VI. OVERDRACHT v. TECHNOLOGIE - ALGEMEEN

1. VI. OVERDRACHT v. TECHNOLOGIE - ALGEMEEN • Wat is technologie ? Belang voor economische groei (ontwikkeling) • IPR: • Het Intellectuele recht is in beginsel territoriaal, land van deponering • Interne rechten en plichten uit licentie-overeenkomsten: rechtskeuze, zoniet in beginsel recht van de licentiegever • Vormen van bescherming van technologie : 1. Octrooien (wettelijke bescherming), infra besproken 2. Know How (bescherming door overeenkomsten en gemeen recht), infra besproken 3. Soms wordt auteursrecht gebruikt (hoger besproken), bv. Software 4. Ook merken- en modellenrecht kunnen in zekere mate technologie beschermen

2. VI. BESCHERMING v. TECHNOLOGIE - OCTROOIEN • 1. Uitvindingsoctrooien • nationale octrooien: • nationale wet bepaalt de voorwaarden en rechtsgevolgen • voorwaarden: normaal nieuwheid en toepasbaarheid in de nijverheid; • Aanvraagprocedure, kosten • publicatieplicht in ruil voor bescherming • de bescherming is territoriaal (beperkt tot het grondgebied van de octrooiverlenende staat) • en in tijd beperkt (meestal 20 jaar) • en heeft een bepaalde omvang (waarvoor heeft men exclusiviteit) • Parallelle octrooien in verschillende landen zijn in beginsel autonoom van elkaar (zelfstandigheidsbeginsel)

3. VI. BESCHERMING v. TECHNOLOGIE - OCTROOIEN • Internationale regels inzake erkenning, harmonisatie • De minimumbescherming voor buitenlandse octrooien opgelegd door TRIPS (supra) verwijst naar het Verdrag van Parijs • Conventie van Parijs 1883 (Unieverdrag) (zoals gewijzigd): • geen discriminatie ogv nationaliteit bij toekenning • Recht van voorrang: na aanvraag in 1 land een respijttermijn van 12 maanden waarbinnen men prioriteit behoudt en retro-actief kan aanvragen • Mogelijkheid voor de overheid een gedwongen licentie toe te kennen wanneer octrooihouder aldaar zonder geldige reden nalaat te exploiteren na 3 of 4 jaar

4. VI. BESCHERMING v. TECHNOLOGIE - OCTROOIEN • Onder Unieverdrag moet men octrooi nog steeds parallel in alle landen aanvragen • Patent Cooperation Treaty 1970: maakt het mogelijk gecentraliseerd een internationale aanvraag te doen voor hele reeks landen (voor een reeks aparte nationale octrooien) • Europees Octrooiverdrag (EPO München 1973, herzien 2007): ook een gecentraliseerd onderzoek (octrooibureau München); toegekende octrooien blijven nationale octrooien • Gemeenschapsoctrooi: onderhandelingen zitten strop; tot heden mislukt (2004: maar 2008-9 terug vooruitgang). Zou de segmentering in nationale markten onmogelijk maken. Parallelle octrooienbotsen immers met vrij verkeer van goederen. • Prioriteit wordt nu mede gegeven aan een gemeenschappelijk octrooigeschillenbeslechtingssysteem (ipv parallele geschillen)

5. VI. BESCHERMING v. TECHNOLOGIE – KNOW HOW • Niet octroieerbaar omdat het geheim wordt gehouden • Wel een zekere bescherming door nationaal recht. Voorwaarden: technische informatie die geheim is en « wezenlijk » (voor een product, proces of dienst). • Om ze te kunnen overdragen (of in licentie geven) en toch geheim houden moet ze voldoende geïdentificeerd zijn (omschreven) om de eerste 2 criteria te verifiëren • Bescherming niet door een exclusief recht, maar door bescherming tegen onrechtmatige schending (minstens igv contractuele geheimhoudingsplicht; soms ook onrechtmatige mededinging) • Zie ook minimumbescherming opgelegd door TRIPS voor trade secrets, met verwijzing naar de Unieconventie van Parijs 1883 versie 1967

6. VI. OVERDRACHT v. TECHNOLOGIE – Alg. • Overdracht in eigendom / Licentie / Complexe overeenkomsten • Overdracht van octrooien - overdracht in eigendom van het recht (onlichamelijk goed) op basis van een overeenkomst (naargelang de tegenprestatie een verkoop, ruil, inbreng in natura, schenking, enz.) - per land is er een octrooi en dus een apart goed om over te dragen volgens het zakenrecht van dat land (lex rei sitae) - vrijwaringsplicht overdrager: afhankelijk van het contract - prijs meestal forfaitair (maar kan ook aangevuld met royalties) • Overdracht van know how ? Hangt ervan af hoe men het recht kwalificeert.

7. VI. OVERDRACHT v. TECHNOLOGIE – LICENTIE • Licentie : verlenen van een gebruiksrecht voor een bepaald territorium, al dan niet exclusief • Octrooilicenties van octrooien - loutere licentie - meestal tegen betaling (royalties) - vaak gepaard met bijkomende verplichtingen licentiegever (know how) - vrijwaringsplicht (rustig genot), dus ook bijstand tegen derden zonder recht (althans bij exclusieve licentie) • « Licentie » van know how: delen van kennis tegen betaling en met geheimhoudingsplicht licentienemer

8. VI. OVERDRACHT v. TECHNOLOGIE – LICENTIE • Inhoud Licentie-overeenkomsten • Toepassingsgebied: territorium, voorwerp, ook fabricage? • Al dan niet exclusief • Al dan niet overdraagbaar • Technische informatie en/of bijstand die licentiegever verschaft • Vrijwaringsverplichting licentiegever mbt het recht • Plichten partijen mbt verbeteringen en aanpassingen • Kwaliteit produceren (reputatie licentiegever), ev. kwantiteit • Vergoedingen (initiële prijs, royalties, ev. minimum aan royalty) • Duur van de overeenkomst, rechten en plichten bij beëindiging • Geheimhoudingsverplichting (know how), vaak reeds in een voorafgaande overeenkomst (NDA) • Forumbeding, rechtskeuze

9. VI. OVERDRACHT v. TECHNOLOGIE – COMPLEXE • Technologie inzake commercialisering: Franchising, zie vorig hoofdstuk • Overeenkomsten tot industrialisering (turnkey contracten): levering en montage van een bedrijfsklare installatie, bijstand tijdens productie, enz.

