ÖLÇME-DEĞERLENDİRME KAVRAMLARI VE ÖLÇEK TÜRLERİ

1. ÖLÇME-DEĞERLENDİRME KAVRAMLARI VE ÖLÇEK TÜRLERİ İSTANBUL MEM

2. ÖLÇME KAVRAMI VE ÖLÇME YÖNTEMLERİ Ölçme; herhangi bir niteliği gözlemek ve gözlem sonucunu sayılarla yada başka sembollerle ifade etmektir. İSTANBUL MEM

3. Ölçme, varlık veya olayların belli bir özelliğe sahip oluş derecelerini belirleme işlemidir. -Bir kumaşın boyunun cetvel ile ölçülmesi -Bir odanın boyunun bir ip ile ölçülmesi -Bir kova suyun sıcaklığının termometre ile ölçülmesi -Bir çocuğun zekasının renkli küpler ile ölçülmesi İSTANBUL MEM

4. ÖLÇME YÖNTEMLERİ • Doğrudan Ölçme Ölçülen nitelik ile ölçmede kullanılan aracın niteliği aynı ise bu tür ölçmelere doğrudan ölçme denir. Örneğin: Bir bahçenin enini metre ile ölçmek, bir kütleyi terazi ile ölçmek, öğrencileri boy sırasına dizmek gibi… İSTANBUL MEM

5. Dolaylı Ölçme Ölçülen özellik ile ölçmede kullanılan aracın özelliği birbirinden farklı ise bu tür ölçmelere dolaylı ölçme denir. Örneğin,sıcaklık ve zeka-başarı doğrudan değil dolaylı olarak ölçülür. İSTANBUL MEM

6. ÖLÇME İŞLEMİ • Ölçülecek niteliğin tanımlanması • Ölçme yönteminin veya aracının belirlenmesi yoksa geliştirilmesi • Nitelik ile ölçme aracının etkileştirilmesi • Ölçme sonucunun ifade edilmesi İSTANBUL MEM

7. ÖLÇEK • Bazı ölçme araçlarına verilen ad. • Nesnelere sayılar vermede ve bu sayıların kullanılmasında uyulması gerekli kurallar ve kısıtlamaları belirtmek için kullanılır. • Cetvel ve metre gibi ölçme araçları üzerindeki bölmeleri belirtmek için kullanılır. İSTANBUL MEM

8. ÖLÇEK TÜRLERİ • Sınıflama Ölçekleri • Sıralama Ölçekleri • Eşit Aralıklı Ölçekler • Oranlı Ölçekler İSTANBUL MEM

9. Sınıflama Ölçekleri Belli bir gruba ait olup olmamayı gösteren ölçüler veren ölçeklere sınıflama ölçekleri denir. İnsanların cinsiyet (kadın-erkek), medeni hal (evli-bekar-boşanmış),göz rengi (mavi-yeşil-ela) ten rengi gibi kategorilere ayrılması,illere kod numarası verilmesi ve her ile ait arabaların aynı numara ile belirtilmesi sınıflamaya iyi bir örnektir. Bu ölçekte nesnelere verilen sayıların sayısal anlamları yoktur, onlar miktar belirtmezler. Sınıflama ölçekleri eğitimde pek kullanılmaz İSTANBUL MEM

10. Sıralama Ölçekleri Sadece sıra bildiren ölçüler verebilen ölçeklere sıralama ölçekleri denir. Bu ölçekte nesneler, bir özelliğe en az sahip olandan en çok sahip olana ya da en çok sahip olandan en az sahip olana doğru sıralanır ve her bir sıraya bir sayı verilir. Bir gruptaki boy sırası, bir koşuda alınan dereceler, bir sınıftaki başarı sırası bu türdendir. Eğitimdeki ölçmelerde elde edilen ölçme sonuçlarının pek çoğu sıralama ölçeğindedir. İSTANBUL MEM

11. Eşit Araklı Ölçek Eşit aralıklı ölçeklerde göreceli bir başlangıç noktası ve tanımlanmış, değişmez (tüm ölçek boyunca eşittir) bir birim vardır. Eşit aralıklı ölçeklerdeki sıfır, o noktada ölçülen özelliğin gerçekten hiç bulunmadığı anlamına gelmez yani yokluk ifade etmez. Bu tür ölçeklerdeki sıfır noktası, sayısallaştırmayı kolaylaştıran bir başlangıç noktasıdır, doğal ya da mutlak sıfır noktası değildir. İSTANBUL MEM

