1 / 48

Kultura średniowiecznej Europy

Kultura średniowiecznej Europy. Milena Wiśniewska Igor Domżalski. Charakterystyczne cechy kultury wczesnośreniowiecznej. uniwersalizm elitarność ponadnarodowość jej celem było krzewienie wiary selektywne przyjmowanie spuścizny antyku podporządkowanie twórczości cechom ideowym

sally
Download Presentation

Kultura średniowiecznej Europy

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Kultura średniowiecznej Europy MilenaWiśniewska IgorDomżalski

  2. Charakterystyczne cechy kultury wczesnośreniowiecznej • uniwersalizm • elitarność • ponadnarodowość • jej celem było krzewienie wiary • selektywne przyjmowanie spuścizny antyku • podporządkowanie twórczości cechom ideowym • wprowadzenie mecenatu

  3. asceza • najczęściej wykorzystywanym dziełem była Złota Legenda Jakuba de Voragine’a • istotną rolę odgrywały kazania • dominacja przekazu ustnego nad literackim

  4. Znaczenie symboli • wskazywanie ukrytej, ale realnej i możliwej do poznania rzeczywistości • świadome zniekształcenie natury w celu uwydatnienia treści przenośnych • zwierzętom i przedmiotom nadawano sens symboliczny • kolory tworzyły system znaczeń • symbolizowanie abstrakcyjnych wartości przez herby rodów rycerskich

  5. Znaczenie rytuałów • rytuały i ceremonie jako instrumenty komunikacji społecznej

  6. Rytuały • hołd lenny • koronacje • ceremonie liturgiczne • pogrzeby • ceremonialne wjazdy

  7. Symbole • herby rodów rycerskich • krucyfiksy • pieczęcie • miniatury • ikony

  8. Wynalazek druku i jego wpływ na kulturę średniowiecza • Rozwój piśmiennictwa i czytelnictwa • Szybsze powielanie tekstu • Zastąpienie pergaminu tańszym papierem • Zaprzestanie ręcznego kopiowania ksiąg • Spadek cen ksiąg • Powstawanie drukarni • Obniżenie poziomu analfabetyzmu • Lepszy przekaz informacji • Zmniejszenie ilości „białych kruków”

  9. Architektura średniowiecza • Styl romański- rozwijał się od X w. Dominował w średniowiecznej sztuce przez ponad 300 lat. • Styl gotycki- w Europie rozwijał się od połowy XII w. Jego nazwa powstała w XV w. we Włoszech. Nazwa wywodziła się od prymitywnego i barbarzyńskiego ludu Gotów.

  10. Cechy stylu romańskiego • w pierwszym okresie rozwoju stylu romańskiego Kościoły budowano na planie koła (rotundy), a następnie krzyża. • mury były grube, masywne, nadawały budowli charakter obronny • kamienie spajane były zaprawą wapienną • brak zdobień i detali architektonicznych • okna niedużych rozmiarów

  11. układ świątyni miał charakter halowy lub bazylikowy • sklepienia miały charakter kolebkowy, beczkowy, krzyżowy lub płaski – ten najczęściej w świątyni halowej • sklepienia, otwory okienne, portale (obramowane wejścia do świątyni) wykańczały łuki

  12. Kolegiata świętego Piotra i Pawła w Kruszwicy (XII wiek)

  13. Kościół św. Michała w Hildesheim

  14. Kościół św. Jana Jerozolimskiego za murami w Poznaniu

  15. Kościół NMP w Inowrocławiu

  16. Klasztor benedyktyński w Moissac

  17. Krak des Chavaliers

  18. Kościół świętego Jakuba w Sandomierzu ufundowany przed 1211 rokiem przez księżniczkę Adelajdę, córkę Kazimierza II Sprawiedliwego, wybudowany z czerwonej cegły.

