420 likes | 764 Views
Antibiyotik Kullanma Alışkanlıkları. Doç. Dr. Hande Arslan Başkent ÜTF İnfeksiyon Hastalıkları Klinik Mikrobiyoloji AD. Hastanelerde yatan hastalar için kullanılan antibiyotiklerin %14-43’ü gereksizdir. Antibiyotiklerin gereksiz kullanımı Dirençli hastane kökenli suşların gelişimi
E N D
Antibiyotik Kullanma Alışkanlıkları Doç. Dr. Hande Arslan Başkent ÜTF İnfeksiyon Hastalıkları Klinik Mikrobiyoloji AD
Hastanelerde yatan hastalar için kullanılan antibiyotiklerin %14-43’ü gereksizdir. • Antibiyotiklerin gereksiz kullanımı • Dirençli hastane kökenli suşların gelişimi • Artmış maliyet • Gereksiz yere gelişen yan etki sorunlarını beraberinde getirmektedir.
Ülkemizde durum • Hastaneye kabul edilen hastaların %25-35’ine antibiyotik kullanılıyor. • Yanlış kullanım oranı % 40-53 Ünal S. Ankem Derg 1996;10(3):241-6 Kanzık İ. Ankem Derg 1996;10(3):305-10 Tünger Ö. Int J Antimic Agents 2000;15:131-135
Sorunun asıl nedeni • Eğitim eksiklikleri ve yanlışlıklarının davranışa yansıması kötü alışkanlıklar • Sosyal güvence sistemleri • Sosyal güvence kapsamında olanlar • Rasyonel olmayan tedavi • Sosyal güvence kapsamı dışında kalanlar • Rasyonel olmayan tedavi • Yetersiz tedavi
Başkent ÜTF’ne bağlı Hastane ve Eğitim Merkezleri • Ankara • Adana • Alanya • Konya • İzmir
Ankara • Başkent Hastanesi (288 yatak) • Yapracık Geriatri Merkezi (65 yatak) • Ayaş Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Merkezi (86 yatak) • Toplam 439 yatak
Hastane profili • Toplam yatak sayısı: 288 • Yoğun Bakım yatakları: 72 (Hastane kapasitesinin %25’i) • Erişkin YB Yatak sayısı: 45 • Pediatrik YB yatak sayısı: 27
HİKK • 1996 yılı Ağustos ayından itibaren aktif görev aldı. • 2002 yılı Kasım ayında kısıtlı antibiyotik kullanımı ile ilgili karar alındı. • Ocak-2003 ayında tüm merkezlerde uygulamaya geçildi. • Mart–2003 ayında kısıtlı antibiyotik kullanımı/bütçe uygulama talimatıyla birleştirildi.
Alışma aşamasında yaşanan problemler-1 • Doktor açısından, • Antibiyotik formlarının her gün doldurulması zor bulundu. • EHU onayının geciktiği bu nedenle tedavinin geç başlandığı ifade edildi. • Kısıtlı antibiyotiklerin bilinmediği ifade edildi.
Alışma aşamasında yaşanan problemler-2 • Hemşire açısından; • Doktorlarla diyalog problemi yaşandı. • Gece şiftlerinde ilaç tamamlama alışkanlığı değişti. • A-72 formları ile ilgili sıkıntılar bildirildi.
Alışma aşamasında yaşanan problemler-3 • Eczane açısından; • Forma infeksiyon hastalıkları uzmanı dışında vurulan kaşelerin takibi sıkıntı yarattı. • A-72 formunun 3. günden sonra takibi zor oldu.
Ne değişti? • Kullanım alışkanlıkları • Maliyet • Direnç • Yan etki ?
Antibiyotik kullanım oranları= Yıl boyunca kullanılan flakon sayısı X 1000 / yıl boyunca yatan hasta sayısı olarak hesaplandı.
Antibiyotik Fark(%) Vankomisin 39 Teikoplanin 17 Meropenem 43 İmipenem 44 Pip-Tazo 14 Amp-B 2
ANTİBİYOTİK FARK (%) Amp-B(de) 72 Flukonazol33 Siprofloks. 46 Ofloksasin 85 Amikasin 10 Seftriakson 22 Sefepim 41 Sefop-sul 43 Seftazidim 35
Yıllık antibiyotik maliyeti /yatan hasta sayısı 2002 ve 2003 yılları için karşılaştırıldı; • 2002 yılı için 12.2 M • 2003 yılı için 12.6 M • 2002 yılı DİE / TEFE’ye göre 14.0M
Bakteri duyarlılıklarında anlamlı bir değişiklik gözlenmedi.
Hastanede yatmakta olan erişkin hastaların bir günlük antibiyotik kullanım profilleri çıkarıldı.
Form Hastanın • Adı • Yattığı Bölüm • Yatış sebebi • Kullandığı antibiyotik • Kombinasyon • Tek • Kullanma nedeni • Proflaksi • Ampirik tedavi • Spesifik tedavi • Tedavi günü
İnfeksiyon konsültasyonu var mı? • Antibiyotik gerekli mi? • Gerekli ise kullanılan antibiyotik uygun mu? • Uygun değilse kullanılan antibiyotiğin; • Süresi uzun • Süresi kısa • Spekturumu geniş • Spekturumu dar • Pahalı • Kombinasyonu başarısız • Yan etkisi fazla
18 Martta yatan erişkin hasta sayısı: Toplam: 193 Servis : 154 Yoğun Bakım: 29
Antibiyotik kullanım oranları: • Genel: % 43 • Servis: % 40 • Yoğun Bakım: % 59
İnfeksiyon hastalıkları konsültasyon isteme oranı; • Ampirik tedavi için % 32 • Etkene yönelik tedavi için % 84
Uygunsuz kullanım: • Tedavi süresi uzun • Gereksiz kombinasyon • Spekturum geniş • Spekturum dar • Hatalı kombinasyon
Sonuç: EĞİTİM ŞART