SAKARYA ÜNİVERSİTESİ’NDE

1. SAKARYA ÜNİVERSİTESİ’NDE YETERLİKLER VE ÖĞRENİM ÇIKTILARINA DAYALI EĞİTİM ÖĞRETİM SÜREÇLERİNİN PLANLAMASI VE DERS GÜNCELLEME ÇALIŞMALARI Bologna Ulusal Toplantısı, Sakarya 7 Kasım 2008 Prof. Dr. Muzaffer Elmas

2. Yeni Yaklaşım Öğrenciye neler öğretildiği değil, onun neler öğrendiği önemli Bu nedenle onun öğretim sonunda neler kazandığı ölçülmeli Ve bu verilere dayalı olarak öğretim süreci geliştirilmeli

3. Olması İsteneler Paydaşların katkısıyla belirlenmiş amaçlar Bu amaca ulaşmayı sağlayacak bir ders programı uygulaması Amaçlara ulaşılıp ulaşılmadığının sistamatik ölçülmesi Ölçüm sonuçlarını değerlendiren bir geliştirme süreci

4. Programların Yeterliklerinin Belirlenmesi Programların Eğitim Amaç ve Hedeflerinin Belirlenmesi Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Sektörel Yeterlilikler Program Yeterlikleri Dış Paydaş İç Paydaş Bölüm Misyon ve Vizyonu Ders Planlarının Oluşturulması Sürekli İzleme ve İyileştirme Anketler ve Değerlendirme Ders Başarı Durumunun Değr. Dersin Genel Değerlendirilmesi Öğretim Elemanı Değerlendirilmesi Yeterlik- Öğrenim Çıktısı Değerlen AKTS İş Yükü Değerlendirilmesi İdari ve Destek Hizm. Değr. …… Ders Amaç ve Hedefleri Dersin Öğrenim Çıktıları İş Yükü ve AKTS Kredilerinin Belirlenmesi PROGRAM İYİLEŞTİRME ADIMLARI

5. PROGRAMLARIN EĞİTİM AMAÇ VE HEDEFLERİNİN BELİRLENMESİ Dış Paydaş Mezunlar, İşverenler, Meslek Odası Temsilcileri, Danışma Kurulu İç Paydaş Öğretim Üye / Elemanları, Bölüm Personeli, Öğrenciler Bölüm vizyon ve misyonu Üniversite vizyon ve misyonu dikkate alınarak

6. PROGRAMLARIN YETERLİKLERİNİN BELİRLENMESİ Ulusal Yeterlilikler Çerçevesi Sektörel Yeterlilikler Program Yeterlikleri

7. ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİÖN LİSANS • Genel veya mesleki orta öğretimde kazanılan yeterlilikler üzerine kurulan ve orta öğretim düzeyi üzerindeki dersler ile uygulama araç ve gereçleri ile desteklenen bir alandaki bilgi ve becerilere sahip olmak ve o alandaki temel kavramları kavradığını göstermek • Alanında tanımı iyi yapılmış problemlerin çözümü için gerekli olan verileri tanımlama, toplama ve kullanmayı etkin bir biçimde yapabilmek; pratik uygulamalarda gereken teorik bilgileri, el ve/veya düşünsel becerileri kullanabildiğini göstermek. • Alanı ile ilgili tasarımları ve uygulamaları çalışma arkadaşlarına, üstlerine ve hizmet verdiği kişi ve gruplara açık bir biçimde anlatabilmek ve takım çalışması yapabilmek • Alanında bağımsız olarak öğrenmeyi ve öğrendiklerini uygulayabildiğini göstermek.

8. ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİÖN LİSANS • Alanı ile ilgili çalışmalarda öngörülmeyen durumlarla ilgili sorunları belirleme ve çözüm arama yeteneğini kazandığını göstermek • Sorumluluğu altında çalışanların performanslarını objektif olarak değerlendirmek ve denetlemek • Alanında yeterli olacak düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmak (“European Language Portfolio Global Scale”, Level A2)‏ • Temel bilgisayar kullanımı bilgisi ile birlikte, mesleğinin gerektirdiği yazılım ve donanımı kullanabilmek (“European Computer Driving Licence”, Basic Level)‏ • Alanı ile ilgili konularda, sosyal sorumluluk, etik değerler ve sosyal güvenlik hakları bilgisi ve bilincine sahip olmak, • Alanı ile ilgili konularda, iş güvenliği, işçi sağlığı ve çevre koruma bilgisi ve bilincine sahip olmak

9. ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ LİSANS • Ortaöğretimde kazanılan yeterlilikler üzerine kurulan, alanındaki en güncel bilgileri içeren ders kitapları, uygulama araç ve gereçleri ve diğer bilimsel kaynaklarla desteklenen ileri düzeyde bilgi ve kavrayışa sahip olmak, bunları kullanabilmek • Alanındaki kavramları, fikirleri ve verileri, bilimsel yöntemlerle değerlendirmek, karmaşık problem ve konuları belirlemek ve analiz edebilmek, tartışmalar yapabilmek, kanıta ve araştırmalara dayalı öneriler geliştirebilmek • Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarını, alanı ile ilgili konularda bilgilendirmek, onlara düşüncelerini problemleri ve çözüm yöntemlerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü aktarabilmek • Öğrenmeyi öğrenme becerileri ve eleştirel düşünceyle, ileri düzey çalışmaları bağımsız olarak yürütebileceğini gösterebilmek

10. ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ LİSANS • Alanındaki uygulamalarda karşılaşabileceği öngörülemeyen karmaşık durumlarda sorumluluk alarak çözüm üretebilmek • Sorumluluğu altında çalışanların mesleki gelişimine yönelik etkinlikleri planlayıp yönetebilmek • Alanındaki bilgileri takip edip kullanabilecek ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmak. (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1)‏ • Alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisi ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilmek (“European Computer Driving Licence”, Advanced Level)‏

11. ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİ LİSANS • Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetme yeterliliğine sahip olmak • Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında bilimsel, sosyal ve etik değerleri gözetme bilgi ve bilincine sahip olmak • İş güvenliği, işçi sağlığı, sosyal güvenlik hakları, kalite kontrol ve yönetimi ile çevre koruma konularında yeterli bilgi ve bilince sahip olmak

12. ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİYÜKSEKLİSANS • Lisans derecesi yeterlilikleri üzerine kurulan, aynı ya da farklı bir alandaki bilgilerin genişletilmesi ve derinleştirilmesi ile birlikte bilimsel araştırma yaparak bilgiye ulaşabilme, bilgiyi değerlendirme, yorumlama ve uygulama yapabilmek • Alanındaki sınırlı ya da eksik verileri kullanarak bilimsel yöntemlerle bilgiyi geliştirebilmek, bilimsel, toplumsal ve etik sorumluluk ile kullanabilmek • Alanındaki bir problemi, bağımsız olarak kurgulamak, çözüm yöntemi geliştirmek, çözmek, sonuçları değerlendirmek ve gerektiğinde uygulayabilmek • Alanındaki güncel gelişmeleri ve kendi çalışmalarını, alanındaki ve dışındaki gruplara, yazılı, sözlü ve görsel olarak sistemli bir şekilde aktarabilmek • Alanındaki uygulamalarda karşılaşacağı öngörülmeyen karmaşık durumlarda, yeni stratejik yaklaşımlar geliştirebilmek ve sorumluluk alarak çözüm üretebilmek

13. ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİYÜKSEKLİSANS • Alanı ile ilgili konularda strateji, politika ve uygulama planları geliştirebilmek ve elde edilen sonuçları, kalite süreçleri çerçevesinde değerlendirebilmek • En az bir yabancı dilde sözlü ve yazılı iletişim yeteneğine sahip olmak (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B2)‏ • Alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisi ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilmek ve geliştirebilmek • Alanı ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında bilimsel, sosyal ve etik değerleri gözeterek bu değerleri öğretebilmek ve denetlemek • Alanında özümsedikleri bilgiyi ve problem çözme yeteneklerini, disiplinler arası çalışmalarda uygulayabilmek.

14. ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİDOKTORA • Genellikle yüksek lisans yeterliliklerine dayalı bir alanda bilgilerin genişletilmesi ve derinleştirilmesi ile birlikte, özgün bir konuda bilimsel saygınlık içinde bağımsız olarak araştırma sürecini algılayabilmek, tasarlayabilmek, uygulayabilmek ve sonuçlandırabilmek • Bir alanda en yeni bilgilere sistematik bir yaklaşımla sahip olmak ve kavramanın yanında, bu alanla ilgili araştırmalarda, yöntem ve becerilerde üst düzeyde ustalık kazanmak

15. ULUSAL YETERLİLİKLER ÇERÇEVESİDOKTORA • Bilime yenilik getiren, yeni bir bilimsel yöntem geliştiren ya da bilinen bir yöntemi, bir alana uygulayan özgün bir çalışmanın en az bir bölümünü, ulusal ve/veya uluslararası hakemli saygın dergilerde yayınlayıp, alanındaki bilginin sınırlarını genişleterek bilime katkıda bulunmak • Yeni ve karmaşık fikirlerin eleştirel analizini, sentezini ve değerlendirmesini yapabilmek 5. En az bir yabancı dilde, ileri düzeyde yazılı sözlü ve görsel iletişim kurabilmek ve tartışabilmek (“European Language Portfolio Global Scale”, Level C1)‏ 6. Akademik ve profesyonel bağlamda teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri tanıtarak, bilgi toplumu olma sürecine katkıda bulunmak