  19. Cechy stylu gotyckiego • Możliwość dobrego oświetlenia wnętrz otworami o dużych powierzchniach przeszklenia • okna, portale i inne elementy zakończone ostrymi łukami (łuk łamany) • wysokie, smukłe okna zdobione witrażami • system konstrukcji budowli –szkieletowy, oparty na przyporach

  20. strzelistość (podyktowana chęcią wznoszenia się do Boga) i smukłość budowli • cegła podstawowym materiałem budowlanym

  21. Kościół Mariacki w Krakowie

  22. Zamek w Kwidzynie

  23. Most Karola w Pradze

  24. Zamek krzyżacki w Malborku

  25. Katedra we Fromborku

  26. Katedra w Kolonii

  27. Katedra w Reims

  28. Katedra Notre Dame w Paryżu

  29. Gotyk płomienisty (Flamboyant) Kierunek w schyłkowym okresie architektury późnego gotyku, nazywany płomienistym. Występował przede wszystkim na terenie Francji w XV i XVI wieku. Cechowała go drobiazgowość i nadmiar detali, rzeźby. Łuki stały się ostrzejsze, przegięte w formie "oślego grzbietu", w detalach wykorzystywano kształt płomienia lub rybiego pęcherza. Jednocześnie dążono do uproszczenia konstrukcji.

  30. Kościół w Saint Maclou

  31. Kościół Świętej Trójcy w Vendôme

  32. Sztuka • malarstwo • rzeźba • muzyka

  33. Cechy malarstwa średniowiecznego: • tematyka religijna • idealistyczne przedstawianie postaci • rozwój malarstwa na desce • użycie farb olejnych i tempery • freski • kompozycja deesis (trójdzielność kompozycji)

  34. wykorzystanie motywu dansemacabre • nie stosowano perspektywy • pełna kolorystyka • w wielu dziełach przedstawiony jest obraz cnotliwego rycerza

  35. ,, Sąd Ostateczny” Hansa Memlinga

  36. Sandro Botticelli,,Wiosna”

  37. Rzeźba • zaczerpywała tematykę przede wszystkim z Biblii • całokształt twórczości podporządkowany był religii chrześcijańskiej • znaczna część dzieł powstawała na zamówienie fundatorów budowli sakralnych

  38. Ołtarz Wita Stwosza

  39. Fragment rzeźby „Córki Dobromira”

  40. Muzyka średniowieczna:dzieliła się na: • muzykę liturgiczną (muzyka kościelna, w kościele rzymsko-katolickim był to chorał gregoriański) • świecką( ludowa wiejska, o której mało wiadomo)

  41. Szkolnictwo w średniowieczu • scholastyka- termin wieloznaczny, oznaczający początkowo naukę uprawianą na średniowiecznych uniwersytetach. Następnie zaczął oznaczać nurty teologiczne i filozoficzne tam uprawiane, a także specyficzną metodę filozofowania (metodę scholastyczną). Od XIII wieku większość średniowiecznej filozofii miała charakter scholastyczny.  • siedem sztuk wyzwolonych-  (łac. septemartesliberales, właściwie siedem umiejętności godnych człowieka wolnego) – podstawa wykształcenia w okresie późnej starożytności oraz średniowiecza. Siedem sztuk dzielone było na dwie mniejsze grupy – trivium i quadrivium. Kanwą tego podziału było monumentalne, encyklopedyczne dzieło Marka Terencjusza Warrona, zatytułowane Disciplinarumlibri IX (Dziewięć ksiąg naukowych).

  42. Filozofia średniowiecza • Teocentryzm (pogląd uznający boga za cel istnienia) • Tomizm (twórcą jest Tomasz z Akwinu, wskazał 5 niepodważalnych argumentów na istnienie Boga) • nominalizm (ludzki rozum nie jest w stanie analizować prawd wiary, ani istnienia Boga)

  43. Literatura Dzieła tworzone były najczęściej poza zasadami scholastyki. Często wyśmiewały one obowiązujące reguły lub parodiowały otaczający świat. Rozprzestrzeniły się eposy opisujące wzory życia i obyczajowość rycerzy. Utwory tłumaczono na języki narodowe i opisywano w nich losy władców i rycerzy, którzy odznaczali się historycznymi czynami lub męstwem. W tym okresie rozwinęła się także liryka miłosna. Miała ona duży wpływ na eposy rycerskie. Częściej wplatano w nie wątki tematyczne.