10. VI. OVERDRACHT v. Mededingingsrecht (EU) • Intellectueel recht een exceptie inzake vrij verkeer van goederen (legitimeert beperkingen voor zover nodig voor de bescherming van de IE, art. 36 EG) maar kan leiden tot segmentering van markt • Uitputtingsbeginsel wanneer in het verkeer met toestemming van de gerechtigde (niet meer beperking dan noodzakelijk voor bescherming van het specifiek voorwepr van het recht) • Maar beperkingen mededinging door overeenkomsten en gedragingen in beginsel verboden door art. 81 v. EG - zie vorig hoofdstuk (de minimis verordening, beginsel van groepsvrijstellingen) • 3 relevante groepsvrijstellingen, 1 algemene en 2 bijzondere

11. VI. OVERDRACHT v. Mededingingsrecht (EU) • Groepsvrijstelling overeenkomsten iz. technologie-overdracht (Vo. 772/2004) • Betreft licentie-overeenkomsten (octrooi, know how, auteursrechten op software en gemengde overeenkomsten) • Mits gezamenlijk maximaal marktaandeel niet overschreden (20 % bij concurrerende, 30 % bij niet-concurrerende) (art. 3) • Duur vrijstelling steeds beperkt tot duur intellectueel recht (bij know how: zolang het geheim blijft) (art. 2) • Zwarte lijst van verboden bedingen bij concurrerende ondernemingen (art. 4,1) • Zwarte lijst van verboden bedingen bij niet-concurrerende ondernemingen art. 4,2)

12. VI. OVERDRACHT v. Mededingingsrecht (EU) Groepsvrijstelling specialisatie-overeenkomsten: Vo. 2658/2000 • toepassingsgebied • eenzijdige specialisatie • wederkerige specialisatie • gezamenlijke vervaardiging • voor de uitvoering noodzakelijke bepalingen • exclusieve afname- en / of leveringsverplichtingen • distributie • Marktaandeel: 20% • verboden bedingen • toegelaten bedingen

13. VI. OVERDRACHT v. Mededingingsrecht (EU) • Groepsvrijstelling onderzoeks- en ontwikkelingsovereenkomsten: Vo. 2659/2000 • toepassingsgebied • gemeenschappelijk onderzoek verrichten + resultaten exploiteren • gemeenschappelijk onderzoek en ontwikkeling • voor de uitvoering noodzakelijke bedingen • voorwaarden: • toegang tot de resultaten met het oog op verder onderzoek of exploitatie • zelfstandig resultaten gebruiken met exploitatiedoeleinden • resultaten die door IER worden beschermd of als know how moeten worden beschouwd • draagwijdte van de vrijstelling • verboden bedingen

14. VI. OVERDRACHT v. Regels iz. internat overdracht • Specifieke problemen ontwikkelingslanden: • nood aan technologie • restrictieve condities waaronder ze die verkrijgen: royalties betalen, geen garantie van rendement, exportverboden voor gemaakte producten, aankoopverplichtingen • Reactie van ontwikkelingslanden (va ‘60s): regulering, controle, … • Internationale akkoorden: gematigde liberalisering: • Bilaterale investeringsverdragen (zie volgend hst.) • Sommige codes of conduct, bv. OESO Guidelines • TRIPs akkoord & Cotonou (volg. Slide)

15. VI. OVERDRACHT v. Regels iz. internat overdracht • TRIPS • Enerzijds verplichting bescherming te bieden • Anderzijds mogelijkheid van gedwongen licentie • Industrielanden verplichten zich tot incentives voor overdracht technologie aan ontwikkelingslanden (art. 66 II TRIPS) • Cotonou

16. VI. OVERDRACHT v. Bestrijding namaak • TRIPs akkoord: • bevat ook regels voor de afdwinging van intellectuele rechten: lidstaten moeten ook effectieve sancties voorzien • I.h.b. regels voor grenscontroles op namaakproducten: bewarende maatregelen, geschillenbeslechting, gevolgen onterechte inhouding, gevolgen vaststelling inbreuk, lot namaakproducten • Geschil VS / China in WTO onder meer daarover • Modelwet WCO (world customs organisation) - verzet van de rechtenhouder tegen vrijgave door douane; korte procedure; vergoeding bij onterecht verzet; sancties bij namaak

17. VI. OVERDRACHT v. Bestrijding namaak • Toepassing in de EU: Vo. 1383/2003 inzake het optreden van de douaneautoriteiten ten aanzien van goederen waarvan wordt vermoed dat ze inbreuk maken op bepaalde intellectuele-eigendomsrechten • Controle bij invoer, uitvoer, transit • Vormen van namaak: • merk namaak • piraterij= schending auteursrecht of modelrecht • inbreuk op octrooi, kwerkersrecht, aanv. certificaat, oorsprongbenaming & geografische benamingen • mallen en matrijzen • Douane moet gepaste maatregelen nemen