16. PROGRAM (DİSİPLİN) ÇIKTI DERS İLİŞKİSİ

17. DERS PLANLARININ OLUŞTURULMASI Ders Amaç ve Hedefleri Öğrenme Sürecinde öğrencinin öğrenme çıktılarına dayalı öğreneceklerini ölçülebilir biçimde ifade eden geniş ve genel beyandır. Dersin Öğrenim Çıktıları Öğrenenin ne öğrenmesi gerektiğinin beklentisidir, Çıktı Temelli Öğrenme İş Yükü ve AKTS Kredilerinin Belirlenmesi Öğrenci İş Yükü : derse katılım, uygulamalara katılım, seminer, proje hazırlama, sınav, tüm bireysel çalışmalar, staj içn öğrenenin harcadığı zamanı (iş yükünü) temel alarak belirlenen kredi

18. DERS PLANLARININ OLUŞTURULMASI AKTS - ECTS Kredisi • İş Yükü : Bir dersin veya modülün içindeki planlanan öğrenim aktivitelerini başarıyla tamamlamak için gerekli zaman düşünülerek verilen yük : • Dersin Türü: teorik ders ,seminer, uygulama, tutorial, laboratuvar, rehberli kişisel çalışma, staj, arazi çalışması vs • Öğrenme Aktivitelerinin Türü: derslere katılım, ödev yapma, seminer hazırlama, sunum, internet,laboratuvarda çalışma, kitap ve paper okuma, kritik etme vs • Değerlendirme Türü: sözlü veya yazılı sınav, sözlü veya yazılı rapor sunumu, test, dosya hazırlanması, staj raporu, arazi çalışması raporu, tez hazırlanması vs

19. SÜRDÜRÜLEBİLİR GELİŞME ve KALİTE KÜLTÜRÜ Ders Başarı Durumunun Değerlendirilmesi Dersin Genel Değerlendirilmesi Öğretim Elemanı Değerlendirilmesi Öğrenim Çıktılarının Değerlendirilmesi AKTS Çalışma Yükü Değerlendirilmesi İdari Ve Destek Hizmetlerinin Değerlendirilmesi Çalışanların Memnuniyeti ( İdari Ve Akademik)‏ Toplum Memnuniyeti Mezunlar Memnuniyeti

20. Programların Eğitim Amaç ve Hedeflerinin Belirlenmesi OCAK Programların Yeterliklerinin Belirlenmesi ŞUBAT Ders Planlarının Oluşturulması MART-NİSAN-MAYIS SAÜ Stratejik Plan Eğitim Öğretim Süreçleri Çerçevesinde Sürekli İzleme ve İyileştirme HAZİRAN Süreç Adımları

21. Çerçeve • ÖĞRENCİ MERKEZLİ EĞİTİM , ÖĞRENMEYİ ÖĞRENME • ÇIKTI TEMELLİ EĞİTİM • DERSLERİN VERİLİŞ ve DEĞERLENDİRME ŞEKLİ • DÖNEM DERS SAYILARI 4-6 • KREDİ SAATİ 15-20 ARASI • DERSLİK ÖĞRENCİ SAYISI 40 • YETERLİKLERİ VE DERS PLANLARINI YURTİÇİ VE YURT DIŞI 2 ÖRNEKLE KIYASLAMA

22. 27 Aralık 2007 - 03 Temmuz 2008 Yapılan çalışma önlisans 79 program lisans 58 bölüm lisansüstü 51 anabilimdalı Olmak üzere toplam 188 birimde yapıldı Ortalama %15 dolayında ders ve kredi azaldı Güncelleme çalışmaları sonunda 12059 adet tanımlanmış ders 5414 derse indi

23. Yapılacaklar / 03 Temmuz 2008 - Bağıl değerlendirme sisteminin gözden geçirilmesi Yönetmelikte süreci destekleyecek değişikliklerin yapılması Üniversite dışı paydaşlar ve mezunlarla paylaşım Ders planlarının bazılarının öğrenci merkezli ve çıktı esaslı eğitime göre eksikliklerinin olması Öğrenci merkezli eğitim konusunda bilgilendirme toplantıları Öğrenci eksenli ders malzemesi geliştirme standartlarının belirlenmesi Öğrenci eksenli ders materyali geliştirme ve webden yayımı Ders materyali geliştirme konusunda kaynak geliştirme Paylaşım ve birlikte çalışma kültürünün yayılması

24. GÜNCELLEME KURULU Prof.Dr.Muzaffer Elmas Prof.Dr.Mehmet Ali Yalçın Prof.Dr.Engin Yıldırım Prof.Dr.Hüseyin Ekiz Prof.Dr.Hüseyin Murat Tütüncü Yrd.Doç.Dr.Türker Eroğlu Yrd.Doç.Dr.Mustafa Turan Yrd.Doç.Dr.Ali Osman Kurt Yrd.Doç.Dr.Özcan Erkan Akgün Dekan ve Yard, Müdür ve Yard, Bölüm Başkanları ve Yard, Kalite Elçileri Öğrenci Temsilcileri Bilgi İşlem ve Öğrenci İşleri

28. DİNAMİK