ZADANIA SZKOŁY w aspekcie kształtowania postaw uczniów

1. ZADANIA SZKOŁY w aspekcie kształtowania postaw uczniów Wanda Brześcińska Kuratorium Oświaty w Krakowie

2. Czy współczesna szkoła powinna wychowywać? • Dlaczego współczesna szkoła ma problemy ze skutecznością pracy wychowawczej?

3. Niepokojącym zjawiskiem w obrębie zjawiska przestępczości nieletnich jest rosnący udział w zdarzeniach wyczerpujących znamiona przestępstwa, bądź wykroczenia osób, które nie ukończyły lat 13(małoletnich) oraz obniżanie się wieku "inicjacji przestępczej". Zgodnie z obowiązującymi przepisami osoby takie nie odpowiadają "karnie" za swoje czyny, prowadzone są jedynie czynności o charakterze opiekuńczo - wychowawczym. Niepokój budzi zarówno fakt zwiększającej się z roku na rok liczby osób małoletnich wchodzących w konflikt z prawem jak i to, że coraz częściej czyny popełniane przez te osoby mają duży ciężar gatunkowy: rozboje, włamania, kradzieże.

4. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Skuteczność działań podejmowanych w odniesieniu do nieletnich sprawców przestępstw uzależniona jest w znacznym stopniu od szybkości reakcjiposzczególnych osób i instytucji będących bezpośrednio „w pobliżu nieletniego” - sąsiedzi, rówieśnicy, rodzice, szkoła, placówka opiekuńcza, policja itd.

5. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Bardzo ważne jest umiejętne i w pełni profesjonalne przeprowadzenie interwencji z zachowaniem wszelkich praw zarówno dzieci, jak i rodziców. Jednym z elementów o dużym znaczeniu dla powodzenia tych działań powinna być jak najszersza świadomość prawna nauczycieli i pedagogów o tym, jakie zachowania względem nauczycieli, ze strony uczniów stanowią przestępstwo, a co za tym idzie, w jakich sytuacjach nauczyciel ma prawo bronić się przed agresją uczniów na drodze prawnej.

6. Nauczyciel jako funkcjonariusz publiczny • Szczególną ochronę nauczycieli wprowadziła USTAWA z dnia 11 kwietnia 2007 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 80, poz. 542) • Art. 2: W ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (t. jednolity - Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674, ze zmianami) wprowadza się … (między innymi)…:

7. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Nauczyciel jako funkcjonariusz publiczny art. 63 otrzymał brzmienie: • "Art. 63. 1.  Nauczyciel, podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych w ustawie z dn. 6 czerwca 1997r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.). • 2.   Organ prowadzący szkołę i dyrektor szkoły są obowiązani z urzędu występować w obronie nauczyciela, gdy ustalone dla nauczyciela uprawnienia zostaną naruszone."; 7

8. Nauczyciel jako funkcjonariusz publiczny Rozdział XXIXKodeksu karnego zawiera katalog przestępstw przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego

9. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Nauczyciel jako funkcjonariusz publiczny • Art. 222. § 1. Kto narusza nietykalność cielesną funkcjonariusza publicznego lub osoby do pomocy mu przybranej podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3. • § 2. Jeżeli czyn określony w § 1 wywołało niewłaściwe zachowanie się funkcjonariusza lub osoby do pomocy mu przybranej, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia. 9

10. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Nauczyciel jako funkcjonariusz publiczny • Art. 223. Kto, działając wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami lub używając broni palnej, noża lub innego podobnie niebezpiecznego przedmiotu albo środka obezwładniającego, dopuszcza się czynnej napaści na funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy mu przybraną podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. 10

11. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Nauczyciel jako funkcjonariusz publiczny • Art. 224. § 1. Kto przemocą lub groźbą bezprawną wywiera wpływ na czynności urzędowe organu administracji rządowej, innego organu państwowego lub samorządu terytorialnego, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. • § 2. Tej samej karze podlega, kto stosuje przemoc lub groźbę bezprawną w celu zmuszenia funkcjonariusza publicznego albo osoby do pomocy mu przybranej do przedsięwzięcia lub zaniechania prawnej czynności służbowej. • § 3. Jeżeli następstwem czynu określonego w § 2 jest skutek określony w art. 156 § 1 lub w art. 157 § 1, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. 11

12. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Nauczyciel jako funkcjonariusz publiczny Art. 156.  § 1. Kto powoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci: 1) pozbawienia człowieka wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia, 2) innego ciężkiego kalectwa, ciężkiej choroby nieuleczalnej lub długotrwałej, choroby realnie zagrażającej życiu, trwałej choroby psychicznej, całkowitej albo znacznej trwałej niezdolności do pracy w zawodzie lub trwałego, istotnego zeszpecenia lub zniekształcenia ciała, podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10. podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Art. 157.  § 1. Kto powoduje naruszenie czynności narządu ciała lub rozstrój zdrowia, inny niż określony w art. 156 § 1, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. 12

13. Nauczyciel jako funkcjonariusz publiczny Art. 222. § 1. Kto narusza nietykalność cielesną funkcjonariusza publicznego albo osobę do pomocy mu przybraną podczas lub w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 3. Art. 226.  § 1.  Kto znieważa funkcjonariusza publicznego lub osobę do pomocy mu przybraną, podczas i w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. § 3. Kto publicznie znieważa lub poniża konstytucyjny organ Rzeczypospolitej Polskiej, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. 13

14. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Nauczyciel jako funkcjonariusz publiczny Art. 227. Kto, podając się za funkcjonariusza publicznego albo wyzyskując błędne przeświadczenie o tym innej osoby, wykonuje czynność związaną z jego funkcją, • podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. 14

15. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Małoletni a nieletni • Małoletni to osoba, która nie ukończyła lat 18 i nie miała konfliktu z prawem. • Nieletnijest podstawowym pojęciem dla całej ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich i oznacza: • w zakresie postępowania dotyczącego zapobiegania i zwalczania demoralizacji - osobę która nie ukończyła 18 roku życia, • w zakresie postępowania o czyny karalne - osobę, która dopuściła się takiego czynu po ukończeniu 13 roku życia, a przed ukończeniem 17 lat.

16. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Małoletni a nieletni Działanie przewidziane w ustawie „o postępowaniu w sprawach nieletnich”, podejmuje się, gdy nieletni wykazuje przejawy demoralizacji lub dopuści się czynu karalnego. W sprawach nieletnich sądy kierują się przede wszystkim dobrem dziecka, dążąc do spowodowania korzystnych zmian osobowościowo – wychowawczych przy jednoczesnym dążeniu do zapewnienia prawidłowego wypełnienia przez rodziców lub opiekunów ich obowiązków wobec nieletniego.

17. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE W Statucie szkoły oprócz praw ucznia zapisane są uczniowskie obowiązki szkolne.Proszę o ustosunkowanie się do trzech stwierdzeń i ustalenie, które z nich jest prawdziwe: • Tylko uczeń, który wywiązuje się ze wszystkich obowiązków szkolnych powinien mieć wszystkie prawa. • Jeśli uczeń nie wywiązuje się z części obowiązków szkolnych, to nie powinien mieć wszystkich praw. • Przestrzeganie praw ucznia nie może zależeć od wywiązywania się przez niego z obowiązków szkolnych.

18. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE

19. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów Charakterystyka wymagania na poziomie D • Szkoła lub placówka działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną własną koncepcją pracy, uwzględniającą potrzeby rozwojowe uczniów, specyfikę pracy szkoły lub placówki oraz zidentyfikowane oczekiwania środowiska lokalnego. • Koncepcja pracy szkoły lub placówki jest znana uczniom i rodzicom oraz przez nich akceptowana.

20. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów Charakterystyka wymagania na poziomie B • Koncepcja pracy szkoły lub placówki jest przygotowywana modyfikowana i realizowana we współpracy z uczniami i rodzicami.

21. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Uczniowie są aktywni Charakterystyka wymagania na poziomie D • Uczniowie są zaangażowani w zajęcia prowadzone w szkole lub placówce i chętnie w nich uczestniczą. • Nauczyciele stwarzają sytuacje, które zachęcają każdego ucznia do podejmowania różnorodnych aktywności.

22. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Uczniowie są aktywni Charakterystyka wymagania na poziomie B • Uczniowie inicjują i realizują różnorodne działania na rzecz własnego rozwoju, rozwoju szkoły lub placówkii społeczności lokalnej oraz angażują w nie inne osoby.

23. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Respektowane są normy społeczne Charakterystyka wymagania na poziomie D • Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne, a relacje między wszystkimi członkami szkolnej społeczności są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu. • Uczniowie współpracują ze sobą w realizacji przedsięwzięć będących wynikiem działań samorządu uczniowskiego. • Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez pracowników szkoły, rodziców i uczniów.

