RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PRZEPROWADZONEJ W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 4 IM . MIKOŁAJA KOPERNIKA W TARNOBRZEGU W RO

1. RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PRZEPROWADZONEJ W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 4 IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W TARNOBRZEGU W ROKU SZKOLNYM 2010/2011 Wrzesień 2011

2. Ewaluacja według rozporządzenia: Rozporządzenie MEN z 07.10.2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. Nr 168, poz. 1324) nazywa ewaluację: „badaniem praktycznym oceniającym: i uznaje je za podstawowe narzędzie tego nadzoru mające wpływ na jakość kształcenia i rozwój szkół i placówek oświatowych”. Ewaluację przeprowadzono w drugim semestrze roku szkolnego 2010/2011.

3. Opis przedmiotu ewaluacji: Obszar 2: Procesy zachodzące w szkole. Wymaganie 2.6: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych. Charakterystyka wymagania na poziomie B: W szkole są prowadzone działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów, uwzględniając indywidualizację procesu edukacji.

4. Cele ewaluacji: • Zbadanie, czy wszyscy nasi uczniowie mają równe szanse rozwoju swoich możliwości edukacyjnych. • Ustalenie populacji uczniów, którzy wymagają wsparcia. • Ustalenie zakresu działań umożliwiających indywidualizację procesu edukacyjnego.

5. Pytania kluczowe: • Co motywuje uczniów do samorozwoju? • Czy oferta realizowanych zajęć dodatkowych zaspokaja potrzeby uczniów? • Która z ofert cieszy się największym powodzeniem? • O jakie zadania szkoła może wzbogacić swoją ofertę, aby skutecznie zwiększać szanse edukacyjne uczniów na miarę ich możliwości rozwojowych? • W jaki sposób nauczyciele indywidualizują proces edukacji w celu efektywnego wspierania rozwoju osobistego ucznia? • W jaki sposób w szkole dostosowuje się wymagania dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych zgodnie z zaleceniami poradni psychologiczno-pedagogicznej? • Jak szkoła organizuje wyrównanie szans edukacyjnych?

6. Wyniki ewaluacji sporządzono na podstawie: • Analizy wpisów w dziennikach lekcyjnych. • Analizy wpisów w dziennikach zajęć pozalekcyjnych. • Analizy harmonogramu zajęć pozalekcyjnych. • Analizy osiągnięć uczniów zamieszczonych na stronie internetowej szkoły. • Analizy zapisów w księdze protokołów. • Analizy ankiet przeprowadzonych wśród uczniów, nauczycieli i rodziców. • Analizy treści planów zajęć dodatkowych prowadzonych na terenie szkoły. • Materiałów i zdjęć zamieszczonych na internetowej stronie szkoły obrazujących udział i zaangażowanie uczniów w projekty, koła zainteresowań, wycieczki itp. • Analizy harmonogramu kółek przedmiotowych. • Rozmów z dyrektorem, nauczycielami, rodzicami i uczniami.

7. Pytania kluczowe

8. Co motywuje uczniów do samorozwoju? W szkole przeprowadzono ankietę skierowaną do uczniów, rodziców klas IV-VI i nauczycieli . Badaniem objęto 147 uczniów, 136 rodziców i 26 nauczycieli.

9. Co motywuje uczniów do samorozwoju? • 53% uczniów (78 osób) motywuje pochwała nauczyciela, 23,8% list gratulacyjny do rodziców (35 osób), 23% (34 osoby) nagroda książkowa na koniec roku, 22,4% (33 osoby)szansa na zdobycie tytułu Absolwenta Roku, opublikowanie osiągnięć na stronie internetowej szkoły motywuje 19,7 % uczniów (29 osób). • Spośród innych motywatorów uczniowie wymieniają: • pochwałę rodziców (9 osób – 6,1%) • własną satysfakcję z osiągniętych wyników (7 osób – 4,8%) • nagrodę rzeczową np. puchar (6 osób – 4,1%) • lepszą średnią (4 osoby – 2,7%) • świadectwo z paskiem (3 osoby – 2%) • dobre oceny, nowe umiejętności (1 osoba – 0,7%) • 2 osoby (1,4%) udzieliły odpowiedzi nie wiem.

