İç Denetim

1. İç Denetim

2. Sunum Planı • İç denetimin gelişimi • Uluslararası tanımı • Ülkemizde kamuya uyarlanması • Kamuda iç denetimin işleyişi • İç denetçilerin öncelikli yapacakları işler • İç denetim sonrası denetim yapımız • Sonuç

3. Denetim • Teftiş, • Kontrol • Denetim Kavramları birbirinin yerine kullanılmakla birlikte farlı hususları ifade ederler. Bu günkü anlamda risk odaklı iç denetime, denetim anlayışında zaman içinde yaşanan gelişmeler sonucunda ulaşılmıştır.

4. İç Denetçiler Enstitüsü (IIA) 1941 yılında New York’ta kurulmuştur. • İç denetim, iç kontrol, bilgi teknolojisi denetimi gibi konularda hizmet vermektedir. • İç denetime ilişkin standartlar ve etik kurallar belirlenmesine ve geliştirilmesine katkılarda bulunmaktadır.

5. Kamuda İç Denetim • 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun 63,64,65,66 ve 67’inci maddelerinde • İç denetim, • İç denetçinin görevleri, • İç denetçinin nitelikleri ve atanması, • İç Denetim Koordinasyon Kurulu ve bu kurulun görevleri düzenlenmiştir.

6. 5018 Sayılı Kanunda İç Denetim Sistemi • İç Denetim Koordinasyon Kurulu kurulmuştur. • Risk esaslı olarak iç denetim yapılması, • Üst yöneticiye bağlı iç denetçi istihdamı, • Sertifikalı iç denetçiler, • İç denetim standartlarına uygun sistematik ve sürekli denetim, Öngörülmüştür.

7. İÇ DENETİMİç denetim, kamu idaresinin çalışmalarına değer katmak ve geliştirmek için;-Kaynakların ekonomiklik, etkililik ve verimlilik esaslarına göre yönetilip yönetilmediğini değerlendirmek - Rehberlik yapmak amacıyla yapılan bağımsız ve nesnel güvence sağlayan danışmanlık faaliyetidir.

8. Bu faaliyetler, -İdarelerin yönetim ve kontrol yapıları ile -Mali işlemlerinin risk yönetimi, yönetim ve kontrol süreçlerinin etkinliğini değerlendirmek ve geliştirmek yönünde-Sistematik, sürekli ve disiplinli bir yaklaşımla ve -Genel kabul görmüş standartlara uygun olarak gerçekleştirilir. İç denetim, iç denetçiler tarafından yapılır

9. İÇ DENETÇİNİN GÖREVLERİa)Nesnel risk analizlerine dayanarak kamu idarelerinin yönetim ve kontrol yapılarını değerlendirmek. b)Kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılması bakımından incelemeler yapmak ve önerilerde bulunmak.

10. c) Harcama sonrasında yasal uygunluk denetimi yapmak. d) İdarenin harcamalarının, mali işlemlere ilişkin karar ve tasarruflarının, amaç ve politikalara, kalkınma planına, programlara, stratejik planlara ve performans programlarına uygunluğunu izlemek ve değerlendirmek. e) Mali yönetim ve kontrol süreçlerinin sistem denetimini yapmak ve bu konularda önerilerde bulunmak.

11. f)Denetim sonuçları çerçevesinde iyileştirmelere yönelik önerilerde bulunmak. g)Denetim sırasında veya denetim sonuçlarına göre soruşturma açılmasını gerektirecek bir duruma rastlandığında, ilgili idarenin en üst amirine bildirmek

12. İÇ DENETİM ALANLARI a) Uygunluk denetimi, b) Performans denetimi, c) Mali denetim, d) Bilgi teknolojisi denetimi, e) Sistem süreç denetimi,

13. Uygunluk denetimi: Kamu idarelerinin eylem ve işlemlerinin ilgili kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer mevzuata uygunluğunun incelenmesidir.Performans denetimi: Yönetimin bütün kademelerinde gerçekleştirilen faaliyet ve programların planlanması, uygulanması ve kontrolü aşamalarında ekonomikliğin, verimliliğin ve etkinliğin değerlendirilmesidir. .

14. Mali denetim:Gelir, gider, varlık ve yükümlülüklere ilişkin hesap ve işlemlerin doğruluğunun, mali tabloların tasdikinin ve mali sistemlerin güvenilirliğinin değerlendirilmesidir.Bilgi teknolojisi denetimi: Denetlenen birimin elektronik bilgi sistemlerinin sürekliliğinin ve güvenilirliğinin değerlendirilmesidir.

15. Sistem süreç denetimi: Denetlenen birimin yönetim ve kontrol sistemlerinin eksikliklerinin tespit edilmesi, kalite ve uygunluğunun araştırılması, kamu idaresinin organizasyon yapısına katkı sağlayıcı bir yaklaşımla analiz edilmesi, kaynakların ve uygulanan yöntemlerin yeterliliğinin değerlendirilmesidir.

