Functie van de milieucoördinator Jochen De Smet, VMC

1. Functie van de milieucoördinator Jochen De Smet, VMC

2. Inhoudstafel • Voorstelling • Leidraad voor de milieucoördinator • Deontologie • Aansprakelijkheid • Profiel • Toekomst volgens VMC

3. 1. Voorstelling • Beroepsvereniging van milieucoördinatoren • 800 leden, 300 externe – 500 interne • Activiteiten • Opleiding (permanente vorming): congres, studiedag, … • Inhoudelijke ondersteuning • Netwerk en informatie • Uitgangspunt: versterken van de functie door verhogen van de kwaliteit (permanente zorg) • Instrumenten: • Deontologische code (definitief) • Leidraad – kwaliteitshandboek (ontwerp) • Samenwerking met andere verenigingen van milieudeskundigen (VEB, VMD, VVOR, OvED) en FEBEM via www.vmx.be

4. 2. Leidraad voor de MC • Tekst beoogt handleiding te zijn voor de functie van de milieucoördinator • Verfijnt bestaande wetgeving met concrete instrumenten • Leidraad vult wetgeving aan • Basisdocumenten: • Overeenkomst extern milieucoördinator – exploitant • Actieplan • Activiteitenverslag

5. 2. Leidraad voor de MC • Coördineren: • Milieucoördinator is technische generalist • Relatie met andere milieudeskundigen voor gespecialiseerde problemen • Administratieve taken zelf uitvoeren of delegeren: • IMJV • Verpakkingsaangifte • Milieuvergunningsaanvraag of melding • Basisdocumenten: • checklist

6. 2. Leidraad voor de MC 2. Adviseren • Afbakenen van de adviesvraag van exploitant (ook voor interne) • Afspraken rond opvolging van gegeven adviezen • Bijhouden van een register • Basisdocument: • Model advies

7. 2. Leidraad voor de MC 3. Rapportering • Afspraken welke rapporten worden verwacht en welke niet • Rapportering per uitgevoerde actie • Opvolging uitgebrachte adviezen + stand van zaken • Activiteitenverslag als kers op taart • Basisdocumenten: • Opvolgingsverslag • Activiteitenverslag

8. 2. Leidraad voor de MC 4. Communicatie • Inventaris actorenmatrix • Mogelijke betrokken actoren: • Bedrijfsleiding • Overheid • Ander personeel • Externe deskundigen • Buren • … • Basisdocument: • Actorenmatrix met adresgegevens

9. 2. Leidraad voor de MC 5. Valoriseren • Boeken van resultaten op milieuvlak • Af te meten met milieuzorgsysteem • Meerwaarde van de milieucoördinator • Minimaal wettelijke norm nastreven

10. Leidraad Praktische problemen kwaliteitshandboek: • Vrijblijvende leidraad of verplichtend kwaliteitshandboek • Interne milieucoördinator: te betalen door werkgever? • Externe MC: wat met andere activiteiten, vraag naar globale aanpak voor studiebureaus • Discussie over hanteerbare en auditeerbare kwaliteitscriteria • … DAAROM:

11. Leidraad VMC: lid van College van Deskundigen ihkv kwaliteitslabel Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (in samenwerking met KIWA)? => Beslissing RvB 23/04/2009

12. 3. Deontologie • Maatschappelijke verantwoordelijkheid: oog hebben voor alle mogelijke milieu-aspecten en wetgeving • Verantwoordelijkheid tav exploitant: duurzaamheid van bedrijf, advies vs pro actieve initiatieven • Integriteit: objectiviteit en onafhankelijkheid op 8 punten • Verklaring naleving van de deontologische gedragscode

13. 3. Deontologie • Verderzetting: • Samenstelling van een arbitragecommissie • Opstellen van een huishoudelijk reglement • Opstellen van een procedure voor klachtenbehandeling

14. 4. Aansprakelijkheid Art. 4.1.9.1.2.§2-2c: verzekerd zijn inzake burgerrechtelijke aansprakelijkheid; wanneer hij een werknemer is van de exploitant, neemt de exploitant de kosten voor deze verzekering inzake burgerrechterlijke aansprakelijkheid voor zijn rekening;