11. Co motywuje uczniów do samorozwoju? • Według rodziców najbardziej motywująco działa na uczniów pochwała nauczyciela (127 osób – 93,4%), następnie: nagroda książkowa na koniec roku 46 osób (33,8%), list gratulacyjny do rodziców (22 osoby – 16,2%), opublikowanie osiągnięć na stronie internetowej (21 osób – 16,2%), tytuł Absolwenta Roku (9 osób – 6,6%). • Wśród innych wymienionych znalazły się: • pochwała od rodzica (4 osoby – 2,9%) • pochwała w zeszycie (2 osoby – 1,5%) • dyplom, nagroda rzeczowa, średnia ocen, sympatia nauczyciela, wpis do złotej księgi, nie wiem (1 osoba – 0,74%)

13. Co motywuje uczniów do samorozwoju? • Według nauczycieli uczniów najbardziej motywuje do nauki pochwała nauczyciela – odpowiedzi tej udzieliły 23 osoby (95,8%), Następnie wymieniane były: list gratulacyjny do rodziców – 18 osób (75%), opublikowanie osiągnięć na stronie internetowej szkoły 62,5% (15 osób), nagroda książkowa na konie roku 13 osób (54,2%), tytuł Absolwenta Roku – 6 osób (25%). • Wśród innych wymienionych znalazły się: • nagrody w konkursach, ocena końcowa, nagroda od rodziców, sukcesy dzieci – 1 osoba (4,2%)

16. Co motywuje uczniów do samorozwoju? KOMENTARZ Zdaniem nauczycieli, rodziców i uczniów najbardziej motywuje uczniów do pracy pochwała nauczyciela. Według rodziców na drugim miejscu jest nagroda książkowa, według nauczycieli list gratulacyjny do rodzica, a według uczniów list gratulacyjny i inne. Do innych motywatorów uczniowie zaliczają pochwałę rodzica, własną satysfakcję z osiągniętych wyników, nagrodę rzeczową, lepszą średnią ocen, świadectwo z paskiem, dobre oceny i nowe umiejętności. Uczniowie uważają, że najsłabszym motywatorem do samorozwoju jest opublikowanie osiągnięć na stronie internetowej, rodzice, że tytuł Absolwenta Roku, a nauczyciele podają inne motywatory, do których zaliczają nagrody w konkursach, ocenę końcową, nagrodę od rodziców.

17. Czy oferta realizowanych zajęć dodatkowych zaspokaja potrzeby uczniów? Prawie 90% uczniów (89,8% - 132 osoby) odpowiedziały twierdząco na wyżej postawione pytanie, natomiast 10,2% - 15 osób wyraziło odpowiedź negatywną. Wśród rodziców 1 osoba (0,8%) wybrała odpowiedź „Nie”, natomiast pozostałe osoby (99,2% - 135 osób) stwierdziło, że proponowane zajęcia dodatkowe zaspokajają potrzeby uczniów. Nauczyciele byli zgodni – 100% z nich uznało, że proponowana oferta zaspokaja całkowicie potrzeby uczniów.

22. Czy oferta realizowanych zajęć dodatkowych zaspokaja potrzeby uczniów? • KOMENTARZ • Zdaniem nauczycieli oferta zajęć pozalekcyjnych zaspokaja w 100% potrzeby uczniów, zdaniem rodziców w 99%, a zdaniem uczniów w 90%. • W roku szkolnym 2010/2011 prowadzone były: • Koła zainteresowań – przyrodnicze, matematyczne, informatyczne, polonistyczne, języka angielskiego, teatralne, turystyczne, plastyczne, historyczne, sportowe, muzyczne, dziennikarskie, szachowe, taneczne. • Zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze – polonistyczne, języka angielskiego, matematyczne, historyczne, przyrodnicze, logopedyczne. • Ponadto w szkole działa chór szkolny, schola, SKS.