12. Eşit Oranlı Ölçek Eşit oranlı ölçeklerde gerçek bir sıfır noktası bulunduğu ve ölçek eşit aralıklara bölümlendiği için bu ölçekte elde edilen veriler üzerinde her türlü matematiksel işlem yapılabilir. Ağırlık ve uzunluk ölçüleri, saat gibi ölçme araçları bu tür ölçek esasına uygun olarak geliştirilmiştir. Eğitimde bugüne kadar eşit oranlı ölçekte ölçme sonuçları elde edilememiştir. İSTANBUL MEM

13. İSTANBUL MEM

14. ÖLÇME HATALARI Ölçülen nesnenin gerçek değeri ile gözlem ya da ölçme sonucunda elde edilen değer arasındaki farka “ÖLÇME HATASI” denir. Eğitimdeki ölçmelerin genellikle dolaylı olması, eğitimdeki ölçme sonuçlarında daha çok hata çıkmasına neden olabilmektedir. İSTANBUL MEM

15. HATA TÜRLERİ 1.  Sabit Hata Ölçüm aracındaki bir hatanın tüm ölçümleri aynı şekilde etkilemesi (cetveldeki bir santimlik kısalık) 2. Sistematik Hata Miktarı; ölçülen büyüklüğe, ölçme koşullarına ve ölçmeciye bağlı olarak değişen hatalar(yazı güzelliğinin tarih sınav puanını etkilemesi) 3. Tesadüfi (Rasgele) Hata Kaynakları, miktarı ve yönü önceden bilinemeyen, yönü eş olasılıklı hatalar İSTANBUL MEM

16. HATA KAYNAKLARI • Ölçmeyi yapan kişiden kaynaklanan hatalar. • Ölçme aracından kaynaklanan hatalar. • Ölçmenin yapıldığı ortamdan kaynaklanan hatalar. • Ölçülen özellikten kaynaklanan hatalar. • Ölçmenin yönteminden kaynaklanan hatalar. İSTANBUL MEM

17. DEĞERLENDİRME NEDİR Değerlendirme, ölçme sonucunu bir ölçüt ile karşılaştırarak ölçülen özellik hakkında bir karara varma işlemidir. İSTANBUL MEM

18. Değerlendirme Nedir? Ölçme sonucu Ölçüt Karşılaştırma Karar (değer yargısı) İSTANBUL MEM

19. DEĞERLENDİRME TÜRLERİ 1.Süreç değerlendirmesi 2. Sonuç değerlendirmesi olmak üzere iki temel değerlendirme türü vardır. İSTANBUL MEM

20. 1.Süreç değerlendirmesiÖğretimi yönlendirmek amacıyla kullanılır. Hem öğrenme öncesi, hem de sonrası süreçlerde yer almaktadır. Örnek: -Öğrencilerin çalışmalarını yönlendirmek amacıyla kullanılan ön testler ve izleme testleri, -Çalışmaları esnasında öğrencilerin yaptıklarına yönelik gözlemler, -Ev ödevleri ve ders esnasında sorulan sorular İSTANBUL MEM

21. 2. Sonuç değerlendirmesiÖğrencilerin öğrenme düzeylerine ilişkin bir yargıda bulunma çalışması olup genelde öğrenci notlarının tespitinde kullanılmaktadır Örnek: -Ünite sonrasında yapılan sınavlar, -Nota dahil edileceği söylenen ev ödevleri, -Proje notları -Standartlaştırılmış başarı sınavları İSTANBUL MEM

22. Süreç ve Sonuç Değerlendirmesi Arasındaki Farklar İSTANBUL MEM

23. Ölçme değerlendirmenin eğitimdeki yeri ÖLÇME DEĞERLENDİRME İSTANBUL MEM

24. SONUÇ OLARAK Ölçme ve Değerlendirme, eğitim sisteminin ana öğelerinden birini oluşturur. Sistemin geçerliliğinin, başarısının ve hedeflere ne denli yaklaşıldığının temel göstergesidir. İSTANBUL MEM