15. 4. Aansprakelijkheid Burgerrechterlijke aansprakelijkheid van de interne en externe milieucoördinator • BA Uitbating : Aansprakelijkheid tijdens de uitvoering van de bedrijfsactiviteit. • BA Beroep : Aansprakelijkheid voor intellectuele prestaties. VMC heeft collectieve polis voor milieucoördinatoren

16. 4. Aansprakelijkheid • Niet naleven van bepalingen Vlarem – Vlarea - Vlarebo • Laattijdig rapporteren • Foutief of onvolledig rapporteren • Verkeerd adviseren

17. 4. Aansprakelijkheid • VMC verzekert alle risico’s met 6 uitsluitingen (asbest en radioactiviteit is mogelijke uitbreiding) • Collectieve polis, individueel af te sluiten (Waarom?) • Enkel VMC leden (voordeel door collectiviteit) • Verzekering rechtsbijstand inbegrepen • Polis is voor milieuconsultant modulair uitbreidbaar

18. 4. Aansprakelijkheid 1. Tegenstrijdigheid met patronale aansprakelijkheid? • Gezag, leiding en toezicht werkgever op uitoefening taak interne milieucoördinator? • Art. 3.2.5. De milieucoördinator die een werknemer is van de exploitant, mag geen nadeel ondervinden omwille van de taak die hij als milieucoördinator vervult. • 2. Beroepsaansprakelijkheid interne milieucoördinator niet gedekt door BA uitbating (Zeker niet voor zware fout of herhaalde lichte fout in de zin van de wet op de arbeidsovereenkomsten) 3. Meervoudige aanstelling

19. 5. Profiel De milieu(zorg)coördinator als katalysator voor bedrijfsinterne milieuzorg en duurzaam ondernemen Naar een nieuwe invulling van bedrijfsinterne milieuzorg?

20. 5. Profiel • Competenties, kennisvelden en bijscholing • Erkenning en aanstelling van de milieu(zorg)coördinator • Taken en verantwoordelijkheden van alle betrokken actoren binnen de onderneming • Bescherming van de milieu(zorg)coördinator • Toezicht en kwaliteitsborging

21. 5. Profiel • Competenties, kennisvelden en bijscholing • Management competenties • Vergadertechnieken • Spreken voor publiek • Rapportage • Milieugerelateerde kennisvelden: • Milieuzorgsystemen • Risico analyses • Incident onderzoek • Milieuwetgeving • Werkbezoeken – competentie als auditor • Milieueconomie • MVO

22. 5. Profiel 2. Erkenning en aanstelling • Aanstelling als interne milieucoördinator • Aanstelling als meervoudig intern milieucoördinator • Erkenning als milieucoördinator

23. 5. Profiel 3. Taken en verantwoordelijkheden van: • Exploitant • Milieu(zorg)coördinator • Hiërarchische lijn • CPBW • Werknemers Gebruik maken van dynamisch beheerssysteem (zoals bij een preventieadviseur)

24. 5. Profiel 3.1 Exploitant: • beleid te bepalen inzake bedrijfsinterne milieuzorg • structurele planmatige aanpak van milieuzorg op te zetten door middel van een dynamisch beheerssysteem van milieuaspecten en -risico’s • milieuzorg op te nemen in het globaal preventieplan/ jaaractieplan • beheerssysteem van milieu-aspecten en –risico’s of milieuzorgsysteem regelmatig te evalueren • nodige middelen vrij te maken om dit beleid uit te voeren

25. 5. Profiel 3.1 Exploitant: • aanwijzing / aanstelling, verwijdering, aanstelling tijdelijke plaatsvervanger van de milieu(zorg)coördinator • meldingen aan de overheid uit te voeren in uitvoering van DABM • opleiding en voorlichting van werknemers • Nemen van maatregelen in geval van ernstig en onmiddellijk gevaar • Integraal milieujaarverslag op te stellen • Uitvoering te geven aan of gemotiveerd af te wijken van de adviezen van de milieu(zorg)coördinator • Advies te vragen over de milieu impact van elke investering