23. Czy oferta realizowanych zajęć dodatkowych zaspokaja potrzeby uczniów? Kilka razy w roku szkolnym 2010/2011 organizowane były wyjścia do muzeum oraz na przedstawienia teatralne do Tarnobrzeskiego Domu Kultury. Uczniowie uczestniczyli również w lekcjach bibliotecznych w Miejskiej Bibliotece Publicznej i oglądali wystawy. W cyklicznych spotkaniach teatralnych brały udział klasy 4a, 5a i 5e.   W ofercie edukacyjnej szkoły znalazły się też ciekawe formy zajęć prowadzone w różnych instytucjach (sąd, poczta, straż miejska). Średnio dwa razy w roku szkolnym uczniowie wszystkich klas uczestniczą w wycieczkach turystyczno-krajoznawczych. W bieżącym roku szkolnym odbyła się też biała szkoła.

24. Która z ofert cieszy się największym powodzeniem? Wśród uczniów największą popularnością cieszą się koła przedmiotowe – uczestniczy w nich 43,5% uczniów (64 osoby). 18 osób zadeklarowało w ankiecie, że chodzi na zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze (12,2%), po 1 osobie (0,6%) na zajęcia sportowe i świetlicowe. Wśród innych zajęć wymieniany jest: chór (9 osób – 6,1%), angielski (3 osoby – 2%), plastyka (2 osoby – 1,7%).

26. Która z ofert cieszy się największym powodzeniem? • Według rodziców dzieci najczęściej wybierają koła przedmiotowe (81 osób – 59,6%). Nieco mniej osób wybrało zajęcia sportowe (39 osób – 28,7%) i zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze (36 – 26,5%). Zajęcia świetlicowe wybrało 5 osób (3,7%). • Wśród innych wymienionych znalazły się: • Chór – 4 osoby (2,9%) • Zajęcia matematyczne i językowe – 3 osoby (2,2%) • Zajęcia religijne, logopedyczne, szachy – po 1 osobie (0,74%) • Zbyt sztywne terminy zajęć nie pozwalają na dojazdy – 1 osoba (0,74%) • 9 rodziców (6,6%) odpowiedziało, że ich dzieci nie uczestniczą w zajęciach organizowanych przez szkołę.

28. Która z ofert cieszy się największym powodzeniem? KOMENTARZ Zdaniem uczniów i rodziców największym zainteresowaniem cieszą się koła przedmiotowe poszerzające wiedzę i umiejętności uczniów. Na drugim miejscu zdaniem rodziców są zajęcia sportowe, a zdaniem uczniów zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze. Najmniejszą popularnością cieszą się zajęcia świetlicowe.

29. O jakie zadania szkoła może wzbogacić swoją ofertę, aby skutecznie zwiększać szanse edukacyjne uczniów na miarę ich możliwości rozwojowych? Najwięcej uczniów byłoby zadowolonych, gdyby w szkole odbywały się dodatkowe zajęcia sportowe np. siatkówka, fitness, aerobik, ping- pong, piłka nożna – 37 osób (25,2%). Dzieci wymieniały również zajęcia muzyczne – naukę gry na instrumencie, stworzenie zespołu muzycznego ( 12 osób – 8,2%), zajęcia językowe – naukę innych języków niż angielski (9 osób – 6,1%), zajęcia taneczne, komputerowe, projektowanie ubrań 4 osoby (2,7%). Gotowanie, zajęcia przyrodnicze i plastyczne wybrałyby 3 osoby (2%). Dodatkowe zajęcia historyczne, chemiczne, techniczne, mechaniczne, zajęcia ortograficzne, spotkania ze sławnymi ludźmi zaproponowało po 1 osobie (0,7%). 4 osoby (2,7%) odpowiedziały, że wszystkie potrzebne zajęcia są organizowane w szkole, natomiast kolejne 4 osoby udzieliły odpowiedzi „nie wiem”.

