1 / 13

AGRESIVNO PONAŠANJE U BOSNI I HERCEGOVINI: SUICID I HOMICID

AGRESIVNO PONAŠANJE U BOSNI I HERCEGOVINI: SUICID I HOMICID. Autori: Milan Novaković¹, Zorica Nasković ¹, Vesna Despotović ¹, Dragutin Petrić ¹, Radmila Tomić ¹, Biljana Mićić ¹ Cent ar za mentalno zdravlje , B ijeljina ¹ Medicinski fakultet , Foča¹. “Qui se ipsum homicida est”

oya
Download Presentation

AGRESIVNO PONAŠANJE U BOSNI I HERCEGOVINI: SUICID I HOMICID

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. AGRESIVNO PONAŠANJE U BOSNI I HERCEGOVINI:SUICID I HOMICID Autori: Milan Novaković¹, Zorica Nasković¹, Vesna Despotović¹, Dragutin Petrić¹, Radmila Tomić¹, Biljana Mićić¹ Centar za mentalno zdravlje, Bijeljina¹ Medicinski fakultet, Foča¹

  2. “Qui se ipsum homicida est” Sv Avgustin Uvod: Agresivno ponasanje se interpretira multikauzalno. Psihijatrijski uzroci se dijele na: genetičko-biološke, psihološke i socio-kulturološke. Cilj: Cilj studije je ispitivanje trenda uništavanja života u formi suicida i homicida u Bosni i Hercegovini (BiH) u periodu od 1996 do 2006. Metod: Studija ima multicentrični retrospektivni oblik. Mjerni instrumenti su bili: lista opštih podataka, test personalnih karakteristika (EPQ - Eysenck HJ), Hamiltonova skala (HDRS), profil indeks emocija (P.I.E-Plutchik R.) i postmortem: SSIPA-intervju sa deskriptivnom i multivarijantnom statističkom analizom. Rezultati: Multivarijantna analiza je kod suicida ocjenila slijedece varijable: starost [OR=0.880 (95%), CI= 0.790- 0.980, P=0.003]; migracije [OR=0.791 (95%), CI =720 -910, P=0.001]; psihoticizam [OR=0.880(95%), CI=0.755-1.375, P=0.001]; depresiju [OR=1.150 (95%); CI=0.725-0.970,  P=0.001] i destruktivnost na P. I. E. testu. Kod homicida su sljedeći ajtemi: edukacija oca [OR=0.835 (95%), CI=0.450-1.490, P<0.001], život u blizini mjesta zločina [OR=0.548 (95%), CI=0.815-0.956, P<0.001]; predgrađu [OR=0.885 (95%), CI=0.970-1.150, P<0.001]; destruktivnost [OR= 0.560 (95%), CI= 1.197–1.325, P<0.001]; inkorporacija, orijentacija i bias na P. I. E testu. Zaključak: Studija je potvrdila porast suicida i homicida kod agresivnog ponasanja u BiH. Studija sadrži bioloske, psihosocijalne fenomene, agresivne manifestacije i abnormalno ponašanje u BiH. Ključne riječi: agresivno ponasanje, suicid, homicid, BiH

  3. UVOD Suicid je čin namjernog samouništenja života [3]. Pokušaj suicida je akt sa namjerom da se sebi oduzme život [4]! Suicidalne ideje-tendencije ne moraju biti prije pokušaja suicida [8, 9]. Homicid akt trajnog lišavanja života drugog čovjeka [10]! U ratu je homicid dio personalne impulsivnosti, fanatizacije,PAS!!! [12] Bosna i Hercegovina (BiH) sada ima oko 4.000 000 st [16]. Ratnih veterana= 250 000 u FBiH, RS, i Distriktu Brčko [17]. Stopa suicida: 1996 – 2005. g. u BiH je najveća 29.6/100 000/2001. g.! Stope suicida u BiH su približne HR,SRB!!!![19]. Stopa ubistava u BiH je najveća 5.71/100 000 2000. g [20]. Cilj je da se procjene razlike između lica koja su počinila suicid i homicid u BiH razdoblju 01. 01. 1996 - 31. 12. 2006. godine. Hipoteza: Postoji razlika u stopi suicida i homicida u BiH u periodu između 01. 01. 1996 – 31. 12. 2006. g. Razlika-“demografija, porodica, društvena nejednakost... [22, 23]! Suicid i homicid su produkti dva seta: - procesa izvođenja- tendencija unutrašnje krivice - suicid i - procesa upravljanja -tendencija spoljašnje krivice homicid [24].

  4. METODOLOGIJA RADA • Dizajn: poređenje grupa suicida i homicida u (po)ratnom periodu u BiH. • Kriterijum za formiranje uzoraka je nasilni prekid života: suicid i homicid. Uzorci ispitanika • Suicid: uzorak je kohortan iz BiH sa 250 lica. • Homicid: kohortan iz populacije BiH čini ga 250 lica iz BiH[28]!!! • Method • Studije poređenja suicida i homicida retrospektivno, multicentrično!!! Mjerni instrumenti: • 1. Lista opštih podataka (LOP) je konstruisan upitnik [25, 29]. • 2. Ajzenkov upitnik ličnosti (EPQ) [30]. • 3. HDRS - Hamiltonova skala depresivnosti ima 21 pitanje (1960)31]. • 4. Profil index emocija (P.I.E. - Robert Plutchik 1980) [32]. • 5. SSIPA: 1. stresori. 2. motivacije, 3 smrtnost, 4. namjera [33]. • 6. Medicinska dokumentacija; • 7. Forenzički spisi za svakog ispitanika. Statistika • Statističke metode su standardizovane i deskriptivne!!! • Hi-kvadrat test i analiza varijanse. • Multivarijatni regresioni model. • Hipoteze su testirane na nivou značajnosti (alfa nivo) od 0.05 [34].

