ขีดความสามารถในการแข่งขัน “ด้านการศึกษา” เมื่อเข้าสู่ AEC 2015

1. รศ. ดร. สุทธิพันธ์ จิราธิวัฒน์ ผู้อำนวยการบริหารศูนย์อาเซียนศึกษาแห่งจุฬาฯ นวลพรรณ ธรรมมโนวานิช รักษิณา ศิริทรัพย์ เสกสรร อานันทศิริเกียรติ 24 สิงหาคม 2555 ขีดความสามารถในการแข่งขัน“ด้านการศึกษา” เมื่อเข้าสู่ AEC 2015

2. มุ่งสู่การเป็นประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนมุ่งสู่การเป็นประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน

3. วัตถุประสงค์ของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนวัตถุประสงค์ของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน

4. Prosperity of the Region Increasing employment and external economy Increasing consumption Increasing investment and income

5. การเปิดเสรีการค้าบริการด้านการศึกษา เป็นผลพวงหนึ่งจากกรอบความตกลงทางกฎหมายของความตกลงว่าด้วยการค้าบริการ (General Agreement on Trade-in-Service : GATS)  ซึ่งส่งผลให้ “อุดมศึกษา” มีความหมายเป็นส่วนหนึ่งของสินค้าและบริการ และเป็นสาขาหนึ่งในระบบการค้าขายระหว่างประเทศเท่านั้น ที่มา: ศูนย์ศึกษาการพัฒนาสังคม คณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย และสถาบันวิจัยสังคม จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, โครงการวิจัยเพื่อกำหนดยุทธศาสตร์รองรับการเปิดเสรีการค้าบริการด้านการศึกษาระดับอุดมศึกษา,(กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ, 2550). การเปิดเสรีทางด้านการศึกษา กับการเป็นประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน

6. การรวมตัวเป็นประชาคมอาเซียนจะทำให้การเคลื่อนย้ายกำลังคนนักศึกษา บุคลากรทางการศึกษาเป็นไปโดยสะดวกมากขึ้น และการเปิดเสรีการค้าบริการด้านการศึกษาจะส่งผลให้เกิดการเคลื่อนย้ายองค์ความรู้ ภาษา และวัฒนธรรมระหว่างกัน ภาคอุดมศึกษาจึงจำเป็นต้องปรับตัวเพื่อผลิตบัณฑิตที่มีความพร้อมสำหรับสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงดังกล่าว ที่มา: “เปิดเสรีการค้าบริการอาเซียนระเบิดเวลาธุรกิจการศึกษาไทย”, ประชาชาติธุรกิจ, ฉบับที่ 4267, 2-5 ธันวาคม 2553, 43. การเปิดเสรีทางด้านการศึกษา กับการเป็นประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน

7. “อาเซียนจะส่งเสริมความเป็นอยู่และคุณภาพชีวิตที่ดีของประชาชน โดยประชาชนเข้าถึงโอกาสอย่างเที่ยงธรรมในการพัฒนามนุษย์ (Human Development) โดยส่งเสริมและลงทุนในด้านการศึกษาและการเรียนรู้ตลอดชีวิต การฝึกอบรมและการเสริมสร้างขีดความสามารถ ส่งเสริมนวัตกรรมและการประกอบการ ส่งเสริมการใช้ภาษาอังกฤษ เทคโนโลยีสารสนเทศ วิทยาศาสตร์เชิงประยุกต์และเทคโนโลยีในการดำเนินกิจกรรมการพัฒนาทางด้านสังคมและเศรษฐกิจ” ที่มา:กรมอาเซียน กระทรวงการต่างประเทศ, แผนงานการจัดตั้งประชาคมอาเซียน (3 เสา), (กรุงเทพฯ: คาริสม่ามีเดีย, 2555), 133. การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในเสาสังคมและวัฒนธรรม

8. A1. ให้ความสำคัญกับการศึกษา A2. การลงทุนในการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ A3. ส่งเสริมการจ้างงานที่เหมาะสม A4. ส่งเสริมเทคโนโลยีสารสนเทศ (ไอซีที) A5. การอำนวยความสะดวกในการเข้าถึงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเชิงประยุกต์ A6. เสริมสร้างทักษะในการประกอบการสำหรับสตรี เยาวชน ผู้สูงอายุ และผู้พิการ A7. พัฒนาสมรรถภาพของระบบราชการ ที่มา:กรมอาเซียน กระทรวงการต่างประเทศ, แผนงานการจัดตั้งประชาคมอาเซียน (3 เสา), (กรุงเทพฯ: คาริสม่ามีเดีย, 2555), 133-139. การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ในเสาสังคมและวัฒนธรรม

9. เพิ่มขีดความสามารถ • คุณภาพผู้สอน และผู้เรียน • คุณภาพหลักสูตรการเรียนการสอน • ความร่วมมือในการแลกเปลี่ยนทางวิชาการ • ระดับนักวิชาการ • ระดับนิสิตนักศึกษา • การแข่งขันในการยกระดับมาตรฐานการศึกษา • Credit Transfer • Quality Assurance (QA) การปรับตัวของภาคการศึกษาเพื่อรองรับการเปิดประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน

10. ภาคมหาวิทยาลัย ภาควิชาการ สังคมไทยและสังคมโลก ความคาดหวังของภาคมหาวิทยาลัยต่อด้านการศึกษา ฐานองค์ความรู้ ภารกิจด้านวิชาการและการวิจัย “ผลิตความรู้ที่ใช้ประโยชน์ได้จริง” ฐานบุคลากร ภารกิจด้านการพัฒนาบุคลากร “รู้ลึก รู้รอบ คิดเป็น ทำเป็น”

