180 likes | 829 Views
Metody otrzymywania soli. Metal + kwas sól + wodór (metale stojące przed wodorem w szeregu aktywności metali) , gdy n = m. (m: wartościowość – stopień utlenienia metalu, n: liczba atomów wodoru w cząsteczce kwasu Me + HnR MeR + 1/2· nH2 ↑ 2 K + 2 HCl 2 KCl + H2 ↑
E N D
Metal + kwas sól + wodór (metale stojące przed wodorem w szeregu aktywności metali) , gdy n = m • (m: wartościowość – stopień utlenienia metalu, n: liczba atomów wodoru w cząsteczce kwasu • Me + HnR MeR + 1/2·nH2↑ • 2K +2HCl 2KCl + H2↑ • 2K + 2H+ + 2Cl- 2K+ + 2Cl- + H2↑(zapis jonowy dla soli rozpuszczalnych w wodzie) • Ca + H2S CaS + H2↑ • Ca + 2H+ + S2- CaS↓ + H2 ↑(zapis jonowy dla soli nierozpuszczalnych lub trudno rozpuszczalnych w wodzie) • Zn + H2SO4 ZnSO4 + H2↑ • Zn + 2H+ + SO42- Zn2+ + SO42- + H2↑(zapis jonowy dla soli rozpuszczalnych w wodzie) • 2Al + 2H3PO4 2AlPO4 + 3H2 ↑ • 2Al + 6H + + 2PO43- 2AlPO4↓ + 3H2↑ (zapis jonowy dla soli nierozpuszczalnych w wodzie)
Metal + kwas sól + wodór (metale stojące przed wodorem w szeregu aktywności metali), gdyn ≠ m • nMe + mHnR MenRm + 1/2·n·mH2↑ • 2Na +H2S Na2S + H2↑ • 2K + 2H+ + S2- 2Na+ + S2- + H2 (zapis jonowy dla soli rozpuszczalnych w wodzie) • Mg + 2HCl MgCl2 + H2↑ • Mg + 2H+ + 2Cl- Mg2+ + 2Cl- + H2 ↑(zapis jonowy dla soli rozpuszczalnych w wodzie) • 2Al + 3H2SO4 Al2(SO4)3 + 6H2↑ • 2Al + 6H+ + 3SO42- 2Al3+ + 3SO42- + 6H2↑(zapis jonowy dla soli rozpuszczalnej w wodzie) • 3Ca + 2H3PO4 Ca3(PO4)2 + 3H2↑ • 3Ca + 6H + + 2PO43- Ca3(PO4)2↓ + 3H2↑ (zapis jonowy dla soli nierozpuszczalnych w wodzie)
Metal + kwas utleniający sól + tlenek niemetalu + woda – (metale znajdujące się w szeregu aktywności metali za wodorem ) • Cu + 2H2SO4(stęż) CuSO4 + SO2↑ + 2H2O • 3Ag +4HNO3(rozc) 3AgNO3 + NO↑ + 2H2O • Hg + 4HNO3(stęż) Hg(NO3)2 + 2NO2↑ + 2H2O • Szczególne przypadki: • Żelazo w stężonym H2SO4 a glin w stężonym HNO3 ulegają pasywacji, powstające tlenki tych metali nie reagują z tymi kwasami. • 4Zn + 10HNO3 4Zn(NO3)2 + NH4NO3 + 3H2O
Zasada + kwas sól + woda (n = m) • Me(OH)m + HnR MeR + nH2O • KOH + HBr KBr + H2O ; zapis cząsteczkowy • K+ + OH- + H+ + Br- K+ + Br- + H2O ; zapis jonowy dla soli rozpuszczalnych • Ca(OH)2 + H2SO4 CaSO4↓ + 2H2O ; zapis cząsteczkowy dla soli nierozpuszczalnych • Ca2+ + 2OH - + 2H+ + SO42- CaSO4 ↓ + 2H2O; zapis jonowy dla soli nierozpuszczalnych • Al(OH)3 + H3PO4 AlPO4↓ + 3H2O; zapis cząsteczkowy • Al(OH)3 + 3H+ + PO43- AlPO4↓ + 3H2O; zapis jonowy dla soli nierozpuszczalnych
nMe(OH)m + mHnR MenRm + n·mH2O • 2LiOH + H2SO3 Li2SO3 + 2H2O • 2Li + 2H+ + SO32- 2Li+ + SO32- + 2H2O • 2Fe(OH)3 + 3H2SO4 Fe2(SO4)3 + 6H2O • 2Fe(OH) 3 + 6H+ + 3SO42- 2Fe3+ + 3SO42- + 6H2O • 2NH3 ·H2O + H2CO3 (NH4)2 CO3 + 2H2O • 2NH4+ + 2OH- + 2H+ + CO32- 2NH4+ + CO32- + 2H2O • 3Ba(OH)2 + 2H3PO4 Ba3(PO4)2↓ + 6H2O • 3Ba2+ + 6OH- + 6H+ + 2PO43- Ba3(PO4)2↓ + 6H2O Zasada + kwas sól + woda: n ≠ m
