120 likes | 784 Views
Anatomia i fizjologia narządów mowy. NARZĄD MOWY. narządy ruchome narządy nieruchome. odcinek artykulacyjny. odcinek fonacyjny (phone- głos, dźwięk). krtań. odcinek oddechowy. oskrzela oskrzeliki płuca. przepona. Praca wszystkich odcinków jest koordynowana przez CUN.
E N D
NARZĄD MOWY narządy ruchome narządy nieruchome odcinekartykulacyjny odcinek fonacyjny (phone- głos, dźwięk) krtań odcinek oddechowy oskrzela oskrzeliki płuca przepona Pracawszystkich odcinków jest koordynowana przez CUN
Anatomia i fizjologia krtani Krtań zbudowana jest z chrząstek i mięśni Schemat krtani A: chrząstka tarczowa=tarczowata, B: chrząstka pierścieniowa=pierścieniowata, C: chrząstki nalewkowe=nalewkowate, D: więzadła głosowe Między chrząstką tarczowatą a wyrostkami na ruchomych chrząstkach nalewkowatych rozpięte są fałdy głosowe (ich krawędzie to więzadła głosowe) Szpara głośni jest ograniczona fałdami głosowymi oraz chrząstkami nalewkowatymi
Różne układy krtani Schematyczne położenie więzadeł głosowych i chrząstek nalewkowych A: przy całkowitym zamknięciu, B: podczas artykulacji głosek dźwięcznych, C: w czasie szeptu, D: przy chuchaniu, E: podczas spokojnego oddychania lub w czasie spoczynku i w czasie artykulacji głosek bezdźwięcznych F: w czasie głębokiego oddychania
Realizacja głosek dźwięcznych W czasie wymawiania dźwięcznych głosek więzadła na przemian zwierają się (A) i rozwierają się (B) pod naporem wydychanego powietrza. Powietrze pokonując opór stawiany przez więzadła doprowadza do ich drgania. Obserwowana gołym okiem szpara pomiędzy fałdami głosowymi (B) jest w istocie złudzeniemoptycznym spowodowanym bezwładnością oka, które nie jest w stanie zaobserwować szybko następujących po sobie faz zamykania i otwarcia.
Rezonatory nasady Dźwięk tworzony przez fałdy głosowe jest słaby i bezbarwny (doświadczenia z głosem u samobójców, przecinających sobie tkanki szyi oraz fałdów wypreparowanych ze zwłok). Głos uzyskuje odpowiednią siłę i barwę przez wzmocnienie lub osłabienie niektórych składowych tonu krtaniowego w jamach rezonacyjnych samej krtani (np. kieszonka krtaniowa, czyli zachyłek Morgagniego jest bardzo duży w silnych głosach), gardła, jamy ustnej i jamy nosowej
krtań larynx epiglottis nagłośnia trachea tchawica przełyk esophagus fałd głosowy plica vocalis lingua język frenulum linguae wędzidełko podjęzykowe
Aparat artykulacyjny (elementy ruchome i nieruchome) i fonacyjny (krtań)