Konferencija “Transparentno korišćenje EU fondova u Srbiji” Beograd, 23. jun 2011.

1. Regionalni kapaciteti u Vojvodini za korišćenje fondova Evropske unijeMr Valentina Ivanić, direktorCentar za strateško ekonomska istraživanja “Vojvodina-CESS” Konferencija “Transparentno korišćenje EU fondova u Srbiji” Beograd, 23. jun 2011.

2. SADRŽAJ • O istraživanju o apsorpcionim kapacitetima za EU fondove u Vojvodini koje je sproveo “Vojvodina-CESS” • Rezultati programa prekogranične saradnje (CBC) u okviru CARDS/IPA i njihova komparacija • Analiza stavova službenika lokalnih samouprava u APV – ocena kapaciteta za korišćenje fondova EU • Prepreke i podsticaji korišćenju fondova EU • Preporuke za unapređenje apsorpcionih kapaciteta u APV

3. O ISTRAŽIVANJU • “Apsorpcioni kapaciteti AP Vojvodine za korišćenje fondova Evropske unije” je publikacija objavljena 2011. godine • projekat je podržao Fond za otvoreno društvo • cilj istraživanja da se ustanove kapaciteti lokalnih samouprava i regionalne Vlade za korišćenje fondova Evropske unije • metodologija: • desk analiza CARDS i IPA programa prekogranične saradnje • anketa u lokalnim samoupravama o percepciji kapaciteta za korišćenje fondova (40 ispitanika iz 40 opština u Vojvodini)

4. 11 TERITORIJALNI RASPORED PROJEKATA APLIKANATA IZ VOJVODINE (ukupno 77 projekata) – CARDS CBC 2004-2006 11 SA RUMUNIJOM 13 SA MAĐARSKOM 10 9

5. CARDS CBC SUMARNI REZULTATI ZA PROGRAME SA MAĐARSKOM I RUMUNIJOM TIPOVI ORGANIZACIJA KOJIMA SU ODOBRENI PROJEKTI RASPORED VREDNOSTI DONACIJE PREMA TIPU ORGANIZACIJE (EUR)

6. CARDS CBC SUMARNI REZULTATI ZA PROGRAME SA MAĐARSKOM I RUMUNIJOM TERITORIJALNI RASPORED PROJEKATA PO OKRUZIMA TERITORIJALNI RASPORED VREDNOSTI DONACIJA PO OKRUZIMA (EUR)

7. REZULTATI CARDS PROGRAMA SA MAĐARSKOM I RUMUNIJOM • Od ukupno 99 projekata na oba programa, na teritoriji Vojvodine je realizovano ukupno 77 projekata (35 sa Rumunijom, 42 sa Mađarskom) • Najviše projekata su ostvarile lokalne samouprave- 28 projekata (36,4%) • Najviše sredstava su povukle lokalne samouprave–2.789.841 evra • U pogledu broja projekata, najuspešniji Severnobanatski okrug sa 23 projekta (24,7%) • U pogledu sredstava, najviše je privukao Južnobanatski okrug– 1.262.760 evra

8. 18 3 3 TERITORIJALNI RASPORED PROJEKATA IPA CBC - ANALIZA PRVIH JAVNIH POZIVA 4 2 3 CBC SA MAĐARSKOM 2 2 CBC SA BiH CBC SA RUMUNIJOM 3 CBC SA HRVATSKOM 24 2 2 3 5 2 1 8 2 4

9. IPA PROGRAMI PREKOGRANIČNE SARADNJE – ANALIZA PRVIH POZIVA*metodološka napomena: kod programa sa Rumunijom i Hrvatskom su bile objedinjene vrednosti projekata sa obe strane pa su iznosi indikativni TIPOVI ORGANIZACIJA KOJIMA SU ODOBRENI PROJEKTI NA NIVOU VOJVODINE RASPORED VREDNOSTI DONACIJE PREMA TIPU ORGANIZACIJE U VOJVODINI (EUR) * *Bez Bosne i Hercegovine

10. IPA PROGRAM PREKOGRANIČNE SARADNJE – ANALIZA PRVIH POZIVA TERITORIJALNI RASPORED PROJEKATA PO OKRUZIMA U VOJVODINI RASPORED VREDNOSTI DONACIJE PO OKRUZIMA (EUR)* *Bez Bosne i Hercegovine

11. REZULTATI IPA CBC PROGRAMA SA MAĐARSKOM, RUMUNIJOM, BOSNOM I HERCEGOVINOM I HRVATSKOM • najviše projekata su realizovale nevladine organizacije – 30,9%, • najviše sredstava privukle lokalne samouprave – 14.234.226 EUR* • najuspešniji okrug je Južnobački - 30,1% od ukupnog broja projekata • najviše sredstava je privukao Severnobanatski okrug – 5.767.632 EUR

12. KOMPARACIJA CARDS/IPA

13. ANALIZA STAVOVA SLUŽBENIKA LOKALNIH SAMOUPRAVA U AP VOJVODINI • U okviru projekta sprovedeno je istraživanje među zaposlenima koji se bave projektnim aktivnosti u lokalnim samoupravama u AP Vojvodini • Od ukupno 45 vojvođanskih opština, dobijeno je 40 kompletno ispunjenih upitnika koji su bili predmet analize • Istraživanje je bilo fokusirano na ispitivanje stavova u 4 oblasti: IStrateški planovi razvoja II Kapaciteti opština za korišćenje fondova EU III Regionalne razvojne agencije kao instrument podrške opštinama u korišćenju fondova EU IV Prepreke i podsticaji korišćenju fondova EU

14. STRATEŠKI PLANOVI RAZVOJA • Koja su sektorska i planska dokumenta usvojena od strane skupštine opštine ili je njihovo usvajanje u planu? Ostali planovi ukupno: 33

15. OCENA KAPACITETA ZA KORIŠĆENJE FONDOVA EU • Koliko je do sada projekata u opštini odobreno za finansiranje iz fondova EU (završenih i tekućih)?