  5. REZULTATI Logistička analiza socio-demografskih podataka se prikazuje u tabeli 1. § Sig . P: nivo značajnosti p kod univarijatne logističke analizi; *Chi squer test

  6. SUICIDvrše muška lica uz P =0.001 u 73.2%, • samci-e 57.2%, • uz značajan gubitak 64.4%, • nezaposlenost 79.6%, • prinudna preseljenja 78.0%, • suicidalni hereditet 69.6%. U grupi 68.8% lica su imala psihijatrijske dijagnoze po MKB-10: F00-09 - demencije 1,70%; PAS F10-19- 14.1%; F20-29- schizofrenija 39.8; F30 -manija 0.85%; F31- B-P afektivni poremećaj 22.1%; F32-33 – unipolarna depresija 19.5%... Najčešći načini izvršenja suicida su: - vješanjem 37.6%, - vatrenim oružjem 35.7%, - trovanjem lijekovima i psihoaktivnim supstancama 24.8% i drugi načini 1.9%. HOMICID čine muškarci u 83.6% iz predgrađa 67.2%, uz slabiju edukaciju roditelja. Psihijatrijske dijagnoze su imali 68.8% ubica i to: sa izmjenjenim ponašanjem najčešće PL 55.6%, akutna pishotična stanja 30.0% i PAS od 9.0%. Homicid je instiktivno-afektivni 62.9%, voljni 22.96% i psihotični 14.45%.

  7. Table 2. Stope Suicida i Homicida, S/H ratio and M/F ratio u BiH. * No./100,000.stanovnika Suicid/Homicid ratio raste (u BiH od 3.32 1999.godine do 7.95 2006. godine.

  8. Tabela 3. Logistička analiza osobina ličnostu grupe suicida i homicida (EPQ) § level of significance p calculated from univariate logistic regression

  9. Table 4. Logistička analiza depresivnosti Suicid/Homicid (HDRS) §level of significance P calculated from univariate logistic regression

  10. Figure 1. Agresivnost ispoljenja u suicidalnom i homicidalnom ponašanju §level of significance p calculated from univariate logistic regression

  11. Tabela 4. Logistička analiza odnosa ispitanika na psihološkoj autopsiji (SSIPA) § Sig . P: nivo značajnosti p kod univarijatne logističke analize*Chi squer test

  12. DISKUSIJA Više muškaraca a manje žena u grupi suicida i homicida. Suicid: 68.8% lica imala psihijatrijske dijagnoze. Izvršenje suicida su: vješanje 37.6%, oružjem 35.7%, PAS 24.8% i drugi 1.9%. Homicid čine češće muškarci 83.6% iz predgrađa 67.2%! Dijagnoze homicidanata: Poremećaj ličnosti 55.6%, psihoze 30.0%, PAS 9.0% (Table 1). “Demografski parametri, poremećaji u porodici i društvene nejednakosti [22, 23]. Odnos stope suicida i homicida je u BiH od 3.32 1999 g. do 7.85 2006. g. Veći skor odnosa suicid-homicid je sekundarni psihotraumatizam [36]. Udaljavanjem od rata odnos muško-žensko postaje veći. Žene u grupi homicida čine filicid post-partalno uz kriminalistički protokol[36]. Homicid je voljni 22.96%, instiktivno-afektivni 62.9% i psihotični 14.45%. EPQ: SUICID= signifikacija P=0.001 u EPQ:psihoticizam i neuroticizam!!! HOMICID: P = 0.001>ekstraverzija i bias što odslikava personalno lik ubica... HDRS: SUICID veću depresivnost od 24 kod više od ½ lica i umjerenu u ⅓!!! HOMICID: 50.60% minor depression!!!. P.I.E. SUICID: P=0.001: opozicinalnost i lišavanje!!! HOMICID:P<0.001 >destruktivnost, inkorporacija, orjentacija i bias (Figure 1). SSIPA: SUICID: P=0.001 psihološke autopsiije, motivacije, namjere i smrtnost. HOMICID: P=0.001 za precipitatore i stresore.

  13. NEJASNO: odnos “procesa izvođenja i procesa upravljanja”[24]. Bitno je: mjerenje “procesa upravljanja i procesa izvođenja”!!! Može da tumači ”teorija zarobljenosti uma” [37]. BiH: specifična socio-ekonomski, kultoroloških- civilizacijski u svijetu [18,19,20]!! Stepen: izdržljivost bijede, • interpersonalnoj toleranciji: • uz specifičan kvalitet interpesonalne podrške u BiH. Lako bi se odgovorilo na sve dileme, ali za to je potreban 1. vijek!!! Kontinuitet suicidološke i forenzičko-psihijatrijske misli bez rata!!! Garant za mir u BiH u novih 100 godina bi rješio enigme nasilnih smrti. Za nove studije je samo načeta ENIGMA SMRTI U BiH!!! ZAKLJUČAK: Studija je potvrdila porast suicida i homicida u BiH!! Sadrži: bioloske, psihosocijalne, agresivne manifestacije u BiH.

More Related