  44. Slajd 1 i 25. DerHexer, Panorama of Malbork Castle, GNU FDL, http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Panorama_of_Malbork_Castle,_part_4.jpg Slajd 2 i 3. Ludwig Schneider, Gdańsk, Kościół Mariacki, Ołtarz Św. Jadwigi, GNU FDL, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/2e/Gdansk_Kosciol_Mariacki_Oltarz_Sw_Jadwigi.jpg Slajd 4. Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie, Pieczęć Konrada I, księcia mazowieckiego, kujawskiegoPieczęć konna I (około 1206 ? - 1222 / 23), http://www.agad.archiwa.gov.pl/prezentacje/foto06m.jpg Slajd 5. British Library, Detail of a miniature of theburning of the Grand Master of theTemplars and anotherTemplar. FromtheChroniques de France ou de St Denis, BL Royal MS 20 C vii f. 48r, Brak praw autorskich, http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Templars_Burning.jpg Slajd 6. http://prodigi.bl.uk/illcat/ILLUMIN.ASP?Size=mid&IllID=44150 , Detail of a miniature of a master and scholars, Brak praw autorskich, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a3/Master_and_scholars_-_1464_-_L%27image_du_Monde.jpg Slajd 7. Herb Lis, Brak praw autorskich, http://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Herb_Lis_(Orgelbrand).jpg Slajd 8.Jodocus Amman, Swiss engraver and printmaker, domena publiczna, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f8/Printer_in_1568-ce.png Slajd 9. Castel Del Monte, CreativeCommons, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/4/4e/Castel_Del_Monte_June1997.jpg?uselang=pl Slajd 10 i 11. JosepRenalias, Abadia de Saint-Pierre de Moissac - PortaladaSud de Moissac, CreativeCommons, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/72/Abadia_de_Saint-Pierre_de_Moissac_-_Portalada_Sud_de_Moissac.JPG?uselang=pl

  45. Slajd 12. Bryła kościoła romańskiego, CreativeCommons, http://zasoby.open.agh.edu.pl/~08tszymanski/images/pictures/kr_b.jpg Slajd 13. Cancre, Kolegiata w Kruszwicy, GNU FDL, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1b/Collegiate_church%2C_Kruszwica_02.JPG Slajd 14. Heinz-Josef Lücking, St. Michael'sChurchin Hildesheim, Germany,  CreativeCommons, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/03/St_Michaels_Church_Hildesheim.jpg Slajd 15. Lestat (Jan Mehlich), Archikolegiata NMP i św. Aleksego w Tumie koło Łęczycy, GNU FDL, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d4/Tum_-_Kolegiata_01.jpg Slajd 16. Pko, Inowrocław, kościół NMP, widok od wschodu, GNU FDL, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/6c/Inowroclaw_kosciol_NMP.jpg Slajd 17. Membeth, Moissac, Cloisters of MoissacAbbey, domena publiczna, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/6/64/Moissac_6.jpg Slajd 18. Xvlun, Krak des Chevaliersin Syria. Itis an 11th centurycastle and was usedintheCrusades. It was one of the first castles to useconcentricfortification, ie: concentricrings of defencethatcouldalloperateatthe same time. Ithastwocurtainwalls and sits on a promontory, CreativeCommons, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5a/Crac_des_chevaliers_syria.jpeg Slajd 19. Kościół św. Jakuba w Sandomierzu ( fotografia przedstawia zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem ID 643599), własność publiczna,  http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b9/Sandomierz_%C5%9Bw._Jakub.JPG Slajd 20. i 21. Berthold Werner, Germany, Rosewindowatthecathedral of Speyer, GNU FDL, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/b0/Speyer_Dom_BW_1_%28edit%29.jpg Slajd 22. Mach240390, Kościół Mariacki w Krakowie na Rynku Głównym, WikimediaCommons, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d6/Ko%C5%9Bci%C3%B3%C5%82Mariacki-POL%2C_Krak%C3%B3w.jpg