11. รูปแบบและแนวทางการบูรณาการความร่วมมือรูปแบบและแนวทางการบูรณาการความร่วมมือ

12. AUN • Socio-Cultural Community • Education • Human resource development • Capacity Building • Identity & Awareness • As integral part of community integration ASEAN Community The Three Pillars Economic Community Political Community เครือข่ายมหาวิทยาลัยอาเซียนASEAN UNIVERSITY NETWORK (AUN)

13. เครือข่ายมหาวิทยาลัยอาเซียนASEAN UNIVERSITY NETWORK (AUN)

14. AUN-QA (AUN-Quality Assurance) ประเทศในกลุ่มอาเซียนได้มีความร่วมมือกันในเรื่องการศึกษา จึงมีการสร้าง AUN-QA เพื่อเทียบเคียงสมรรถนะ (Benchmarking) โดยเน้นพัฒนาการศึกษาอย่างก้าวกระโดด มีการกำหนดตัวชี้วัด (Indicators)ตัวเดียวกันในการวัดหน่วยงาน ผ่านการศึกษาจากหน่วยงานที่มีประสิทธิภาพ ประเด็นที่เป็นจุดร่วมที่จะเรียนรู้ซึ่งกันและกันจะเน้นในเรื่อง วิจัย การบริการ จริยธรรม และการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ (ในค.ศ.2002) และได้พัฒนาถึงระดับของการสร้างมาตรฐานการประเมิน (ในค.ศ.2004) ที่มา:http://www.aunsec.org เครือข่ายมหาวิทยาลัยอาเซียนASEAN UNIVERSITY NETWORK (AUN)

15. อาเซียนได้ออกแผนแม่บทในเรื่องนี้โดยออกเอกสาร Master Plan on ASEAN Connectivity ด้านการเชื่อมร้อยอาเซียนเข้าด้วยกันในด้านต่างๆ และผู้นำอาเซียนในการประชุม ASEAN Summit ครั้งที่ 17 ที่ประเทศเวียดนามได้ลงนามใน ”ปฏิญญาฮานอย”(Hanoi Declaration) ตามแผนแม่บทเรื่องการเชื่อมต่ออาเซียนเข้าด้วยกัน ได้แบ่งมิติของการเชื่อมต่อออกเป็น 3 ประเภท การเชื่อมโยงทางกายภาพ (Physical Connectivity) - การเชื่อมโครงข่ายคมนาคม สารสนเทศ และพลังงานเข้าด้วยกัน การเชื่อมโยงทางกฎเกณฑ์เชิงสถาบัน (institutional connectivity)เรื่องกฎหมาย กำแพงภาษี กฎระเบียบ เป็นต้น การเชื่อมโยงระหว่างประชากรอาเซียน (people-to-people connectivity)เน้นเรื่องการศึกษา วัฒนธรรม และการท่องเที่ยว ASEAN CONNECTIVITY

16. 1. การเชื่อมโยงทางกายภาพ (Physical Connectivity) • ASEAN Highway Network (AHN) • Singapore Kunming Rail Links (SKRL) • ASEAN Broadband Corridor (ABC) • Melaka-PekanBaru Interconnection – (ASEAN Power Grid IMT-GT) • West Kalimantan-Sarawak Interconnection – (ASEAN Power Grid BIMP-EAGA) • 2. การเชื่อมโยงทางกฎเกณฑ์เชิงสถาบัน (Institutional Connectivity) • Mutual Recognition Arrangements (MRAs) • Standards and Conformity assessment procedures • National Single Window by 2012 • Investment Restrictions and Impediments • ASEAN Agreement on Transport Facilitation ASEAN CONNECTIVITY

17. หลักการของการเชื่อมโยงระหว่างประชากรอาเซียน(People-to-people Connectivity) คือการส่งเสริมให้เกิดปฏิสัมพันธ์กันทางสังคม วัฒนธรรม การศึกษา การสร้างเสริมศักยภาพ รวมถึงการสนับสนุนด้านการท่องเที่ยวผ่านการยกเว้นด้านวีซ่า เพื่อให้เกิดการเคลื่อนย้ายบุคคล ซึ่งเหล่านี้คือ ยุทธศาสตร์สำคัญที่ทำให้เกิดการเชื่อมโยงทั้งสามเสาหลักของประชาคมอาเซียน โดยแผนแม่บท Master Plan on Connectivity ได้จำแนกโครงการที่สำคัญภายใต้การเชื่อมโยงระหว่างประชากรอาเซียน (people-to-people connectivity) ดังนี้ Easing visa requirements for ASEAN nationals ASEAN Virtual Learning Resources Centers ICT skill standards ASEAN Community Building Program people-to-people connectivity

18. ดร.สุรินทร์ พิศสุวรรณ เลขาธิการอาเซียน 24 กุมภาพันธ์ 2555 “...อาเซียนนั้นเกิดจากปฏิญญากรุงเทพ เพราะฉะนั้นอาเซียนจึงเป็นมรดกทางภูมิปัญญาของเราเอง...ผมอยากให้พวกท่านได้ช่วยกันพัฒนาลูกหลานของเราให้เป็นทรัพยากรมนุษย์ที่มีค่า เพื่ออาเซียนของเราทุกคน”

19. ขอบคุณครับ Q & A