26. 5. Profiel 3.2 Milieu(zorg)coördinator: • Bij te dragen tot de ontwikkeling, invoering, toepassing en evaluatie van duurzame en milieuvriendelijke productiemethodes en producten, o.a. gebruik makend van BREFs en BBTs • Advies verlenen over ieder voorgenomen investering • Adviesverlening op het gebied van het voorkomingsbeleid (uitvoering van investeringsbeleid…): • Offerte fase (voorgenomen investering) • Aankoop fase (lastenboek/bestelbon) • Indienstname: adviesverlening bij het opstellen van instructies (bij exploitatie en onderhoud) die een impact hebben op de milieuaspecten van de onderneming • Waken over de naleving van de milieuwetgeving

27. 5. Profiel 3.2 Milieu(zorg)coördinator: • Advies geven over de milieuaspecten bij het opstellen van meerjarenplan en een milieujaaractieplan • Deelnemen aan de milieu-incident-analyse en het voorstellen van correctieve en preventieve maatregelen • Deelname aan CPBW, ook op eigen vraag • Adviesverlening bij vorming van medewerkers • Adviesverlening bij beleid betreffende werken met derden • Meewerken aan de interne noodplanning • Advies verlenen over interne en externe milieucommunicatie • Opstellen van een jaarverslag • Opvolgen van de uitvoering van het dynamisch beheerssysteem betreffende relevante milieuaspecten

28. 5. Profiel 3.3 Hiërarchische lijn: • Voorstellen te formuleren rond relevante milieu aspecten van de producten, processen en activiteiten, melding te maken van milieukritische omstandigheden en onregelmatigheden aan de milieu(zorg)coördinator en exploitant • Uitvoeren van een milieu-incidentanalyse • Uitvoering te geven aan de adviezen van de milieu(zorg)coördinator aan de hiërarchische lijn • Toe te zien op de naleving van de procedures en de uitvoering van de afgeleverde adviezen • Toe te zien dat voor milieukritische taken en werkzaamheden de nodige competenties aanwezig zijn en de nodige opleiding en vorming gegeven zijn • Risicoanalyses uit te voeren ihkv dynamisch beheerssysteem

29. 5. Profiel 3.4 CPBW: • Akkoord verklaring met aanwijzing/ aanstelling , verwijdering, aanstelling tijdelijke plaatsvervanger • jaarlijks behandelen van het jaarverslag en IMJV • Advies verlenen inzake het opstellen en uitvoeren van het globaal preventieplan en het jaaractieplan • Horen van de milieu(zorg)coördinator op eenvoudig verzoek van het CPBW • Voorstellen te formuleren rond relevante milieu aspecten van de producten, processen en activiteiten, melding te maken van milieukritische omstandigheden en onregelmatigheden

30. 5. Profiel 3.5 Werknemers: • Werkzaamheden uitvoeren zoals opgelegd in de instructies • Melding te maken van onregelmatige milieukritische omstandigheden en onregelmatigheden aan de hiërarchische lijn • Voorstellen te formuleren om de milieu-impact van de producten, processen en activiteiten te verminderen

31. 5. Profiel 4. Bescherming van de milieuzorgcoördinator • Correcte verzekering zonder afbreuk te doen aan taken en verantwoordelijkheden • MC wil zijn verantwoordelijkheid opnemen in dit verhaal , toetsen van de goede werking aan de hand van een milieuzorgsysteem • Opzeg via voorafgaand akkoord van CPBW

32. 5. Profiel 5. Toezicht en kwaliteitsborging • Toezicht op taken milieucoördinatoren • Taken ZELF uitvoeren • 4 werkbezoeken per jaar (1 per kwartaal) • Door LNE Afdeling Milieuvergunningen • VMC werkt nadere instrumenten uit: • Milieuzorgsysteem op maat milieu(zorg)coördinator

33. 6. Toekomst Herindeling Vlarem volgens hinderparameters Belonen van bedrijven die wetgeving volgen Stimuleren van duurzaam ondernemen (verder gaan dan hetgeen strikt wettelijk noodzakelijk is)