  46. Slajd 23. Kwipedia, Kwidzyn, Zamek od strony zachodniej, WikimediaCommons, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/75/Kwidzyn_zamek.jpg Slajd 24. Maros M r a z (Maros), Prague - Charles Bridge atnight, GNU FDL, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c7/Prague_-_Charles_Bridge_at_night.jpg Slajd 26. Lestat (Jan Mehlich), Bazylika archikatedralna Wniebowzięcia NMP i św. Andrzeja we Fromborku, GNU FDL, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/5/5b/Frombork_-_Katedra_01.jpg Slajd 27. Christopher Eliot, Christopher Eliot, CreativeCommons, http://www.flickr.com/photos/eliotc/887841274/in/photostream/# Slajd 28. Magnus Manske, Cathedralin Reims, France, GNU FDL, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/b/be/Reims_Cathedral%2C_exterior_%283%29.jpg Slajd 29. Sanchezn, A nightsight of the Notre Dame de Pariscathedral on theÎle de la CitéislandinParis, France, WikimediaCommons, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a4/NotreDameDeParis.jpg Slajd 30. i 31. Tango7174, Rouen, Seine-Maritime, Normandie, France. Church of Saint-Maclou, GNU FDL, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/07/Normandie_Seine_Rouen12_tango7174.jpg Slajd 32. Manfred Heyde, Kirche der ehemaligenDreifaltigkeitsabteiin der KleinstadtVendôme im DépartementLoir-et-Cher/Frankreich - Fassade mit Wimperg über dem Portal undMaßwerk im Flamboyant-Stil der Spätgotik, CreativeCommons, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/1/1a/Vendome03.jpg Slajd 33. Ludwig Schneider, Piękna Madonna z Wrocławia (woj. Dolnośląskie, Polska), GFDL and CreativeCommons, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8b/Pi%C4%99kna_Madonna_z_Wroc%C5%82awia.jpg

  47. Slajd 34. GuyotMarchant, Dance of Death, by GuyotMarchant, 1486, domena publiczna, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/74/Danzas_de_la_muerte.gif Slajd 35. Michael Wolgemut, Dance of Death, WikimediaCommons, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/96/Holbein-death.png Slajd 36. www.aiwaz.net, TheLastJudgment, domena publiczna, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/c/c9/Das_J%C3%BCngste_Gericht_%28Memling%29.jpg Slajd 37. http://www.googleartproject.com/collection/uffizi-gallery/artwork/la-primavera-spring-botticelli-filipepi/331460/, Primavera, domena publiczna, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/3/3c/Botticelli-primavera.jpg Slajd 38. i 39. Henryart, GothicAltarfromVeitStoßinKrakau / Poland, CreativeCommons , http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/7/7e/Gothic_altar_veit_stoss_bordercropped.jpg Slajd 40. Linsengericht, Reglindis, Statue im Naumburger Dom, CreativeCommons, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/84/Reglindis.JPG Slajd 41. l'atelierAxane http://www.axiane.ch/index.cfm/fuseaction/show/path/1-275.htm, Graduel "Ad te levavi" du premier dimanche de l'Avent,  CreativeCommons, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a4/Ad_te_levavi.gif Slajd 42. Autor nieznany, Cours de philosophie à Paris Grandes chroniques de France, domena publiczna, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/2/24/Philo_mediev.jpg?uselang=pl Slajd 43. The Yorck Project: 10.000 MeisterwerkederMalerei. DVD-ROM, 2002. ISBN 3936122202. Distributed by DIRECTMEDIA Publishing GmbH, domena publiczna, http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/05/Benozzo_Gozzoli_004a.jpg

More Related