birliklerde yapılan çalışma; 38724 erkek arasında, BCG skarı olmayan 2425 kişinin %18.7’isinde 10 mm’nin üzerinde PPD skarı ölçülmüştür. PPD(Tüberkülin) Araştırması.T.C.Sağlık Bakanlığı, Verem Savaşı Daire Başkanlığı, Epidemiyolojik Değerlendirme Şube Müdürlüğü.1996
TÜRKİYE DE KAYITLI TB OLGULARI 1965 70 75 85 90 95 2000 2002 2003 2004
TÜRKİYE’DE TB İNSİDANSI 177 64,8 24,32 23,6 50 1963 1975 1985 2002 2004
BÖLGELERE GÖRE TB İNSİDANSI 1985-2002 1985 2004
Tüberkülozlu Hastaların Ne kadarı Dispanserlere Kayıtlı ? • 1999-2001 yıllarında Sivas’ta 881 Olgu bulunmuş. • 531 (%60.3) olgunun dispanser kaydı yok.(1) • 2000-2001 yıllarında Kayseri G.Hast.Hast.ve Erciyes Tıp • Fak. yatan hastaların% 32.2’sinin dispanser kaydı yok.(2) • 1. Özşahin SL ve ark.(XXIII.Ulusal Tüberküloz ve G.H • Kongresi, Malatya 2003) • 2. Özesmi M,Çörtük M.(XXIII.Ulusal Tüberküloz ve G.H • Kongresi, Malatya 2003)
Tüberkülozlu Hastaların Ne kadarı Dispanserlere Kayıtlı ? • 1998-2001 Ankara da 1793 olgu bildirimi yapılmış. • 506 ( % 28.2)dispanser kaydı yok.(1) • 1.Çiçek M.A ve ark.(XXIII.Ulusal Tüberküloz ve G.H • Kongresi, Malatya 2003)
İSTANBUL’ DA TB 2002 • VSD’den bildirilen: 3313 • VSD dışı kurumlardan bildirimi yapılan: 1983 • Toplam bildirilen: 5296 • Bildirimi yapılmayan: 1511 • Toplam hasta: 6807 • VSD’de kayıtlı hasta: 4461 1.Kılıçaslan Z, Sarımurat N..Toraks Derneği. 7.Kong.
İSTANBUL 2002 KAYITLARI % 78 % 66 1.Kılıçaslan Z, Sarımurat N..Toraks Derneği. 7.Kong.
İSTANBULDA TB İNSİDANSI 100.000
TÜRKİYE DE TB İNSİDANSI 2001 yılı 20-24 yaş arası Askerler (Erkek) TB insidansı : 76 /100.000 Yayma (+) : 47/ 100.000 Bu değer 1999 Bakanlık-Federasyon çalışmasının bulguları ile uyumlu fakat dispanser verilerinde yayma (+) oranı düşük. Çiftçi.F. Int J Tuberc Lung Dis. 2004 Aug;8(8):965-8
Verem Savaşı D.Başkanlığı T.U.V.S.D.Federasyonu
Hasta Bulma oranları 19992000 2001 Tüm Hastalar ; % 74.7 % 74.7 % 74.8 Yayma (+) ; % 51.3 % 39.7 % 42.8 VS Daire Başkanlığı DSÖ Bölge Verileri
Verem SD Hasta Bulma Aktiviteleri- Türkiye 2004 Top.Hasta: 17.457 % 91,9 Kişisel Başvuru % 6,6 Temaslı Taraması % 1,5 Kitle Taraması Kişisel Temaslı Kitle.Tarama Kişisel Başvuru : 651.653 Temaslı Taraması : 84.858 Kitle Taraması :1.247.808 V.Savaşı Daire Başkanlığı Verileri 2004
Verem SD Hasta Bulma Aktiviteleri- İstanbul 2004 Top.Hasta: 4675 %88,6 Kişisel Başvuru %9,9 Temaslı Taraması % 1,5 Kitle Taraması Kişisel Temaslı Kitle.Tarama Kişisel Başvuru : 83.066 Temaslı Taraması : 21.870 Kitle Taraması :345.275 İstanbul V.S.Derneği.Yıllık Rapor-2004.
Yaşa göre TB insidansı 1999 Doğu Avrupa Orta Avrupa Türkiye Batı Avrupa
Türkiye’ de Dispanserlere Kayıtlı Olgular İçinde Çocuk TB (0-14)
TÜRKİYE’ DE HIV&TÜBERKÜLOZ • 1985 ile 2003 yılları arasında Sağlık bakanlığına • 1515 HIV / AIDS olgusu bildirilmiş. • Ulusal Düzeyde TB/HIV birlikteliği konusunda • veri yok. • TB olguları içinde HIV (+) ; % 0.08 (5/6269)* • *Yedikule Göğüs hastanesi ,1999-2002 • (Yayınlanmamış veri)
Akciğer TB Olgularında Bakteriyolojik Muayene * n:14.364 n:12.616 n: 12.882 *Dosya kontrolüne dayalı çalışma
Akciğer TB Olgularında Yayma Pozitifliği * n:14.364 n:12.616 n: 12.882 *Dosya kontrolüne dayalı çalışma
Tüm TB Olguları İçinde Yayma (+) Olguların Oranı * n:18.880 n:17.077 n:17.923 *Dosya kontrolüne dayalı çalışma
TÜRKİYE DE BAKTERİYOLOJİK TANI Göğüs Hastalıkları hastanesi; Akciğer tüberkülozlu 5480 olgu. Yayma (+) : 3916 (% 79) Aktogu S, Eur Respir J. 1996 Oct;9(10):2031-5.
İstanbul’ da Çocuk TB Olgularında Tanı (n:894) (12 VSD 1997-2001) Bakteriyolojik ve/veya Patolojik Tanı Doğrulama Oranı ; % 27,4 Kılıçaslan Z. (yayınlanmamış çalışma-2004)
ÇOCUK TB OLGULARINDA BAKTERİYOLOJİK TANI Çocuk akciğer tüberkülozu olgularda kültür pozitifliği oranı ; % 28 (n: 2025-Ankara) Gocmen A . Turk J Pediatr. 1997 Apr-Jun;39(2):149-58
İst.VSD Kayıtlı Hast. Bakt/Patol.Tanı Doğrulanması (n:894) Akciğer TB 141/399 % 35,3 Hiler/Med.LAP 8/241 % 3,3 Plevra 27/120 % 22,5 Menenjit 6/21 % 28,5 Milier 4/16 % 25 Diğer 24/43 % 55,8 Kılıçaslan Z. (yayınlanmamış çalışma-2004)
Yeni TB Olgularında Tedavi Başarısı * *Dosya kontrolüne dayalı çalışma
Yeni yayma pozitif olgularda tedavi sonuçları * n:5830 n:4127 n:4245 *Dosya kontrolüne dayalı çalışma
Yeni TB Olgularında Tedaviyi Terk * *Dosya kontrolüne dayalı çalışma
Yayma (+) TB Olgularında Tedavi Sonuçları (Yeni : 5830 ‘Eski’ : 690 ) Yeni Eski Kür Tedaviyi Tamam. Terk Ted.Başarısızlığı
Yeni TB Olgularında Tedavi Sonuçları (n:17.222) (%70.4 - 87.7) (% 5.1-23.4) Verem Savaşı D.Başkanlığı T.U.V.S.D.Federasyonu
“Eski” TB Olgularında Tedavi Sonuçları (n:1658) (% 58,7- 74.7) (%10.6 – 39) Verem Savaşı D.Başkanlığı T.U.V.S.D.Federasyonu