160 likes | 374 Views
WYKORZYSTANIE JONITÓW WŁÓKNISTYCH. Katarzyna Szymona. Politechnika Lubelska. Listopad 2005. HISTORIA WYMIANY JONOWEJ. Pierwsze wzmianki w Biblii – Mojżesz wykorzystuje proces, który działa na zasadzie wymiany jonowej do przygotowania wody pitnej z wody słonej;
E N D
WYKORZYSTANIE JONITÓW WŁÓKNISTYCH Katarzyna Szymona Politechnika Lubelska Listopad 2005
HISTORIA WYMIANY JONOWEJ • Pierwsze wzmianki w Biblii – Mojżesz wykorzystuje proces, który działa na zasadzie wymiany jonowej do przygotowania wody pitnej z wody słonej; • Arystoteles, a następnie ludzie starożytni wykorzystują proces wymiany jonowej do przygotowania wody do picia; • Początek XX wieku – niemiecki naukowiec dr Gans wykorzystuje wymianę jonową na skalę przemysłową; • 1935r – Adams i Holmes wykorzystują do tego procesu jonity granulowane; • Wykorzystanie wymiany jonowej w USA do zmiękczania wody – miało to ogromne znaczenie dla rozwoju procesu wymiany jonowej;
ZASTOSOWANIE WYMIANY JONOWEJ • Uzdatnianie wody do celów przemysłowych – zmiękczanie i demineralizacja wody; • Uzdatnianie wody do celów konsumpcyjnych; • Oczyszczanie powietrza z zanieczyszczeń kwaśnych i zasadowych;
REAKCJE WYMIANY JONOWEJ • Dla wymiany kationitów: RXn- + nAY ↔ RXAn + nY- • Dla wymiany anionitów: RXn+ + mBZ ↔ RXZm + mB+ gdzie: R- szkielet polimeryczny, X- trwale związane ze szkieletem grupy jonoczynne, A, B- ruchliwe kationy, Y, Z- ruchliwe aniony, n, m- odpowiednie wartości kationitu i anionitu
Wymiana jonowa zachodzi miedzy fazą stałą a fazą ciekłą oraz między fazą stałą a fazą gazową; • Wymiana jonowa może zachodzić w warunkach statycznych lub dynamicznych; • Duży wpływ na proces jonowymienny wywiera rodzaj materiału z jakiego zbudowana jest matryca wymieniacza oraz struktura tego materiału;
JONITY WŁÓKNISTE • Osiągają wysoką sprawność w procesie sorpcji gazów i płynów; • Mogą być użyte w postaci materiałów tkanych i nietkanych; • Składają się z monowłókien jednolitych o rozmiarze 5 do 50 mikrometrów; - Posiadają ekstremalnie wysoką stabilizację osmotyczną;
Rys.1. Struktura typowego jonitu granulowanego. Rys.2. Struktura jonitu włóknistego.
JONITY WŁÓKNISTE DO OCZYSZCZANIA POWIETRZA • Jonity na bazie polipropylenu i poliakrylonitrylu, oczyszczają powietrze z zanieczyszczeń kwaśnych i zasadowych; • Oczyszczanie gazów wylotowych zanieczyszczonych m.in.: SO2, HCl, SO3, NxOy, HF do poziomu rzędu mikrogramów na m3; • Wykorzystanie do oczyszczania powietrza o wysokiej czystości w przemyśle półprzewodnikowym oraz farmaceutycznym; • Odpowiednie do oczyszczania wyziewów emitowanych przez zakłady przemysłowe oraz farmy hodowlane, (NH3, RNH2); • Usunięcie brzydkich zapachów i szkodliwych substancji z powietrza do oddychania, (RSH, R-NH2); • Oczyszczanie powietrza z dymu tytoniowego, (kabiny dla palaczy);
JONITY WŁÓKNISTE DO OCZYSZCZANIA WODY Wysokie tempo procesu wymiany jonowej i niski opór hydrodynamiczny w warstwie filtracyjnej. Wysoka sprawność jonitów pozwala na zastosowanie ich do: • zmiękczania wody; • oczyszczania wody z metali ciężkich takich jak: ołów, miedź, kadm, cynk oraz z azotanów; • dejonizacji wody; • usunięcia śladowych ilości jonów z dużych objętości; • przygotowania wody ultraczystej; • zastosowania do małych i średnich przenośnych urządzeń do oczyszczania wody; • chromatografii; • wkładów filtracyjnych stosowanych w gospodarstwach domowych do oczyszczania wody do picia; • oczyszczania wody z jonów chromu, molibdenu, wolframu i wanadu; Jonity te pozwalają na oczyszczenie dużych objętości wody w stosunkowo krótkim okresie czasu.
JONITY WŁÓKNISTE DO OCHRONY CIAŁA LUDZKIEGO • Maski gazowe; • Maski tlenowe; • Respiratory; • Ubrania ochronne; • Zmywaki;
Rys.3. Ubranie z jonitu włóknistego, chroniące skórę przed szkodliwymi zanieczyszczeniami.
JONITY WŁÓKNISTE DO REAKCJI KATALIZY CHEMICZNEJ • Zamiana petrochemiczna; • Uodpornienie enzymów; • Zamiana mieszanin wybuchowych;
Rys.4. Porównanie stopnia wymiany jonowej na mocno zasadowym anionicie.
Rys. 5. Schemat filtra powietrznego w systemie wentylacyjnym: 1-rura zasysająca powietrze; 2-filtr powietrzny na bazie jonitu włóknistego; 3-wentylator; 4-rura wyjściowa.
PODSUMOWANIE • Jonity włókniste jako temat dalszych badań; • Opracowanie nowych technik prowadzenia procesu; • Wynalezienie nowych typów reaktorów do prowadzenia wymiany jonowej za pomocą materiałów włóknistych; W jaki sposób prowadzić proces wymiany jonowej, aby nieprzeciętne właściwości jonitów włóknistych były w pełni wykorzystane?