31. O jakie zadania szkoła może wzbogacić swoją ofertę, aby skutecznie zwiększać szanse edukacyjne uczniów na miarę ich możliwości rozwojowych? Z przeprowadzonych rozmów i wywiadów z nauczycielami i rodzicami wynika, że należałoby wzbogacić naszą ofertę o: 1.Większą ilość wycieczek tematycznych. 2.Prowadzenie lekcji na każdym przedmiocie z wykorzystaniem środków multimedialnych. 3. Spotkania ze znanymi i ciekawymi ludźmi różnych profesji. 4.Działania integracyjne ze środowiskiem lokalnym np. pikniki integracyjne. 5. Stałe kontakty z rodzicami również w formie elektronicznej. Zdaniem nauczycieli i rodziców wymienione propozycje działań edukacyjnych znacznie wpłynęłyby na unowocześnienie oddziaływań dydaktycznych.

32. O jakie zadania szkoła może wzbogacić swoją ofertę, aby skutecznie zwiększać szanse edukacyjne uczniów na miarę ich możliwości rozwojowych? KOMENTARZ Według uczniów w pierwszej kolejności należy ofertę szkoły wzbogacić o specjalistyczne zajęcia sportowe (aerobik, siatkówka, fitness, ping-pong, piłka nożna), muzyczne (naukę gry na instrumencie, stworzenie zespołu muzycznego) i językowe ( w tym naukę języka innego niż angielski). Zdaniem nauczycieli zajęciami dodatkowymi trzeba objąć większą liczbę uczniów i uatrakcyjniać je stosując wyjścia poza szkołę, współpracę z rodzicami i ze środowiskiem lokalnym oraz stosując nowoczesne pomoce dydaktyczne (tablicę interaktywną, programy komputerowe).

33. W jaki sposób nauczyciele indywidualizują proces edukacji w celu efektywnego wspierania rozwoju osobistego ucznia? • Na podstawie rozmów z dyrektorem, nauczycielami, pedagogiem szkolnym oraz analizy dokumentów szkolnej tj.: • dzienników lekcyjnych • dzienników zajęć pozalekcyjnych – praca z uczniem mającym problemy z nauką • dzienników zajęć pozalekcyjnych- praca z uczniem zdolnym • wykaz realizacji godzin nauczania w ramach art. 42 2KN • dzienników prowadzenia zajęć logopedycznych • indywidualne programy rewalidacji • orzeczeń z PPP dotyczących dostosowania wymagań edukacyjnych i wychowawczych • dokumentacji badań dotyczących problemów zdrowotnych uczniów • analizy kart wycieczek

34. W jaki sposób nauczyciele indywidualizują proces edukacji w celu efektywnego wspierania rozwoju osobistego ucznia? • stwierdza się,  że nauczyciele uwzględniają różnice indywidualne między uczniami stosując w procesie edukacji: • różnicowanie treści ( na lekcji, w zadaniach domowych) • wydłużanie czasu pracy • różnicowanie tempa pracy • kierowanie poleceń bezpośrednio do ucznia mającego problemy ze zrozumieniem • dobór odpowiednich metod, form, środków dydaktycznych • ocenianie kształtujące • różne metody pracy mające na celu kształtowanie u uczniów właściwych zachowań • Prowadzą nauczanie zindywidualizowane M. D. kl. VI a.

35. W jaki sposób nauczyciele indywidualizują proces edukacji w celu efektywnego wspierania rozwoju osobistego ucznia? KOMENTARZ: Nauczyciele rozpoznają potrzeby wychowanków i uwzględniają je w swojej pracy. Stosując metodę indywidualizacji uczniowie przyswajają wiadomości i umiejętności na podstawie samodzielnej pracy pod nadzorem nauczyciela. Zwraca się szczególną uwagę na różnicowanie wymagań wobec uczniów mniej sprawnych - podstawa programowa, dla zdolnych - zakres rozszerzony.

