KOŚCIÓŁ KATOLICKI WOBEC REFORMACJI

1. KOŚCIÓŁ KATOLICKI WOBEC REFORMACJI KONTRREFORMACJA

2. KONTRREFORMACJA • walka kościoła katolickiego z reformacją od połowy XVI do początków XVIII w., mająca na celu wzmocnienie pozycji kościoła, przeprowadzenie reform, odzyskanie wpływów

3. SOBÓR TRYDENCKI 1545-1563 • potępiono protestantów, uznając ich za heretyków • sformułowano dogmaty wiary; zachowano 7 sakramentów, oddawanie czci Matce Bożej; ujednolicono liturgię; uznano, że wiara i dobre uczynki wiodą do zbawienia • wprowadzono obowiązek kształcenia duchownych, podniesienia ich poziomu umysłowego i moralnego, nakazano biskupom przebywać w diecezjach i przeprowadzać wizytacje

4. INKWIZYCJA • instytucja do zwalczania herezji, zreformowana w XVI w. przez papieża Pawła III; na jej czele stało Święte Oficjum złożone z 6 kardynałów • podejrzani o herezje poddawani byli torturom, więzieni i paleni na stosie; z jej wyroku w 1600r. zginął Giordano Bruno • w Hiszpanii inkwizycja była organem państwowym

5. INDEKS KSIĄG ZAKAZANYCH • w 1559r. za pontyfikatu papieża Pawła IV przedstawiono wykaz dzieł, który systematycznie powiększano • Znalazło się na nim m.in. dzieło Mikołaja Kopernika O obrotach sfer niebieskich (do 1828r.)

6. ZAKON JEZUITÓW • papież Paweł III w 1540r. zatwierdził regułę zakonu Towarzystwa Jezusowego, które założył Ignacy Loyola • w zakonie obowiązywała wojskowa dyscyplina, obok zwykłych ślubów zakonnych składano ślub bezwzględnego posłuszeństwa papieżowi-dzięki temu zakon stał się skutecznym orężem kościoła w walce z reformacją i siłą ekspansji katolicyzmu na inne kontynenty • Jezuici mieli wpływ na szkolnictwo, kulturę

7. KONTRREFORMACJA W POLSCE • reformacja w Polsce była krótkotrwała, gdyż brak było poparcia chłopów, a szlachta po zrealizowaniu postulatów ruchu egzekucyjnego powracała do katolicyzmu • w1565r. przyjęcie uchwały soboru trydenckiego przez Zygmunta Augusta, a w 1577r. –przez duchowieństwo • sprowadzenie w 1564r. przez biskupa Hozjusza jezuitów do Polski(Braniewo)-zakładanie przez nich szkół dla młodzieży szlacheckiej; jezuici przyczynili się do odbudowy pozycji kościoła

8. KONTRREFORMACJA W POLSCE • 1596r. unia w Brześciu nad Bugiem –podporządkowanie kościoła prawosławnego papieżowi; powstał kościół greckokatolicki zwany unickim • nasilenie kontrreformacji nastąpiło pod rządami Zygmunta III Wazy –stosował cenzurę, zakazując druku książek; na urzędy powoływani byli tylko katolicy • w 1638r. zamknięto szkołę i drukarnię arian w Rakowie, a w 1658r. wygnano ich z Polski

9. KONTRREFORMACJA W POLSCE • 1668r. –odstępstwo od katolicyzmu uznano za przestępstwo karane wygnaniem z kraju i konfiskatą majątku • tzw. tumulty- wzniecane najczęściej przez uczniów szkół jezuickich, fanatyków; niszczono zbory, których odbudowy zakazywano • w połowie XVIII w. nastąpił schyłek kontrreformacji