16. KİMLER İÇ DENETÇİ OLABİLECEK Sayıştay Denetçisi, Başbakanlık Müfettişi, Yüksek Denetleme Kurulu Denetçisi, Maliye Müfettişi, Hesap Uzmanı, Bütçe Kontrolörü, Muhasebat Kontrolörü, Gelirler Kontrolörü, Milli Emlak Kontrolörü, Tasfiye İşleri ve Döner Sermaye İşletmeleri Kontrolörü, Hazine Kontrolörü kadrolarında çalışmakta olanlar ile daha önce en az beş yıl bu görevlerde bulunanlar, kamu idarelerinde İç Denetçi

17. Bakanlık, Müsteşarlık, Başkanlık ve Genel Müdürlüklerde Müfettiş veya Kontrolör olanlar ile daha önce en az beş yıl bu görevlerde bulunanlar, kendi idarelerinde, özel bütçeli idarelerde, mahalli idarelerde ve sosyal güvenlik kurumlarında İç Denetçi, Muhasebe, Milli Emlak ve Vergi Denetmenleri ile bu görevlerde daha önce en az beş yıl bulunanlar, özel bütçeli idareler ile mahalli idarelerde; Belediye Müfettişi ve Hesap İşleri Murakıbı olanlar ile bu görevlerde daha önce en az beş yıl bulunanlar, mahalli idarelerde İç Denetçi, olarak, 31.12.2007 tarihine kadar atanabilirler

18. İÇ DENETÇİLERİN KAMU İDARELERİ İTİBARIYLA SAYILARI Madde 26 - Kamu idarelerinin ihtiyacı olan iç denetçi sayıları, teşkilat kanunları uyarınca yerine getirmek zorunda oldukları görevleri, kullandığı kaynaklar, merkez ve taşra teşkilatının özelliği, toplam personel sayıları ve bu birimlerde yaptırılacak denetim türleri dikkate alınmak suretiyle, denetimin maliyeti de göz önünde bulundurularak belirlenir. Bu belirlemede, ilgili kamu idaresinde denetim yapan diğer denetim elemanlarının mevcudiyeti, sayısı ve faaliyet alanları dikkate alınır.

19. İç Denetçi Atanması Daimi Süreç Geçici Süreç İç Denetçi Adayı İç Denetçi Adayı Başvuru Başvuru Kurul Sınav İç denetçi eğitimi talebi İdare • İç denetçi • atamasının bildirimi Eğitim Bilgi Kurul Atama Sertifika Sınavı Sertifikalı İç Denetçi İç Denetçi Eğitimi İç Denetçi Başvuru İdare Atama İç Denetçi

20. İç Denetim Faaliyeti 3 yıllık stratejik denetim planını hazırlar ve yayınlar Kurul • Onaylanan denetim plan ve • Programının bilgilendirme • Amacıyla sunulması Hedef gösterme Yıllık denetim programı • Bilgilendirme amacıyla • raporun gönderilmesi Onay istemi İç Denetim Birim Bşk Denetim sonuçlarının sunumu Üst Yönetici Onay istemi • Denetim programının • uygulanması görevi Rapor Çıktısı 3 Yıllık denetim planı Rapor özeti sunumu İç Denetçi Denetim Gözetim Sorumlusu Gözetim Denetleme Denetlenen İdare

21. Aktörler Arası İlişkiler Denetim Gözetim Sorumlusu Gözetim Üst Yönetici İç Denetçi Görevlendirme Kadro Yoksa Görevlendirme Arasından Seçim İç Denetim Birimi Bşk Atama Kadro Varsa Atama 3 lü kararname Bakan Görevden Alınmada Bilgilendirme Kurul

22. İç Denetim Faaliyeti ve Diğer Denetim Alanlarıyla İlişkiler Teftiş Dış Denetim • Alan çakışması VAR • Dışarıda kalan sadece ani baskınlar şeklinde yapılan teftişler Alan çakışması yok • İç Denetim • Uygunluk denetimi • Mali tabloların güvenilirliği denetimi • Performans denetimi • Bilgi Teknolojileri denetimi • Sistem denetimi Alan çakışması yok Alan çakışması yok Soruşturma İnceleme Diğer Denetim (Vergi İncelemesi vb)

23. İç Denetim Evreni ve Dışında Kalanlar BİT KAMU İDARELERİ OLARAK İÇ DENETİM Evreni KİT Düzenleyici ve Denetleyici Kurumlar

24. İç Denetçilerin Öncelikli Çalışmaları İç denetçiler: • İç Denetim Birimi İşlem yönergelerinin oluşturulması • Risk yönetiminin tanıtımı • Kurum makro risk haritasını oluşturulması • İdari işlerin ve süreçlerinin yazılı hale getirilmesi • Riskleri ve derecelerini tespit • İç kontrol önlemlerinin tanıtımı • Alınması gereken iç kontrol önlemlerinin önerilmesi Çalışmalarına öncelik verilerek 2006 yılında İç denetim yapılabilir idari yapı oluşturmaya çalışacaklardır.

25. BAKAN Müfettiş Müsteşar İç Denetçi Genel Müdür Genel Müdür İl Müdürü (Taşra) Kontrolör Denetmen veya Müfettiş Mevcut Denetim Yapısı

26. Müfettiş (Bakanlıkta) Kontrolör (Müsteşarlık ve Genel Müdürlükte) Denetmen (İl Müdürlüğünde) Soruşturma İnceleme ve diğer görevler Uygunluk Denetimi (İdari, Mali) İç Denetçi Sistem, Performans, Bilgi İşlem (Bakanlık ve diğer idarelerde) Mevcut Görev Alanları

27. Teşekkürler