36. W jaki sposób w szkole dostosowuje się wymagania dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych zgodnie z zaleceniami poradni psychologiczno-pedagogicznej? Na podstawie analizy dokumentów szkolnych stwierdza się, że w szkole zostały zorganizowane dodatkowe zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze oraz specjalistyczne służące wyrównywaniu dysproporcji edukacyjnych. W roku szkolnym 2010/2011 w klasach 4-6 było 10 uczniów z zaniżonymi wymaganiami, 7 ze zdiagnozowaną dysleksją i 30 z dysortografią (wg orzeczeń i opinii Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej). Dla uczniów osiągających niskie wyniki w nauce zorganizowano zajęcia wyrównawcze. W klasach 1-3 utworzono 12 grup (158 uczniów),a w klasach 4-6 15 grup (zespoły wyrównawcze z języka polskiego, matematyki, przyrody, historii, języka angielskiego po jednym dla każdego ciągu klasowego).

37. W jaki sposób w szkole dostosowuje się wymagania dla uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych zgodnie z zaleceniami poradni psychologiczno-pedagogicznej? Dla uczniów z wadami wymowy prowadzono zajęcia logopedyczne. Uczęszczało na nie 20 uczniów. Zorganizowano zajęcia ukierunkowane na rozwój kompetencji kluczowych, udział w nich wzięło 241 uczniów: koło polonistyczne, koło językowe, koło matematyczne, koło informatyczne, koło historyczne, koło przyrodnicze. Zostały również zorganizowane zajęcia ukierunkowane na rozwój zainteresowań: koło plastyczne, koło dziennikarskie, zajęcia taneczne, chór, zajęcia muzyczno-językowe, koło szachowe, biblioteczny klub filmowy, koło teatralne, SKS, nauka pływania, język rosyjski, kółko turystyczne. W oparciu o zalecenia poradni psychologiczno- pedagogicznej opracowano indywidualne plany pracy dla dwóch uczniów uzdolnionych matematycznie oraz czterech z dysfunkcjami, dla których zorganizowano zajęcia rewalidacyjne.

38. Jak szkoła organizuje wyrównanie szans edukacyjnych? Szkoła umożliwia wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez korzystanie z zasobów biblioteki i czytelni. Uczniowie mają możliwość korzystania z internetu oraz czasopism i innych pozycji w czytelni. W roku szkolnym 2010/2011 zanotowano 6785 wypożyczeń (średnia dzienna wypożyczeń 41,37 książki) i skorzystano z czytelni 29659 razy.

39. Jak szkoła organizuje wyrównanie szans edukacyjnych? • W roku szkolnym 2010/2011 były realizowane ogólnopolskie programy mające na celu zwiększenie szans edukacyjnych uczniów: • w ramach programu „Śpiewająca Polska” pracę kontynuował chór szkolny „Gaudium” liczący około 40 uczniów • realizowano ponadregionalny projekt edukacyjny „Pierwsze uczniowskie doświadczenia droga do wiedzy ” – program oparty o humanistyczną koncepcji Howarda Gardnera o inteligencjach wielorakich, były 3 etapy projektu, uczestniczyło w nim około 80 dzieci

40. Jak szkoła organizuje wyrównanie szans edukacyjnych? • program Comenius – „Uczenie się przez całe życie”, adresowany do uczniów i nauczycieli mający na celu rozwijanie wśród młodzieży wiedzy o różnorodności kultur, kontynuowany do 2012 roku, odbyły się 2 spotkania w Hiszpanii i we Włoszech, uczestniczyło w nich 12 dzieci • 21 marca 2011 roku przyznano nam tytuł „Szkoły Odkrywców Talentów”, otrzymywany przez szkoły, które podchodzą indywidualnie do potrzeb edukacyjnych każdego ucznia, dbają o rozwijanie zdolności, pasji oraz talentów. W aplikacji zostały opisane działania związane z chórem szkolnym, kołem teatralnym oraz działaniami „Klubu Ośmiu” propagującymi wolontariat.