16. OCENA KAPACITETA ZA KORIŠĆENJE FONDOVA EU • Zamoljeni da ocene sveukupne kapaciteteza korišćenje mogućnosti vezano za fondove EU ispitanici su dali sledeće odgovore: • Bolje je ocenjena stručnost u fazi pripreme nego u fazi implementacije projekta

17. OCENA KAPACITETA ZA KORIŠĆENJE FONDOVA EU • Na pitanje da li smatraju da je dovoljan broj zaposlenih u opštini koji se projektima, 80% je odgovorilo da nije zadovoljno – prosek je 4 lica po opštini • Koliko ima zaposlenih lica u odeljenju/organizacionoj jedinici koja se bavi EU projektima ili ako nema posebne jedinice, koji je broj zaposlenih koji se bave tim poslovima u opštini?

18. OCENA KAPACITETA ZA KORIŠĆENJE FONDOVA EU • Na pitanje kakva je organizacija zaposlenih koji rade na projektima u opštinama, odgovori su bili: • Na pitanje da li su u procesu apliciranja za EU fondove ostvarili partnerstvo sa nekom drugom opštinom 90% ispitanika je odgovorilo potvrdno

19. OCENA KAPACITETA ZA KORIŠĆENJE FONDOVA EU • Praksa dodatnog usavršavanja kroz treninge i obuke postoji u 35 od 40 opština • Dodatne obuke su prema mišljenju ispitanika najpotrebnije u sledećim oblastima:

20. OCENA KAPACITETA ZA KORIŠĆENJE FONDOVA EU • Na pitanje da li smatraju da postoji opasnost od “odliva” stručnjaka za projektni menadžment u privatni sektor, 65% ispitanika je odgovorilo pozitivno • Na pitanje da li angažuju konsultante za pripremu i/ili implementaciju projekata, odgovori su bili sledeći:

21. REGIONALNE RAZVOJNE AGENCIJE KAO INSTRUMENT PODRŠKE OPŠTINAMA U KORIŠĆENJU FONDOVA EU • Na teritoriji AP Vojvodine deluju tri regionalne razvojne agencije (RRA): Regionalni centar za društveno-ekonomski razvoj Banat, Regionalna razvojna agencija Srem i Regionalna razvojna agencija Bačka • Na otvoreno pitanje na koji način smatraju da RRA treba da sarađuju sa opštinama kada je u pitanju priprema i implementacija projekata finansiranih iz fondova EU, ispitanici su najčešće dali sledeće odgovore: • Pružanje stručne tehničke pomoći • Posredovanje u međuopštinskom povezivanju • Učestvovanje na projektu u vidu partnera • Analize potreba zajednice • Usklađivanje lokalnih i regionalnih strategija • Savetodavna uloga • Pružanje informacija

22. PREPREKE I PODSTICAJI KORIŠĆENJU FONDOVA EU • U kojoj meri se slažete da navedeni faktori predstavljaju prepreku za korišćenje fondova Evropske unije, ocenom od 1 do 5 :

23. PREPREKE I PODSTICAJI KORIŠĆENJU FONDOVA EU • U kojoj meri se slažete da navedene aktivnosti mogu da doprinesu unapređenju kapaciteta opštine u pogledu efikasnije upotrebe fondova EU (ocena od 1 do 5) : Srednja ocena

24. PREPORUKE ZA UNAPREĐENJE APSORPCIONIH KAPACITETA U AP VOJVODINI - Budući da gotovo sve opštine u APV imaju strateške planove razvoja, neophodan dalji korak – kreiranje studija izvodljivosti za infrastrukturne projekte - Povećati broj ljudi zaduženih za upravljanje projektima u opštinama i jačati ulogu Kancelarija za lokalni ekonomski razvoj - Pojačati edukacije vezno za implementaciju projekata - pogotovo PRAG procedure - Osmisliti mehanizme za zadržavanje projektnih menadžera u okvirima državne administracije – podsticaji, mogućnost napredovanja

25. PREPORUKE ZA UNAPREĐENJE APSORPCIONIH KAPACITETA U AP VOJVODINI - Neophodno intenziviranje saradnje između lokalnih samouprava i RRA u cilju kreiranja regionalnih projekata - Rešavati pitanje sufinansiranja i pretfinansiranja projekata – koristiti mogućnosti koje pružaju: - Fond za razvoj AP Vojvodine - Bespovratna sredstva za sufinansiranje koja povremeno dodeljuje Vlada APV

26. Hvala na pažnji! Centar za strateško ekonomska istraživanja “Vojvodina-CESS” Mite Ružića 2/4 21 000 Novi Sad www.vojvodina-cess.org