Tlenek zasadowy + kwas sól + woda • m = n : Me2Om + HnR MeR + mH2O • CaO(s) + H2SO4 CaSO4↓ + H2O • CaO(s) + 2H+ + SO42- CaSO4↓ + 2H2O • Na2O(s) + 2HCl 2NaCl + H2O • Na2O(s) + 2H+ + 2Cl- 2Na+ + 2Cl- + H2O • Fe2O3(s) + 2H3PO4 3FePO4 + 3H2O • Fe2O3(s) + 6H+ + 2PO43- FePO4↓ + 3H2O • m ≠ n : nMe2Om + mHnR MenRm +n· mH2O • 3K2O(s) + 2H3PO4 2K3PO4 + 3H2O • 3K2O(s) 6H+ + 2PO43- 6K + 2PO43- + 3H2O
Tlenek zasadowy + tlenek kwasowy sól kwasu tlenowego • Uwaga – w zapisie równania należy przyjąć umownie, że zachodzi reakcja między wodorotlenkiem metalu i kwasem, który powstaje z tlenku kwasowego (bezwodnik kwasowy) z tym, że nie powstaje woda • CaO + CO2 CaCO3 • 6K2O + P4O10 4K3PO4 • Na2O + SO2 Na2SO3 • Są to typowe reakcje syntezy (łączenia się)
Zasada + tlenek kwasowy sól + woda • W zapisie równań reakcji chemicznych stosuje się te same reguły co w metodzie: zasada + kwas sól + woda • Ca(OH)2 + CO2 CaCO3 + H2O • 2KOH + N2O5 2KNO3 + H2O • 12NaOH + P4O10 4Na3PO4 + 6H2O • 4LiOH + N2O4 2NaNO3 + 2NaNO2 + 2H2O • 2RbOH + ClO2 RbClO3 + RbClO2 + H2O
Metal + niemetal sól kwasu beztlenowego • n = m : Me + E MeR • n ≠ m : nMe + mE MenRm • Uwaga – w tej metodzie stosuje się te same reguły jak w przypadku: metal + kwas beztlenowy z tym , że nie powstaje wodór • Cu + S CuS (temp) • 2Na + Cl2 2NaCl • Zn + I2 ZnI2 (kat. H2O) • 2Al + 3F2 2AlF3 • 2Fe + 3S F2S3 (temp)
Metal (Zn, Al) + silna zasada sól + wodór • Metoda ta dotyczy metali, których tlenki i wodorotlenki mają charakter amfoteryczny • Zn + 2NaOH + 2H2O Na2[Zn(OH)4] + H2↑ • Zn + 2Na ++2OH- +2H2O 2Na+ + [Zn(OH)4]2- + H2↑ • (temp); Na2[Zn(OH)4] Na2ZnO2 + 2H2O • 2Al + 6KOH + 6H2O 2K3[Al(OH)6 ] + 3H2↑ • 2Al +6K++ 6OH- + 6H2O 6K+ +2[Al(OH)6 ]3- + 3H2↑ (temp); K3[Al(OH)6 ] (T) Na3AlO3 + 3H2O
Sól 1 + sól 2 sól 3 + sól 4 • Sól 1 i sól 2 oraz jedna z soli 3 lub soli 4 muszą być rozpuszczalne wodzie (jedna z soli 3 lub soli 4 musi być nierozpuszczalna). • Pb(NO3)2 + 2KI PbI2↓ + 2KNO3 • Pb 2+ + 2NO3- + 2K+ + 2I- PbI2↓ + 2K+ + 2NO3- • Pb 2+ + 2I- PbI2↓ (żółty osad) • AgNO3 + NaCl AgCl↓ + NaNO3 • Ag + + NO3- + Na+ + Cl- AgCl↓ + Na+ + NO3- • Ag + + Cl- AgCl↓ (biały osad)
Sól 1 (kwasu słabego) + mocny kwas sól kwasu mocnego + kwas słaby • Na2CO3 + 2HCl 2NaCl + CO2 + H2O • 2Na+ + CO32- + 2H+ +2Cl- 2Na ++ 2Cl- + CO2↑ + H2O • K2SO3 + H2SO4 K2SO4 + SO2↑ + H2O • 2K++ SO32-+ 2H++ SO42- 2K + SO42- + SO2↑ + H2O • 2NaCl + H2SO4 Na2SO4 + 2HCl↑ • 2Na+ +2Cl- +2H+ + SO42- 2Na+ + SO42- + 2HCl↑
Pozostałe metody • Sól metalu mało aktywnego + metal aktywny (poprzedzający w szeregu aktywności metali metal w soli w roztworze wodnym) • 2AgNO3 + Cu 2Ag↓ + Cu(NO3)2 • 2Ag + + 2NO3- + Cu 2Ag + Cu2+ + 2NO3- • 2Ag + + Cu 2Ag + Cu2+ • 3CuSO4 + 2Fe 3Cu + Fe2(SO4)2 • 3Cu 2+ + 3SO42- + 2Fe 3Cu + 2Fe3+ + 3SO42- • 3Cu 2+ + 2Fe 3Cu + 2Fe3+
Pozostałe metody • Termiczny rozkład niektórych soli • 4KClO3 KCl + 3KClO4 lub 2KClO3 2KCl + 3O2 • 2KMnO4 K2MnO4 + MnO2 + O2 • Synteza z wodorków (wodorek zasadowy + wodorek kwasowy): NH3(g) + HCl(g) NH4Cl(s) • Niemetal + zasada sól 1 + sól 2 + woda • 3S + 6NaOH Na2SO3 + 2Na2S + 3H2O • Cl2 + 2KOH KCl + KClO + H2O • W reakcjach, w których sole są utleniaczami lub reduktorami : 4CrCl2 + 4HCl + O2 CrCl3 + 2H2O • 2KMnO4 + 5Na2SO3 + 3H2SO4 K2SO4 + 2MnSO4 + 5Na2SO4 + 3H2O