DERİN BOYUN ENFEKSİYONLARI

1. DERİN BOYUN ENFEKSİYONLARI

2. BOYUN FASYALARI 1. Yüzeyel fasya 2. Derin fasya: -İnvesting layer (Yüzeyel tabaka) -Viseral tabaka (orta) -Derin tabaka (Prevertebral fasya)

3. Fasyalarla Ayrılmış 5 Potansiyel Boşluk Mevcut: 1. Lateral faringeal (Parafaringeal boşluk): Kafa kaidesi ile hiyoid kemik arasında yer alır. Önde pterigoid, buksinatör adaleler ve submandibuler gland, arkada atlas ve rektus kapitis adalesini örten fasya, medialde süperior konstriktör adale fasyası, ve lateralde parotis ve mandibula ramusu ile sınırlanmıştır.

4. Stiloid çıkıntı ve ona yapışan adaleleri saran fasya, bölgeyi : prestiloid ve post stiloid kompartmanlara ayırır. Prestiloid Kompartmanda: - internal maksiller arter, - inferior alveolar sinir, - lingual sinir ve - aurikulotemporal sinir

5. Poststiloid kompartmanda: IJV, ICA, 9,10,12. sinirler, Servikal sempatik zincir bulunur. Parafaringeal veya LPS, parotid, mastikatör, submandibular ve retrofaringeal bölgelerle ilişkidedir.

7. 2. Submandibular Boşluk: Milohiyoid adele tarafından 2 boşluğa ayrılır: -Adalenin altında yer alan, submaksiller boşluk + anterior subüniti (Submental boşluk) -Milohiyoid adalenin üstünde yer alan Sublingual boşluk

9. 3. Mastikatör Boşluk: Derin servikal fasyanın investing tabakasının (yüzeyel), mandibula ve çiğneme kaslarını sarmak üzere ikiye ayrılması ile oluşur. Burada en sık enf. nedeni 3. molar diş apsesidir.

11. 4. Retrofaringeal Boşluk: Derin servikal fasyanın iki kısmı vardır: -Alar tabaka (kafa kaidesinden T1-T2 seviyesine kadar uzanır) ve -Prevertebral fasya. Retrofaringeal boşlukta2 tanepotansiyel boşluk bulunur: -Retrofaringeal (Retroviseral boşluk): Farinks ve özefagusu örten fasya ile alar fasya arasında (Bu kısım daha sık tutulur)

12. -Tehlikeli boşluk (Danger space): Alar fasyanın posterioru ile prevertebral fasyanın anterioru arasındadır.Nadir tutulur, ancak mediastene geçme potansiyeli vardır. Retrofaringeal bölge enf.ları, LPS, mastikatör, parotid boşluklardan köken alabileceği gibi, apseleşmiş lenf nodlarına, yabancı cisimler veya endoskopi nedeni ile gelişen perforasyonlara sekonder de oluşabilir.

13. 5. Parotis Boşluğu: Derin Servikal Fasyanın investing layer (Yüzeyel tabakası)’ının parotis glandı sarmak üzere 2’ye ayrılması ile oluşur. Parotid glandın derin ve yüzeyel kapsülleri arasında yerleşir. Parotid gland enfeksiyonları, sert olan lateral kapsülü genelde geçemez, çoğunlukla medial kapsülü aşarak LPS, karotid kılıfına, hatta mediastene kadar ilerleyebilir.

15. DBE ETYOLOJİ: Dental enf. Peritonsiller sellülit ve apse Üst aerodigestif trakt travması Retrofaringeal lenfadenit Pott hast. Konjenital kist ve fistüller İntravenöz ve subkutan ilaç enjeksiyonu

18. Klinik Bulgular: Ağrı Yüksek ateş Trismus (Mastikatör boşluk tutulumunda belirgindir. Retrofaringeal apsede minimaldir. Peritonsiller absede de görülebilir. Boyun hareketlerinde kısıtlılık (Retrofaringeal apsede dışarıdan şişlik olmayabilir, ancak boyun hareket kısıtlılığı vardır) Disfaji, Seste değişiklikler

20. Hastanın Değerlendirilmesi: Hikaye, FM; KBB Muayenesi Lab: Hemogram, sedim.,kültür (kan, alınabiliyorsa enfeksiyonlu bölgeden, ör:tonsilden), Grafi: Lateral boyun grafisi (Retrofaringeal boşlukta genişleme görülebilir USG BT MRG

24. DBE- Komplikasyonlar • Hava yolu obstrüksiyonu, asfiksi • Septisemi • Major damar rüptürleri (ACI, ACC, ACE, A. maksillaris interna.... • İJV trombozu • Mediastinit • Mediastinal büyük damar rüptürleri • Farinkse rüptür ve aspirasyon • Kraniyal sinir paralizileri • Horner sendromu

25. LUDWIG ANJİNİ Tanım: Submand. boşluk ve ağız tabanını tutan, hızlı ilerleyen yumuşak doku enfeksiyonudur.

26. Tanı Kriterleri: 1. Apse oluşturmamış yaygın sellülit, hızlı, progresif 2. Submaksiller ve sublingual bölgeler, genelde birlikte ve BİLATERAL tutulur 3. Lenfatikleri tutmadan fasialar boyunca yayılır 4. Kas ve fasyalara yayılır 5. Ağız tabanına yayılır

27. Etyoloji: Genelde dental kökenlidir.Ön dişler ve 1. molar diş enf. u daha çok sublingual boşluğa, 2-3. molar diş enf.u submand. boşluğa yayılabilir. Yine penetran yaralanma, mandibula fraktürleri, diş çekimi,molar diş tedavisi için yapılan enjeksiyonlar sorumludur

28. Mikroorg: Aerop ve anaeropları içeren mixed flora. Aeroplar: Alfa hem. strep., staf. Anaeroplar: Peptostreptokok, peptokok, spiroketler, bakteroides melanogenikus.

