1 / 44

Wondzorg bij bejaarden

Wondzorg bij bejaarden. Dr. Bea Mellaerts Dienst geriatrie Imeldaziekenhuis Bonheiden. Bejaarden: verschillen/ gelijkenissen, foto verpleging. Bejaarden: verschillen/ gelijkenissen: foto bejaarden. Frailty. 0. 15. Wondzorg bij bejaarden. Bejaarden: polypathologie

princess
Download Presentation

Wondzorg bij bejaarden

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Wondzorg bij bejaarden Dr. Bea Mellaerts Dienst geriatrie Imeldaziekenhuis Bonheiden

  2. Bejaarden: verschillen/ gelijkenissen, foto verpleging

  3. Bejaarden: verschillen/ gelijkenissen: foto bejaarden

  4. Frailty 0 15

  5. Wondzorg bij bejaarden • Bejaarden: polypathologie • Wonden: dikwijls mengeling van verschillende oorzakelijke factoren Arteriëel Veneus Diabetes mellitus (art. + ven.) ‘Scheur’wonden door fragiliteit huid Decubitus …..

  6. Dus: nazicht en behandeling van wonden bij bejaarden: ook multifactoriëel ! Cave: bejaarden hebben minder beschermingsmechanismen sneller ontstaan van complicaties Daarenboven: wondbehandeling moet gezien worden in de contekst van de conditie van de ‘hele’ patiënt

  7. Arteriële ulcera

  8. Arteriële ulcera: algemeen Slagaderpathologie (aorta, beenarteries,..) Vooral onderste ledematen Arteriële insufficiëntie ischemie pijnwonden mobiliteitsproblemen amputatie Zuurstofgebrek weefselnecrose vooral distale letsels Meestal niet enkel problemen OL, ook coronaropathie, cerebrovasculaire pathologie,…

  9. Arteriële ulcera: nazicht Klinisch!! Arteriële doppler/duplex: grotere bloedvaten NMR angio: zo HK wenselijk Rx arterio: zo HK wenselijk

  10. Arteriële ulcera: R/ Preventie!!! Regelmatige oefening (stappen) Preventie van complicaties, met name wonden Trauma vermijden, cfr. slecht genezen, extreme warmte of koude vermijden, goed schoeisel pedicure

  11. Arteriële ulcera: R/ • Medicatie: ?? evt. anti-aggregans evt. stop vasoconstrictoren (betablokkers) • Endovasculaire ingrepen (dilatatie en stenting) • Klassieke vasculair heelkundige ingrepen (bypass) • Necrose droogleggen • Amputatie

  12. Veneuze ulcera

  13. Veneuze ulcera : algemeen • Veneuze insufficiëntie • Congenitale klepafwijkingen/ zwakte van de venenwand/vnl. posttrombose been • Geen goede wisselwerking spierpomp en venen retrograde drukstoten capillairen verbreden, kronkelen, lekken oedeem… lipodermatosclerose…bruine pigmentatie door hemosiderine … hyperkeratose…atrofie blanche…stoot… ulcus

  14. Veneuze ulcera: preventie Beweeg veel (lopen, fietsen, zwemmen) en draag daarbij een elastische kous (ook bij warm weer)Dat is de belangrijkste leefregel. Juist op warme dagen is de kous vaak het hardst nodig. Vermijd "spring" sporten Voorkom overgewicht Vermijd knellende kledingstukken als strakke broeken, elastieke banden en dergelijke Zorg voor gemakkelijk schoeisel. Hoge hakken verhinderen een goede pompwerking van de kuitspieren. Leg de benen omhoog bij langdurig zitten. 's Nachts kan ook het voetuiteinde van het bed iets worden verhoogd

  15. Veneuze ulcera: nazicht Veneuze duplex (echo + doppler) Arteriele pathologie uitsluiten

  16. Verschil veneus - arterieel veneus arterieel Diepgaande necrose Grillige vormen Zwarte necrose Onderbeen, scheenbeen, voet, hiel, tenen Zéér pijnlijk Pijn ↓ bij afhangen Arteriele symptomen (koude voeten, trage refill, slechte of afwezige pulsaties) EAI< 0.8 Beperkte diepte Afgeronde vormen Gele necrose Laag op onderbeen, vooral rond malleoli Pijnlijk +/- Pijn ↓ bij hoogstand Veneuze stigmata (pitting, hyperpigmentatie,hyperke-ratose, atrophie blanche) EAI> 0.8

  17. Veneuze ulcera: R/ Hoogstand OL (oedeem), inwindelen Stoten vermijden HK veneuze insufficientie :varices (oppervlakkig veneus systeem, diep veneus systeem, combinaties)

  18. Scheurwonden Gevoelige huid, weinig elasticiteit Minste trauma geeft wonden Bvb. Wegnemen van een kleefverband, schurende bewegingen R/ randen approximeren, dichtplakken zo mogelijk (evt. met steristrips) R/ zo approximatie niet mogelijk: vetverband