24. Respektowane są normy społeczne Charakterystyka wymagania na poziomie B • W szkole lub placówce, wspólnie z uczniami i rodzicami, analizuje się podejmowane działania wychowawcze, w tym mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Ocenia się ich skuteczność oraz modyfikuje w razie potrzeb.

25. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów uwzględniając ich indywidualną sytuację Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Charakterystyka wymagania na poziomie D • W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne, potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia. • Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno- wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno – pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnychsą adekwatne do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia. • W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły. • Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną.

26. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów uwzględniając ich indywidualną sytuację Charakterystyka wymagania na poziomie B • W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji w odniesieniu do każdego ucznia. • W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom

27. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Rodzice są partnerami szkoły lub placówki Charakterystyka wymagania na poziomie D • Szkoła lub placówka pozyskuje i wykorzystuje opinie rodziców na temat swojej pracy. • W szkole lub placówce współpracuje się z rodzicami na rzecz rozwoju ich dzieci. • Rodzice współdecydują w sprawach szkoły lub placówki i uczestniczą w podejmowanych działaniach.

28. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Rodzice są partnerami szkoły lub placówki Charakterystyka wymagania na poziomie B • W szkole lub placówce są realizowane inicjatywy rodziców na rzecz rozwoju uczniów oraz szkoły lub placówki.

29. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi Charakterystyka wymagania na poziomie D • Zarządzanie szkołą lub placówką koncentruje się na wychowaniu, nauczaniu i uczeniu się oraz zapewnieniu odpowiednich ku temu warunków. • Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja indywidualneji zespołowej pracy nauczycieli oraz doskonaleniu zawodowemu. • Ewaluacja wewnętrzna jest przeprowadzana wspólnie z nauczycielami. • W procesie zarządzania, w oparciu o wnioski wynikające z nadzoru pedagogicznego, podejmuje się działania służące rozwojowi szkoły lub placówki.

30. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi Charakterystyka wymagania na poziomie B • Zarządzanie szkołą lub placówką prowadzi do podejmowania nowatorskich działań, innowacji i eksperymentów. • Zarządzanie szkołą lub placówką sprzyja udziałowi nauczycieli i innych pracowników szkoły lub placówki oraz uczniów i rodziców w procesie podejmowania decyzji dotyczących szkoły lub placówki. • Dyrektor podejmuje skuteczne działania zapewniające szkole lub placówce wspomaganie zewnętrzne adekwatne do jej potrzeb.

31. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Co daje raport z ewaluacji zewnętrznej społeczności szkolnej? • Dane miękkie i twarde dot. poszczególnych obszarów pracy szkoły: efekty, procesy, współpraca ze środowiskiem, zarządzanie, zebrane w toku: • anonimowego ankietowania • wywiadów z przedstawicielami poszczególnych podmiotów • obserwacji zajęć • obserwacji placówki • rozmów z dyrektorem - wywiady i ankieta • analizy dokumentacji szkolnej • warsztatów z radą pedagogiczną na zakończenie ewaluacji

32. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Co daje raport z ewaluacji zewnętrznej społeczności szkolnej? • 2. Syntetyczny opis spełniania poszczególnych wymagań, w odniesieniu do kryteriów określonych przez Państwo. • (załączniki do rozporządzenia w sprawie nadzoru pedagogicznego) • Wnioski dla szkoły - co dalej z nimi zrobi szkoła? • 4. Ewentualne rekomendacje – z warsztatów wizytatorów z radą • pedagogiczną na zakończenie ewaluacji

33. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Co daje raport z ewaluacji zewnętrznej organowi prowadzącemu szkołę? • dydaktyka • wychowanie • bezpieczeństwo i opieka • zarządzanie, procesy • potrzeby materialne, inwestycyjne, prognozy

34. Współpraca Kuratorium Oświaty w Krakowie z SORE Co daje raport z ewaluacji zewnętrznej organowi prowadzącemu szkołę? Zgodnie z art. 5a ust. 4 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.) organ wykonawczy jst w terminie do dnia 31 października, przedstawia organowi stanowiącemu jst informację o stanie realizacji zadań oświatowych tej jednostki za poprzedni rok szkolny, w tym o wynikach sprawdzianu i egzaminów OKE.

35. Dziękuję Państwu za uwagę Artur Pasek Zastępca Dyrektora Wydziału Nadzoru Pedagogicznego i Rozwoju Edukacji Kuratorium Oświaty w Krakowie artur.pasek@kuratorium.krakow.pl 12 392-11-83