Wspieranie kluczowych inwestycji TAKICH JAK

1. Wspieranie kluczowych inwestycji TAKICH JAK Budowa kompleksu wydobywczo-energetycznego Gubin-Brody wraz z infrastrukturą towarzyszącą - szansą na rozwój województwa lubuskiego Lubuski Urząd Wojewódzki, ul. Jagiellończyka 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 115 600, www.lubuskie.uw.gov.pl

2. Strategia rozwoju województwa lubuskiego „Strategia rozwoju województwa lubuskiego 2020” (SRWL 2020) podkreśla, że istotnym czynnikiem, który może mieć znaczący wpływ na rozwój regionu są złoża surowców. Szanse dla rozwoju gospodarki regionu wiążą się z eksploatacją kopalin energetycznych, w szczególności węgla brunatnego, m.in. w okolicach Gubina. Wydobycie surowca będzie łączyło się z budową kopalni odkrywkowej węgla brunatnego na terenie gminy Gubin i Brody oraz wybudowaniem elektrowni wykorzystującej wydobywany węgiel.

3. Strategia rozwoju województwa lubuskiego Sejmik Województwa Lubuskiego przyjmując „Strategię rozwoju województwa lubuskiego 2020” (SRWL 2020)i umieszczając na tzw. Liście kluczowych inwestycji dla regionu „Budowę kompleksu wydobywczo-energetycznego Gubin-Brody wraz z otaczającą infrastrukturą” zrobił duży krok w przyszłość dla rozwoju naszego regionu.

4. Strategia rozwoju województwa lubuskiego Planowana budowa kompleksu wydobywczo energetycznego to jedna z najważniejszych inwestycji gwarantujących bezpieczeństwo energetyczne regionu.

5. Uwarunkowania formalno - prawne • Budowa kompleksu wymagać będzie podjęcia szeregu działań zarówno formalno-prawnych jak i planistycznych. • „Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030” (KPZK 2030) zakłada przede wszystkim ochronę złoża węgla brunatnego Gubin, co potwierdzone jest zarówno w części tekstowej jak i graficznej. Przedstawienie na rysunkach (str.65 i str. 152 rys. 35) w formie kropki elektrowni cieplnej pow. 800 MW na złożach węgla brunatnego w okolicach Gubina, przy braku potwierdzenia tego faktu w tekście KPZK nie może być niestety uznane za obowiązujące ustalenie planistyczne, które zgodnie z hierarchicznością planowania byłoby przeniesione do planu zagospodarowania przestrzennego województwa.

6. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (wejście w życie - 27.04.2012) złoża „Gubin” i elektrownia Kierunki działań na rzecz zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego

7. Uwarunkowania formalno - prawne • Podobnie jest z ustaleniami „Zmiany Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubuskiego” (ZPZPWL), które gwarantują wyłącznie ochronę złóż.Pomimo zapisów o budowie kopalni odkrywkowej węgla brunatnego oraz elektrowni opalanej tym węglem w dziale obszary problemowe, nie może to wywołać określonych skutków prawnych, gdyż nie spełniają one wymagań przypisanych inwestycjom celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym wprowadzonym do wojewódzkiego planu zagospodarowania przestrzennego zgodnie z art. 15 ust. 3 pkt. 4b ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

8. Polityka energetyczna Polski do 2030 roku W „Polityce energetycznej Polski do 2030 roku” (PEP 2030) jednym z sześciu podstawowych kierunków polskiej polityki energetycznej jest: wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii.

9. Polityka energetyczna Polski do 2030 roku • Aby zapewnić dostęp do zasobów strategicznych węgla, przewiduje się m.in.: • chronić obszary, w których występują zasoby węgla przed dalszą zabudową infrastrukturalną niezwiązaną z energetyką, • uwzględnić te zasoby w koncepcji zagospodarowania przestrzennego kraju w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego i w długookresowych lokalnych strategiach rozwoju.

10. Polityka energetyczna Polski do 2030 roku • Przywoływany dokument zakłada jedynie ochronę złóż węgla brunatnego, w tym złoża Gubin. Dokument ten nie ma charakteru normatywnego i nie może stanowić podstawy do wprowadzania przez Wojewodę tzw. zadań rządowych określonych ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Program zawierający zadania rządowe powinien być przyjęty przez Radę Ministrów w drodze rozporządzenia a nie uchwały.

