580 likes | 1.87k Views
Alt Solunum Yolu İnfeksiyonları. Yrd. Doç. Dr. Aynur Engin Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, İnfeksiyon Hst. ve Kln. Mikrobiyoloji A.B.D, Sivas. Alt Solunum Yolu İnfeksiyonları. Akut bronşit Kronik obstrüktif akciğer hastalığının akut alevlenmeleri Pnömoniler. Akut Bronşit.
E N D
Alt Solunum Yolu İnfeksiyonları Yrd. Doç. Dr. Aynur Engin Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi, İnfeksiyon Hst. ve Kln. Mikrobiyoloji A.B.D, Sivas
Alt Solunum Yolu İnfeksiyonları • Akut bronşit • Kronik obstrüktif akciğer hastalığının akut alevlenmeleri • Pnömoniler
Akut Bronşit • Kronik inflamatuar akciğer hastalığı olmayan hastalarda • Klinik ve ya • radyolojik pnömoni bulgusu olmaksızın gelişen • kısa süreli ( <15 gün) solunum yolu infeksiyonunu tanımlamaktadır
Akut bronşit • Trakeobronşial ağacın inflamasyonudur • (akut trakeobronşit) • Akut trakeobronşit glottis ile bronşioller arasındaki spesifik alanın iltihabıdır
Akut Bronşitte Etyoloji • Viruslar (genellikle etkenler viruslardır) • Rhinoviruslar • Coronaviruslar • İnfluenza virusları • Adenoviruslar • Kızamık virusu • Parainfluenza virusları • Respiratuvar sinsityal viruslar • Seyrek olarak görülen etkenler ( M.pneumonia, C.pneumoniae, H.influenzae, S.pneumoniae, M.catarrhalis)
Akut Bronşitte Klinik • Öksürük • Prodüktif • Mukoid yada pürülan balgam • Hemoptizi görülebilir • non-prodüktif • Ateş (hafif ya da orta derecede) • Substernal rahatsızlık hissi • Fizik muayenede ronküs, ekspretuvar wheezing • Bazen inspiratuvar stridor
Tanı ve ayırıcı tanı • Öykü • Kronik inflamatuvar akciğer hastalığı yok • Fizik muayenede (genellikle normal) • Pnömoniye ait bulgu yok, bazen öksürmekle kaybolan/değişen kaba raller ve ronküs duyulur • Radyolojik incelemede pnömoni belirtisi yok • Balgam incelemesi (parçalı veya mononükler hücre)
Akut Bronşitin Tedavisi • Semptomatik tedavi • Altta kardiopulmoner hastalık gibi ciddi hastalığı olan şiddetli bronşitli yada influenzalı hastalarda • Oksijen ya da ventilasyon desteği gereklidir • Antipiretik • Bronkospazm varsa inhaler beta adrenerjik bronkodilatörler verilebilir • Antibiyotik tedavisi genellikle gerekmez
Antibiyotik tedavisi ne zaman düşünülmelidir? • Semptomların 10 günden fazla sürmesi • Balgam pürülan ise • Eşlik eden hastalığı varsa • Kalp yetmezliği, diabet vs • Ateş varsa
Akut Bronşitte Hangi Antibiyotikler verilebilir? • Makrolidler • Eritromisin, Azitromisin, Klaritromisin • Aminopenisilinler • Ampisilin, bakampisilin, amoksisilin • Sefalosporin • Sefaklor, sefuroksim aksetil • TMP-SMZ
KOAH’ın akut alevlenmesi • Birbirini izleyen 2 yıl ve yılda en az 3 ay öksürük ve balgam çıkarma(KOAH) • Öksürük ve nefes darlığında artma • Balgam • Miktarında artma • Daha pürülan hale gelme • Viskozitesinde artma • Gögüste sıkışma hissi,yeni wheezing’in ortaya çıkması/artması, yorgunluk
KOAH’ın Akut AlevlenmesindeEtkenler • S.pneumoniae • H.influenzae • M.catarrhalis • Diğer %5 • Gram negatif basiller • Legionella spp • Etken tespit edilmeyen %25
KOAH’ın Akut AlevlenmelerindeKlinik ve Laboratuvar Bulguları • Altta yatan hastalığa bağlı fizik inceleme bulguları • Ateş (olmayabilir) • Lökositoz (olmayabilir) • Balgam incelemesi ( Bol miktarda nötrofil ve hakim olan bakteri) • Akciğer grafisi (altta yatan hastalığa bağlı bulgular olabilir, kirli akc-ray gr)
KOAH akut alevlenmelerinde seçilecek antibiyotikler • Ampisilin-sulbaktam • Amoksisilin-Klavulonat • Sefaklor, Sefuroksim aksetil • TMP-SMZ • Yeni Makrolidler (azitromisin, klaritromisin, roksitromisin)
KOAH akut alevlenmelerinde korunma • Profilaktik antibiyotik tedavisi • tartışmalı • Sigara içilmemesi • Hava kirliliğinden kaçınma • Pnömokok aşısı • İnfluenza aşısı