29. Klinik: Hastaların geneldeağız ve diş hijyeni bozuktur. Ağız veya boyunda, çene altına uyan bölgede şişlik, ağrı olur. Trismus, ağızdan salya akması olabilir Dil arka ve yukarıya itilir, sol. sıkıntısı, ateş, taşikardi 12-14 saatte, havayolu obstrüksiyonu gelişebilir Lab: Beyaz küre artar, direkt grafide yumuşak doku ödemi, nadiren gaz görünümü

31. Tedavi: I.v. antibiotik Havayolunu açık tutmak için gerekli girişimler (Trakeotomi seti hazır olmalı) Drenaj: Suprahiyoid bölgeden

32. Komplikasyon Enfeksiyonun karotid kılıf, retrofaringeal boşluğa, mediastene yayılımı, havayolu obstrüksiyonu

33. Mastikatör Boşluk Enf: • Alt molar diş enf.larının mastikatör boşluğa yayılımı ile oluşur. - Yüz şişliği, trismus, ağrı. Bu boşluğun derin kısmı tutulursa, retromolar trigon bölgesinde şişlik olur.

34. Tedavi: Antibiyotik, drenaj External insizyon : Mand. angulustan 2-3 cm aşağıdan, horizontal. Mand. inferior kenarı expoze edilir, masseter kas tendonu insize edilir. İntraoral insizyon: retromolar trigon bölgesinden yapılır.

35. Servikal Lenfadenitler Boyunda 1 veya daha fazla lenf nodunun inflamasyonu En sık nedeni, enfeksiyona sekonder reaktif hiperplazi Genelde viraldir, yine staf aureus, streptokoklar, dental enf. a sekonder anaeroplar

36. Servikal Lenfadenitler 1. Viral 2. Bakteriel 3. Granülomatöz 4. Aktinomikoz 5. Mikotik 6. Protozoal: Toksoplazma 7. Diğer (klamidyal)

38. Lokalizasyon-Tanı

39. Akut süpüratif LA Kazeif. nekrozlu LA Nekrotizan gran. LA Nonnekroti. gran.LA Nekrotizan nongran. LA Piyojenik inf: Y.pestis, Stp pyojenes, Stf aureus Tbc, atipik mikobakteri Kedi tırmığı, tularemi, leishmania, L.venereum Sarkoidoz,histoplazmoz, koksidiomikoz Kikuchi, SLE Histoloji Hastalık

40. Tedavi: • Antibiyotik • Apse olursa drenaj

42. PERİTONSİLLER APSE Peritonsiller bölge: Tonsil kapsülü, superior konstrüktör adale, ön ve arka tonsil plikaları arasında yer alır

43. Klinik: - Ateş, boğaz ağrısı, ses değişikliği , yutma güçlüğü, trismus - Flegmon veya apse olabilir - Mikroorg.: Beta hem. strep, streptokokus pnömonia, anaeroplar

44. Tedavi: • AB (Flegmon safhasında yeterli) • Apse oluşmuşsa drenaj yapılır. • Lokal anestezi kullanılmaz (Aspirasyon riski). • Uvula bazisinden geçen yatay hat ile tonsil ön plikasından geçen dikey hattın kesişme yerini medialinde çalışılır. • Enf düzeldikten sonra tonsillektomi planlanır

45. PARAFARİNGEAL APSE • ATEŞ, BOĞAZ AĞRISI, YUTMA GÜÇLÜĞÜ, FARİNKS LATERAL DUVARI ORTA HATTA İTİLMİŞTİR. • Boyun hareketlerinde kısıtlılık vardır, TRİSMUS (Sadece posterior kompartman tutulursa trismus olmaz) olabilir. • 9, 10, 12. sinirlere ait nörolojik defisitler görülebilir. Servikal sempatik zincir tutulumu ile Horner Sendromu görülebilir.

46. -En sık kaynak peritonsiller bölgedir -LPS, parotid, mastikatör, submand. ve retrofar. space ile ilişkide. -Polimikrobiyal Tedavi:AB ile tedavi başlar. Hemoraji, subkutan amfizem, nörolojik defisit, sellülit alanında cilt nekrozu, dispne, ciddi sepsis (IJV Trombozu şüphesi), BT veya MRG’de apse oluşumu görülürse acil cerrahi

47. Drenaj: 1. İntraoral: Peritonsiller abse gibi (Yetersiz kalır) 2. Eksternal yaklaşım: Submand. gland kuyruğu ile SCM kas anterior kenarı arasından, mandibula ve internal pterigoid kasa medial olarak yapılır. Gerekirse insizyon aşağı uzatılır.

48. Komplikasyon: Faringeal ödeme bağlı havayolu obstrüksiyonu IJV trombozu, pulmone r emboli, septik emboli, pnömoni, amfizem, bakteriyel endokardit, septisemi, mediastenit.Karotid arter hemorajisi Mortalite riski yüksek

49. RETROFARİNGEAL APSE • Enfeksiyonların bu bölgeye yayılımı, rejyonel travma (Yabancı cisim, entübasyon travması, endoskopik prosedürler sırasında) • Semptomlar ve Bulgular: Ateş, yutma güçlüğü, boyunda hassasiyet ve hareket kısıtlılığı,salya akması, ilerlerse havayolu obstrüksiyonu, nefes darlığı, stridor.

50. RETROFARİNGEAL APSE • Muayenede; Arka farinks duvarında yumuşak doku şişliği (Palpasyonda rüptür riski vardır, çok dikkatli muayene)