  19. Decubitus

  20. Decubitus: bestaat dit nog?? Terug van weggeweest? Nooit weggeweest? Opnieuw in ‘opmars’?

  21. Bezuinigingen in Nederlandse rusthuizen menselijke ramp In Nederland dwingen bezuinigingen rust- en verzorgingstehuizen ertoe maaltijden en tussendoortjes te beperken. Een verpleeghuis in Oud-Beijerland (Zuid-Holland) kwam zowaar op het idee een 'pyjamadag’ in te voeren. De bewoners, die er al drie dagen op zeven wegens personeelsgebrek onder de dekens blijven, zouden voortaan ook op zondag niet aangekleed worden. De directie was ook van plan de bejaarden nog maar één keer om de drie weken te douchen. Protest alom, maar de bezuinigingen komen er. Van dergelijke wantoestanden blijven we in ons land gepaard. Of zit hier ook een pyjamadag aan te komen? Bron: Kerk en leven 2004

  22. Decubitus: niet geliefd • Waarom haten we decubituswonden? • Bewijs van onze morbiditeit • Bewijs van falen • Bewijs van ‘futiliteit’ om ermee door te gaan • Diagnostisch oninteressant

  23. Decubitus: terminologie Term: decubitus: ‘neerliggen’ Nu eerder « drukulcus » Dus: druk is nodig in ontstaan, of druk in combinatie met schuifkrachten en wrijving Meestal thv beenderige ‘ondergrond’ Gaande van niet-wegdrukbare roodheid tot necrose met blootliggende spieren en botten

  24. Decubitus: stadia 4 verschillende stadia Lijkt op cellulitis, doch is niet warm, ‘weefselschade’ Schaafwonde (meestal propere bodem, doch exsudaat of droge korst mogelijk) Kan proper zijn met rozig granulatieweefsel, of vochtig, of met necrotische basis, kan nabije huid ondermijnen Idem als st. 3; zo bot bloot: cave osteomyelitis Roodheid die niet weggaat of afzwakt Keratinelaagweg, onderliggendedermis Doorheenhuid, blootliggensubcutaneweefsels (maar geen fascia, spier of bot) blootliggen fascia, spier of bot

  25. Decubitus: preventie • Preventie= risicodetectie • Risicodetectie= screening Norton-schaal Braden-schaal

  26. Decubitus: risicofactoren Functionaliteit (mobiliteit en activiteit) Bewustzijnsniveau (geestelijke status, mogelijkheid om pijn en ongemak weer te geven) Acute en chronische ziekten Verminderd zuurstofaanbod Overgewicht of extreem ondergewicht Atrofische huid Incontinentie …..

  27. Norton-schaal

  28. Braden-schaal

  29. Decubitus: preventie-principes • Druk-en schuifkrachten verminderen • Grootte • Tijd • Middelen: • Drukverlaging: daling van grootte van de druk en de schuifkracht • Lichaamshoudingen • Zwevende hielen • Drukreducerende matrassen • Drukreducerende kussens • Drukpuntverandering: daling van duur van druk en schuifkracht • Wisselhouding • Alternerende systemen

  30. Decubitus: principes voor R/ Idem als voor preventie Necrotisch weefsel verwijderen Genezend weefsel moet vochtig blijven Afgesloten ruimten in de wonde vermijden Pus draineren Steriliteit= onmogelijk, wonden moeten proper gemaakt worden maar niet steriel

  31. Decubitus: principes voor R/ • Systemische AB??? Enkel zo cellulitis in omgevende weefsel of sepsis of osteomyelitis • Soms blaassonde • Adekwate voeding (evt. TPN, evt. PEG??)

  32. Decubitus: therapie • Welk product?? Welke methode?? • Er is niet slechts 1 heiligmakend • Enthousiasme= goed gezien aandacht++

  33. Ideale verbandmateriaal: Mag wondheling niet storen Onderhoudt een vochtig wondmilieu Laat uitwisseling van gassen toe Is ondoordringbaar voor micro-organismen Is goed verdraagbaar voor de patiënt (comfort) Kan (genoeg) vocht opnemen Heeft een goede kosten/baten verhouding

  34. Ideale verbandmateriaal: Moet steriliseerbaar zijn Moet ‘vooraf gekende’ verwachtingen hebben Moet beschikbaar zijn binnen en buiten het ziekenhuis Moet de vooropgestelde (maximale) tijd ter plaatse kunnen blijven Moet anatomisch congruent zijn Moet….. en ….en …. …Maar……bestaat niet

  35. Besluit: Preventie eerst Niet elk letsel is te voorkomen Niet elk letsel is te genezen Kijk naar en evalueer Schat de ernst in Prijs/ kwaliteit/tolerantie

More Related