Pnömoniler • Toplum Kökenli Pnömoniler • Hastane kökenli pnömoniler • Erken başlangıçlı • Yatışın ilk 4 gününde • Geç başlangıçlı • Yatışın ilk 4 gününden sonra • İmmün yetmezlikli hastada pnömoni • Hücresel immün yetmezliği olanlar • Hümoral immün yetmezliği olanlar
Toplum Kökenli Pnömonilerde Epidemiyolojik Özellikler • ABD’de altıncı en sık ölüm nedenidir • ABD’de yılda 3-4 milyon olguda pnömoni gelişmekte ( her 1000 kişiden 10-12’sinde pnömoni görülmekte) • Atak oranı çocuklar, yaşlılar ve bakım evlerinde kalanlarda yüksektir • Mortalite oranı %21.9
Solunum sisteminin korunma mekanizmaları-1 • Solunan havanın filtrasyonu ve nemlendirilmesi • Trakeobronşial silier epitel ve mukozal sekresyonlar partiküllerin tutulması ve atılmasında rol oynar
Solunum sisteminin korunma mekanizmaları-2 • Epiglot sağlam ise sekresyonların geçişi önlenir • Öksürük refleksi ile sekresyonların atılması sağlanır
Solunum sisteminin korunma mekanizmaları-3 • Hücresel immun sistem • alveoler makrofajlar ve T-lenfositleri • Hümoral immun sistem • B-lenfositleri,immunglobülinler, kompleman • Nötrofiller
Normalde burun vestibülündeki kıllar ve nazofarinksin sağladığı aerodinamik filtrasyon nedeni ile çapı 10 mikrondan büyük partiküller akciğere ulaşamaz, 3-10 arası partiküller müküs içinde tutulur, 0.5 mikrondan küçük partiküller akc de tutulmaz • 0.5-3 arası partiküller akc in en uç kısmına kadar ulaşır
Toplum kökenli pnömonilerde risk faktörleri-1 • Yaş • Kronik obstrüktif akciğer hastalığı • Konjestif kalp yetmezliği • Aspirasyona yol açan nedenler • kafa travması, • bilinç bulanıklığı, • genel anestezi, • ilaç intoksikasyonu, • kas ve sinir hastalıkları, • trakeostomi, • endotrakeal aspirasyon • Sigara içme • Viral üst solunum yolu infeksiyonları
Toplum kökenli pnömonilerde risk faktörleri-2 • İmmunolojik bozukluklar • Splenektomi • Üremi,asidoz,hiperglisemi • Kronik alkolizm • Malnütrisyon • Steroidlerin ve immunosupressiflerin kullanımı • H2 reseptör blokerleri ve nemlendiricilerin kullanımı • HIV infeksiyonu
Toplum Kökenli Pnömoni etkenleri • S. pneumoniae • H. influenzae • S. aureus • Mikoplazma pneumoniae • Viruslar • L. pneumophilia • Aerop Gram negatif basiller
Patogenez • Aspirasyon • S. pneumoniae, H. influenzae, S. aureus, Gram negatif aerobik basiller vs • İnhalasyon • Viruslar, M. pneumoniae, C. pneumoniae, L. pneumophilia, M. tuberculosis • Hematojen • Komşuluk yolu
Pnömoninin Belirtileri Ateş (genel olarak devamlı, üşüme ve titreme ile birliktedir) Öksürük Prodüktif Mukoid veya mukopürülan Pürülan balgam Non-prodüktif Yan ağrısı Nefes darlığı Bazen karın ağrısı
Pnömoninin Fizik Muayene Bulguları Ateş Ağız kenarında herpetik döküntüler (öz. Pnömokok ) Santral tipte siyanoz Ciddi olgularda hepatosellüler hasara bağlı sarılık Pnömoninin olduğu taraf solunuma daha az katılır Vokal fremitus artar (Konsolidasyonun olduğu tarafta) Konsolidasyon olan tarafta perküsyonla matite alınır Dinlemekle ince ral ve tuber sufl alınır. Plevral efüzyon var ise plevral sürtünme sesi duyulur
Beyaz küre ( Bakteriyel olanlarda artmış ve sola kayma varken, viral va atipik olanlarda genellikle normaldir) Sedimentasyon hızı artmıştır CRP artar Biyokimyasal değişikler bulunabilir(biluribin yüksekliği,transaminaz ve alkalen fosfataz yüksekliği, BUN ve kreatininde artma ) Balgamın direkt mikroskopik incelenmesi Ekspektore edilen balgamın kültürü Transtrakeal aspirasyon ile elde edilen materyalin kültürü Pnömoninin Laboratuvar Bulguları
Pnömokoksik Pnömoni %55 lober, %45 Bronkopnömoni Genellikle tek taraflı Birden fazla lob tutulduğunda ciddi hastalığa işaret eder Atipik pnömoni Lober tutulum seyrektir Sıklıkla iki taraflı veya birden fazla segment tutulumu vardır İnfiltrasyona rağmen fizik muayene bulgusu olmayabilir Pnömonilerde Akciğer Grafisi