41. Jak szkoła organizuje wyrównanie szans edukacyjnych? W szkole organizuje się spotkania z ciekawymi ludźmi, spotkania ze specjalistami (policjant, strażnik miejski, psycholog). Organizuje się lekcje biblioteczne, wystawy i konkursy propagujące czytelnictwo. Na terenie szkoły działają : Samorząd Uczniowski, Liga Ochrony Przyrody, Polski Czerwony Krzyż, Uczniowski Klub Sportowy, Klub Ośmiu. Wspierając uczniów w ich rozwoju organizowana jest pomoc finansowa i rzeczowa. Uczniowie nasi otrzymują dofinansowania do zakupu podręczników (21), dofinansowanie do wycieczek lub potrzebnych przyborów (3), otrzymują paczki żywnościowe (32), korzystają z obiadów finansowanych przez Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie. Uczniowie klas 1-3 w drugim semestrze korzystali z programu „Owoce w szkole”, a wszyscy uczniowie szkoły przez 8 miesięcy z akcji „Doskonałe mleko”.

42. Wnioski i rekomendacje

43. Mocne strony • W wyniku przeprowadzonej ewaluacji stwierdza się, że w Szkole Podstawowej nr 4 im. Mikołaja Kopernika prowadzone są liczne działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych wszystkich uczniów, które zaspokajają potrzeby uczniów i oczekiwania rodziców. • Szkoła posiada szeroką ofertę zajęć pozalekcyjnych rozwijających zainteresowania, wyrównujących braki, kształtujących osobowość. • W szkole stosuje się różne motywatory, które zachęcają uczniów do wykorzystywania przez nich swoich możliwości (motywują do wysiłku, rozwijają aspiracje). • Nauczyciele znają możliwości swoich uczniów i prowadzą w szerokim zakresie indywidualizację pracy, co sprzyja właściwemu rozwojowi poszczególnych uczniów.

44. Mocne strony • Prowadzone są działania nakierowane na uczniów posiadających orzeczenia z poradni psychologiczno-pedagogicznej. Są oni objęci dodatkową opieką podczas zajęć pozalekcyjnych, stosuje się też indywidualizację podczas pracy na lekcji. • Udział uczniów w wycieczkach, wystawach, konkursach, zawodach, projektach w znacznym stopniu poszerza ich wiedzę i zainteresowania. • Działania prowadzone przez szkołę są w pełni bezpłatne i dostępne dla każdego ucznia. Są prowadzone na wysokim poziomie przez wysoko kwalifikowaną kadrę, co gwarantuje wyrównywanie szans edukacyjnych, jak również osiąganie wysokich efektów pracy.

45. Słabe strony • Nie wszyscy uczniowie rozumieją korzyści płynące z udziału w zajęciach pozalekcyjnych. • Nie wszyscy rodzice są przekonani o dobrych efektach udziału ich dzieci w zajęciach pozalekcyjnych. • Brak nowoczesnych środków multimedialnych (tablica interaktywna, programy komputerowe, e-dziennik).

46. Wnioski • Należy wskazywać uczniom korzyści płynące z udziału w zajęciach pozalekcyjnych. • Należy uświadomić rodzicom korzyści z dodatkowych zajęć pozalekcyjnych dla ich dzieci. • Należy wzbogacać ofertę edukacyjną szkoły o zajęcia sportowe, muzyczne i stosować środki multimedialne (tablica interaktywna, programy komputerowe). • Kontaktować się z rodzicami również w formie elektronicznej.

47. Sposób prezentacji wyników: • nauczycielom – na posiedzeniu Rady Pedagogicznej oraz na stronie internetowej szkoły http://sp4.tbg.net.pl/, • uczniom – na stronie internetowej szkoły, • rodzicom – na stronie internetowej szkoły. • Załączniki: • ankiety • opracowanie wniosków z ankiet

48. Zespół ds. ewaluacji: Katarzyna Bilska Małgorzata Górczyńska Katarzyna Maszkowska Grażyna Opioła Natalia Sieniawska