11. Możliwe działania wojewody Wprowadzenie działań zmierzających do ochrony złóż w gminnych dokumentach planistycznych stwarza obowiązująca od 1 stycznia 2012 roku ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. „Prawo geologiczne i górnicze” (PGiG) (Dz. U. z 2011 r. Nr 163, poz. 981), która wprowadziła obowiązek ujawniania przez gminy w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego udokumentowanych złóż kopalin i wód podziemnych.

12. Możliwe działania wojewody Wojewoda może wykorzystać zapisy art. 95 ust. 1 i 2 i art. 96 ust. 2 oraz art. 208 ust., 1-3 ww. ustawy, które określają sposoby ujawniania w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy udokumentowanych złóż kopalin i wód podziemnych. W terminie do 2 lat od dnia zatwierdzenia dokumentacji geologicznej lub 2 lat od dnia wejścia w życie ww. ustawy, tj. od dnia 01.01.2012 roku organy gminy mają obowiązek wprowadzić obszary udokumentowanych złóż kopalin do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin. Po upływie tego terminu (01.01.2014) obszary te wprowadza do studium gminy Wojewoda wydając w tej sprawie zarządzenie zastępcze a sporządzone w tym trybie studium wywołuje skutki prawne takie jak uchwalone przez radę gminy zaś koszty jego sporządzenia w całości ponosi gmina.

13. Możliwe działania wojewody Zauważyć przy tym należy, że Wojewoda może podjąć swoje działania nawet wtedy, gdy gmina przystąpiła do zmiany studium lub jest w trakcie procedury zmiany studium ale nie zdążyła do dnia 01.01.2014 r. tej zmiany uchwalić. Tylko skuteczne wprowadzenie obszarów złóż węgla brunatnego do studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin pozwoli na uzyskanie przez inwestora koncesji na wydobywanie tych złóż.

14. Oczekiwane działania … W celu realizacji ustaleń „Koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju 2030”(KPZK 2030)Ministerstwo Gospodarki zostało zobowiązane do przygotowania projektu odpowiednich zmian ustawowych wprowadzających delegację dla ministra gospodarki do wydania, w uzgodnieniu z ministrem środowiska, rozporządzenia w sprawie wykazu złóż węgla kamiennego i brunatnego podlegających ochronie. W opracowanym przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego projekcie planu działań służących realizacji KPZK 2030 wraz z harmonogramem jego realizacji przyjęto, że sporządzenie wykazu złóż o znaczeniu strategicznym dla państwa z określeniem przestrzennego zasięgu ich zalegania nastąpi do końca 2013 r.

15. Oczekiwane działania … Po zakończeniu prac nad wykazem złóż węgla kamiennego i brunatnego o strategicznym znaczeniu dla gospodarki niezbędne będzie ustalenie, które inwestycje odnoszące się do tych złóż będą traktowane jako inwestycje celu publicznego. Obecnie za inwestycje celu publicznego uznaje się tylko: poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie złóż kopalin objętych własnością górniczą, natomiast budowa elektrowni nie jest celem publicznym.

16. Dokumenty wspierające inwestycje (samorządy, samorządy gospodarcze, stowarzyszenia mieszkańców) • Deklaracja Gubińska, w sprawie poparcia inwestycji • List otwarty do premiera Donalda Tuska, w sprawie KPZK. • List otwarty do Wicepremiera Janusza Piechocińskiego w sprawie zaangażowania ministerstwa gospodarki w przyspieszenie prac przy inwestycji. • Uchwała Rady Gminy w Maszewie w sprawie poparcia dla inwestycji. • Uchwała Rady Gminy Dąbie w sprawie poparcia dla inwestycji. • Uchwała Rady Powiatu Żarskiego w sprawie poparcia dla inwestycji.

17. Wnioski • Ujednolicenie Planu Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Lubuskiego ze Strategią Rozwoju Województwa Lubuskiego 2020 w zakresie kompleksu wydobywczo-energetycznego Gubin-Brody. • Podjęcie działań legislacyjnych prowadzących do ujęcia budowy elektrowni, będącej elementem kompleksu wydobywczo-energetycznego Gubin-Brody, jako inwestycji celu publicznego. • Podjęcie starań w celu wprowadzenia kompleksu wydobywczo-energetycznego Gubin-Brody na listę zadań rządowych wynikających np. z wykazu złóż węgla kamiennego i brunatnego o strategicznym znaczeniu dla gospodarki, przyjętych rozporządzeniem Rady Ministrów.

18. Dziękuję za uwagę Jerzy Ostrouch Wojewoda Lubuski Lubuski Urząd Wojewódzki, ul. Jagiellończyka 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 115 600, www.lubuskie.uw.gov.pl